Sudan: Çatışmalar başkent Hartum’da sürüyor

Sudan Genelkurmay Başkanı Burhan, orduya katılan sivil gönüllülerin HDK ile mücadele için eğitilmesi talimatı verdi

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)
TT

Sudan: Çatışmalar başkent Hartum’da sürüyor

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, 2 Ekim 2023'te Arqin geçişini denetledi. (SUNA)

Sudan Egemenlik Konseyi ve Genelkurmay Başkanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, başkent Hartum'un çeşitli bölgelerinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki askeri çatışmaların yoğunluğunun arttığı bir dönemde, Sudan'ın savunmasına katkıda bulunmak amacıyla ordu saflarında savaşacak sivil gönüllülerin ileri ve gelişmiş bir şekilde eğitilmesi talimatı verdi.

Sudan Egemenlik Konseyi Medya Ofisi, Burhan'ın ülkenin kuzeyinde bulunan Maravi kentindeki askeri bölgenin karargâhında subay ve erlerle yaptığı toplantı sırasında sivillerin kendi saflarında savaşmak üzere seferber edilmesini denetleyen komiteye hitap ettiğini bildirdi. Burhan geçtiğimiz Haziran ayında, silah taşıyabilen herkese HDK’ye karşı savaşmak üzere ordu saflarına katılma çağrısında bulunmuştu. Daha sonra ülkenin tüm eyaletlerindeki askeri tümen ve bölge komutanlarına, savaşlara katılmak üzere gönüllüleri kabul etmeleri ve hazırlamaları yönünde talimatlar verdi.

(foto altı) Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında çıkan çatışmalar sonucu başkent Hartum üzerinde dumanlar yükseldi. (AP)
Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında çıkan çatışmalar sonucu başkent Hartum üzerinde dumanlar yükseldi. (AP)

Eski rejime yönelik suçlamalar

Siyasi güçler, eski rejimin İslamcı liderlerini sivillerin seferber edilmesinin arkasında olmakla ve onları yeniden iktidara dönmek için ordu ile HDK arasında devam eden iç savaşa yönlendirmekle suçluyor. Genelkurmay Başkanı Burhan, “HDK’ye cesurca karşı koyan askerlerin ve vatandaşların fedakarlıklarını” övdü. Burhan, HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) ile kardeşi ve yardımcısı Abdurrahim Daklu'ya atıfta bulunarak “Bu savaşın arkasında kendi çıkarları peşinde koşan iki kardeş var” ifadesini kullandı. Askeri üste yaptığı konuşmada siyasilere yüklenen Burhan, bazı siyasileri HDK’yi desteklemek için yalan söylemek ve insanları yanıltmakla suçladı. Silahlı kuvvetlerin onur mücadelesi verdiğini ve tüm Sudan halkının bu mücadeleye destek verdiğini vurgulayan Burhan, silahlı kuvvetlerin “vatandaşların değerlerini ihlal eden ve mantıksız nedenlerle canlara kasteden terörist HDK tarafından görevlendirilen paralı askerlerle savaştığını” belirtti.

Maravi şehri, ordu ile Nisan ayı ortasında savaşın başlamasından iki gün önce, ordunun hava kuvvetlerini etkisiz hale getirmek için şehirdeki hava üssünü kuşatmak üzere büyük askeri kuvvetler gönderen HDK arasında gerilimin başlangıcına tanık oldu.

(foto altı) Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmalar sırasında Hartum'daki arabalar ve binalar tahrip edildi. (Reuters)
Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmalar sırasında Hartum'daki arabalar ve binalar tahrip edildi. (Reuters)

Hartum'daki çatışmalar

Hartum'un merkezindeki Ordu Komutanlığı Karargâhı çevresinde ordu ile HDK arasındaki çatışmalar, hava ve topçu bombardımanı yeniden başladı. Hartum'un güneyindeki eş-Şecera bölgesindeki Zırhlı Kolordu Komutanlığı ve başkentin çeşitli bölgelerinde yoğun silahlı insansız hava aracı (SİHA) saldırıları düzenlendiği görüldü.

Görgü tanıkları, orduya ait İHA’ların Hartum'un doğusundaki er-Riyad, el-Mamura ve el-Mücahidin mahallelerindeki HDK mevzilerini bombaladığını ve benzer saldırıların batıdaki el-Cureyf mahallesine de yöneltildiğini bildirdi. Güney Hartum sakinleri Şarku'l Avsat'a, ordu savaş uçaklarının bölgedeki HDK mevzilerini hedef alan hava saldırıları düzenlediğini söyledi. Hartum'un çeşitli bölgelerinden ordu ile HDK arasında karşılıklı topçu atışları sonucu patlamalar duyuldu ve Ordu Komutanlığı Karargâhı çevresinde yoğun duman bulutları yükseldi.

Şarku’l Avsat’a konuşan Güney Hartum sakinleri şu ifadeleri kullandı: “İki taraf arasında ara sıra yaşanan çatışmalar dışında çatışma yoğunluğunun önemli ölçüde azalmasından günler sonra, Zırhlı Kolordu Komutanlığı civarında çatışmalar ve topçu bombardımanı şiddetli bir şekilde yeniden başladı.”

(foto altı) Hartum'da bir vatandaş evindeki hasarı inceliyor. (AFP)
Hartum'da bir vatandaş evindeki hasarı inceliyor. (AFP)

İnsani yardımlar

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Çad'daki konsolosluğunun, hükümetin komşu ülkedeki Sudanlı mültecilere sağladığı insani yardımın ikinci partisini dağıtmaya başladığını duyurdu. Açıklamada, bu yardım paketinin Çad'ın güneydoğusundaki Sila bölgesinde bulunan yaklaşık 50 bin Sudanlı mülteciyi kapsamayı hedeflediği belirtilerek, ilk partinin iki ülke arasındaki Adre sınır bölgesinde bulunan 250 bin mülteciyi kapsadığı kaydedildi. Ordu ile HDK arasında yüzlerce ölüm ve yaralanmaya yol açan şiddetli çatışmalar sonucu Darfur bölgesindeki eyaletlerde yaşayan yüz binlerce sivil, Çad’a göç etmek zorunda kaldı.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.