İran’ın verdiği süre doldu: Irak’ın kuzeyinde tansiyon yükseliyor

Tahran’ın verdiği sürenin sona ermesi öncesinde Erbil’e füze atıldı.

Gerçek mühimmatla talim yapan askerler (Arşiv-Askeri Sözcü)
Gerçek mühimmatla talim yapan askerler (Arşiv-Askeri Sözcü)
TT

İran’ın verdiği süre doldu: Irak’ın kuzeyinde tansiyon yükseliyor

Gerçek mühimmatla talim yapan askerler (Arşiv-Askeri Sözcü)
Gerçek mühimmatla talim yapan askerler (Arşiv-Askeri Sözcü)

İran’ın dün kendisine muhalif partilerin silahsızlandırılması ve karargâhlarının Irak ile İran arasındaki sınır şeridinden uzaklaştırılması için verdiği sürenin sona ermesinin öncesinde Irak Kürdistan bölgesi, Tahran’ın ne gibi önlemler alacağı konusundaki beklentiyi artıran iki olaya tanık oldu.

Arbet İlçe Müdürü Daban Muhammed’in yaptığı açıklamaya göre Süleymaniye vilayetindeki Arbet Havalimanı’na dün öğleden sonra insansız hava aracıyla (İHA) düzenlenen bir saldırıda altı kişi yaşamını yitirirken çok sayıda kişi de yaralandı. Muhammed ‘saldırının failleri hakkında bilgi bulunmadığını’ Bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre yaşanan bir başka olayda da Erbil’in Habat ilçesinde Bafel Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Partisi’nin genel merkezine bir füze düştü ancak patlama meydana gelmedi.

Kürt kaynaklara göre 2005 yılında kurulan ve 2007 yılında zirai mücadele sertifikası alan Arbet Havalimanı, 2017 yılında resmi olarak Kürdistan bölgesinin üçüncü havalimanı olarak tanındı.

Kürdistan Terörle Mücadele Genel Müdürlüğü, ‘Irak’ın Kürdistan bölgesindeki işgalciler ve barış ve güvenliğin düşmanları’ olarak tanımladığı kişileri hedef aldı. Müdürlük, olayları gerçekleştiren tarafı belirtmezken intikam alma ve gerçekleri Kürt kamuoyuna açıklama sözü verdiği açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“Bu terör suçuna ilişkin koalisyon güçleriyle koordineli olarak kapsamlı bir soruşturma başlatıldığını ve bir casusa yardım eden herkesi cezalandıracağımızı herkese açık bir şekilde belirtiyoruz. Şehitlerimizin intikamını alacağız. Onların masum kanlarının yerde kalmasına izin vermeyeceğiz (...) Soruşturmanın selameti için bilgilerin gizliliğini koruyacağız ve ileride gerçekleri Kürt halkına açıklayacağız.”

Süleymaniye Valisi Heval Ebubekir de havalimanına ve KYB’nin Erbil’deki genel merkezine düzenlenen saldırıyı kınadı. Bölge ülkelerine Irak’ın egemenliğine saygı duymaları çağrısında bulunan Ebubekir, ‘Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY), federal hükümet ve tüm siyasi taraflara iç çatışmalara son verme’ çağrısında bulundu.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.