Libya’daki çift başlılık yüzünden göçmen işçiler krizi derinleşiyor

Libyalı politikacılar, göçmenlere karşı insan onuruna yakışır bir yaşam sağlayacak işgücü piyasası kontrollerinin oluşturulmasını talep etti

160 düzensiz göçmenin Mitiga Uluslararası Havalimanı Gambiya’ya sınır dışı edildi (Trablus’taki Yasadışı Göçmenlik Bürosu)
160 düzensiz göçmenin Mitiga Uluslararası Havalimanı Gambiya’ya sınır dışı edildi (Trablus’taki Yasadışı Göçmenlik Bürosu)
TT

Libya’daki çift başlılık yüzünden göçmen işçiler krizi derinleşiyor

160 düzensiz göçmenin Mitiga Uluslararası Havalimanı Gambiya’ya sınır dışı edildi (Trablus’taki Yasadışı Göçmenlik Bürosu)
160 düzensiz göçmenin Mitiga Uluslararası Havalimanı Gambiya’ya sınır dışı edildi (Trablus’taki Yasadışı Göçmenlik Bürosu)

Libya’daki göçmen işçiler sorunu, özellikle ülkedeki ikili hükümet tablosu sebebiyle ve siyasi krizler dolayısıyla derinleşiyor.

Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) tarafından, Pazartesi günü (27 Kasım) başkent Trablus’ta düzenlenen ve faaliyetlerini tamamlayan Sahel ve Sahra Grubu’nun çalışma bakanları konferansında, düzensiz göçmenlerle mücadele yollarının yanı sıra, grup ülkeleri arasında işgücü piyasasını düzenleyen ve yasallaştıran mekanizmalar tartışıldı.

Yabancı işçiler için çalışma kolaylığı ve şartlarının oluşturulması yönündeki talepleri değerlendiren Yüksek Danıştay üyesi Saad bin Şarada, “Ülkenin yönetiminin birbirine rakip iki hükümete bölünmesi  ve sınırlar üzerinde kontrol eksikliğinin gölgesinde tüm bunları başarabilmesi imkansız” dedi. Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte Şarada, “işçilerin koşullarını düzenlemek ve iyileştirmek için anlaşmalar yapmanın önemli olduğunu ancak daha önemli olanın, bu konudan sorumlu olanların yaklaşık iki milyon kişinin koşullarını ele almak ve uzlaştırmak için ne önerdiğini açıklığa kavuşturmak olduğunu” söyledi. Şu anda Libya'da bulunan işçiler, sınır kontrolünün olmayışı ve büyük bir kısmı yabancı işçilere katılan yasadışı göçmen akınının devam etmesi sebebiyle bu sayının artacağını ifade etti.

sdverg
Göçmenlerin çoğu Libya'nın kıyı kentlerini ölüm tekneleriyle Avrupa'ya doğru bir çıkış noktası olarak kullanıyor (Reuters)

Şarada, konferansta alınacak kararların, eğer kabul edilirse, Doğu ve Güney Libya'da uygulanmasının zor olduğunu çünkü bu kararların uygulama bölgesinin Bingazi merkezli İstikrar Hükümeti’nin kontrolü altında olacağını belirtti. Köprü altlarında veya bazı sokaklarda toplanan yabancı işçilerle doğrudan görüşülmesi, daha yüksek maaş ve sigorta maliyeti gerektirecek resmi sözleşmeler yapılması kararlar arasında yer alıyor.

Şarada, “Konferansın kararları, eğer kabul edilirse, Doğu ve Güney Libya'da uygulanamayacak çünkü bu kararların uygulama bölgesi Bingazi hükümetinin kontrolü altında" ifadelerini kullandı. Ayrıca  bazı vatandaşların, maaş ve sigorta açısından daha yüksek bir maliyet getirecek olan resmi sözleşmeler yapmak yerine köprü altında veya bazı sokaklarda bekleyen işçilerle kendi aralarında kayıt dışı anlaşmayı tercih edeceğine dikkati çekti.

Yurt dışından gelen işçilerin büyük bir kısmı ev hizmetlerinin yanı sıra, inşaat, temizlik hizmetleri alanlarında veya gıda ürünleri mağazalarında, bazı atölyelerde ve sebze pazarlarında çalışmakta.

Şarada ayrıca “silahlı oluşumların bazı üyelerinin, yurt dışından gelen işçilerle ilgili yasama ve yürütme otoriteleri tarafından onaylanan yasa ve kararlara uymadığını” belirtti. Şarada, bu oluşumlara karşı koyabilecek birleşik bir hükümetin ve güçlü, birleşik güvenlik kurumları kurulmadığı sürece bu grupların işçilere yönelik şantaj, kaçırma ve fidye isteme eylemlerine devam edeceğini hatırlattı.

Libya iki hükümet tarafından kontrol ediliyor: Birincisi Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Trablus'ta, ikincisi ise Usame Hammad liderliğindeki Bingazi'de.

dfvbnr
Ulusal Birlik Hükümeti yetkilileri tarafından ülkelerine sınır dışı edilme sürecindeki Afrikalı göçmenler

Uluslararası Göç Örgütü'nün (IOM) istatistiklerine göre yaklaşık 7 milyon nüfuslu Libya'daki işgücü piyasasının bir parçasını oluşturan "yasadışı" göçmenlerin nüfusu 700 bin'e yakın. Bunlar Nijer, Mısır, Sudan, Çad ve Bangladeş'in başını çektiği 44 Afrika ve Arap ülkesinden ülkeye geliyor. Trablus Hükümeti Çalışma Bakanı Ali Al-Abed ise ülkesindeki gurbetçi işçilerin sayısının yaklaşık olarak iki milyon 100 bin olduğunu söylüyor. Bunların yüzde 70'i "yasadışı yollardan" ülkeye girdi.



Hamas, Refah ve Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki 5 esiri teslim etti

Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)
Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)
TT

Hamas, Refah ve Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki 5 esiri teslim etti

Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)
Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)

Hamas bugün Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde iki esir askerin Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne (ICRC) teslim edilmesinden yaklaşık iki saat sonra Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda üç İsrailli esiri daha teslim etti.

Şarku’l Avsat’ın Filistin Enformasyon Merkezi'nden aktardığına göre Nuseyrat Mülteci Kampı’nda Hamas savaşçıları ve halktan oluşan bir kalabalığın ortasında teslim edilen esirler Eliya Cohen, Omer Shem-Tov ve Omer Wenkert’di.

Hamas daha önce de Tal Shoham ve Avera Mengistu'yu Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ICRC temsilcilerine teslim etti.

Basında yer alan haberlere göre Hamas, altıncı esir olan Hişam es-Seyyid'i Gazze'deki Filistinlilere saygısından dolayı Gazze şehrinde tören yapmadan teslim etmeye karar verdi.

Refah'taki Hamas savaşçıları, ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana yedinci takasın bir parçası olarak iki esiri ICRC temsilcilerine teslim etmeden önce bir platforma getirdi.

İsrail ordusu, serbest bırakılmalarının ardından esirleri ICRC’den teslim aldığını duyurdu. Ordudan yapılan açıklamada, ordu ve Şin-Bet’ten ortak bir gücün ‘serbest bırakılan İsrailli esirleri’ teslim aldığı ve onlara ‘İsrail topraklarına kadar’ eşlik ettiği belirtildi.

Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)

ICRC’ye ait otobüsler, Hamas'ın elindeki esirleri almak üzere bugün Gazze Şeridi'nin Nuseyrat kasabasına ulaştı.

Esir Tal Shoham, takas anlaşması kapsamında bugün Refah'ta Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim edildi. (Reuters)Esir Tal Shoham, takas anlaşması kapsamında bugün Refah'ta Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim edildi. (Reuters)

İsrailli esir Mengistu'nun ailesi, on yıldan fazla süren ‘tahmin dahi edilemez acıların’ ardından serbest bırakılmasını memnuniyetle karşıladı. Aile bireylerinden biri, “Ailemiz 10 yıl beş ay boyunca tahmin bile edilemeyecek acılara katlandı... Tüm bu süre boyunca, geri dönmesini sağlamak için çabalar durmadı. Dualar edildi ve bazen sessizce, sadece bugün yankı bulan çağrılar yapıldı” ifadelerini kullandı.

Hamas mensupları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşmasının bir parçası olarak altı esiri Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyelerine teslim etmeye hazırlanıyor. (Reuters)Hamas mensupları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşmasının bir parçası olarak altı esiri Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyelerine teslim etmeye hazırlanıyor. (Reuters)

Daha önceki teslimlerin çoğunda olduğu gibi, Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın onlarca mensubu, yağmurlu kış havasında, teslimden önce genellikle esirlere eşlik edilen bir platformun da kurulduğu tören alanını kordon altına aldı

 Yaklaşık on yıl önce Gazze Şeridi'ne giren İsrailli esir Avera Mengistu, Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşması kapsamında Refah'ta ICRC ekiplerine teslim edilmeden önce (Reuters)Yaklaşık on yıl önce Gazze Şeridi'ne giren İsrailli esir Avera Mengistu, Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşması kapsamında Refah'ta ICRC ekiplerine teslim edilmeden önce (Reuters)

Hamas dün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'ni enkaza çeviren 15 aylık yıkıcı savaşın ardından 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının ilk aşamasının sonunda 1 Mart'a kadar İsrail'e teslim edilmesi gereken son canlı esirler olan altı İsrailli esiri cumartesi günü (bugün) serbest bırakacağını duyurdu.

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etmeye hazırlanan bir Hamas mensubu (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etmeye hazırlanan bir Hamas mensubu (Reuters)

Filistin Esirler Cemiyeti, 50'si müebbet hapis cezasına çarptırılmış olmak üzere, 602 Filistinli mahkûmun serbest bırakılacağını açıkladı. Cemiyet, mahkumlardan 108'inin Filistin toprakları dışına sınır dışı edileceğini bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Filistin Esirler Cemiyeti, ICRC’nin Hamas saldırısı sırasında kaçırılan Eliya Cohen, Tal Shoham, Omer Shem-Tov ve Omer Wenkert'in yanı sıra yaklaşık on yıldır esir olarak tutulan 36 yaşındaki Hişam es-Seyyid ve 39 yaşındaki Avera Mengistu'yu da teslim alacağını açıkladı.

Esir Omer Shem-Tov'un arkadaşları, takas anlaşması çerçevesinde Hamas tarafından bugün serbest bırakılacak esirler arasında yer alan arkadaşlarının teslim törenini izliyor. (AFP)Esir Omer Shem-Tov'un arkadaşları, takas anlaşması çerçevesinde Hamas tarafından bugün serbest bırakılacak esirler arasında yer alan arkadaşlarının teslim törenini izliyor. (AFP)

Esirlerden Eliya Cohen (27), Tal Shoham (40), Omer Shem-Tov (22) ve Omer Wenkert (23) 7 Ekim 2023'teki saldırıda kaçırıldı.

Ateşkesin başlamasından bu yana İsrail, bin 100'den fazla Filistinli tutuklunun serbest bırakılması karşılığında üçü ölü olmak üzere 22 esiri teslim aldı. Ateşkes anlaşmasının 1 Mart'ta sona erecek ilk aşamasında, İsrail'in hapishanelerinde tuttuğu bin 900 Filistinli tutukluyu serbest bırakması karşılığında Hamas'ın sekizi ölü olmak üzere 33 esiri serbest bırakması öngörülüyor.

Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda İsrailli esirleri ICRC'ye teslim etmeden önce yerlerini alan Hamas mensupları (AP)Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda İsrailli esirleri ICRC'ye teslim etmeden önce yerlerini alan Hamas mensupları (AP)

Ateşkes çatışmaları durdurdu, ancak savaşın kalıcı olarak sona ermesi ihtimali belirsizliğini koruyor.

Hamas, savaşta verdiği ağır kayıplara rağmen Gazze Şeridi'nin kontrolünün halen kendisinde olduğunu göstermeye çalışıyor. Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki savaşı en az 48 bin kişinin hayatını kaybetmesine, bölgenin büyük bölümünün harap olmasına ve yüz binlerce kişinin yardım tırlarına güvenerek kamplara kaçmak zorunda kalmasına neden oldu. İki taraf, arabulucuların kalan 60 kadar esirin iadesi ve İsrail güçlerinin geri çekilmesi konusunda anlaşmaya varmayı amaçladığını söylediği ikinci aşama görüşmelerine başlamak niyetinde olduklarını söyledi. Ancak anlaşma umutları, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi'ni Filistinlilerden boşaltma ve burayı ‘Ortadoğu’nun Rivierası’ haline getirme önerisinin bölgede yarattığı şokun da etkisiyle Gazze'nin geleceği konusundaki anlaşmazlıkların gölgesinde kaldı.