Derne’de ihmalkarlıkla suçlanan yetkilere karşı düzenlenen protestoların ardından belediye meclisi görevden alındı

ABD’den Libya'daki sel felaketi sonrası ihtiyaçların karşılanması için yardım kuruluşlarına 11 milyon dolarlık bağış

Derne'deki göstericiler iki barajın çökmesiyle ilgili olarak yetkililer hakkında derhal soruşturma başlatılmasını istediler (Reuters)
Derne'deki göstericiler iki barajın çökmesiyle ilgili olarak yetkililer hakkında derhal soruşturma başlatılmasını istediler (Reuters)
TT

Derne’de ihmalkarlıkla suçlanan yetkilere karşı düzenlenen protestoların ardından belediye meclisi görevden alındı

Derne'deki göstericiler iki barajın çökmesiyle ilgili olarak yetkililer hakkında derhal soruşturma başlatılmasını istediler (Reuters)
Derne'deki göstericiler iki barajın çökmesiyle ilgili olarak yetkililer hakkında derhal soruşturma başlatılmasını istediler (Reuters)

Libya'nın doğusundaki Derne şehrinde dün yüzlerce kişi, ihmalkarlıkla suçladıkları yetkililere karşı duydukları öfkeyi dile getirmek amacıyla protesto gösterisi düzenledi. Göstericiler, binlerce kişinin öldüğü ve Derne’yi adeta yok eden sel felaketinden bir hafta sonra yetkililerden hesap sorulmasını talep ettiler.

Göstericiler, Sahabe Camisi önünde düzenledikleri protesto sırasında aralarında Libya Temsilciler Meclisi (TM) Başkanı Akile Salih’in de bulunduğu yetkililer hakkında ihmalkarlık suçlamasıyla soruşturma başlatılmasını talep ettiler. Protesto sırasında göstericilerin bazıları Derne'nin simge yapılarından biri olan caminin üzerine çıkıp altın kubbesinin önünde oturdular.

Derne Belediye Başkanı Abdulmunim el-Gaysi’nin sözcüsü, Reuters'a yaptığı açıklamada, öfkeli protestocuların sel meydana geldiğinde Gaysi’nin evini ateşe verdiğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabai’dan aktardığı habere göre Libya'nın doğusunu yöneten hükümetin Sivil Havacılık Bakanı Hişam Ebu Şekivat, Gaysi’nin görevden alındığını açıkladı. Konuyla ilgili yorumunu almak üzere ulaşılmaya çalıştığımız Gaysi ile şimdiye kadar iletişim kuramadık.

Libya'nın doğusunu yöneten İstikrar Hükümeti’nden yapılan açıklamada, Başbakan Usame Hammad'ın Derne Belediye Meclisi'nin tüm üyelerini görevden aldığı ve haklarında soruşturma başlatılması talimatı verdiği bildirildi.

Birlik çağrısı

Dünkü protesto gösterileri, güçlü bir fırtına sırasında iki barajın çökmesinin ardından Derne’yi vuran sel felaketinden sonra yapılan ilk büyük protesto gösterisi olurken göstericiler, on yılı aşkın bir süredir siyasi olarak çatışma ve kaosla bölünmüş haldeki bir ülkede ulusal birliğin sağlanmasını talep eden sloganlar attılar.

Göstericilerden biri olan Mansur adlı bir öğrenci, binlerce kişinin ölümüne yol açan iki barajın çökmesiyle ilgili derhal soruşturma başlatılmasını istediklerini söyledi.

Göstericilerden Taha Miftah (39) ise protesto gösterisinin, hükümetlerin krizi yönetemediğine ve özellikle TM’yi olayın sorumlusu olmakla suçladığına dair bir mesaj olduğunu söyledi.

Miftah, felaketle ilgili uluslararası bir soruşturma başlatılması ve şehrin uluslararası denetim altında yeniden inşa edilmesi çağrısında bulundu.

Halen binlerce kişinin kayıp olmasından dolayı felakette hayatını kaybedenlerin toplam sayısı henüz belirlenemezken yetkililerin açıkladığı rakamlar arasında büyük farklar söz konusu. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) felakette hayatını kaybedenlerin sayısının 3 bin 922 olduğunu teyit etti.

ABD’den yardım kuruluşlarına 11 milyon dolarlık bağış

Öte yandan ABD Başkanı John Biden, ABD'nin, Libya'daki sel felaketinin ardından insani yardım çalışmalarını yürüten yerel ve uluslararası kuruluşlara 11 milyon dolarlık ek bağış yapacağını açıkladı.

Derne’nin yer aldığı Libya'nın doğusu, Libya Ulusal Ordusu (LUO) Başkomutanı Halife Hafter’in kontrolü altında ve ülkenin batısındaki başkent Trablus'ta uluslararası toplum tarafından meşru olarak kabul edilen Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) paralel olarak kurulan İstikrar Hükümeti tarafından yönetiliyor.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.