Gazze’deki ‘korkunç’ bilançonun gölgesinde Dünya Çocuk Günü

Riyad zirvesinin oluşturduğu bakanlar heyeti Pekin’den, iki devletli çözüme karşı yapılan savaşı eleştirdi… Borrell, Avrupa’nın Gazze hakkındaki üç ‘hayırını’ sıraladı

İsrail'in saldırısında yaralanan iki Filistinli çocuk, dün Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’taki En-Nasır Tıp Kompleksi’nde tedavi görüyor (Reuters)
İsrail'in saldırısında yaralanan iki Filistinli çocuk, dün Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’taki En-Nasır Tıp Kompleksi’nde tedavi görüyor (Reuters)
TT

Gazze’deki ‘korkunç’ bilançonun gölgesinde Dünya Çocuk Günü

İsrail'in saldırısında yaralanan iki Filistinli çocuk, dün Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’taki En-Nasır Tıp Kompleksi’nde tedavi görüyor (Reuters)
İsrail'in saldırısında yaralanan iki Filistinli çocuk, dün Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’taki En-Nasır Tıp Kompleksi’nde tedavi görüyor (Reuters)

Dünya, Gazze savaşının etkisi ve bir BM yetkilisinin “korkunç” olarak nitelendirdiği, İsrail askeri operasyonları sonucu ölen ve yaralanan çocukların bilançosunun gölgesinde Dünya Çocuk Günü’nü kutladı.

Birleşmiş Milletler (BM) Çocuklara Yardım Fonu’nun (UNICEF) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Sözcüsü Salim Owais “Gazze’de çocuklar arasındaki ölüm ve yaralanma sayısı dehşet verici ve çok korkutucu bir hal aldı” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Arap Dünyası Haber Ajansı’dan (AWP) aktardığı habere göre Owais, BM, Dünya Çocuk Günü’nü kutlarken “Gazze’de çocukların hala devam eden savaş yüzünden en şiddetli acıları yaşadığına” dikkat çekti. Owais “Şu ana kadar alınan raporlara göre 4 bin 900’den fazla çocuk hayatını kaybederken 9 binden fazlası da çeşitli yaralanmalara maruz kaldı. Halen enkaz altında olduğu düşünülen bin 500’den fazla çocuk da kayıp. Bunlar çok dehşet verici ve korkutucu sayılar” dedi.

Filistin Sağlık Bakanlığı, son istatistikleri yayınlayarak Gazze Şeridi’ndeki savaşın ve Batı Şeria’daki çatışmaların başlangıcından bu yana ölü sayısının yaklaşık 5 bin 350’si çocuk olmak üzere 12 bin 916’ya yükseldiğini ve yaralananların sayısının da 32 bin 850’ye çıktığını bildirdi.

Öte yandan geçtiğimiz günlerde Riyad’da düzenlenen Arap-İslam zirvesi tarafından oluşturulan bakanlar heyeti, dün Pekin’de Çin Dışişleri Bakanlığı heyetiyle bir araya geldi. Arap-İslam ülkelerinin bakanlar heyetinin üyeleri, İsrail işgal otoritelerinin iki devletli çözüm anlayışına, Filistin halkının kendi kaderini tayin etme, özgürlük ve bağımsızlık hakkına ve Filistin Devleti topraklarındaki Filistin varlığına karşı yürüttüğü savaşı kati suretle reddettiklerini ifade ettiler.

Öte yandan Şarku’l Avsat’a konuşan Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Gazze’deki duruma ilişkin üç ‘hayır’ ve bununla paralel olarak üç ‘evet’ sıraladı. Bu sıralama bağlamında, Filistin Yönetimi’nin Gazze Şeridi’ni yönetmesi, Arap ülkelerinden daha güçlü bir katılım olması ve AB’nin bölgede daha etkin olması gerektiğini söyledi.

Diğer taraftan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres dün düzenlediği basın toplantısında, Gazze’de insani bir ateşkesin gerekliliğini vurguladı ve Filistinliler ile İsrailliler arasında iki devletli bir çözüm üzerinden “savaşı barış fırsatına çevirmek” için birçok ülkenin iş birliği yapacağı bir “geçiş dönemi” çağrısında bulundu.

Guterres, Gazze’de öldürülen çocuk sayısına değinerek, bu sayının BM’nin son yedi yılda çocuklar ve silahlı çatışmalara ilişkin herhangi bir raporunda geçen sayıları aştığını vurguladı. Guterres “Sadece birkaç hafta içinde binlerce çocuğun öldürülmesine tanık olduk (...) Genel Sekreterlik görevini üstlendiğim 2016 yılından bu yana hiçbir çatışmada görülmemiş bir şekilde sivillerin öldürülmesine tanık oluyoruz” şeklinde konuştu.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.