Gazze'de bir parça ekmek alabilmek için saatlerce beklemek gerekiyor

Gazze'deki fırınlarda un ve gaz bulunmuyor. İsrail kalabalığın olduğu fırınları hedef alıyor

(Mohammed Abed/AFP)
(Mohammed Abed/AFP)
TT

Gazze'de bir parça ekmek alabilmek için saatlerce beklemek gerekiyor

(Mohammed Abed/AFP)
(Mohammed Abed/AFP)

İzzeddin Ebu Ayşe 

Neriman, Filistinli bir çocuk.

Gazze'de evinin içinde açlıktan ve şaşkınlıktan yüksek sesli çığlıklar atarak dolaşıyor.

Annesinden bir parça ekmek isteğine yanıt alamayınca, babasının yanına giderek "Açım baba" diyor.

Neriman yoruluncaya kadar bu böyle devam ediyor.

Aç bitap hâldeyatağa uzanan Neriman'ın nihayet gözleri kapanıyor.

Baba, aç bir şekilde uyuyan küçük Neriman'a üzüntüyle bakıp ellerini birbirine vurarak dövünüyor.

Zira, dün sabahtan beri bir lokma ekmek yiyemeyen kızını doyurmak için yapabileceği hiçbir şeyi yok.

Tek kelime edemeden "of" çeken babanın yüz ifadesi içinde bulunduğu durumu anlatıyordu.

Anne ise, un ve ocak gazı bittiği için evindeki durum karşısında kederle ağlıyor.

Çocuklarına paylaştırabileceği bir ekmek için yalnızca bir avuç un ile yakacak odun/gaz istediğini söyleyen anne, çocuklarının boş karınlarını doyurmak istiyor.

Gazze Şeridi'ndeki fırınlar ailelerin ekmek ihtiyacını karşılamakta zorlanıyor (AFP)
Gazze Şeridi'ndeki fırınlar ailelerin ekmek ihtiyacını karşılamakta zorlanıyor (AFP)

Buğday unu elde etmenin çok nadir bir durum haline geldiği Gazze'de, un stoku olanlar şanslılar arasında sayılıyor.

Zira elektrik kesintisi ve gazın olmayışı nedeniyle bölge sakinlerinin çoğu ekmek almak için fırınlara bağımlı hale geldi.

Bir adet ekmek için mücadele eden siviller, İsrail'in Gazze'de başlattığı askeri operasyonu "açlık savaşı" olarak değerlendiriyor.

Gazzeliler, sınırlı sayıda sıcak ekmek alabilmek için fırınların önünde uzun kuyruklar halinde sıraya giriyorlar. 

Neriman'ın babası da fırınların önündeki kuyruklarda bekleyenler arasındaydı.

Ancak ona sıra geldiğinde satıcı, "unun bittiğini ve o gün ekmek alamayacağını" haber verince, evine ekmeksiz eli boş döndü.

Gazze'de fırınların önündeki ekmek kuyrukları artık sıradan bir görüntü haline geldi (AFP)
Gazze'de fırınların önündeki ekmek kuyrukları artık sıradan bir görüntü haline geldi (AFP)

Neriman'ın babası ekmek alabilmek için ertesi gün tekrar fırına gelmekte ısrarcı. 

Sabah 06.00'da Gazzeliler fırınların kapısına akın etmeye başlıyor.

Yüzlerce kişi ekmek almak için uzunluğu 500 metreyi bulan kuyruklarda sıraya giriyor.

Günümüzde pahalı hale gelen bir somun ekmek için çok uzun süre, belki de 5 saatten fazla beklemek zorunda kalıyorlar.

Şanslı olanlar, fırına gelip sadece 1,50 dolara bir kilo ağırlığında 30 yarım ekmek satın alanlar.

Bununla yetinmeleri gerekiyor. Fırınlar, daha fazla sayıda ailenin ekmek almasını sağlamak için bu miktardan fazlasını vermeyi reddediyor.

Gazze'deki hiçbir aile için 30 somun ekmek yeterli değil, zira çoğu aile, yerinden edilmiş kişileri barındırmadıkları sürece en az 5 kişiden oluşuyor.

Çocuklar bu kadar ekmeği sadece bir öğünde yerken, diğer öğünlerde yiyecek ekmekleri kalmıyor. 

Bölge sakinleri birkaç somun ekmek bulmak için çabalarken, fırınlar buğday ve gaz sıkıntısı çekiyor.

Gazze Ekonomi Bakanlığı Genel Müdürü Üsame Nevfel'in açıklamasına göre Gazze Şeridi'nde normal zamanlarda günde yaklaşık 400 ton un (bir ton bin kg) tüketiliyor. Bu unların 150 tonu fırınlarda kullanılıyor.

Nevfel, "Abluka kaynaklı tedarik zincirlerinin durması nedeniyle Gazze'de bu miktarlar artık mevcut değil. Sektör, İsrail'den un ithalatına bağımlı. 18 gün süren savaşın ardından depolardaki tüm unların bitmesi, iki gün içerisinde fırınların stoklarının tükenmesi ve vatandaşlara ekmek ulaştıramayacak duruma gelinmesi kıtlığın habercisidir" dedi.

Krizi daha da kötüleştiren ise pişirme gazı stoklarının tükenmesi ve bunun sonucunda çok sayıda fırının kapanması oldu.

Şu anda Gazze'de sınırlı sayıda fırın faaliyet gösteriyor; 130 fırından en fazla 20'si aktif durumda.

(Reuters)
(Reuters)

Ayrıca, Refah kentindeki fırıncılar gazla çalışan fırınlarını odun ateşiyle yanan fırınlara dönüştürmek zorunda kaldı.

Tahliye tehdidi altındaki Gazze Şeridi'nin kuzeyinde ise ekmek stokları tamamen tükendi ve burada vatandaşlar açlıktan ölme tehlikesiyle karşı karşıya.

Binlerce kişi, benzeri görülmemiş bir kıtlık ortamında bir parça ekmek alabilmek için fırınların önünde 10 saatten fazla uzun kuyruklarda beklemek zorunda kalıyor.

Tüm fırınlarda un kıtlığı yaşanırken UNRWA müdahale ederek stoklarını ücretsiz dağıtma kararı aldı. Birleşmiş Milletler de fırınlara yakıt sağlamak için İsrail ile görüşmelerde bulunuyor.

Bu içler acısı insani duruma rağmen İsrail, Gazze'de yaklaşık 7 fırını bombaladı ve tamamen yok etti.

Gazze Şeridi'ndeki Fırın Sahipleri Derneği Başkanı Abdunnasır el-Acrami, "Onlarca vatandaş fırınların önünde sıraya girerken İsrail ordusu fırınlara veya çevresine hava saldırısı düzenleyerek onlarca can kaybına neden oldu. İsrail, Gazzelilerin ekmek almasını engellemek ve kıtlığa neden olmak istiyor. İnsanlar bir araya toplanmışken fırınları bombalamak, İsrail ordusunun mümkün olan en fazla sayıda can kaybına neden olmayı amaçladığı ve bir miktar ekmek elde etmenin tehlikeli bir yolculuk haline geldiği anlamına geliyor" dedi.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichai Adraee ise "Askeri operasyonlar sırasında sivil nesneleri dikkate alıyoruz ve askeri sebepler dışında hedefleri bombalamayacağız. Ayrıca Gazze'ye insani yardım gönderilmesine de izin verdik" şeklinde konuştu.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Barrack, Lübnan'ın ilerlemesini engellemek için İran'ın “veto hakkını” reddetti

ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)
ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)
TT

Barrack, Lübnan'ın ilerlemesini engellemek için İran'ın “veto hakkını” reddetti

ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)
ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)

Lübnanlı siyasi kaynaklar, ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın başkanlık sarayları arasında yaptığı gezilerde ‘Lübnan'da diğer mezheplerle birlikte istikrar faktörü ve siyasi hayattaki rolleri göz ardı edilemez olan’ Şiileri hedef almayacakları veya tehdit etmeyecekleri konusunda güvence vermesine dikkati çektiler. Şiileri rahatlatan en önemli gelişme, Barrack’ın Meclis Başkanı Nebih Berri ile yaptığı görüşmede, özelde Hizbullah'ın ve genel olarak Şiilerin, silahların ‘sadece devletin elinde olması’ konusunda çıkarları olduğunu belirtmesiydi. Bu durum ABD’nin İran'a yönelik tutumuyla ilk kez ortaya çıkarken Barrack, Washington'ın komşularıyla daha sakin bir ilişki kurmak istediğini söyledi.

Barrack'ın Şiilere yönelik açık tutumu ve onları kucaklamak ve endişelerini gidermek istemesine rağmen, siyasi kaynaklar onun Şiilere açılma konusundaki ısrarının ve onlar aracılığıyla Hizbullah'a yönelmesine neden olan nedenleri sorguluyor. Kaynaklara göre Lübnan’da silahların devletin elinde toplanması kararını uygulamada başlıca ortak olmak için iş birliği yapma arzusunun ağır bastığı sakin bir tutum sergileyen Barrack, Berri'ye, Washington ile Tahran arasındaki diyalogun uzun süredir devam ettiğini, ancak ‘Tahran'ın buna hakkı olmadığını’ söyledi.

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Barrack’ın Tahran’ın Lübnan'ı krizlerinden çıkarmaya yönelik çabalarını baltalayarak veya Lübnan'ın kabul ettiği ABD tarafından sunulan öneriye ve İsrail'in desteğini almak için tüm çabalara itiraz ederek bunu engellemeye hakkı olmadığını söylediğini belirttiler.

Barrack’ın ilk kez Hizbullah'a açıldığını ve Berri’ye açıldığı gibi Hizbullah’la da gerçekçi bir şekilde ilişki kurduğunu belirten kaynaklar, Barrack'ın Cumhurbaşkanı General Joseph Avn ve ‘ABD belgesinin’ kabul edilmesinde rol oynayan Başbakan Nevvaf Selam'ın rolünü övdüğünü söyledi. Washington, Lübnan'ı krizden çıkarmak için Meclis Başkanı Berri’nin özel rolüne güveniyor ve onunla iş birliği yaparak ve siyasi koşulları olgunlaştırarak silahların devletle sınırlandırılması kararını uygulamaya koymak için uygun ortamı yaratmaya çalışıyor.

Kaynaklar, “Ateşkesi tek ve İsrail'in benzer adımlar atmasıyla eşzamanlı olarak uygulamanın mümkün olmamasından dolayı Berri’ye İsrail'i ateşkes yapmaya, ihlallerine ve saldırılarına son vermeye ve geri çekilmeye zorlama hakkını veren Barrack tarafından açıklanan Washington'ın açılımına İran ve elbette Hizbullah, nasıl tepki verecek?” diye sordu.

Kaynaklara göre Barrack, Beyrut'tan direkt olarak Tel Aviv'e gittiği ziyaretinde, İsrail hükümetini Lübnan'ın 1701 sayılı BMGK kararı uyarınca devletin tüm topraklarında otoritesini tesis etmek için silahların devletle sınırlandırılmasına yönelik mutabakata olumlu yaklaşması gerektiği konusunda ikna etmeye çalıştığını Lübnanlı yetkililere iletti.

dfrg
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack ve beraberindeki heyeti cumhurbaşkanlığı sarayında kabul etti (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Kaynaklar, Berri'nin üst düzey siyasi yardımcısı Ali Hassan Halil’in Hizbullah liderleriyle iletişime geçmesi için görevlendirdiğini ve Barrack ile yaptığı görüşmede ortaya çıkan olumlu havayı sürdürmek için Hizbullah'ın görüşlerini öğrenmek istediğini açıkladı. Kaynaklar, Barrack’ın silahların sayımının tamamlanması için belirlenen takvime esnek bir yaklaşım sergilediğini, ancak Şii İkilisi (Emel Hareketi ve Hizbullah) tarafından, Lübnan'a ihlallerin durdurulması ve İsrail'in uluslararası sınırlara çekilmesi konusunda garantiler verilmesi şartıyla kabul edildiğini belirtti. Barrack, kararın aşamalı olarak uygulanmaya başlaması için İsrail hükümetinin onayını almaya çalışıyor. Bu yüzden ilk aşamaya başlanması, uygulamanın engelsiz bir şekilde tamamlanmasının önünü açacak.

cdfgthy
Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack'ı kabul etti (EPA)

Kaynaklara göre Barrack, İran ile diyalog kurmaktan çekinmediklerini, diyalogun halen devam ettiğini, çünkü İran'ın Lübnan'da göz ardı edemeyecekleri bir varlığı olduğunu söyledi. Barrack, ABD Başkanı Donald Trump'ın ‘başkanlık görevinin ilk yılının sonunda, Lübnan da dahil olmak üzere birçok bölgede devam eden savaşları sona erdirmeyi hedeflediğini, ancak ABD-İran diyaloğunun henüz başlangıç aşamasında olduğunu kabul ettiğini’ vurguladı. Barrack'ın şu an İsrail, İran ve Hizbullah'ın ABD'nin önerisine vereceği tepkiyi beklediğini belirten kaynaklar, Lübnan ordusunun muhtemelen iç barışı korumak ve Hizbullah ile çatışmaya girmemek amacıyla silahları sınırlandırma planını tamamladıktan sonra Beyrut'a geri döneceğini söyledi. Kaynaklar ayrıca Barrack’ın Lübnan Silahlı Kuvvetler Komutanı Tuğgeneral Rodolph Haykal tarafından bu konuda bilgilendirildiğini eklediler.

Barrack'ın Lübnan’ı ziyaretinin, Bakanlar Kurulu'nun Genelkurmay Başkanlığı’nın hazırladığı planı görüşmeye hazır olmasıyla aynı zamana denk gelebileceğini belirten kaynaklar, “İsrail, Lübnan ile kararı uygulamaya yönelik adımları paylaşmaya hazır olarak silahların devletle sınırlandırılmasını kolaylaştırmaya öncülük edecek mi? Silahların devletle sınırlandırılmasını öngören Bakanlar Kurulu bildirisine bağlı kalan ve hükümete güvenini veren Hizbullah'ın tutumu ne olacak? Barrack'ın İsrail'den silahlarını elinde tutmak için bahanelerini ortadan kaldıracak ve silahların tekelini reddeden tutumunu, istikrarı köylerine güvenli bir şekilde dönmek için bir koşul olarak gören Şiiler arasındaki genel duyarlılık karşısında haklı gösterecek garantiler alması durumunda, Bakanlar Kurulu'nun taahhüdünü engellemeyi göze alacak mı, yoksa destekleyici bir tutum sergileyecek mi?” diye sordular.

sfrgty
Başbakan Nevvaf Selam, ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack ve beraberindeki heyeti kabul etti (AP)

Peki Hizbullah buna yanıt verecek mi? İran'ın tutumu ne olacak? İran, müttefiki Hizbullah'a, talep ettiği garantiler sağlanırsa silahlarını teslim etmesini ve böylece uzlaşmaya katılmasını tavsiye edecek mi yoksa Barrack'ın dediği gibi, Washington ile diyaloğunu sürdürürken şartlarını iyileştirmek için Lübnan kartını elinde tutmak amacıyla direnişe öncülük etmesini mi isteyecek?

Bakanlar Kurulu'nun toplantılarına 2 Eylül'de yeniden başlaması beklenirken Lübnan muhtemelen İsrail, İran ve Hizbullah'ın silahların devletle sınırlandırılması kararını uygulama taahhüdüne ilişkin tutumlarının netleşmesini beklemek zorunda kalacak. Cumhurbaşkanı Avn'ın bu taahhüdünden geri dönmeyeceğini ve hükümetin, ABD’nin İsrail tarafından feshedilemeyecek garantiler vermesi şartıyla bu kararı uygulamaya devam edeceğini teyit etmesi çerçevesinde hükümet bu taahhüdü temel alarak hareket edebilecek.