‘SDG’ Deyr-i Zor olaylarının ardından rejim bölgelerine kaçanlara ‘uzlaşma’ çağrısında bulundu

Kürt siyasetçi: Deyr-i Zor'daki olaylar aşiretleri ‘özyönetim’ projesine karşı kışkırtmayı amaçlıyor.

Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)
Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)
TT

‘SDG’ Deyr-i Zor olaylarının ardından rejim bölgelerine kaçanlara ‘uzlaşma’ çağrısında bulundu

Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)
Deyr-i Zor'un doğu kırsalındaki güvenlik operasyonu sırasında SDG güçlerine bağlı savaşçılar (Arşiv - Şarku'l Avsat)

Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor olaylarına katılmak ve bu olaylara karışmakla suçlanan militanlara yönelik operasyonlarına başladı. Resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamada, Deyr-i Zor'da son olaylara karışan ve rejimin kontrolündeki bölgelere kaçan tüm militanların kendisiyle temasa geçerek ‘yerleşim prosedürlerini başlatıp bölgeye dönmeleri’ çağrısında bulunuldu.

Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) siyasi kanadı olan Suriye Demokratik Konseyi (SDK) Suriye rejimi, Türkiye ve İran'ı Deyr-i Zor'daki olayları kışkırtmakla suçladı. Bu ülkelerin, SDG'nin kontrolündeki bölgelerin güvenliğini ve istikrarını bozmayı amaçladığı iddia edildi. SDG lideri Mazlum Abdi, Arap ve Kürtler arasındaki bağların, bu komploların başarılı olmasını engellediğini söyledi. Abdi, "Bazı kesimler, nefret söylemini yayma, bölgenin istikrarını bozma ve etnik veya aşiret çatışmalarını teşvik etme konusunda başarısız oldu" dedi.

SDG, ‘çözüm’ süreci için dünden itibaren geçerli olan ‘uzlaşma işlemlerinin başlatılması ve en fazla 15 gün içinde bölgeye geri dönülmesi’ amacıyla WhatsApp üzerinden bir numara tahsis etti.

Tüm aşiret mensubu silahlı kişiler silahlarını teslim etmeye ve gerekli yasal işlemleri başlatmaya çağırıldı. Ayrıca, SDG'nin, silahlı kişilerin hizmet ve yönetim kurumlarına yönelik saldırıları nedeniyle zarar gören Deyr-i Zor sakinlerini desteklemeye ve failleri hesap sormaya kararlı olduğu vurgulandı.

Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor kırsalı, Deyr-i Zor Askeri Meclisi'nden ayrılan unsurlar ve Arap aşiret mensubu silahlı kişiler, ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon güçleri tarafından desteklenen SDG ile kanlı çatışmalara sahne oldu. Çatışmalarda 78'den fazla kişi hayatını kaybetti, aralarında siviller de vardı. Çatışmalar, geçtiğimiz ayın sonunda başladı ve 10 gün sürdü. Bu süre zarfında, 25 SDG unsuru, 29 aşiret mensubu silahlı kişi ve 9 bölge sakini hayatını kaybetti. Çatışmalar, bu ay 25'inde tekrar alevlendi. Bu çatışmalarda, 24 silahlı saldırgan, 4 SDG militanı ve 1 sivil hayatını kaybetti, 31 kişi ise yaralandı. Çatışmaların nedenleri henüz tam olarak anlaşılamamış olsa da SDG'nin kontrolünü zayıflatmak ve bölgede istikrarsızlığı artırmak için başlatıldığı iddia ediliyor.

SDG lideri Mazlum Abdi, Deyr-i Zor'daki çatışmaların ardından, Arap ve Kürt ilişkilerinin, bölgedeki istikrarı ve güvenliği sağlamada önemli bir rol oynadığını söyledi. Abdi, "Doğu Suriye'deki Arap ve Kürt halkları arasındaki ilişkiler, bölgedeki istikrarı ve güvenliği sağlamada önemli bir rol oynuyor. Bu ilişkiler, bölgeyi hedef alan dış güçlerin planlarını bozdu" dedi. Abdi, Arap ve Kürt halklarının, barış ve birlikte yaşamanın temelini oluşturduğunu söyleyerek, "Arap ve Kürt halkları, barış ve birlikte yaşamanın temelini oluşturmaktadır. Bu halkların arasındaki ilişkiler, bölgedeki istikrar ve güvenliğin garantisidir" şeklinde konuştu. Abdi, Deyr-i Zor'daki çatışmaların, bölgedeki istikrarı ve güvenliği tehdit eden dış güçlerin bir komplosu olduğunu ifade etti.

İki SDG üyesi dün, Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor kırsalındaki Ziban kasabasında (AP)
İki SDG üyesi dün, Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor kırsalındaki Ziban kasabasında (AP)

Suriye'nin doğusundaki Deyr-i Zor ili ve geniş kırsalı, 2011'deki savaşın başından bu yana, petrol, doğal gaz ve enerji sahalarıyla zengin olan bu bölgeyi kontrol etmek için birden fazla askeri güç arasında rekabete sahne oldu. Fırat Nehri, bu ili ikiye bölüyor ve doğu ve kuzey taraflarında yer alan SDG'nin kontrolündeki bölgeleri, batı ve güney taraflarında yer alan ve Suriye rejim güçlerinin yanı sıra İran, Lübnan ve Irak'tan destek alan milislerin bulunduğu rejimin kontrolündeki bölgelerden ayırıyor.

SDG lideri Abdi, konuşmasında, SDG'nin siyasi kanadı SDK ve sivil yönetimin, bölgedeki ilişkileri korumak için birlikte çalıştıklarını söyledi. Bu çabalar sayesinde, istikrarsızlığı ve çatışmaları körüklemek isteyen güçlerin planlarını bozmayı başardıklarını belirtti. Abdi, bölge halkını, ’ölümcül’ olarak nitelendirdiği politikalara karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı. Abdi, “Bu politikalar, Suriye'nin kuzeydoğusunu yıkıcı bir iç savaşa sürüklemek istiyor. Bu savaşı daha önce de önledik ve şimdi daha da büyük bir tehlike oluşturduğunu hissediyoruz. Ne pahasına olursa olsun bu savaşı durduracağız" dedi. Bölge halkından, kazanımlarını, güvenliğini, istikrarını ve refahını korumalarını isteyen Abdi, "Bu bölgede, tüm Suriye için bir model oluşturmak istiyoruz" şeklinde konuştu.

SDG savaşçıları 4 Eylül'de Deyr-i Zor'un bir köyünde iken (AP)
SDG savaşçıları 4 Eylül'de Deyr-i Zor'un bir köyünde iken (AP)

SDK Eş Başkanı Emine Ömer, Deyr-i Zor'daki çatışmaların sorumluluğunu Suriye rejimi, Türkiye ve İran'a yükledi. Ömer, Şarku'l Avsat gazetesine telefonla verdiği demeçte, "Son olaylar, planlı ve sistematik olduğunu gösterdi. Bu olaylar, bölgedeki güvenliği ve istikrarı bozmak için Türkiye, İran veya hükümet gibi birkaç tarafın koordineli bir şekilde yönettiği bir komplo" dedi. Ömer, komplonun amacının, ‘bölgede kaos yaratmak, etnik çatışmaları körüklemek ve aşiretleri özerk yönetim projesine karşı kışkırtmak’ olduğunu söyledi.

Ömer, "Bu komplo, Suriye'nin kuzeydoğusunu iç savaşa sürüklemek ve SDG'nin kazanımlarını yok etmek istiyor" dedi. Bölge halkına, bu komplolara karşı dikkatli olmaları ve birlikte çalışma çağrısı yaptı.

SDK Eş Başkanı Emine Ömer (Şarku'l Avsat)
SDK Eş Başkanı Emine Ömer (Şarku'l Avsat)

Suriye rejimi ile herhangi bir siyasi diyalog olmadığını söyleyen Ömer, "Geçmişte bazı toplantılar oldu, ancak bunlar diyalog seviyesine ulaşmadı. Hükümetin siyasi çözümleri kabul etmediğini ve Suriye krizini çözmek için herhangi bir gerçek adım atmadığını görüyoruz" dedi.



Gazze Mahkemesi girişimi, BM Genel Kurulu'nu Gazze halkını korumak için müdahale etmeye çağırdı

Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)
Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)
TT

Gazze Mahkemesi girişimi, BM Genel Kurulu'nu Gazze halkını korumak için müdahale etmeye çağırdı

Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)
Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)

Gazze Şeridi'nde yaşananları araştırmak için kurulan Gazze Mahkemesi (Gaza Tribunal) girişimi dün, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nu Gazze Şeridi’ne acilen müdahale etmeye ve felakete uğramış bölge halkına yardım etmek için askeri koruma gücü göndermeye çağırdı.

Uluslararası akademisyenler, hukukçular ve hukuk uzmanlarından oluşan girişim, kamuoyunu harekete geçirmek ve hükümetlere ‘Gazze Şeridi'ndeki soykırımı sona erdirmek’ için baskı yapmak amacıyla 2024 yılında Londra'da kuruldu.

İstanbul'da düzenlenen basın toplantısında, Gazze Mahkemesi Başkanı ve eski BM Filistin Raportörü Richard Falk, mahkemenin hükümetlere ‘çok geç olmadan’ harekete geçmeleri çağrısında bulunduğunu bildirdi.

grthy7u
Gazze Mahkemesi Başkanı Richard Falk, Gazze Şeridi'ne destek etkinliği sırasında (Gazze Mahkemesi Facebook hesabı)

94 yaşındaki Amerikalı hukuk profesörü Falk, amacın ‘BM Genel Kurulu'nun Gazze Şeridi'ne insani yardım girişinin engellenmesini ve halkın sürekli olarak yok edilmesini sona erdirmek için önleyici bir silahlı müdahale düzenlemesini sağlamak’ olduğunu ifade etti.

İsrail, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırmasından bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik şiddetli bir askeri saldırı yürütüyor. Yardım kuruluşları, bu saldırının Gazze Şeridi'nde ciddi bir insani krize yol açtığını belirtiyor.

Gazze Mahkemesi tarafından yapılan açıklamada, “Dünya çapındaki hükümetleri, şimdiye kadar Gazze Şeridi'ndeki soykırımı sona erdirme girişimlerini engelleyen BM Genel Kurulu'nu harekete geçirmek için acil adımlar atmaya çağırıyoruz” denildi.

İsrail, Gazze Şeridi'nde soykırım gerçekleştirdiğini veya insani yardım girişini engellediğini defalarca yalanladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, savaşı sona erdirme çağrılarının Hamas'ın konumunu ‘güçlendirdiğini’ söyledi.

Falk, bu adımın 1950 yılında BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen ‘Barış için Birlik’ kararı veya daha yeni olan ‘Koruma Sorumluluğu’ ilkesi gibi siyasi araçlarla gerçekleştirilebileceğini belirtti.

İlk karar, BM Güvenlik Konseyi'nin uluslararası barış ve güvenliği korumada başarısız olduğu durumlarda BM Genel Kurulu'nun harekete geçmesini sağlıyor. Bu karar, Kore Savaşı'nın (1950-1953) ilk aşamalarında, Sovyetler Birliği'nin BM Güvenlik Konseyi'nde tekrar tekrar kullandığı veto hakkını aşmak için ABD'nin talebi üzerine kabul edildi.

Koruma Sorumluluğu ilkesi, 1994'te Ruanda'da yaşanan soykırım ve Bosna'daki Srebrenitsa katliamının tekrarlanmasını önlemek amacıyla 2005 yılında kabul edildi.

Filistinlilerin hakları alanında onlarca yıldır çalışan ve İsrail'e karşı tutumu nedeniyle defalarca eleştirilen Falk, “Şu anda ciddi ve kararlı bir adım atmazsak, insanları kurtarmak için çok geç kalmış olacağız” dedi.

Falk, Gazze Mahkemesi’nin bu davayı önümüzdeki ay New York'ta yapılacak BM Genel Kurulu gündemine dahil etmeyi umduğunu söyledi.

Uluslararası güçler, zulmü durdurmak için askeri müdahalenin haklı olup olmadığı konusunda bölünmüş durumda. Silahlı müdahaleyi reddedenler, bunun diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etmek için bir bahane olduğunu düşünüyor.

Öte yandan Uluslararası Af Örgütü dün İsrail'i Gazze Şeridi halkını aç bırakmak için ‘kasıtlı bir politika’ izlemekle suçladı, ancak İsrail bu suçlamayı defalarca reddetti.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre, 2023 yılında Hamas'ın İsrail yerleşimlerine düzenlediği saldırı sonucunda çoğu sivil olmak üzere bin 219 kişi öldü.

Buna karşılık İsrail'in saldırısı, Hamas'ın Gazze Şeridi'nde yönettiği ve BM tarafından güvenilir kabul edilen Sağlık Bakanlığı'nın rakamlarına göre, çoğu sivil olmak üzere 62 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.