Ürdün, savaşın sonuna kadar İsrail'le diplomatik ilişkilerini dondurdu

Amman, Tel Aviv'deki büyükelçisini derhal geri çağırdı ve İsrail büyükelçisinin geri dönmesini reddetti.

Ürdün Kralı II. Abdullah (DPA)
Ürdün Kralı II. Abdullah (DPA)
TT

Ürdün, savaşın sonuna kadar İsrail'le diplomatik ilişkilerini dondurdu

Ürdün Kralı II. Abdullah (DPA)
Ürdün Kralı II. Abdullah (DPA)

Ürdün, gerilimi tırmandıran yeni bir adım olarak dün (Çarşamba) İsrail Büyükelçisini "derhal" geri çağırdı. Amman aynı zamanda Gazze Şeridi'ndeki olayların başlamasıyla ülkeden ayrılan Tel Aviv'in Amman Büyükelçisinin geri dönüşünü reddetti.

Körfez gezisinde Ürdün Kralı II. Abdullah'a eşlik eden Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi'nin ağzından duyurulan Ürdün'ün İsrail Büyükelçisini geri çağırma kararı, İsrail'in Gazze Şeridi'nde altyapıyı ve sivil nüfusu hedef alan saldırganlığına yönelik BAE, Katar ve Bahreyn Krallığı'nı da kapsayan resmi öfkenin boyutunu yansıtıyor. Gözlemcilere göre bu karar, Ürdün'ün gerilimi tırmandırmaya yönelik seçeneklerini resmi olarak çeşitlendirmesini yansıtıyor ve bu çeşitlilik saldırganlığa karşı keskin bir diplomatik ton kullanmaktan, farklı düzeylerdeki diplomatik eylem kapsamına kadar uzanıyor.

Ürdün'ün kararı, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırganlığı ve Tel Aviv'in Batı ve ABD desteğiyle "meşru müdafaa hakkı" kisvesi altında izlediği toplu cezalandırma politikaları karşısında "kademeli bir gerilimi artırma planı" bağlamında geldi. Bu durum, resmi Ürdün pozisyonunun İsrail ile “diplomatik ilişkilerin dondurulduğunu” duyurmasına yol açtı. 

Siyasi bir kaynağın Şarku'l Avsat'a söylediğine göre özellikle de mevcut İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun aşırı sağcı bir koalisyonla geri dönmesinden bu yana Amman ile Tel Aviv arasındaki soğuk ilişkiler göz önüne alındığında, İsrail saldırganlığın devam etmesi halinde, öngörülebilir gelecekte benzer adımlar gelebilir.

Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safadi (DPA)
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safadi (DPA)

Ürdün Dışişleri Bakanlığı yaptığı basın açıklamasında, "İsrail'in Gazze'ye yönelik şiddetli savaşını reddeden ve kınayan tutumun bir ifadesi olarak İsrail büyükelçisinin derhal Ürdün'e çağrıldığını" duyurdu.

İsrail’in masum insanları katleden, benzeri görülmemiş bir insani felakete neden olan ve yayılması halinde tehlikeli olasılıklar taşıyan bir savaşa imza attığının ifade edildiği açıklamada, “Bu durum, tüm bölgenin güvenliğini, uluslararası güvenlik ve barışı tehdit edecektir” denildi.

Bakanlığın açıklamasına göre Bakan Eymen es-Safadi, İsrail Dışişleri Bakanlığı'na, daha önce Krallık'tan ayrılan büyükelçisini geri göndermemesi konusunda bilgi vermesi için Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı'ndaki ilgili departmana talimat verdi.

Bakanlık, büyükelçilerin geri dönüşünün İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşını durdurması, yol açtığı insani felaket ve Filistinlileri gıda, su, ilaç ve kendi topraklarında güvenli ve istikrarlı bir şekilde yaşama haklarından mahrum bırakan tüm tedbirlere son vermesiyle bağlantılı olacağını açıkladı. 

27 Ekim'de Amman'da düzenlenen Gazze yanlısı gösterilerden (AFP)
27 Ekim'de Amman'da düzenlenen Gazze yanlısı gösterilerden (AFP)

Gözlemcilere göre, Ürdün'ün bu kararı, savaşın derhal sonlandırılması ve acil yardım malzemelerinin Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilmesi yönündeki uluslararası talepleri görmezden gelen İsrail tarafıyla siyasi temasların durdurulması bağlamında geldi. Gazze’de sağlık sektörünün hizmet dışı kalacağı korkusuyla birlikte gıda, ilaç ve yakıt gibi temel malzeme ve ihtiyaçlarda büyük bir eksiklik yaşanıyor.

Ürdün Kralı II. Abdullah, geçtiğimiz cumartesi günü Kahire Barış Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, Gazze'de yürütülen şiddetli bombardımanı ‘çeşitli düzeylerde reddedilen şiddetli bir operasyon’ olarak nitelendirdi. Ürdün Kralı, “Bu, kuşatılmış bir halkın toplu olarak cezalandırılmasıdır. Savaş suçudur, dolayısıyla uluslararası insancıl hukukun açık bir ihlalidir.” İfadelerini kullnadı.



Şara: Devlet, azınlıkları korumaya ve hangi taraftan olursa olsun tüm ihlalcileri sorumlu tutmaya kararlıdır

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (Arşiv – DPA)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (Arşiv – DPA)
TT

Şara: Devlet, azınlıkları korumaya ve hangi taraftan olursa olsun tüm ihlalcileri sorumlu tutmaya kararlıdır

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (Arşiv – DPA)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (Arşiv – DPA)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, Dürzilerin çoğunlukta olduğu Süuveyda vilayetinde bir hafta içinde 700'den fazla kişinin ölümüne neden olan şiddet olaylarının ardından, devletin ülkedeki ‘azınlıkları koruma’ ve ‘hangi taraftan olursa olsun tüm ihlalcileri sorumlu tutma’ konusundaki kararlılığını yineledi. Eş-Şara bugün Suriyelilere hitaben yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Suriye devleti ülkedeki tüm azınlıkları ve mezhepleri korumaya kararlıdır ve hangi taraftan olursa olsun tüm ihlalcileri sorumlu tutmaya devam edecektir. Hiç kimse hesap vermekten kaçamayacak. İşlenen tüm suçları ve ihlalleri reddediyoruz... Adaletin sağlanmasının ve hukukun herkese uygulanmasının önemini vurguluyoruz.”

“Süveyda vilayetindeki son olaylar tehlikeli bir hal aldı” diyen Suriye Cumhurbaşkanı, “Suriye devleti durumu yatıştırmak için müdahale etmeseydi gruplar arasındaki şiddetli çatışmalar kontrolden çıkacaktı” ifadesini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre eş-Şara bugün yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı: “Suriye devleti zor duruma rağmen durumu sakinleştirmeyi başardı. Ancak İsrail'in müdahalesi, güneyin ve Şam'daki hükümet kurumlarının bariz bir şekilde bombalanması sonucunda ülkeyi istikrarını tehdit eden tehlikeli bir aşamaya itti. Bu olaylar sonucunda ABD’li ve Arap arabulucular durumu yatıştırmak amacıyla devreye girdiler.”

Eş-Şara sözlerini şöyle sürdürdü: “Devlet bazı bölgeleri terk ederken, Süveyda'daki silahlı gruplar Bedevilere ve ailelerine karşı intikam saldırıları düzenlemeye başladı. İnsan hakları ihlallerinin eşlik ettiği bu intikam saldırıları, diğer kabilelerin Suveyda'daki Bedeviler üzerindeki kuşatmayı kırmak için bölgeye akın etmesine neden oldu.”

Eş-Şara, “Devlet, Suriye'nin kurtuluşundan sonra Süveyda'nın yanında durdu ve onu desteklemeye hevesliydi. Ancak bazı kişiler şehri ve ulusal istikrardaki rolünü kötüye kullandı. İçerideki bazı tarafların Süveyda'yı uluslararası çatışmalarda dış destek aracı olarak kullanması Suriyelilerin çıkarlarına hizmet etmiyor, aksine krizi daha da kötüleştiriyor” dedi.

Suriye Cumhurbaşkanı, “İster Süveyda'nın içinden ister dışından olsun, işlenen tüm suçları ve ihlalleri reddediyor, adaleti sağlamanın ve hukuku uygulamanın önemini vurguluyoruz. Bu hassas noktada, aklın ve bilgeliğin sesinin galip gelmesine ve akıllı ve sağduyulu olanın önünün açılmasına ihtiyaç vardır. Gerçekler Suriye'nin bölünme, ayrılık ya da mezhepsel kışkırtma projeleri için bir deneme alanı olmadığını doğrulamaktadır” ifadelerini kullandı.

Eş-Şara, “Suriye devletinin gücü, halkının bütünlüğünden, bölgesel ve uluslararası ilişkilerinin gücünden ve ulusal çıkarlarının birbirine bağlılığından kaynaklanmaktadır” diyerek sözlerini noktaladı.