Libya’da ilaç krizinin sorumlusu kim?

Ulusal Birlik Hükümeti, devletin akaryakıt ihtiyacını karşılamaya yetecek kaynak tahsisini göz ardı etmekle suçlandı.

Dibeybe, anıtın açılış töreni sırasında (Libya Birlik Hükümeti)
Dibeybe, anıtın açılış töreni sırasında (Libya Birlik Hükümeti)
TT

Libya’da ilaç krizinin sorumlusu kim?

Dibeybe, anıtın açılış töreni sırasında (Libya Birlik Hükümeti)
Dibeybe, anıtın açılış töreni sırasında (Libya Birlik Hükümeti)

Libya’da iktidar için yarışan iki hükümet arasındaki çatışma devam ederken, Usame Hammad başkanlığındaki Bingazi merkezli İstikrar Hükümeti’nin Sağlık Bakanı Osman Abdulcelil, ilaç krizi vesilesiyle hastaları, ‘ilaç sağlayamamaları’ nedeniyle Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) dava açmaya çağırdı.

Düzenlediği basın toplantısında Osman, Trablus Başsavcısı Sıddık es-Sur’u Tıbbi Tedarik Birimi yönetimi ile masrafları ve genel ilaç krizi ile ilgili kapsamlı bir soruşturma başlatmaya çağırdı. Osman, Temsilciler Meclisi tarafından atanan ve uluslararası alanda tanınmayan İstikrar Hükümeti’nin bunun için yeterli fon ayırmış olduğunu hatırlattı. Birimin resmi olarak ilaç sağlamaya yetkili tek kurum olduğu göz önüne alındığında Osman, bu durumu Libya halkının kasıtlı öldürülmesi olarak nitelendirdi. Sağlık Bakanı, krizle ciddi olarak ilgilenmeyen tarafların yaptıkları nedeniyle onkoloji hastalarının büyük sıkıntı yaşadığına dikkat çekti.

Trablus Başsavcısı Sıddık es-Sur (Başsavcılık ofisi)
Trablus Başsavcısı Sıddık es-Sur (Başsavcılık ofisi)

Osman, hükümetinin ihmalkâr olanlara tolerans göstermeyeceğini vurgularken, devletin vatandaşlar için ücretsiz ilaç ve tedaviyi garanti etmesini öngören Libya Sağlık Yasası da dahil olmak üzere, Libya yasalarına ve geleneklerine uygun olarak onları caydıracağı sözü verdi. Özel eczanelerde satılan ilaçların yüzde 80’inin ülkeye gayri resmi olarak girdiğini ve resmi spesifikasyonlara tabi olmadığını belirten Osman Abdulcelil, Temsilciler Meclisi’ne, Avrupa ülkelerinden petrol karşılığında ilaç satın alınmasına ilişkin yasa çıkarma çağrısında bulundu. Sağlık Bakanı ayrıca, tüm hastalara ilaç ulaştıramadığı için Libya devletine dava açma çağrısı yaptı.

Öte yandan Hollanda’nın Trablus Büyükelçisi Joost Klarenbeek, dün başkentte gerçekleşen toplantıda Hollanda’nın Libya’daki konumunu ve hukukun üstünlüğüne verdiği desteği gösteren tabloya dikkati çekerken, insan haklarını korumanın önemli olduğunu vurguladı. Görüşmede ayrıca, yakın zamanda doğu Libya şehirlerini kasıp kavuran Daniel Kasırgası’nın ardından Libya hukuk sisteminin güçlendirilmesi ve adil yargılanma ve hesap verebilirlik standartlarının korunması gibi konularda işbirliği yapmanın yolları ele alındı.

Öte yandan UBH Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, hükümetinin insanları birleştiren sabitler inşa etme konusundaki kararlılığına vurgu yaptı. Geçen salı akşamı Trablus’ta İtalyan işgaline karşı dikilen Büyük el-Hani Muharebesi anıtının açılışında konuşan Dibeybe, hükümetin ecdadın mücadelesine tanıklık eden tüm sembollere önem vermeye devam ettiğini söyledi.

Bingazi merkezli İstikrar Hükümeti Başbakanı Usame Hammad (İstikrar Hükümeti)
Bingazi merkezli İstikrar Hükümeti Başbakanı Usame Hammad (İstikrar Hükümeti)

Diğer taraftan Denetim Bürosu, Birlik ve İstikrar hükümetleri arasındaki bölünmenin devam ettiğine ve Temsilciler Meclisi’nin bütçe yasasını kabul edemediğine dikkat çekti. Denetim Bürosu, dünkü raporunda Dibeybe hükümetini siyasi anlaşmaya uygun olarak acil mali düzenlemeleri onaylama taahhüdünde bulunmamakla suçladı. Ayrıca 2021 yılında olduğu gibi 2022 yılı için de kesin hesabı kapatmamaya devam ettiklerini belirtti.

Büro ayrıca, Dibeybe hükümetini devletin yakıt ihtiyacını karşılamak için yeterli fon ayırmayı ihmal etmekle ve bunun yerine ham petrol takası yoluyla yakıt sağlamakla suçladı. Dibeybe hükümetinin destek harcamalarını 25 milyar dinara çıkararak tüketici harcamaları politikasına doğru ilerlediğini ve 2021 yılında destek harcamalarının borsa tarafından sağlanan yakıtın değeri de dahil olmak üzere yaklaşık 37,3 milyar dinara ulaştığını, 2022’de ise bu sayının 37,3 milyar dinar olduğunu açıkladı. Denetim Bürosu, hükümet harcamalarıyla ilgili verilen çok sayıda kararın, Dibeybe hükümetinin kararlarında önceki planlara dayanmadığını ve devlet fonlarını koşullara ve ortaya çıkan konulara göre yönettiğini gösterdiğini belirtti.

Aynı şekilde Trablus Başsavcılığı, Karar İzleme Birimi’nin 8 bin 676 hükümlünün mahkûmiyetine ilişkin kararların uygulanmasını sağlamak amacıyla adli ve idari tedbirler aldığını duyurdu. Bunların arasında savcılığın daha önce Birlik Hükümeti’ndeki İçişleri Bakanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşlardaki görevlerinin yolsuzluk suçları nedeniyle askıya alınmasını talep ettiği bin 632 hükümlü de bulunuyor. Geçen salı akşamı yapılan kısa bir açıklamada, bu birimin özellikle yetkili makamların performansındaki eksiklikler sonucu cezaların uygulanmasına ilişkin prosedürlerdeki kusur nedeniyle ceza kararlarını uygulamaya başladığı açıklandı.



Maaş Karşılığı Petrol Bağdat-Erbil anlaşmazlığını sona erdirdi

Irak Kürdistan Bölgesi'ndeki üç petrol sahasını bombalayan SİHA’ların görüntüleri (Arşiv-AFP)
Irak Kürdistan Bölgesi'ndeki üç petrol sahasını bombalayan SİHA’ların görüntüleri (Arşiv-AFP)
TT

Maaş Karşılığı Petrol Bağdat-Erbil anlaşmazlığını sona erdirdi

Irak Kürdistan Bölgesi'ndeki üç petrol sahasını bombalayan SİHA’ların görüntüleri (Arşiv-AFP)
Irak Kürdistan Bölgesi'ndeki üç petrol sahasını bombalayan SİHA’ların görüntüleri (Arşiv-AFP)

Bağdat ile Erbil arasında varılan kapsamlı bir anlaşma, mali ve petrol kaynaklarının paylaşımı konusunda uzun süredir devam eden anlaşmazlığa son verdi. Irak Bakanlar Kurulu dün yaptığı açıklamada, Kürdistan Bölgesi'nin petrol üretimi ve petrol dışı gelirlerini, mali tahsisat ve geçen mayıs ayından bu yana ikamet eden bölge çalışanlarına maaş ödemelerinin başlaması karşılığında devredeceğini duyurdu.

Kürdistan Hükümeti Başkanı Mesrur Barzani, Bağdat'ın “maaşlar ve bölgeye ödenecek mali aidatlar konusunda ortak bir mutabakata vardığını” doğruladı.

Anlaşmaya göre, bölgesel hükümet bölgedeki sahalardan elde edilen 230 bin varil petrolü, Türkiye'nin Ceyhan limanı üzerinden ihraç edilmek üzere Irak Devlet Pazarlama Teşkilatı'na (SOMO) teslim etmeyi taahhüt ediyor.

Buna karşılık, Federal Maliye Bakanlığı, üretim maliyetlerini karşılamak üzere, teslim edilen petrolün varil başına 16 dolar nakit veya ayni ödemeyi taahhüt ediyor.

Federal Mahkeme kararı uyarınca, maaş yerelleştirme prosedürlerini tamamlamak üzere ortak bir komite oluşturuldu. Federal Maliye Bakanlığı ayrıca, SOMO'nun üzerinde anlaşılan miktarda petrolü aldığını teyit etmesinin ardından, anlaşma kapsamında ilk adım olarak Kürdistan çalışanlarına maaş ödemeye başlayacak.