Darfur'da çatışmalar yeniden başlarken Hartum'da topçu bombardımanları ve hava saldırıları düzenlendi

HDK: Sudan ordusuna ait bir savaş uçağını düşürdük.

Geçtiğimiz nisan ayında Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarındaki Hartum Uluslararası Havaalanı yönünden yükselen yoğun dumanlar (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarındaki Hartum Uluslararası Havaalanı yönünden yükselen yoğun dumanlar (Reuters)
TT

Darfur'da çatışmalar yeniden başlarken Hartum'da topçu bombardımanları ve hava saldırıları düzenlendi

Geçtiğimiz nisan ayında Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarındaki Hartum Uluslararası Havaalanı yönünden yükselen yoğun dumanlar (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarındaki Hartum Uluslararası Havaalanı yönünden yükselen yoğun dumanlar (Reuters)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından dün yapılan açıklamada, başkent Hartum'da orduya ait MIG savaş uçağının düşürüldüğü bildirildi. Açıklamada, uçağın başkentteki yerleşim bölgelerini varil bombalarıyla ‘bombaladığı’ belirtildi. Sudan ordusundan olayla ilgili henüz bir açıklama yapılmadı. Sudan, HDK ile ordu arasında haftalarca süren gerilimin ardından 15 Nisan'da iki taraf arasındaki çatışmaya sürüklendi.

Sudan ordusu ile HDK arasındaki çatışmalar dün (Pazar), Sudan'ın ikinci büyük şehri olan Güney Darfur eyaletinin başkenti Nyala kentinde yeniden başladı.

Londra merkezli Arap Dünyası Haber Ajansı’na (AWP) konuşan görgü tanıkları, ordu ile HDK arasındaki çatışmaların Nahda bölgesinde yaşandığını ve insansız hava araçlarının (İHA) kullanıldığını söylediler.

Darfur Barosu'ndan dün yapılan açıklamada, Güney Darfur’un Kubum bölgesinde HDK’yı destekleyen iki Arap kabilesi arasında son günlerde yaşanan çatışmalarda toplam 18 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

Açıklamada ayrıca HDK’ya Kubum’da kanlı çatışmaların yaşandığı noktalarda üniformalı ve araçlı silahlı unsurların faaliyetlerini durdurması için çağrıda bulunuldu.

Öte yandan AWP’ye konuşan Hartumlular, ordu ile HDK arasında çıkan çatışma sonucunda Hartum’un doğusunda bulunan Genelkurmay Başkanlığı karargâhı, Cumhuriyet Sarayı ve şehir merkezindeki Arap Pazarı çevresinde dumanların yükseldiğine tanık olduklarını söylediler. Ayrıca çatışmaların sonucunda Hartum’un güneyinde yer alan Cabra ve es-Sahafa ilçelerindeki bazı noktalardan da dumanların yükseldiği bildirildi.

Bölge sakinleri, ordunun, Omdurman'ın kuzeyindeki Vadi Seyyidna Askeri Üssü’nden HDK’nın şehrin güneyindeki ve batısındaki mevzilerine ve Omdurman'ın kuzeyindeki es-Sevra banliyösünün batı mahallelerine topçu bombardımanları düzenlendiğini aktardılar.

Bölge sakinlerine göre Hartum'un güneydoğu mahallelerinde, Bahri şehrinin kuzeyinde ve Nil Nehri’nin doğusunda HDK mevzilerini hedef alan topçu bombardımanları düzenlendi.

Görgü tanıklarının aktardığı bilgilere göre Sevra banliyösünün batı mahallelerinde ordu ile HDK arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Omdurman, Bahri ve Hartum, Nil Nehri'nin her iki yakasına yayılan Sudan’ın başkentini oluşturuyorlar.

Omdurman’ın kuzeyinde yaşayan Velid Fethi adlı bölge sakini, AWP’ye bölgede ordu ile HDK arasında şiddetli çatışmaların yaşandığını söyledi.

Ordunun yaklaşık 3 haftadır HDK’nın konuşlandığı Omdurman’ın kuzeyine yoğun topçu bombardımanları düzenlediğini aktaran Fethi, bu saldırıların siviller arasında can kayıplarına yol açtığını ve bazı evlerin yıkıldığını belirtti.

Fethi, sözlerini şöyle sürdürdü:

Her gün rastgele ateş ediliyor ve bombalar düşüyor.  Son olarak cumartesi günü gerçekleşen bombardımanda 2'si çocuk 4 sivil öldü ve evlerin büyük bir kısmı yıkıldı.

Bölgede sakinlerinin temel hizmetlere ulaşma konusunda büyük zorluklarla karşı karşıya kaldıklarını vurgulayan Fethi, “Çatışmaların devam etmesi ve bölgeye giden yolların çatışan taraflarca bariyerler ve toprak setlerle kapatılmasından ötürü çok sayıda dükkân ve fırın kepenklerini kapattı” şeklinde konuştu. Fethi, çatışmalar ve yakıt kıtlığı nedeniyle ulaşımın olmamasından dolayı bölgeyi terk etmek isteyenlerin ancak at arabası bulabildiklerini belirtti.

Görgü tanıkları, ordunun, Omdurman'ın merkezindeki HDK mevzilerine İHA’larla hava saldırıları düzenlediğini söylediler.

Sudan ordusu ile HDK arasındaki çatışmalar, iki taraf arasında haftalarca süren gerilimin ardından geçtiğimiz nisan ayının ortalarında patlak verdi. Öte yandan askeri ve sivil taraflar uluslararası düzeyde desteklenen bir siyasi sürecin son rötuşlarını yapıyorlar.



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.