Sudan: Çatışmalar başkent Hartum’da sürüyor

Sudan Genelkurmay Başkanı Burhan, orduya katılan sivil gönüllülerin HDK ile mücadele için eğitilmesi talimatı verdi

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)
TT

Sudan: Çatışmalar başkent Hartum’da sürüyor

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)

Sudan Egemenlik Konseyi ve Genelkurmay Başkanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, başkent Hartum'un çeşitli bölgelerinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki askeri çatışmaların yoğunluğunun arttığı bir dönemde, Sudan'ın savunmasına katkıda bulunmak amacıyla ordu saflarında savaşacak sivil gönüllülerin ileri ve gelişmiş bir şekilde eğitilmesi talimatı verdi.

Sudan Egemenlik Konseyi Medya Ofisi, Burhan'ın ülkenin kuzeyinde bulunan Maravi kentindeki askeri bölgenin karargâhında subay ve erlerle yaptığı toplantı sırasında sivillerin kendi saflarında savaşmak üzere seferber edilmesini denetleyen komiteye hitap ettiğini bildirdi. Burhan geçtiğimiz Haziran ayında, silah taşıyabilen herkese HDK’ye karşı savaşmak üzere ordu saflarına katılma çağrısında bulunmuştu. Daha sonra ülkenin tüm eyaletlerindeki askeri tümen ve bölge komutanlarına, savaşlara katılmak üzere gönüllüleri kabul etmeleri ve hazırlamaları yönünde talimatlar verdi.

(foto altı) Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında çıkan çatışmalar sonucu başkent Hartum üzerinde dumanlar yükseldi. (AP)
Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında çıkan çatışmalar sonucu başkent Hartum üzerinde dumanlar yükseldi. (AP)

Eski rejime yönelik suçlamalar

Siyasi güçler, eski rejimin İslamcı liderlerini sivillerin seferber edilmesinin arkasında olmakla ve onları yeniden iktidara dönmek için ordu ile HDK arasında devam eden iç savaşa yönlendirmekle suçluyor. Genelkurmay Başkanı Burhan, “HDK’ye cesurca karşı koyan askerlerin ve vatandaşların fedakarlıklarını” övdü. Burhan, HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) ile kardeşi ve yardımcısı Abdurrahim Daklu'ya atıfta bulunarak “Bu savaşın arkasında kendi çıkarları peşinde koşan iki kardeş var” ifadesini kullandı. Askeri üste yaptığı konuşmada siyasilere yüklenen Burhan, bazı siyasileri HDK’yi desteklemek için yalan söylemek ve insanları yanıltmakla suçladı. Silahlı kuvvetlerin onur mücadelesi verdiğini ve tüm Sudan halkının bu mücadeleye destek verdiğini vurgulayan Burhan, silahlı kuvvetlerin “vatandaşların değerlerini ihlal eden ve mantıksız nedenlerle canlara kasteden terörist HDK tarafından görevlendirilen paralı askerlerle savaştığını” belirtti.

Maravi şehri, ordu ile Nisan ayı ortasında savaşın başlamasından iki gün önce, ordunun hava kuvvetlerini etkisiz hale getirmek için şehirdeki hava üssünü kuşatmak üzere büyük askeri kuvvetler gönderen HDK arasında gerilimin başlangıcına tanık oldu.

(foto altı) Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmalar sırasında Hartum'daki arabalar ve binalar tahrip edildi. (Reuters)
Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmalar sırasında Hartum'daki arabalar ve binalar tahrip edildi. (Reuters)

Hartum'daki çatışmalar

Hartum'un merkezindeki Ordu Komutanlığı Karargâhı çevresinde ordu ile HDK arasındaki çatışmalar, hava ve topçu bombardımanı yeniden başladı. Hartum'un güneyindeki eş-Şecera bölgesindeki Zırhlı Kolordu Komutanlığı ve başkentin çeşitli bölgelerinde yoğun silahlı insansız hava aracı (SİHA) saldırıları düzenlendiği görüldü.

Görgü tanıkları, orduya ait İHA’ların Hartum'un doğusundaki er-Riyad, el-Mamura ve el-Mücahidin mahallelerindeki HDK mevzilerini bombaladığını ve benzer saldırıların batıdaki el-Cureyf mahallesine de yöneltildiğini bildirdi. Güney Hartum sakinleri Şarku'l Avsat'a, ordu savaş uçaklarının bölgedeki HDK mevzilerini hedef alan hava saldırıları düzenlediğini söyledi. Hartum'un çeşitli bölgelerinden ordu ile HDK arasında karşılıklı topçu atışları sonucu patlamalar duyuldu ve Ordu Komutanlığı Karargâhı çevresinde yoğun duman bulutları yükseldi.

Şarku’l Avsat’a konuşan Güney Hartum sakinleri şu ifadeleri kullandı: “İki taraf arasında ara sıra yaşanan çatışmalar dışında çatışma yoğunluğunun önemli ölçüde azalmasından günler sonra, Zırhlı Kolordu Komutanlığı civarında çatışmalar ve topçu bombardımanı şiddetli bir şekilde yeniden başladı.”

(foto altı) Hartum'da bir vatandaş evindeki hasarı inceliyor. (AFP)
Hartum'da bir vatandaş evindeki hasarı inceliyor. (AFP)

İnsani yardımlar

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Çad'daki konsolosluğunun, hükümetin komşu ülkedeki Sudanlı mültecilere sağladığı insani yardımın ikinci partisini dağıtmaya başladığını duyurdu. Açıklamada, bu yardım paketinin Çad'ın güneydoğusundaki Sila bölgesinde bulunan yaklaşık 50 bin Sudanlı mülteciyi kapsamayı hedeflediği belirtilerek, ilk partinin iki ülke arasındaki Adre sınır bölgesinde bulunan 250 bin mülteciyi kapsadığı kaydedildi. Ordu ile HDK arasında yüzlerce ölüm ve yaralanmaya yol açan şiddetli çatışmalar sonucu Darfur bölgesindeki eyaletlerde yaşayan yüz binlerce sivil, Çad’a göç etmek zorunda kaldı.



WSJ: Hizbullah'ın Beyrut Havalimanı'ndaki altın kaçakçılığı girişimi engellendi, onlarca çalışan işten çıkarıldı

Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)
Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)
TT

WSJ: Hizbullah'ın Beyrut Havalimanı'ndaki altın kaçakçılığı girişimi engellendi, onlarca çalışan işten çıkarıldı

Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)
Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)

Wall Street Journal'ın (WSJ) Lübnanlı üst düzey askeri yetkililere dayandırdığı haberine göre, Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'nda çalışan onlarca kişi Hizbullah mensubu oldukları şüphesiyle işten çıkarıldı ve havalimanı üzerinden örgüte 22 kilogramdan fazla altın kaçırma girişimi engellendi.

WSJ, Lübnanlı yetkililerin Hizbullah'ın ülke üzerindeki hakimiyetini gevşetmeye çalıştığını ve bunun örgütün yıllardır kaçakçılık kanalı ve ülkedeki hakimiyetinin bir sembolü olarak kullandığı havaalanında başladığını bildirdi.

Lübnan Başbakanı Nevvaf Selam, “Kaçakçılar gözaltına alındı ve şimdi yasal prosedürler uygulanıyor” dedi.

Hizbullah'ı destekleyen İran'dan yapılan birçok uçuş şubat ayından bu yana askıya alındı.

Üst düzey bir güvenlik yetkilisi, yetkililerin havalimanına yapay zekâ destekli yeni gözetleme teknolojileri kurduğunu söyledi.

Bu revizyon, Hizbullah'ın etkisini ve gelir kaynaklarını azaltmaya yönelik daha geniş çaplı bir çabanın parçası. Lübnan Başbakanı Selam WSJ’ye yaptığı açıklamada, “Farkı hissedebilirsiniz. Lübnan'ın modern tarihinde ilk kez kaçakçılık konusunda daha iyi durumdayız” ifadelerini kullandı.

Lübnan dış dünya ile bağlantısını Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndan sağlıyor. Hizbullah'ın havalimanı üzerinde süregelen nüfuzu, burayı, İran'ın Hizbullah'a nakit ikmali yapmak için havalimanını kullandığından şikâyet eden İsrail'in saldırılarına açık hale getirdi.

Havalimanını geri alma hamleleri, Lübnan ordusunun Beyrut'un kasım ayında Tel Aviv'le üzerinde anlaştığı ateşkesin temel şartlarından biri olan Güney Lübnan'daki Hizbullah mevzilerini ve silah depolarını dağıtma konusunda ilerleme kaydettiği bir dönemde geldi.

ABD'li ve İsrailli askeri yetkililer, Lübnan hükümetinin Hizbullah'ın güneydeki limanlar ve silahlar üzerindeki kontrolünü sınırlandırmak için attığı adımlardan memnuniyet duyduklarını ifade etseler de daha yapılacak çok iş olduğunu söylüyorlar. ABD'li yetkililer Lübnan'ın yeni teknokrat liderliği altında daha fazla devlet kontrolü konusunda ihtiyatlı bir iyimserlik içinde olduklarını ifade ettiler.

Ateşkesi denetleyen uluslararası komitenin üyesi olan üst düzey bir ABD'li yetkili şunları söyledi: “Burada umutlanmak için bir neden var. Sadece altı ya da yedi ay oldu ve geçen kasım ayında ulaşılabileceğinden emin olmadığım bir noktaya ulaştık.”

Üst düzey bir güvenlik yetkilisi, Lübnan emniyetinin kısa bir süre önce havalimanı üzerinden Hizbullah'a 22 kilogramdan fazla altın kaçırma girişimini engellediğini bildirdi. Militan örgütün üyeleri para getirmek için havalimanını kullanmakta zorlandıklarını kabul ettiler. Hizbullah şu anda taahhütlerini finanse etmekte zorlanıyor. Örgüt, aralık ayında Beşşar Esed'in devrilmesinden sonra İran'dan Suriye'ye uzanan ana silah kaçakçılığı rotalarını kaybetti.

Lübnanlı yetkililerin baskıları başlamadan önce Hizbullah, sahadaki personeli ve parlamentodaki büyük bloğu sayesinde Beyrut Havalimanı’nda önemli bir nüfuza sahipti ve bu sayede reform çabalarını engelleyebiliyordu. Havalimanının güvenliğini sağlamak, devlet kontrolünü sağlamlaştırmaya çalışan hükümetin en önemli önceliklerinden biri. Geçtiğimiz şubat ayında ordu, Lübnanlı yetkililerin bir İran uçağının inişine izin vermemesini protesto etmek için havalimanına giden yolları kapatan Hizbullah destekçileriyle karşı karşıya geldi.