‘SDG’ Deyr-i Zor olaylarının ardından rejim bölgelerine kaçanlara ‘uzlaşma’ çağrısında bulundu

Kürt siyasetçi: Deyr-i Zor'daki olaylar aşiretleri ‘özyönetim’ projesine karşı kışkırtmayı amaçlıyor.

Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)
Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)
TT

‘SDG’ Deyr-i Zor olaylarının ardından rejim bölgelerine kaçanlara ‘uzlaşma’ çağrısında bulundu

Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)
Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)

Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor olaylarına katılmak ve bu olaylara karışmakla suçlanan militanlara yönelik operasyonlarına başladı. Resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamada, Deyr-i Zor'da son olaylara karışan ve rejimin kontrolündeki bölgelere kaçan tüm militanların kendisiyle temasa geçerek ‘yerleşim prosedürlerini başlatıp bölgeye dönmeleri’ çağrısında bulunuldu.

Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) siyasi kanadı olan Suriye Demokratik Konseyi (SDK) Suriye rejimi, Türkiye ve İran'ı Deyr-i Zor'daki olayları kışkırtmakla suçladı. Bu ülkelerin, SDG'nin kontrolündeki bölgelerin güvenliğini ve istikrarını bozmayı amaçladığı iddia edildi. SDG lideri Mazlum Abdi, Arap ve Kürtler arasındaki bağların, bu komploların başarılı olmasını engellediğini söyledi. Abdi, "Bazı kesimler, nefret söylemini yayma, bölgenin istikrarını bozma ve etnik veya aşiret çatışmalarını teşvik etme konusunda başarısız oldu" dedi.

SDG, ‘çözüm’ süreci için dünden itibaren geçerli olan ‘uzlaşma işlemlerinin başlatılması ve en fazla 15 gün içinde bölgeye geri dönülmesi’ amacıyla WhatsApp üzerinden bir numara tahsis etti.

Tüm aşiret mensubu silahlı kişiler silahlarını teslim etmeye ve gerekli yasal işlemleri başlatmaya çağırıldı. Ayrıca, SDG'nin, silahlı kişilerin hizmet ve yönetim kurumlarına yönelik saldırıları nedeniyle zarar gören Deyr-i Zor sakinlerini desteklemeye ve failleri hesap sormaya kararlı olduğu vurgulandı.

Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor kırsalı, Deyr-i Zor Askeri Meclisi'nden ayrılan unsurlar ve Arap aşiret mensubu silahlı kişiler, ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon güçleri tarafından desteklenen SDG ile kanlı çatışmalara sahne oldu. Çatışmalarda 78'den fazla kişi hayatını kaybetti, aralarında siviller de vardı. Çatışmalar, geçtiğimiz ayın sonunda başladı ve 10 gün sürdü. Bu süre zarfında, 25 SDG unsuru, 29 aşiret mensubu silahlı kişi ve 9 bölge sakini hayatını kaybetti. Çatışmalar, bu ay 25'inde tekrar alevlendi. Bu çatışmalarda, 24 silahlı saldırgan, 4 SDG militanı ve 1 sivil hayatını kaybetti, 31 kişi ise yaralandı. Çatışmaların nedenleri henüz tam olarak anlaşılamamış olsa da SDG'nin kontrolünü zayıflatmak ve bölgede istikrarsızlığı artırmak için başlatıldığı iddia ediliyor.

SDG lideri Mazlum Abdi, Deyr-i Zor'daki çatışmaların ardından, Arap ve Kürt ilişkilerinin, bölgedeki istikrarı ve güvenliği sağlamada önemli bir rol oynadığını söyledi. Abdi, "Doğu Suriye'deki Arap ve Kürt halkları arasındaki ilişkiler, bölgedeki istikrarı ve güvenliği sağlamada önemli bir rol oynuyor. Bu ilişkiler, bölgeyi hedef alan dış güçlerin planlarını bozdu" dedi. Abdi, Arap ve Kürt halklarının, barış ve birlikte yaşamanın temelini oluşturduğunu söyleyerek, "Arap ve Kürt halkları, barış ve birlikte yaşamanın temelini oluşturmaktadır. Bu halkların arasındaki ilişkiler, bölgedeki istikrar ve güvenliğin garantisidir" şeklinde konuştu. Abdi, Deyr-i Zor'daki çatışmaların, bölgedeki istikrarı ve güvenliği tehdit eden dış güçlerin bir komplosu olduğunu ifade etti.

İki SDG üyesi dün, Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor kırsalındaki Ziban kasabasında (AP)
İki SDG üyesi dün, Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor kırsalındaki Ziban kasabasında (AP)

Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor ili ve geniş kırsalı, 2011'deki savaşın başından bu yana, petrol, doğal gaz ve enerji sahalarıyla zengin olan bu bölgeyi kontrol etmek için birden fazla askeri güç arasında rekabete sahne oldu. Fırat Nehri, bu ili ikiye bölüyor ve doğu ve kuzey taraflarında yer alan SDG'nin kontrolündeki bölgeleri, batı ve güney taraflarında yer alan ve Suriye rejim güçlerinin yanı sıra İran, Lübnan ve Irak'tan destek alan milislerin bulunduğu rejimin kontrolündeki bölgelerden ayırıyor.

SDG lideri Abdi, konuşmasında, SDG'nin siyasi kanadı SDK ve sivil yönetimin, bölgedeki ilişkileri korumak için birlikte çalıştıklarını söyledi. Bu çabalar sayesinde, istikrarsızlığı ve çatışmaları körüklemek isteyen güçlerin planlarını bozmayı başardıklarını belirtti. Abdi, bölge halkını, ’ölümcül’ olarak nitelendirdiği politikalara karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı. Abdi, “Bu politikalar, Suriye'nin kuzeydoğusunu yıkıcı bir iç savaşa sürüklemek istiyor. Bu savaşı daha önce de önledik ve şimdi daha da büyük bir tehlike oluşturduğunu hissediyoruz. Ne pahasına olursa olsun bu savaşı durduracağız" dedi. Bölge halkından, kazanımlarını, güvenliğini, istikrarını ve refahını korumalarını isteyen Abdi, "Bu bölgede, tüm Suriye için bir model oluşturmak istiyoruz" şeklinde konuştu.

SDG savaşçıları 4 Eylül'de Deyr-i Zor'un bir köyünde iken (AP)
SDG savaşçıları 4 Eylül'de Deyr-i Zor'un bir köyünde iken (AP)

SDK Eş Başkanı Emine Ömer, Deyr-i Zor'daki çatışmaların sorumluluğunu Suriye rejimi, Türkiye ve İran'a yükledi. Ömer, Şarku'l Avsat gazetesine telefonla verdiği demeçte, "Son olaylar, planlı ve sistematik olduğunu gösterdi. Bu olaylar, bölgedeki güvenliği ve istikrarı bozmak için Türkiye, İran veya hükümet gibi birkaç tarafın koordineli bir şekilde yönettiği bir komplo" dedi. Ömer, komplonun amacının, ‘bölgede kaos yaratmak, etnik çatışmaları körüklemek ve aşiretleri özerk yönetim projesine karşı kışkırtmak’ olduğunu söyledi.

Ömer, "Bu komplo, Suriye'nin kuzeydoğusunu iç savaşa sürüklemek ve SDG'nin kazanımlarını yok etmek istiyor" dedi. Bölge halkına, bu komplolara karşı dikkatli olmaları ve birlikte çalışma çağrısı yaptı.

SDK Eş Başkanı Emine Ömer (Şarku'l Avsat)
SDK Eş Başkanı Emine Ömer (Şarku'l Avsat)

Suriye rejimi ile herhangi bir siyasi diyalog olmadığını söyleyen Ömer, "Geçmişte bazı toplantılar oldu, ancak bunlar diyalog seviyesine ulaşmadı. Hükümetin siyasi çözümleri kabul etmediğini ve Suriye krizini çözmek için herhangi bir gerçek adım atmadığını görüyoruz" dedi.



Arabulucular, Gazze ateşkesi için Hamas'a yeni bir öneri sundu

İsrail ordusu, halkı Gazze'nin güneyine nakletmeye hazırlanırken ailesinin sığındığı çadırdan dışarı bakan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)
İsrail ordusu, halkı Gazze'nin güneyine nakletmeye hazırlanırken ailesinin sığındığı çadırdan dışarı bakan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)
TT

Arabulucular, Gazze ateşkesi için Hamas'a yeni bir öneri sundu

İsrail ordusu, halkı Gazze'nin güneyine nakletmeye hazırlanırken ailesinin sığındığı çadırdan dışarı bakan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)
İsrail ordusu, halkı Gazze'nin güneyine nakletmeye hazırlanırken ailesinin sığındığı çadırdan dışarı bakan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)

Kahire'de bulunan Hamas heyeti, Mısırlı ve Katarlı arabuluculardan Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes ve İsrailli rehinelerin iki grup halinde serbest bırakılmasına ilişkin yeni bir öneri aldı.

22 aydan fazla bir süredir arabulucuların çabaları savaşta kalıcı bir ateşkes sağlanmasında başarısız oldu. Yeni öneri, İsrail güvenlik kabinesinin Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Gazze şehrini kontrol altına alma planını onaylamasının ve uluslararası toplumun, yıkılmış ve kuşatılmış Gazze Şeridi'nde açlığın yayılması ve kıtlığın eşiğine gelinmesi konusunda uyarıda bulunmasının ardından geldi.

İsminin açıklanmaması koşuluyla AFP’ye konuşan Filistinli bir yetkili, “Halil el-Hayye başkanlığındaki Hamas heyeti Kahire'de Mısırlı ve Katarlı arabuluculardan ateşkes için yeni bir öneri aldı. Bu öneri, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un son önerisine dayanıyor ve 60 günlük ateşkes ile İsrailli rehinelerin iki grup halinde serbest bırakılmasını öngörüyor” dedi.

Kfkfk
Gazze Şeridi'nin güneyindeki el-Mevasi bölgesinde insani yardım malzemeleriyle dolu bir çanta taşıyan Filistinli kız çocuğu (AFP)

Yetkili bu önerinin, ‘iki taraf (İsrail ve Hamas) arasında kalıcı ateşkes konusunda dolaylı müzakerelerin başlatılmasına yönelik bir çerçeve anlaşması’ olduğunu belirterek, ‘Hamas'ın yeni öneri hakkında kendi lider kadrosu ve fraksiyon liderleriyle istişarelerde bulunacağını’ söyledi.

İslami Cihat Hareketi'nden bir kaynak, Mısır ve Katar temsilcilerinin ‘Filistinli gruplara yeni bir girişim ilettiklerini ve bu girişimin kısmi bir ateşkes anlaşmasını içerdiğini’ doğruladı. Girişimin ‘60 günlük geçici ateşkes ve bu süre zarfında on İsraillinin serbest bırakılması ve bir dizi cesedin (ölen rehinelerin) teslim edilmesini’ içerdiğini belirten kaynak, ‘daha kapsamlı bir anlaşma için acil müzakereler yapılacağını ve bu müzakerelerin, Gazze Şeridi'ndeki savaş ve saldırının sona ermesinden sonraki gün için garantiler içeren bir anlaşmaya varılmasını sağlayacağını’ ifade etti.

Kahire'deki grupların temsilcileri, ‘Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması için arabulucuların önerdiği planı kabul ederek, Gazze Şeridi'nin işgal edilmesini ve bölge halkının yerinden edilmesini önlemeye’ çalıştıklarını vurguladı ve İslami Cihat Hareketi'nin ‘girişime olumlu ve esnek bir şekilde yaklaştığını, zira ateşkesin Filistin halkının insani acılarının hafifletilmesini sağlayacağını’ belirtti.

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas liderliğindeki Fetih Hareketi de Mısır'ın önerisini desteklediğini açıkladı.

Fetih Hareketi Sözcüsü Munzir el-Hayek, AFP’ye yaptığı açıklamada, Fetih Hareketi'nin ‘soykırım savaşını durdurmak için’ yeni öneriyi desteklediğini ve ‘halkımızın geri kalanını kurtarmak için Hamas'ı bu öneriyi derhal kabul etmeye’ çağırdığını söyledi.

“Hayal edilebilecek her şeyin ötesinde”

Hamas liderlerinden oluşan bir heyet, Halil el-Hayye başkanlığında geçtiğimiz çarşamba günü Kahire'ye geldi. Heyete, İslami Cihat Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nehhale ve Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Başkan Yardımcısı Cemil Mazhar başta olmak üzere bir dizi fraksiyon yetkilisi eşlik etti. Heyet, Mısırlı yetkililerle günlük görüşmeler yürütüyor.

Mısır, Katar ve ABD ile birlikte arabuluculuk çabalarına katılıyor.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati bugün Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa'yı kabul ederken, Katar Başbakanı Muhammed Abdurrahman Al Sani'nin ‘en kısa sürede bir anlaşmaya varmak için her iki tarafa da azami baskı uygulamak amacıyla ortak çabaları güçlendirmek için’ Mısır'da olduğunu açıkladı.

Abdulati ve Mustafa bugün Refah Sınır Kapısı’nın Mısır tarafını ziyaret etti. Abdulati, sınır kapısının önünde yaptığı açıklamada, “Şu anda Filistin ve Katar heyetleri Mısır topraklarında bulunmakta ve sistematik öldürme ve aç bırakma eylemlerine son vermek ve masum Filistin halkının kanının akıtılmasını durdurmak için yoğun çabalar sarf etmektedir” dedi.

Abdulati geçen hafta Kahire'nin Doha ve Washington ile birlikte Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkesi yeniden canlandırmak, bazı rehineleri ve Filistinli mahkûmları serbest bırakmak ve insani ve tıbbi yardımların engelsiz ve koşulsuz olarak ulaştırılmasını sağlamak için çaba gösterdiğini açıklamıştı.

İsrail ile Hamas arasında temmuz ayında Doha'da başlayan dolaylı müzakereler, başlamasından iki haftadan fazla bir süre sonra tıkanmıştı.

“Kasıtlı aç bırakma politikası”

Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü yetkilileri bugün, İsrail'in ateş açması sonucu farklı bölgelerde 11 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

Bu arada Uluslararası Af Örgütü bugün yayınladığı raporda İsrail'i Gazze Şeridi'nde ‘kasıtlı’ bir açlık politikası izlemekle suçlarken, Birleşmiş Milletler (BM) ve sivil toplum kuruluşları Filistin'in açlık sınırında olduğu uyarısında bulundu.

Kckxk
İsrail ordusu Gazze şehrinde bölge sakinlerini güney kesime nakletmeye hazırlanırken, arabayla güneye doğru yol alan Filistinli mülteciler (Reuters)

Uluslararası Af Örgütü, 19 Filistinli mülteci ve yetersiz beslenen çocukları tedavi eden iki sağlık görevlisiyle yaptığı röportajlara ve tanıklıklara dayanarak bu açıklamayı yaptı.

Gazze halkının su, gıda ve yakıt kıtlığı nedeniyle çektiği acılar karşısında uluslararası eleştiriler artarken, BM yetersiz beslenme ve geniş çaplı kıtlık tehlikesi konusunda uyarıda bulunuyor. İsrail ise bu suçlamaları her zaman olduğu gibi reddediyor.

BM tarafından güvenilir kabul edilen Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı'na göre, savaşın başlamasından bu yana İsrail saldırıları çoğu sivil en az 61 bin 944 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.