Kahire'de düzenlenen Sudan konferansında insan hakları çalışmaları için güvenli koridorlar talep ediliyor

Katılımcılar Şarku'l Avsat'a yaptıkları açıklamada "insani felaket" hakkında konuştular.

Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)
Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)
TT

Kahire'de düzenlenen Sudan konferansında insan hakları çalışmaları için güvenli koridorlar talep ediliyor

Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)
Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)

"Yardım, gıda güvenliği ve cinsel ihlallerin ele alınması" alanlarında çeşitli tavsiyelerin yer aldığı "Sudan'da İnsani Sorunlar 2023" konferansının faaliyetleri pazartesi günü Mısır'ın başkenti Kahire'de sona erdi. Konferans, Sudanlı sivil toplum kuruluşlarının büyük bir bölümünü temsil eden 400'den fazla kişinin katılımıyla gerçekleşti.

Katılımcılar, misyonu "ihlal ve şiddet faillerini izlemek, onları sorumlu tutmak, cinsel şiddet vakaları ve uluslararası eylem raporlarını almak için Afrika Birliği ile ortaklaşa bir yardım hattını aktifleştirmek ve kadınları ve savunmasız grupları korumaya yönelik anlaşmaları etkinleştirmek” olacak özel bir birimin kurulması çağrısında bulundu. Bunun yanında katılımcılar, "Sudan'da mevcut çatışmanın ortasında çalışan uluslararası kuruluşlar ve insan hakları örgütleri için güvenli geçişlerin sağlanması" çağrısında da bulundu.

Eski Sudan Maliye Bakanı Dr. Beşir Ömer, Şarku'l-Avsat'a, üzerinde mutabakata varılan en önemli noktalardan birinin "bölgesel ve uluslararası alanda aldığı büyük destek ışığında tekliflerin koordine edilmesi ve uygulanmasına yardımcı olmak üzere Cidde Platformu'na sunulması" ile ilgili olduğunu söyledi.

Buna karşılık Sudanlı Avukat Vehac Kemal Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Delillerin bastırılmasıyla işlenen suçlara ilişkin soruşturma açılmaması ve yürütme otoritesinin ve suç faillerine yönelik hesap verme mekanizmasının bulunmaması nedeniyle polis ve adalet kurumlarının soruşturmaları kapatması” konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca “İşlenen suçların soruşturulması ve faillerinin cezadan kaçmamasını sağlamak için Sudanlıların katılımıyla uluslararası bir komite oluşturulması” için çalışmanın gerektiğini kaydetti.

Konferansın hazırlık komitesi başkanı Dr. Şefi Hadar’a göre konferansta "siyasi farklılıkların dışındaki insani konular" tartışıldı. Hadar, Şarku'l Avsat'a şunları söyledi: “Önümüzdeki dönemde yapılacak çalışmalar, tavsiyelerin toplanması ve bunların sahada uygulanması amacıyla siyasi partiler de dahil olmak üzere ilgili tüm taraflara gönderilecek kapsamlı bir rapor hazırlanması olacaktır.”

Eski Sudan Maliye Bakanı, ülkede yaklaşmakta olan bir kıtlığın habercisi olan artan gıda açığıyla birlikte gıda güvenliğiyle bağlantılı bir insani felaket konusunda uyarıda bulundu.

Zerka Kırsal Kalkınma Örgütü direktörü Mustafa Adam bu sorunun, yeni tarım sezonunun başlamasının akabinde çiftçilerin faaliyetlerini sürdürememesiyle birlikte en acil sorunlardan biri haline geldiğini belirtti.

Konferansa katılan acil durum komitelerinin temsilcilerinden Amme el-Vesile, sağlık sektöründeki sorunlara ilişkin Şarku'l Avsat'a, “Özellikle sağlık sisteminin çöküşü ve hastanelerdeki ciddi ilaç stoku sıkıntısı göz önüne alındığında, sağlık ekiplerinin girmesine ve yardım sağlamasına izin verilen güvenli koridorlar oluşturarak bölgenin karşılaştığı acılara son vermeyi umduklarını” söyledi.

Konferansın hazırlık komitesi başkanı Dr. Şefi Hadar, “Nihai tavsiyelerin formüle edilmesi ve çeşitli oturumlara ilişkin nihai raporların ilgili uluslararası kuruluş ve organlara sunulmak üzere hazırlanması için, tartışılan çeşitli uzmanlık alanlarındaki uzmanların yer aldığı bir yürütme mekanizması üzerinde fikir birliğine varıldığını” vurguladı. Hadar, bu yürütme mekanizmasının, “alınan kararları sahada uygulamak ve eklenecek diğer yorum veya önerilerin alınmasına kapıyı açmak amacıyla” oluşturulması gerektiğini kaydetti.



Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
TT

Filistinliler yardım kuyruğunda katlediliyor: Kıyamet günü gibi

GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)
GHF'nin erzak noktalarında yaşanan saldırılar dünya gündeminden düşmüyor (AFP)

Gazze'deki sağlık çalışanları, ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) erzak dağıtım noktalarında her gün Filistinlilerin öldürüldüğünü anlatıyor.

Han Yunus’taki Nasser Hastanesi’nden Dr. Muhammed Sakr, haftalardır yüzlerce kişinin acile getirildiğini belirterek şunları söylüyor: 

Görüntüler gerçekten şok edici, kıyamet gününün dehşetini andırıyor. Bazen yarım saat içinde 100 ila 150 arasında, ağır yaralanmalardan ölümlere kadar çeşitli vakalar geliyor. Bu yaralanma ve ölümlerin yaklaşık yüzde 95'i ‘Amerikan gıda dağıtım merkezleri’ olarak adlandırılan erzak noktalarından geliyor.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın paylaştığı verilere göre, GHF’nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs’tan 2 Temmuz’a kadar en az 640 kişi erzak dağıtım merkezlerine giderken öldürüldü. 4 bin 500’den fazla kişinin de yaralandığı aktarılıyor. 

Guardian’a konuşan doktor, GHF’nin yarattığı kaosun halihazırda çökmenin eşiğindeki sağlık sistemine daha fazla yük bindirdiğini belirtiyor: 

Zaten her yatakta bir hasta var ve bu ek vakalar bize inanılmaz bir yük getiriyor. Hastaları acil servisin zemininde tedavi etmek zorunda kalıyoruz. Yaralanmaların çoğu göğüs ve kafaya ateşli silahla yapılan saldırılarla oluşmuş. Bazı hastalar bacakları ve kolları ampute edilmiş halde geliyor.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nden yapılan açıklamada da doktorların büyük bir yük altında ve çok zor koşullarda çalıştığı ifade ediliyor. Özellikle yaralı sayısında ciddi artış olduğuna dikkat çekiliyor: 

Bir aydan biraz fazla bir sürede tedavi edilen hasta sayısı, önceki yıl boyunca meydana gelen tüm kazalarda tedavi edilen toplam hasta sayısını aştı. Yaralılar arasında bebekler, gençler, yaşlılar ve anneler var. Yaralıların çoğunu genç erkekler ve çocuklar oluşturuyor. Birçok kişi sadece aileleri için yiyecek veya yardım almaya çalıştıklarını söylüyor.

Komitenin Refah’taki hastanesinde çalışan sağlık görevlilerinden Haytam Hasan, günde 30 ya da 40 kişinin ameliyathaneye alındığını belirtiyor.

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’ten beri sürdürdüğü saldırılarda Gazze’deki 36 hastanenin neredeyse yarısını kullanılmaz hale getirdi. Kalan hastanelerse çok düşük kapasitede çalışıyor. Bunlara ek olarak Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre İsrail, savaşın başından bu yana en az 1580 doktoru ve sağlık görevlisini öldürdü.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Diğer yandan İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, pazartesi günü yaptığı açıklamada, orduya Gazze'nin güneyindeki Refah şehrinde "insani yardım kenti" kurulması talimatını verdiğini duyurmuştu. Gazze'deki tüm sivillerin kademeli olarak bu bölgeye toplanması, daha sonra da başka ülkelere sürülmesi hedefleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'yi "Ortadoğu'nun Rivierasına" çevirme planı da tepki çekmişti. Trump, Filistinlilerin çevre ülkelere yerleştirilmesiyle bölgenin kontrolünün ABD'ye geçmesini ve Gazze'nin turizm merkezine dönüştürülmesini önermişti. 

Reuters’ın görüştüğü Gazzeliler, ABD ve İsrail’in sürgün planını kabul etmeyeceklerini söylüyor. Filistinli Mansur Ebu Hayer, şu ifadeleri kullanıyor: 

Burası bizim toprağımız. Kime bırakacağız, nereye gideceğiz?

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel, Reuters