Yağmur sezonunun başlaması, İdlib’deki kamplar için zorlu bir kışın habercisi

İdlib'in batı kırsalındaki Armanaz kasabası yakınlarında hasarlı bir çadırın altında Hatice Şakruk ve onun gibi binlerce kişi, Pazar günü yağmur fırtınasının geçmesi ardından zorlu bir geceyle karşı karşıya kaldı.

Kürtlerin kaldığı kampın müdürü, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Bu fırtınayla ilgili aldığımız birçok uyarıya rağmen önceki yıllardan farklı olmasını beklemiyorduk. Daha önce de yağmur fırtınaları yaşadık, ancak hiç bu kadar zarar görmemiştik” vurgusunda bulundu.

Sivil Savunma ekipleri verilerine göre, yoğun yağış sonrası sağanak yağış nedeniyle su sızdıran bir okul çadırının yanı sıra yaklaşık 40 çadır hasar gördü. Birçok kampta yağmur suyu drenaj kanallarını açmak için bütün gece çalışan bu ekipler, yerinden edilenlerin çadırlarından suyun çıkarılmasına yardımcı oldu.

Ez-Zamar Kampı’nda bir okul çadırı hasar gördü (Sivil Savunma)

Şarku’l Avsat’a konuşan Sivil Savunma gönüllüsü Hasan, fırtınanın birçok yolun kapanmasına, Armanaz kasabası sakinlerinin evlerini su basmasına neden olduğunu anlatıyor. Ekiplerin yolları açmak, toprağı süpürmek ve diğer kampların etrafına toprak bariyerler koymak için çalıştığını da ekliyor.

Önümüzdeki kış aylarında tekrar tekrar şiddetli fırtınalar yaşanabilir. İklim değişikliği nedeniyle bu fırtınaların şiddetinin artması bekleniyor. Kuzeybatı Suriye’ye dair raporlara göre, artık eskisi gibi öngörülebilir geçmeyen uzun kış aylarında düşük sıcaklıklar ve kar fırtınaları tekrarlanabilir.

Dört yıl önce İdlib'in güney kırsalından Armanaz civarına göç etmek zorunda kalan Hatice, Pazar günü yağmur başladığında çocukları uyuduğu sırada şilteler, örtüler ve çadırın içindeki her şeyin hızla sular altında kaldığını anlatıyor. Aynı zamanda, “Çadırımı ve içindekileri kurulayıp temizlemeye çalıştığım için gece boyu uyuyamadım. Üç yıllık çadırın rüzgar nedeniyle yırtılan yalıtımını onarmada başarılı olamadık. Çocuklarım ve ben bir süngerin üzerine oturduk, bu süngeri onu mümkün olduğunca sızan sudan uzak tutmaya çalıştık, geri kalanlar tamamen ıslanmıştı” ifadelerini kullanıyor.

Pazar gecesi İdlib kamplarında biriken suyun çekilmesi (Sivil Savunma)

Suriye'nin kuzeyindeki fırtınalar nedeniyle kampların karşı karşıya olduğu tehlikenin ciddiyeti; yaklaşık 32 bin yerinden edilmiş kişinin bulunduğu 17 kampın karşı karşıya kaldığı bir felaket, 313 bin kişinin kaldığı 240 kamp için çok ciddi tehlike ya da yaklaşık 850 bin kişinin bulunduğu 617 kamp için ciddi tehlike oluşturabilir.

Suriye'nin kuzeybatısındaki bin 527 kampta yüzde 80'i kadın ve çocuk olmak üzere 1,9 milyon insan, 84 bin engelli yaşıyor. Altyapı ve temel hizmetlerin bulunmadığı kampların yüzde 79'u aşırı kalabalıktan muzdarip. Bu da yangın ve sel ve fırtınaların neden olduğu hasar riskini artırıyor.

Hasan, yolların iyileştirilmesi, kampların izole edilmesi ve altyapının iyileştirilmesinin kalıcı bir çözüm olmayacağını söylüyor. Hiçbirinin yerinden edilmiş insanları gelecekte sel tehlikesinden kurtaracak garantili bir çözüm sunmayacağını belirtiyor. Uluslararası toplumun yalnızca yerinden edilenlerin çektiği sıkıntılara değinmekle kalmayıp Suriye trajedisine radikal bir çözüm bulması gerektiğini de ekliyor.

İdlib'in batı kırsalındaki sel nedeniyle zarar gören yollar açılıyor (Sivil Savunma)

Kamplara dair verilere göre geçen yıl kaydedilen fırtınalarda 306 kamp zarar gördü. Bunlardan 52'si son iki yılda benzer hasarlar ile karşı karşıya kaldı. 2023 yılında kış ekipmanı ihtiyacının değeri 102 milyon doların üzerinde kalırken şuana dek gerekli fonun yalnızca yüzde 34'ü elde edilebildi.

Birleşmiş Milletler, ısıtma malzemeleri, kışlık giysiler, termal battaniyeler ve halılar gibi kış ekipmanlar dahil olmak üzere kış aylarındaki temel ihtiyaçları listeliyor. Kampların izole edilmesi ve hasar gören çadırların değiştirilmesinin ilk şart olduğuna inanan Hatice ise sel tehlikesine maruz kalan bir yerde bulunmanın tehlikelerinin de bilincinde. Ancak kendisi ve diğer kamp sakinleri buradan ayrılmak istemiyor. Bu hususta, “Bizim gibi yerinden edilmiş insanlar bir yerden başka bir yere taşınmayı son derece zor buluyor. Zirâ ilk yer değiştirdiğimiz sırada karşılaştıklarımızı hatırlıyoruz” diyor.