Esed, 20 yıl sonra ilk kez Çin’e gitti

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)
TT

Esed, 20 yıl sonra ilk kez Çin’e gitti

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, 20 yıldır Çin’e yaptığı ilk resmi ziyarete bugün başladı.

Şarku’l Avsat’ın Çin Merkez Televizyonu CCTV’den aktardığı habere göre, Çin devlet televizyonu Esed’in Hangzhou şehrine gelişini canlı yayınladı.

Esed, Cumartesi günü düzenlenecek Asya Oyunları’nın açılışına, Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile birlikte katılacak.

Esed, savaşın harap ettiği ülkesinin yeniden inşası için destek bulmakta zorlanıyor.

Çin, Esed’in Suriye’de 2011’de çatışmaların başlamasından bu yana ziyaret ettiği, Rusya ve İran’dan sonra ‘Arap ülkesi olmayan’ üçüncü ülke oldu.

Şam’ın en önde gelen müttefikleri olan bu ülkeler, Suriye’ye ekonomik ve askeri destek sağlayarak savaşın dengesini onun lehine değiştirdi.

Bu ziyaret, Esed’in, ülkesinde yıkıcı bir çatışmaya dönüşen protesto hareketini bastırması nedeniyle Batı tarafından kendisine uygulanan tecridin ardından, bir yıl önce kademeli olarak uluslararası arenaya dönüşü çerçevesinde gerçekleşiyor.

Çin daha önce de, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi gibi geniş ölçüde izole oldukları düşünülen liderleri ağırladı.

Çin ziyaretinde, Esed’e eşi Esma ile siyasi ve ekonomik alanlardaki yetkilileri kapsayan bir heyet eşlik ediyor.

Ziyaret Hangzhou ve Pekin şehirlerindeki toplantı ve etkinlikleri içeriyor.

Çin, uluslararası forumlar ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Şam’ı desteklemiş, çatışmalar sırasında defalarca Suriye’yi kınayan kararlara oy vermekten kaçınmış ve bu kararları durdurmak için Rusya ile birlikte veto hakkını kullanmıştı.

Batılı ülkeler, Şam’ın uzun zamandır ekonomisinin kötüye gitmesinin temel nedeni olarak gördüğü ekonomik yaptırımlar uyguluyor.

Güvenilir ortak

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, Şam merkezli siyaset bilimci Oussama Dannoura, Çin’in özellikle ekonomi ve yeniden yapılanma alanlarında güvenilir bir ortak olduğunu söyledi.

Potansiyel Çin yatırımlarına değinen Dannoura, “Çin, konut ve sivil bölgelerdeki altyapı yeniden inşasını olağanüstü bir hızla tamamlama yeteneğine sahip” dedi.

Suriye, yarım milyondan fazla insanın hayatına mal olan, milyonlarca insanı yerinden eden ve ülkenin altyapısını tahrip eden 12 yıl süren yıkıcı çatışmanın ardından, bugün yeniden inşa aşaması için müttefik ülkelerden destek istiyor.

Suriye Devlet Başkanı, daha önceki açıklamalarında, Çin kurumlarının Suriye’ye yatırım yapması yönündeki umudunu dile getirmişti.

Londra’daki SOAS Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü Direktörü Lina Khatib, “Esed, Çin’e yaptığı ziyaretle, Şam rejiminin uluslararası meşruiyet duygusunu aktarmayı ve yeniden inşa aşamasında Çin’den beklediği desteğin mesajını vermeye çalışıyor” şeklinde bir değerlendirme yaptı.

Esed’in ziyareti, Pekin’in Ortadoğu’da giderek artan bir rol oynadığı ve resmi olarak ‘Kemer ve Yol Girişimi’ olarak bilinen ‘Yeni İpek Yolları’ planını tanıtmaya çalıştığı bir dönemde gerçekleşti.

Suriye, Ocak 2022’de Çin’in Kuşak ve Yol ticaret ve altyapı girişimine katıldı.

Buna paralel olarak Çin diplomatik faaliyetlerini güçlendiriyor.

Pekin, geçtiğimiz aylarda Belarus Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko ve Afganistan’daki Taliban hareketinin temsilcileri de dahil olmak üzere uluslararası izolasyonla karşı karşıya kalan ülke liderlerine ve yetkililerine ev sahipliği yaptı.

Ayrıca, petrol zengini ülkesi boğucu bir ekonomik krizle karşı karşıya olan Venezuela Devlet Başkanı Maduro’yu da ağırladı.

Kremlin dün, Rusya’nın Ukrayna’daki savaş nedeniyle Batı’nın öfkesiyle karşı karşıya olduğu bir dönemde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de Ekim ayında Çin’i ziyaret edeceğini duyurdu.



Hamas cumartesi günü 4 İsrailli rehineyi serbest bırakması planlanırken Katar ateşkes anlaşmasının devam edeceğinden “emin” olduğunu duyurdu

Pazar günü esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında Gazze'de bir rehinenin teslim eden Hamas üyeleri (Reuters)
Pazar günü esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında Gazze'de bir rehinenin teslim eden Hamas üyeleri (Reuters)
TT

Hamas cumartesi günü 4 İsrailli rehineyi serbest bırakması planlanırken Katar ateşkes anlaşmasının devam edeceğinden “emin” olduğunu duyurdu

Pazar günü esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında Gazze'de bir rehinenin teslim eden Hamas üyeleri (Reuters)
Pazar günü esir takası anlaşmasının ilk aşaması kapsamında Gazze'de bir rehinenin teslim eden Hamas üyeleri (Reuters)

Hamas ile İsrail arasındaki ateşkes anlaşması çerçevesinde esir takasına ilişkin anlaşmanın ikinci aşaması kapsamında Hamas’ın cumartesi günü dört İsrailli rehineyi serbest bırakacağı bildirildi. Öte yandan Katar Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Doha’nın ateşkes anlaşmasının devam edeceğinden ‘emin’ olduğu vurgulandı.

Hamas'ın Siyasi Büro Başkanı Danışmanı Tahir Nunu, Fransız Haber Ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada, ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinin yedinci günü olan cumartesi günü, dört İsrailli kadın rehinenin, İsrail’in iki taraf arasında varılan esir takası anlaşması çerçevesinde Filistinli mahkumlardan ikinci grubu serbest bırakması karşılığında serbest bırakılacağını söyledi.

Nunu dün yaptığı açıklamada, İsrail'in elindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında bir sonraki İsrailli rehinelerden ikinci grubun cumartesi günü serbest bırakacağını belirtti.

Öte yandan Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, bugün yaptığı açıklamada Katar'ın pazar günü yürürlüğe giren Gazze’de ateşkes anlaşmasının devam edeceğinden ‘emin’ olduğunu söyledi.

AFP’nin haberine göre Katarlı Bakan, haftalık olarak gerçekleştirdiği basın toplantısında şunları söyledi:

“Anlaşma metnine ve masadaki tüm ana konuları görüştüğümüz gerçeğine gelince anlaşmaya güveniyoruz.”

Bakan Ensari, taraflardan herhangi birinin anlaşmayı ihlal etmesi ya da siyasi bir karar alması sonucunda anlaşmanın çökebileceği uyarısında bulundu.

Buna karşın ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, göreve başlamadan önce Gazze'de ateşkes sağlanmasında oynadığı rolle övünmüş, ancak ateşkesin devam edeceğinden “emin olmadığını” söylemişti.

Trump, Beyaz Saray’a dönüşünde bir muhabirin çatışan tarafların ateşkese saygı gösterip göstermeyecekleri ve tam bir anlaşma imzalamak için ilerleyip ilerlemeyecekleri sorusuna Trump, “Emin değilim” yanıtını verdi.

AFP’nin aktardığına göre Trump, "Bu, bizim savaşımız değil. Bu, onların savaşı” diye ekledi.

Hamas'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’e düzenlediği saldırının ardından patlak veren savaş nedeniyle ‘çok zayıfladığını düşündüğünü’ ifade eden Trump, “Gazze’den bir fotoğraf gördüm. Gazze devasa bir yıkım alanı gibiydi” dedi. ABD’nin yeni başkanı, planın hayata geçirilmesi halinde Gazze Şeridi'nin ‘muhteşem’ bir yeniden yapılanmaya tanık olabileceğini vurguladı.

Emlak zengini popülist bir politikacı olan Trump, Gazze’nin ‘deniz kenarındaki eşsiz konumuna’ değinerek “Harika bir havası var. Orada harika şeyler yapabilirsiniz” diye konuştu.

İsrail ve Hamas arasında esir takasını da kapsayan ateşkes anlaşması geçtiğimiz pazar günü yürürlüğe girdi.

Ateşkesin pazar günü yürürlüğe girmesiyle Hamas, üç İsrailli rehineyi serbest bıraktı. Buna karşılık olarak İsrail de Filistinli bir grup tutukluyu salıverdi.