Derne cenazelerini beklerken, salgın hastalıklardan endişe ediyor

Kayıp Şahısları Arama ve Tespit Etme Genel Kurumu üyeleri Derne ve Suse şehirlerinde cesetleri çıkarıyor (Şarku’l Avsat)
Kayıp Şahısları Arama ve Tespit Etme Genel Kurumu üyeleri Derne ve Suse şehirlerinde cesetleri çıkarıyor (Şarku’l Avsat)
TT

Derne cenazelerini beklerken, salgın hastalıklardan endişe ediyor

Kayıp Şahısları Arama ve Tespit Etme Genel Kurumu üyeleri Derne ve Suse şehirlerinde cesetleri çıkarıyor (Şarku’l Avsat)
Kayıp Şahısları Arama ve Tespit Etme Genel Kurumu üyeleri Derne ve Suse şehirlerinde cesetleri çıkarıyor (Şarku’l Avsat)

Libya’nın doğusundaki Derne kentinin merkezini yıkan sel felaketinden sağ kurtulanlar, binlerce ölü ve kayıp insan arasında sevdiklerini  ararken, yetkililer çürüyen cesetler nedeniyle hastalıkların yayılmasından endişe ediyor.

Yetkililer tarafından teyit edilen ölü sayısı şu ana kadar değişiklik gösterdi, ancak hepsi sayının 10 binin üzerinde olduğunda hemfikir.

Derne Belediye Başkanı Abdulmunim el-Gaysi, kentteki ölü sayısının 18 bin ilâ 20 bin arasında olabileceğini söyleyerek, cenazeleri balçık ve çamur yığınlarından çıkarmak için uzman ekiplere ihtiyaç duyulduğunu, enkaz altında ve su içinde çok sayıda cesedin bulunması nedeniyle salgın korkusundan endişe duyduğunu ifade etti.

Diğer yandan Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi’ne (KSRelief) Libya’da meydana gelen sel felaketinden etkilenenlere gıda ve barınma yardımı yapılması yönünde talimat verdi.

Şarku’l Avsat’a konuşan KSRelief Genel Müdürü Dr. Abdullah bin Abdulaziz er-Rabia, söz konusu talimatın, Kral Selman ve Veliaht Prens’in, yaşadıkları çeşitli sıkıntılar karşısında tüm kardeş ve dost ülkelerin yanında yer alarak sağladığı sürekli desteğin bir uzantısı olduğunun altını çizdi. Rabia ayrıca, “Yardımlar, KSRelief tarafından Libya halkına, Libya Kızılayı ve orada çalışan bir dizi uluslararası insani yardım kuruluşlarıyla koordineli olarak sağlanacak ve yardımın mümkün olan en kısa sürede etkilenenlere ulaştırılması sağlanacak” ifadelerini kullandı.

Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Doğu Libya'da 3 bin 840 kişinin tespit edilebildiği 10 binden çok Libyalının ölümüne ve binlerce kişinin kaybolmasına neden olan yıkıcı sel felaketi sonucu ‘kayıpların çoğunun önlenebileceğini’ duyurdu.

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 10 yılı aşkın süredir istikrarsızlık yaşayan Libya erken uyarı verebilecek etkin bir meteoroloji kurumuna sahip olsaydı büyük can kaybının önlenebileceğini açıkladı.

WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas, Cenevre'de gazetecilere yaptığı açıklamada, “Eğer Libya’da normal işleyen bir meteoroloji kurumu olsaydı, uyarıda bulunabilirlerdi. Acil durum yönetimi yetkilileri insanları tahliye edebilirdi. Böylece insan kayıplarının çoğunu önleyebilirdik” dedi.

Yedi milyonluk nüfusa sahip, merkezi bir hükümeti olmayan ve diktatör Muammer Kaddafi’nin koltuğunu kaybettiği 2011 Devrimi’den bu yana zaman zaman iç savaşların çıktığı Libya'da, kurtarma operasyonları siyasi bölünme nedeniyle zorluklarla karşı karşıya. Kaddafi döneminde yatırım yapılmayan zayıf altyapının 2011 sonrasındaki istikrarsızlık döneminde kaderine terk edilmesi felaketin boyutlarının devasa şekilde katlanmasına neden oldu.

Uluslararası alanda tanınan Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) ülkenin batısındaki Trablus kentinde bulunuyor. Doğuda ise Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO) tarafından kontrol edilen paralel bir hükümet faaliyet gösteriyor. Özellikle Derne, Hafter'in kontrolüne geçmeden önce bir noktada DEAŞ'ın da aralarında bulunduğu art arda gelen terör örgütlerinin kontrolüne geçmesi nedeniyle bir kaos ortamına sahne oldu.

Yıkımın boyutu Derne'nin yukarısındaki yüksek bölgelerden açıkça görülüyor. Nüfusun yoğun olduğu şehir merkezi, çamurla dolu geniş, düz bir hilal haline geldi. Geriye kalan tek şey moloz yığınları ve bir zamanlar şehri koruyan barajın yerindeki yıpranmış yol.

Evleri süpürüp sürükleyen sel nedeniyle giysiler, oyuncak bebekler, mobilyalar, ayakkabılar ve diğer eşyalar sahile saçıldı. Köklerinden sökülmüş ağaçlar ve yüzlerce hurda olmuş arabanın kapladığı sokaklar çamurla kaplandı.



Sudan'da Hayat Kurtarma ve Barış için Müttefikler Grubu’ndan “insani ateşkes” çağrısı

Darfur’daki bir mülteci kampındaki izolasyon merkezinde tedavi gören kolera hastaları (AFP)
Darfur’daki bir mülteci kampındaki izolasyon merkezinde tedavi gören kolera hastaları (AFP)
TT

Sudan'da Hayat Kurtarma ve Barış için Müttefikler Grubu’ndan “insani ateşkes” çağrısı

Darfur’daki bir mülteci kampındaki izolasyon merkezinde tedavi gören kolera hastaları (AFP)
Darfur’daki bir mülteci kampındaki izolasyon merkezinde tedavi gören kolera hastaları (AFP)

“Sudan'da Hayat Kurtarma ve Barış için Müttefikler Grubu” dün Sudan’da savaşan tarafları ‘Cidde Taahhütleri’ne uymaya ve insani yardım için zaman zaman ateşkes ilan edilmesine izin vererek, çatışma bölgelerine hayat kurtaran yardımların ulaşmasını ve sivillerin tehlikeden uzaklaşmasını sağlamaya çağırdı.

Suudi Arabistan, ABD, İsviçre, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır, Afrika Birliği (AfB) ve Birleşmiş Milletler'den (BM) oluşan grup, Sudan'daki insani durumun her geçen gün daha da kötüleşmesinden duydukları derin endişeyi dile getirdi. Bu durum, ciddi yetersiz beslenme ve kıtlık çeken insan sayısının artması ve ihtiyaç sahiplerine ulaşmayı engelleyen birçok engel nedeniyle, başlıca bölgelerde insani durumla müdahaleyi geciktiriyor veya engelliyor.

Grup tarafından yapılan ortak açıklamada, bu savaşta en büyük bedeli sivillerin ödediği vurgulandı.

Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Sudan'daki durumun kötüleşmesi ve insani ihtiyaçların kritik seviyelere ulaşmasıyla birlikte, çatışmanın tarafları sivilleri korumak ve insani yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını sağlamak için acil önlemler almalıdır. Uluslararası insani hukuk ve 2023 mayısında imzalanan Sudan'daki sivilleri korumayı taahhüt eden Cidde Deklarasyonu'na göre yardımların onlara ulaşmasını kolaylaştırmak zorundalar.”

Grup, savaşan taraflara insani faaliyetleri engelleyen ve önleyen tüm bürokratik engelleri kaldırmaları, ana ikmal yollarını konvoylar ve insani yardım çalışanları için açık tutmaları, ateşkes dönemleri ilan etmeleri,  gerektiğinde başka düzenlemeler yapmaları, Adri Sınır Kapısı’nın uzun soluklu olarak açılması, Darfur ve Kordofan'a giden temas hatları üzerindeki ana yolların öngörülen ve sürdürülebilir kullanımı konusunda anlaşmalar yapılması ile Güney Sudan'dan ilave sınır kapıları açılması çağrısında bulundu.

Ayrıca, insani yardım kuruluşlarının Sudan'ın her yerinde ihtiyaç sahibi tüm sivillere güvenli bir şekilde yardım sunabilmeleri ve diğer tarafların kontrolündeki bölgelerde yardım çalışmaları yaptıkları takdirde misilleme korkusu yaşamadan çalışabilmelerinin garanti altına alınması, sivillerin yardım ve hizmetlere güvenli bir şekilde erişebilmelerinin sağlanması, BM’nin ülke genelinde, özellikle Darfur ve Kordofan'da insani ihtiyaçların acil olduğu bölgelerde sürdürülebilir bir insani varlık göstermesine izin verilmesi ve bunun kolaylaştırılması talep edildi.

Sudan'ın tamamında iletişim hizmetlerine yeniden erişimin sağlanması ve başta enerji, su ve sağlık altyapısı olmak üzere hayati öneme sahip sivil altyapının korunması çağrısı yapılan açıklamada, bazı bölgelerde, özellikle Kuzey Darfur ve Kordofan'da, insani yardım aktörlerinin yardım çalışmaları yapabilmesi için durumu yatıştırmaya yönelik önlemlerin acilen alınması gerektiği belirtildi.

Grup, insani yardım çalışanları, onların merkezleri ve mülkleri dahil olmak üzere sivillerin korunması yükümlülüğünün yanı sıra insani yardımların ihtiyaç sahiplerine hızlı ve engelsiz bir şekilde ulaştırılması ve bunun kolaylaştırılması gibi ilkeleriyle uluslararası insani hukuka tam olarak saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı.