Kahire'de düzenlenen Sudan konferansında insan hakları çalışmaları için güvenli koridorlar talep ediliyor

Katılımcılar Şarku'l Avsat'a yaptıkları açıklamada "insani felaket" hakkında konuştular.

Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)
Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)
TT

Kahire'de düzenlenen Sudan konferansında insan hakları çalışmaları için güvenli koridorlar talep ediliyor

Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)
Konferans kapsamında düzenlenen atölyelerden bir kesit (Konferansın Facebook'taki resmi sayfası)

"Yardım, gıda güvenliği ve cinsel ihlallerin ele alınması" alanlarında çeşitli tavsiyelerin yer aldığı "Sudan'da İnsani Sorunlar 2023" konferansının faaliyetleri pazartesi günü Mısır'ın başkenti Kahire'de sona erdi. Konferans, Sudanlı sivil toplum kuruluşlarının büyük bir bölümünü temsil eden 400'den fazla kişinin katılımıyla gerçekleşti.

Katılımcılar, misyonu "ihlal ve şiddet faillerini izlemek, onları sorumlu tutmak, cinsel şiddet vakaları ve uluslararası eylem raporlarını almak için Afrika Birliği ile ortaklaşa bir yardım hattını aktifleştirmek ve kadınları ve savunmasız grupları korumaya yönelik anlaşmaları etkinleştirmek” olacak özel bir birimin kurulması çağrısında bulundu. Bunun yanında katılımcılar, "Sudan'da mevcut çatışmanın ortasında çalışan uluslararası kuruluşlar ve insan hakları örgütleri için güvenli geçişlerin sağlanması" çağrısında da bulundu.

Eski Sudan Maliye Bakanı Dr. Beşir Ömer, Şarku'l-Avsat'a, üzerinde mutabakata varılan en önemli noktalardan birinin "bölgesel ve uluslararası alanda aldığı büyük destek ışığında tekliflerin koordine edilmesi ve uygulanmasına yardımcı olmak üzere Cidde Platformu'na sunulması" ile ilgili olduğunu söyledi.

Buna karşılık Sudanlı Avukat Vehac Kemal Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Delillerin bastırılmasıyla işlenen suçlara ilişkin soruşturma açılmaması ve yürütme otoritesinin ve suç faillerine yönelik hesap verme mekanizmasının bulunmaması nedeniyle polis ve adalet kurumlarının soruşturmaları kapatması” konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca “İşlenen suçların soruşturulması ve faillerinin cezadan kaçmamasını sağlamak için Sudanlıların katılımıyla uluslararası bir komite oluşturulması” için çalışmanın gerektiğini kaydetti.

Konferansın hazırlık komitesi başkanı Dr. Şefi Hadar’a göre konferansta "siyasi farklılıkların dışındaki insani konular" tartışıldı. Hadar, Şarku'l Avsat'a şunları söyledi: “Önümüzdeki dönemde yapılacak çalışmalar, tavsiyelerin toplanması ve bunların sahada uygulanması amacıyla siyasi partiler de dahil olmak üzere ilgili tüm taraflara gönderilecek kapsamlı bir rapor hazırlanması olacaktır.”

Eski Sudan Maliye Bakanı, ülkede yaklaşmakta olan bir kıtlığın habercisi olan artan gıda açığıyla birlikte gıda güvenliğiyle bağlantılı bir insani felaket konusunda uyarıda bulundu.

Zerka Kırsal Kalkınma Örgütü direktörü Mustafa Adam bu sorunun, yeni tarım sezonunun başlamasının akabinde çiftçilerin faaliyetlerini sürdürememesiyle birlikte en acil sorunlardan biri haline geldiğini belirtti.

Konferansa katılan acil durum komitelerinin temsilcilerinden Amme el-Vesile, sağlık sektöründeki sorunlara ilişkin Şarku'l Avsat'a, “Özellikle sağlık sisteminin çöküşü ve hastanelerdeki ciddi ilaç stoku sıkıntısı göz önüne alındığında, sağlık ekiplerinin girmesine ve yardım sağlamasına izin verilen güvenli koridorlar oluşturarak bölgenin karşılaştığı acılara son vermeyi umduklarını” söyledi.

Konferansın hazırlık komitesi başkanı Dr. Şefi Hadar, “Nihai tavsiyelerin formüle edilmesi ve çeşitli oturumlara ilişkin nihai raporların ilgili uluslararası kuruluş ve organlara sunulmak üzere hazırlanması için, tartışılan çeşitli uzmanlık alanlarındaki uzmanların yer aldığı bir yürütme mekanizması üzerinde fikir birliğine varıldığını” vurguladı. Hadar, bu yürütme mekanizmasının, “alınan kararları sahada uygulamak ve eklenecek diğer yorum veya önerilerin alınmasına kapıyı açmak amacıyla” oluşturulması gerektiğini kaydetti.



İki eski Mossad ajanı, Lübnan'daki çağrı cihazı patlamaları hakkında yeni detaylar açıkladı

Hizbullah üyelerine ait çağrı cihazlarının patlamasının ardından yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Tıp Merkezi'ne götüren bir ambulans (AFP)
Hizbullah üyelerine ait çağrı cihazlarının patlamasının ardından yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Tıp Merkezi'ne götüren bir ambulans (AFP)
TT

İki eski Mossad ajanı, Lübnan'daki çağrı cihazı patlamaları hakkında yeni detaylar açıkladı

Hizbullah üyelerine ait çağrı cihazlarının patlamasının ardından yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Tıp Merkezi'ne götüren bir ambulans (AFP)
Hizbullah üyelerine ait çağrı cihazlarının patlamasının ardından yaralıları Beyrut Amerikan Üniversitesi Tıp Merkezi'ne götüren bir ambulans (AFP)

İki eski İsrail istihbarat ajanı, üç ay önce bubi tuzaklı çağrı cihazları ve telsizler kullanarak Lübnan ve Suriye'deki Hizbullah mensuplarını hedef alan operasyona ilişkin yeni ayrıntılar açıkladı.

Hizbullah, İsrail ile Hamas arasında savaşın fitilini ateşleyen 7 Ekim 2023'teki Hamas saldırısının ardından İsrail'i vurmaya başladı.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre iki ajan, CBS'in 60 Dakika programında dün (Pazar) akşam yayınlanan bir haberde kimliklerini gizlemek için maske takarak ve seslerini değiştirerek konuştular.

afvgrthy
Bir Hizbullah mensubu, çağrı cihazı patlamalarında ölen Hizbullah üyelerinin cenaze töreninde pili çıkarılmış bir telsiz tutuyor. (AFP)

Ajanlardan biri, operasyonun on yıl önce, Hizbullah'ın düşmanı İsrail'den satın aldığını fark etmediği gizli patlayıcılar içeren telsizlerle başladığını söyledi. Bu cihazlar geçtiğimiz eylül ayında, çağrı cihazı vericilerinin patlamasına kadar patlamamıştı.

Michael adını kullanan ajan “Hayali bir dünya yarattık” dedi.

İkinci ajana göre, planın çağrı cihazlarının kullanıldığı ikinci aşaması, Mossad'ın Hizbullah'ın Tayvan merkezli bir şirketten çağrı cihazı satın aldığını öğrenmesinin ardından 2022 yılında başladı.

İddiaya göre çağrı cihazlarının içine gizlenen patlayıcı miktarını sığdırmak için biraz daha büyük yapılması gerekiyordu. Yakındaki insanlara zarar vermeden sadece savaşçıya zarar verecek doğru patlayıcı miktarını bulmak için mankenler üzerinde birkaç kez test edildi.

Şarku’l Avsat’ın AP'den aktardığı habere göre göre Mossad ayrıca, bir kişinin çağrı cihazını cebinden çıkarmasını sağlayacak kadar acil bir zil sesi bulmak için çeşitli zil seslerini de test etti.

Gabriel ismini kullanan ikinci ajan, Hizbullah'ı cihazları daha büyük çağrı cihazlarıyla değiştirmeye ikna etmenin iki hafta sürdüğünü, bunun için de kısmen sahte YouTube reklamları kullanarak cihazların toza ve suya dayanıklı ve uzun pil ömrüne sahip olduğunu iddia ettiklerini söyledi.

Ajan ayrıca, Tayvan'ın Gold Apollo şirketini farkında olmadan Mossad ile iş birliği yapması için kandırmak amacıyla Macaristan merkezli bir şirket de dahil olmak üzere paravan şirketlerin kullanıldığını anlattı.

Hizbullah da paravan şirketin İsrail ile çalıştığından habersizdi. Gabriel, “Bizden alım yaptıklarında Mossad'dan alım yaptıklarını bilmiyorlardı. Truman Show gibiydik, her şey perde arkasında kontrol altındaydı. Onların deneyiminde ise her şey doğal akışında ilerliyordu. İş adamları, pazarlama, mühendisler, showroom vs. her şey yüzde 100 orijinaldi” ifadelerini kullandı.

Eylül ayına gelindiğinde Hizbullah’ın elinde 5 bin çağrı cihazı vardı.

İsrail saldırıyı 17 Eylül'de Lübnan genelinde çağrı cihazlarının çalmaya başlamasıyla başlattı. Cihazlar, kişi gelen şifreli mesajı okumak için düğmelere basmasa bile patlıyordu.

sxcdv
Hizbullah mensupları, 18 Eylül 2024 Çarşamba günü Lübnan'ın başkenti Beyrut'un güney banliyösünde çağrı cihazlarının patlaması sonucu ölen bir Hizbullah üyesinin tabutunu taşıyor. (AP)

Ertesi gün Mossad telsizleri aktif hale getirdi ve cihazlardan bazıları çağrı cihazı saldırılarında ölen 30 kadar kişinin cenazesinde patladı.

Gabriel amacın Hizbullah üyelerini öldürmekten çok bir mesaj vermek olduğunu söyledi.

Saldırıyı izleyen günlerde İsrail savaş uçakları Lübnan'daki hedefleri vurarak binlerce kişinin ölümüne neden oldu. Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, İsrail'in sığınağına bomba atması sonucu öldürüldü.

Michael adını kullanan ajan, çağrı cihazlarının patlamasından bir gün sonra Lübnan'da insanların klimalarını açmaya korktuklarını, çünkü onların da patlayacağını düşündüklerini söyledi. Michael, “Gerçek bir korku vardı” dedi.

Bunun kasıtlı olup olmadığı sorulduğunda ise şunları söyledi: “Kendilerini savunmasız hissetmelerini istiyoruz ve hissediyorlar da. Çağrı cihazlarını tekrar kullanamayız. Çünkü bunu zaten yaptık. Zaten bir sonraki aşamaya geçtik. Şimdi bir sonraki aşamanın ne olacağını tahmin etmeye çalışmak zorunda kalacaklar.”