Irak’taki Şii örgütlerden ABD üslerine saldırı tehdidi

Iraklı Şii El Nuceba Hareketi üyeleri, Hamas'ın İsrail'e yönelik operasyonunu desteklemek üzere Pazar günü Bağdat'ta bir toplantıda (AFP)
Iraklı Şii El Nuceba Hareketi üyeleri, Hamas'ın İsrail'e yönelik operasyonunu desteklemek üzere Pazar günü Bağdat'ta bir toplantıda (AFP)
TT

Irak’taki Şii örgütlerden ABD üslerine saldırı tehdidi

Iraklı Şii El Nuceba Hareketi üyeleri, Hamas'ın İsrail'e yönelik operasyonunu desteklemek üzere Pazar günü Bağdat'ta bir toplantıda (AFP)
Iraklı Şii El Nuceba Hareketi üyeleri, Hamas'ın İsrail'e yönelik operasyonunu desteklemek üzere Pazar günü Bağdat'ta bir toplantıda (AFP)

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in İsrail'e silah ve mühimmat gönderilmesine ilişkin açıklaması ve ABD uçak gemisinin bölgeye gönderilmesi yoluyla Gazze'yi çevreleyen bölgelerde devam eden savaşa doğrudan müdahalede bulunacağını açıklaması üzerine Irak'ta faaliyet gösteren İran bağlantılı Şii milis örgütler peşi sıra tehdit açıklamalarında bulundu.

Seyyidu’ş-Şuheda Tugayları örgütü, Hamas ile İsrail arasında Gazze'de devam eden savaşa katılmaya hazır olduğunu açıkladı. İran bağlantılı Irak Hizbullahı da ABD'nin Gazze savaşına doğrudan müdahale etmesi halinde Washington’u Irak’ta ki ABD üslerini hedef almakla tehdit etti. (Şii) Koordinasyon Çerçevesi’nin önde gelen liderlerinden Hadi el-Amiri de ABD’nin Gazze'deki mevcut savaşa doğrudan müdahale etmesi durumunda Irak’taki silahlı grupların savaşa dahil olacağını duyurdu.

Sadr hareketinin lideri Mukteda es-Sadr Cuma günü bir milyon kişilik gösteri çağrısında bulunarak aynı zamanda Gazze'ye su gönderme isteğini dile getirdi.

Hadi el Amiri (INA)
Hadi el Amiri (INA)

Irak Hizbullahı tehdit etti

Şarku’l Avsat’ın yerel basından aktardığına göre bu bağlamda Irak Hizbullahı, Filistinli gruplarla İsrail arasındaki çatışmaya müdahale etmeleri halinde Irak ve bölgedeki ABD üslerini hedef alma tehdidinde bulundu. Irak Hizbullah Tugayları Genel Sekreteri Ebu Hüseyin El Hamidavi konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Gururlu Filistin halkını, İslam milletimizi ve Filistin'deki İslami Direniş Mücahidlerini tebrik ediyoruz. Siyonist oluşumun ve destekçilerinin daha önce kimsenin başaramadığı suçluluğuna rağmen dördüncü günde büyük zaferler elde ettiler. Suçlu Siyonistlerin gücünü kırdılar ve çatışmayı, hem varlığı hem de ülkenin diğer düşmanlarını korkutacak bir düzeye yükselttiler” ifadelerini kullandı.

Hamidavi, “Füzelerimiz, insansız hava araçlarımız ve özel kuvvetlerimiz, ABD düşmanının üslerine yönelik niteliksel saldırılar düzenlemeye ve bu savaşa müdahale etmesi halinde Siyonist yapının bilinen yerleri ve yardımcıları gerekirse ateş mermilerimizi alacak” dedi. Mukteda es Sadr’ın gösteri çağrısını desteğini açıklayan Hamidavi, “Gururlu halkımızı Bağdat ve diğer şehirlerde düzenlenen gösterilere katılarak, Filistin ve Irak bayraklarını göndere çekerek, bağış toplamanın yanı sıra Gazze'deki mücahitlere destek, destek ve yardımda bulunarak genel olarak seferber olmaya çağırıyoruz” şeklinde konuştu.

Bağdat’taki Irak güvenlik güçleri (Arşiv- Reuters)
Bağdat’taki Irak güvenlik güçleri (Arşiv- Reuters)

Yardım çağrıları

Seyyid eş-Şuheda Tugayları ise Gazze'ye girebilecekleri yöntem veya mekanizmayı belirtmeden, Iraklı grupların Gazze'ye girme olasılığı ile İsrail'e karşı savaşa katılmaya hazır olduklarını duyurdu. Seyyid eş- Şuheda Tugayları Sözcüsü Kazım el-Fartusi, “Filistin meselesi tüm Arap ve İslam dünyasını ilgilendiren temel bir mesele. Bir yardım çağrısı olması durumunda bu çağrıya ilk yanıt verenler Irak'taki tüm gruplar olacak. Grupların Gazze savaşına ne zaman ve nasıl müdahale edeceklerini belirleyecek olan biziz” dedi.

Müdahalelerinin doğrudan ABD müdahalesine bağlı olduğuna değinen Fartusi, “Filistin savaşına herhangi bir ABD müdahalesi durumunda, Irak ve bölgedeki ABD üsleri ve çıkarları hedef alınacak. Iraklı gruplar aynı zamanda Gazze'deki savaş cephelerine doğrudan ulaşma kabiliyetine ve yeteneğine de sahip. Bu mesele kolaylıkla mümkün, bu mesele hizipler için de mümkün ve biz Filistin direnişinden bu kaçınılmaz savaşa girmek için herhangi bir işaret bekliyoruz” şeklinde konuştu.

Asaib-i Ehli Hak örgütü Genel Sekreteri Kays el-Hazali, “Iraklı direniş grupları, kendi koordinasyon birimleri içinde, Kudüs'ü kurtarmak ve Filistin halkını desteklemek için kendilerinden beklenen her türlü eyleme tamamen hazır. Irak halkı, hükümeti ve direnişi, Filistin davasını destekleme konusunda kararlı bir duruş sergilemeye kararlı” ifadelerini kullandı.



Suriye’nin işgal altındaki Golan Tepeleri’nde artık bir tampon bölge yok

Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
TT

Suriye’nin işgal altındaki Golan Tepeleri’nde artık bir tampon bölge yok

Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)

Halil Musa

İsrail ordusu, ‘ileri savunma cephesi’ kurmak amacıyla Suriye'nin işgal altındaki toprakları Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgede askeri üsler kurmaya devam ediyor. Bu üsler, tampon bölgenin ötesine geçerek Golan Tepeleri’nin doğusundaki Suriye topraklarının derinliklerindeki köylere kadar ilerliyor.

Söz konusu askeri üsler, Şeyh Dağı'nın (Hermon Dağı) kuzeyinden batıya doğru Dera'nın batı kırsalındaki Yermuk Havzası’na kadar uzanan Suriye-Ürdün-İsrail sınır üçgeninde yer alıyor.

İsrail'in 8 Aralık 2024 tarihinden bu yana Suriye’de işgal ettiği toprakların yüzölçümü 500 kilometrekareyi aşarak Golan Tepeleri’nin yarısı kadar bir alana ulaştı.

En büyük ve stratejik açıdan en önemli üs, deniz seviyesinden 2 bin 814 metre yüksekliğindeki Şeyh Dağı'nın zirvesinde yer almakta ve başkent Şam’a, Lübnan'ın Bekaa Vadisi’ne ve İsrail’in kuzeyine hâkim bir konumda.

İsrail ordusu, bu üssü Suriye ordusunun geçen yılın sonunda Esed Beşşar rejiminin düşüşüyle birlikte çekilmeden önce kullandığı yerlerde kurdu.

Üs, 1974 yılında İsrail ile Suriye arasında imzalanan Ayrışma Anlaşması ile kurulan tampon bölgenin dışında yer alıyor.

Her sabah Şam'da

Birkaç ay önce üssü ziyaret eden İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’nın her sabah Şam'daki başkanlık sarayında gözlerini açtığında İsrail Savunma Ordusu'nun onu Şeyh Dağı'nın tepesinden izlediğini ve bizim burada, Suriye’nin güneyindeki tüm güvenlik bölgesinde Golan Tepeleri ve Celile halkını onun tehditlerinden korumak için bulunduğumuzu hatırlayacak” ifadelerini kullandı.

İsrail’in söz konusu askeri üslerinde, İsrail ordusunun üç tugayı konuşlu. Bu tugaylar 210. Bölgesel Bashan Tümeni'ne bağlı. İsrail, Şeyh Dağı'nın eteklerinden Dera’nın batı kırsalındaki Hamma bölgesine (Yermuk Nehri havzası) kadar uzanan 70 kilometre uzunluğundaki tampon bölge boyunca 10'dan fazla askeri üs kurdu.

Üsler, Cibata el-Haşeb, el-Hamidiye, Kuneytra, Kahtaniye, Tel Kuna, Tel el-Ahmer eş-Şarki ve Tel el-Ahmer el-Garbi köylerine kuruldu.

jı8uk

İndependent Arabia’ya konuşan kaynaklar, İsrail ordusunun şu anda Kenitra kırsalındaki Kudna kasabası yakınlarındaki Tel Ahmer’in doğusunda bir askeri üs inşa ettiğini ve bu üssün Tel Ahmer'in batısındaki başka bir askeri üsse ekleneceğini söyledi.

İsrail ordusu, bu askeri üslerin yakınlarındaki evleri yıkıyor. Son haftalarda, Kuneytra kırsalında yer alan Hamidiye köyünde 16 evi yıktı.

İsrail ordusu, Dera’nın batı kırsalında güvenlik ve askeri operasyonlar yürütmek üzere Mariye beldesi yakınlarında bir askeri üs kurdu.

İsrail, bu üsleri kurarak ordusunun bölge üzerindeki kontrolünü güçlendirmeyi ve iki taraf arasındaki ‘çatışmayı önleme anlaşmasına’ aykırı olarak Suriye'nin güneyinde yeni bir gerçeklik oluşturmayı hedefliyor.

Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF), Kuneytra’daki başlıca karargahı ve Nebe el-Fevvar köyündeki başka bir karargahı ile Şeyh Dağı eteklerindeki diğer karargahları aracılığıyla tampon bölgede çalışmalarını sürdürüyor.

Dişleri olmayan bir ülke Suriye

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Suriye’nin Golan Tepeleri’nde kontrol ettiği bölge, bin 800 kilometre karelik yüzölçümüyle Suriye'nin yüzölçümünün yaklaşık yüzde birini oluşturuyor. İsrail 1967 yılında Golan Tepeleri’nin bin 160 kilometre karelik kısmını ele geçirmişti. Son aylarda ise kontrolünü 500 kilometre karelik bir alana daha genişletti.

İsrail ordusu bu üsler aracılığıyla kuzeyde Şeyh Dağı'ndan güneyde sınır üçgenine kadar uzanan onlarca Suriye köyüne baskınlar ve aramalar düzenleyerek, ‘terörizmin altyapı tesisleri’ olarak adlandırdığı yerleri hedef alıyor ve ‘kuzey cephesinden gelebilecek tehditleri önlemek’ için askeri faaliyetlerde bulunuyor.

İsrail ordusu, birkaç gün önce ‘Suriye'nin güneybatısındaki Ummu el-Lahs ve Ayn el-Bustali bölgelerinde İran'a bağlı dört silahlı kişiyi’ tutukladığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, ‘İsrail'in kuzey sınırlarının güvenliğini sağlamak için tampon bölgede ve ona yakın birkaç ek noktada faaliyet gösterildiği’ belirtilirken nerelerde konuşlandığına değinmekten kaçındı.

Suriyeli kaynaklara göre İsrail ordusu birkaç hafta önce bu köylerde, özellikle de Yermuk Havzası'nda bulunan Dera ilinin batı kırsalında ve Kuneytra kırsalında nüfus ve sosyal araştırmalarını tamamladı.

İsrail ordusu, Suriye'nin güneyindeki güvenlik bölgesinin silahsız ve tehditlerden arındırılmış olmasını sağlamak amacıyla Suriye'de süresiz olarak kalmaya hazır olduğunun altını çizdi.

Suriyeli stratejist Fayez el-Esmer, “İsrail, Beşşar Esed rejiminin düşüşünü fırsat bilerek Suriye'yi dişsiz ve pençesiz hale getirmeye ve Golan Tepeleri’ndeki kontrol alanını genişletmeye çalışıyor” yorumunda bulundu.

Tel Aviv'in bunun durumun perde arkasında Ayrışma Anlaşması dışında yeni bir anlaşma dayatmak istediğini düşünen Esmer, “Bu anlaşma, Tel Aviv'e tampon bölgede erken uyarı istasyonları kurma ve güvenliğini sağlama bahanesiyle bölgeye ABD askerleri konuşlandırma imkanı verecek” dedi.

Suriyeli stratejist, İsrail’in Ahmed eş-Şara liderliğindeki yeni Suriye yönetimine güvenmediği için tıpkı 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail'e düzenlediği Aksa Tufanı Operasyonu gibi bu kez Suriye topraklarından yeni bir saldırı düzenlenmesinden çekindiğini söyledi.

1974 tarihli Ayrışma Anlaşması’nın çöküşü

Stratejist Anan Vehbi ise İsrail'in bu üsler aracılığıyla güvenlik tehditlerine karşı önleyici saldırılar düzenlemeye dayanan yeni çatışma kuralları dayatmak istediğini düşünüyor. Bu yeni üslerin çatışmanın devam etmesini sağlamak, ancak büyük bir savaşa değil, düşük yoğunluklu bir çatışmaya yol açmak amacıyla kurulduğunu söyleyen Vehbi, “İsrail ordusunun bu bölgelerden çekilmesini imkânsız görüyorum, çünkü Tel Aviv bu bölgelerden hareketle Suriye'nin güneybatısının tamamında güvenlik hakimiyeti kurmak istiyor” değerlendirmesinde bulundu.

8ı
Netanyahu, Golan Tepeleri konusunda Ayrışma Anlaşması’nın çöktüğünü açıkladı (Reuters)

Öte yandan Suriye Dışişleri Bakanlığı, Tel Aviv'in Şam ile ilişkilerin ‘normalleştirilmesi’ konusundaki ilgisini dile getirmesinin ardından, Suriye'nin 1974 yılında İsrail ile imzalanan Ayrışma Anlaşması’na geri dönmek için ABD ile iş birliği yapmaya hazır olduğunu açıkladı.

Suriyeli yetkililer, İsrail'in Suriye'nin askeri cephaneliğine yüzlerce hava saldırısı düzenlemesi ve Beşşar Esed rejiminin düşmesinden sonra ülkenin güneyine girmesinin ardından ‘tansiyonu düşürmek için’ İsrail ile dolaylı müzakereler yürüttüğünü kabul etti.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Suriye ve İsrail'in ABD'nin arabuluculuğunda ‘sınırlarında sükuneti yeniden tesis etmeyi amaçlayan’ ciddi görüşmeler yaptığını doğruladı.

Suriye'den resmi bir kaynak ise ‘İsrail ile barış anlaşması imzalanacağına dair açıklamalar yapmak için zamanlamanın doğru olmadığını, ancak Tel Aviv'in 1974 tarihli anlaşmaya tam olarak uyması ve işgal ettiği bölgelerden çekilmesi halinde yeni anlaşmaların müzakere edilebileceğinden söz edilebileceğini’ söyledi.