Hamas, Aksa Tufanı'nı maket İsrail şehri üzerinde tasarlamışhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4596636-hamas-aksa-tufan%C4%B1n%C4%B1-maket-i%CC%87srail-%C5%9Fehri-%C3%BCzerinde-tasarlam%C4%B1%C5%9F
Hamas, Aksa Tufanı'nı maket İsrail şehri üzerinde tasarlamış
İsrail, Demir Kılıçlar operasyonu kapsamında kara harekatı seçeneğini değerlendirirken, her iki tarafta da kayıplar artıyor (AFP)
Hamas'ın cumartesi sabahı İsrail'e roket saldırılarıyla başlattığı Aksa Tufanı operasyonuna hazırlık detayları ortaya çıktı.
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları'na yakın olduğunu öne süren ve kimliğini paylaşmayan bir kişi, Birleşik Krallık (BK) merkezli haber ajansı Reuters'a, Filistinli militanların Gazze Şeridi'nde maket İsrail şehri kurarak operasyona hazırlandıklarını söyledi.
Militanların maket şehirde farklı saldırı stratejilerini test ettiklerini, hatta bunları videoya bile çektiklerini savunan kaynak, "İsrail bunları kesinlikle gördü fakat Hamas'ın çatışmaya girmek istemediğine ikna oldular" dedi.
Reuters'a konuşan kaynak, Hamas'ın Tel Aviv yönetimini Gazze'deki Filistinlilerin iş bulabilmesine öncelik verdiklerine ve yeni bir savaş istemediklerine ikna etmeyi başardığını söyleyerek, şu ifadeleri kullandı:
Hamas, İsrail'e karşı askeri bir maceraya atılmaya hazır olmadığına dair bir imaj yarattı. Son aylarda İsrail'i yanıltmak için eşi benzeri görülmemiş bir istihbarat taktiği kullandı ve bu büyük operasyona hazırlanırken, kamuoyuna İsrail'le bir savaşa ya da çatışmaya girmek istemediği izlenimini verdi.
2021'deki çatışmaların ardından Tel Aviv yönetimi, Gazze Şeridi'ndeki binlerce Filistinliye, İsrail'deki inşaat, tarım ve hizmet sektörü alanlarında çalışma izni vermişti. Teklif edilen maaşlarsa Gazze'deki işlerin 10 katına kadar çıkıyordu.
İsrail ordusundan kimliğini paylaşmayan bir yetkili, Hamas'ın askeri istihbaratı kandırmayı başardığını belirterek, şunları söyledi:
Çalışmak için buraya gelmelerinin ve Gazze'ye para götürmelerinin belli seviyede sakin bir durum yaratacağına inanıyorduk. Yanılmışız. Para istediklerini düşünmemizi sağladılar. Sonra da bu isyan başlayana kadar askeri tatbikatlar yaptılar.
BK'nin önde gelen gazetelerinden Telegraph da son iki yılda bu gizli hazırlığın parçası olarak Hamas'ın İsrail'e yönelik hiç saldırı düzenlemediğine işaret etti.
Hamas'a yakın kaynak, örgütün üst düzey yöneticilerinin bile savaş hazırlıklarından haberi olmadığını, özel eğitimden geçirilen 1000 savaşçının da operasyona dair bilgisi bulunmadığını savundu.
Kaynak, saldırı planının 4 aşama içerdiğini söyledi. Buna göre ilk etapta İsrail'e 3 bin roket fırlatıldı. Daha sonra paramotorlu savaşçılar, Gazze Şeridi'ni havadan geçerek sınıra yakın yerleşim alanlarına indi.
Savaşçılar burayı kontrol altına aldıktan sonra da elit komando birlikleri, İsrail'in kurduğu duvardaki telekomünikasyon ve elektronik güvenlik araçlarını etkisiz hale getirdi.
Savaşçılar duvardaki belirli bölgeleri patlayıcılarla hava uçurup motorsikletlerle İsrail tarafına sızarken, buldozerler de duvarda açılan delikleri genişleterek diğer militanların geçişini hızlandırdı.
ABD merkezli araştırma kuruluşu Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nden Dennis Ross, İsrail ordusunun Gazze'deki birliklerini, İsrailli yerleşimcilerle Filistinli militanlar arasında Batı Şeria'da çıkan şiddet olaylarını bastırmak için sevk ettiğine de dikkat çekti.
İsrail ordusundan adını paylaşmayan bir kaynak, "Hamas'ın bu durumdan faydalanarak kolayca sınırdan geçtiğini" söyledi.
Hamas'a yönelik arabuluculuk girişiminin detayları... Gazze ateşkesindeki ‘boşlukları’ kapatma çabaları
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati dün (salı) düzenlediği basın toplantısında, Gazze Şeridi'ndeki durum hakkında konuştu. (AFP)
Mısır, ABD ve İsrail'in Doha'daki görüşmelerden çekilmesinin ardından temmuz ayı sonundan bu yana askıya alınan 60 günlük ateşkes müzakerelerini yeniden başlatmak için yeni bir girişimi resmen açıkladı. Bu girişim, Hamas heyetinin Kahire ziyaretiyle aynı zamana denk geldi.
Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, yeni girişimin, müzakerelerde bir ilerleme sağlanması halinde, kısmi veya kapsamlı yeni bir anlaşma imzalanması için müzakerelerin başlatılmasına fırsat sunabileceğini düşünüyor. Washington, İsrail'in inatçılığını sona erdirmek için baskı yaparsa ve Hamas, önceki anlaşmazlıkları, özellikle de İsrail'in çekilmesiyle ilgili olanları sona erdirmek için önerilen mutabakatları kabul ederse, yeni bir anlaşma yapılması muhtemel.
Mısır'ın Kahire el-İhbariyye televizyon kanalının dün kaynaklardan aktardığına göre, ‘Hamas liderlerinden oluşan ve Halil el-Hayye'nin başkanlık ettiği bir heyet, Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakereleri hakkında istişare yapmak üzere Mısır'a geldi.’ Kaynaklardan biri, “Hamas hareketinin Mısır'a yaptığı ziyaret, müzakere sürecinin durgun bir dönemden geçmesinin ardından bölgeye yardım ulaştırma çabaları kapsamında gerçekleşti” dedi.
‘Mısır'ın, Gazze Şeridi'nde geçici bir ateşkes sağlanması için anlaşmazlıkları aşmak üzere tüm taraflarla yoğun temaslar içinde olduğunu’ vurgulayan kaynak, ‘Kahire görüşmelerinin, müzakerelerin yeniden başlaması, ateşkes anlaşmasına varılması ve Gazze Şeridi'nde 60 günlük bir ateşkesin tartışılması yönünde bir adım atılmasını hedeflediğini’ belirtti.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati dün düzenlediği basın toplantısında, Kahire'nin Katar ve ABD ile birlikte ‘60 günlük ateşkes, bazı esirlerin ve Filistinli mahkûmların serbest bırakılması, Gazze Şeridi'ne insani yardımın engelsiz ve koşulsuz olarak ulaştırılması’ önerisine geri dönülmesi için çalıştığını açıkladı.
Abdulati ayrıca, Gazze Şeridi’nin yönetiminin, Filistin Yönetimi'nin denetimi altında 6 aylık geçici bir süre için 15 Filistinli teknokrat tarafından üstlenileceği konusunda anlaşmaya varıldığını da doğruladı.
Yeni girişim
Mısır'ın açıkladığı ayrıntılar, İsrail Yayın Kurumu’nun dün yayınladığı ‘arabulucuların Hamas'a tüm esirlerin (hayatta olanların ve ölenlerin) serbest bırakılması karşılığında Filistinli mahkûmların serbest bırakılması ve Hamas hareketinin silahsızlandırılmasını içeren kapsamlı bir anlaşma’ önerdiği haberiyle örtüşüyor.
Yeni girişim, Hamas'tan ‘silahsızlandırma ve bölgenin yönetimi konusunda kalıcı bir çözüme ulaşılana kadar, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesi için yeni bir planı, Arap-Amerikan ortak denetimi altında kabul etmesini’ şart koşuyor.
Filistinli bir kadın, dağıtım noktasından aldığı suyla torununu yıkıyor. Oğlu ise yemek pişirmek için suyun bir kısmını kullanıyor. (AP)
Hamas, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu uluslararası arabulucuların garantileriyle askeri kanadının faaliyetlerini dondurmayı ve silahlarını teslim etmeyi taahhüt ederken, aynı zamanda kalıcı bir ateşkes anlaşmasına varmak için müzakereler yürütülüyor.
Bu görüşmeler, temmuz ayı sonundan bu yana durgunlaşan müzakerelere yeni bir soluk getiriyor. Müzakereler, ABD ve İsrail'in istişare için çekilmesinin ardından, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati'nin pazartesi günü yaptığı basın açıklamasında Kahire'nin ‘Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirecek tam bir anlaşma ve kapsamlı bir uzlaşmaya’ ulaşmaya çalıştığını teyit etmesinin ardından geldi. Abdulati, ‘iyi niyet ve siyasi irade varsa bu anlaşmanın sağlanabileceğini’ vurguladı.
Bu gelişmeler ışığında Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Direktörü Dr. Halid Ukkaşe, önceki müzakere turlarında elde edilen sonuçların başarıya ulaşması için uygun ve olumlu bir fırsat olduğunu düşünüyor. Girişime ilişkin tam bilgi bulunmadığını belirten Ukkaşe, girişimin en önemli özelliklerinin, önceki turları zorlaştıran anlaşmazlıkları sona erdirmek, ABD'nin garantisi ve Washington'un İsrail üzerindeki baskısı olduğunu belirtti.
Ukkaşe'ye göre, söz konusu anlaşmazlıklar arasında esirlerin serbest bırakılması, cesetlerin teslim edilmesi, zaman aralıklarının kısaltılması, görüşmelerde uzlaşma ve ilerleme sağlanması halinde kapsamlı bir anlaşmaya varılması, İsrail'in yerleşim planına yeni bir şekil verilmesi, Gazze Şeridi'ne yardım akışının önemli ölçüde ve olumlu bir şekilde derinleştirilmesi ve Hamas'ın silahsızlandırılması krizinin çözümü için bazı işaretlerin ortaya çıkma olasılığı yer alıyor.
Orta yol çözümleri
Filistinli siyasi analist Eymen er-Rakab, Kahire toplantılarının müzakereleri kısmi bir ateşkes yönünde ilerletmek için yeni ayrıntılar içerdiğini ve görüşmelerin olgunlaşması halinde kapsamlı bir anlaşmaya varılmasının da ihtimal dışı olmadığını düşünüyor. Er-Rakab, görüşmelerin yeniden başlamasının, önceki müzakereleri engelleyen boşlukları dolduracak uzlaşmaların veya mutabakatların varlığı anlamına geldiğine inanıyor.
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta havadan atılan yardım malzemelerini almak için koşuşturan Filistinliler, 12 Temmuz (Reuters)
Mısır Cumhurbaşkanlığı'na bağlı Mısır Enformasyon Kurumu Başkanı Ziya Raşvan, Hamas'ın Kahire ziyaretini önceden duyurdu. Raşvan, pazartesi günü bir televizyon röportajında “Kahire ve Katar'ın belirli bir önerisi var. Hamas bu öneriyi beyaz bayrak çekmek olarak görürse, reddetme hakkı var. Ancak arabulucuların bu şekilde düşündüğünü sanmıyorum. Eğer bu öneriyi, Filistin davasının stratejik zaferine hizmet etmek için taktiksel bir geri çekilme olarak görürse, kendi şartlarıyla kabul etmelidir” ifadelerini kullandı.
Raşvan, Hamas'ı Kahire'de sunulan öneriye hızlı bir şekilde yanıt vermeye çağırdı ve şöyle dedi: “Lütfen girişime yanıt vermekte gecikmeyin… Bunu iki veya üç kez denedik ve kararın zamanlaması, başarısının en önemli parçasıydı.”
İsrail'deki anlaşmazlıklar
İsrail Yayın Kurumu dün bilgi sahibi kaynaklara atıfta bulunarak, ‘İsrail müzakere ekibi üyeleri arasında, şu anda bir anlaşmaya varılabileceği konusunda, kısmi de olsa görüş ayrılıkları olduğunu’ belirtti.
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta insani yardım taşıyan kamyonlardan aldıkları gıda paketlerini taşıyan Filistinliler (AFP)
Haaretz gazetesi, İsrail kaynaklarına dayanarak, İsrail siyasi liderliğinin, Hamas'ın büyük tavizler vermeye hazır olduğunu göstermesi halinde, Gazze şehrini kontrol altına almak için askeri planını iptal veya erteleyebileceğini belirtti. Gazete, iki tarafın anlaşmazlıklarını aşma şansının çok düşük olduğunu öngörüyor.
Ukkaşe, Hamas'ın esnek davranacağını ve şu anda hareket alanının çok dar olduğu bir ortamda, özellikle de sadece Hamas'ı değil tüm Filistin davasını tehdit eden Gazze Şeridi'nin tamamen yeniden işgal edilmesi tehlikesi karşısında, arabulucuların her türlü önerisine olumlu yanıt vereceğini tahmin ediyor.
Hamas'ın önerilen çerçeveyi, ister kısmi ister kapsamlı olsun, kabul etmesinin, özellikle de ABD'den savaşın sona ermesi konusunda açık garantiler olması koşuluyla, mümkün olduğuna inanan er-Rakab, “Aksi takdirde müzakereler İsrail tarafından kasıtlı olarak tekrar tıkanacak ve Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesiyle daha büyük bir baskıyla karşı karşıya kalacağız” dedi.
