Türkiye’den Gazze'de tam ateşkes vurgusu

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Gazze savaşını görüşmek üzere 6 Kasım'da Ankara'yı ziyaret eden ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile görüştü (AP)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Gazze savaşını görüşmek üzere 6 Kasım'da Ankara'yı ziyaret eden ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile görüştü (AP)
TT

Türkiye’den Gazze'de tam ateşkes vurgusu

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Gazze savaşını görüşmek üzere 6 Kasım'da Ankara'yı ziyaret eden ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile görüştü (AP)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Gazze savaşını görüşmek üzere 6 Kasım'da Ankara'yı ziyaret eden ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile görüştü (AP)

Türkiye, tam bir ateşkes ilan edilmesi ve Gazze Şeridi'ne mümkün olan en kısa sürede daha fazla insani yardım ulaştırılmasının gerekliliğini vurguladı.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Riyad’da düzenlenen olağanüstü Arap-İslam Zirvesi'nden sonra oluşturulan bakanlar komitesi çerçevesinde katıldığı diplomatik çalışmalara ilişkin yaptığı konuşmasında, "Bir an önce tam ateşkes ilan edilmesi, Gazze'ye insani yardım ulaştırılması ve kalıcı barış için çözüm sürecinin hemen başlatılması gerektiğini vurguladık” ifadelerini kullandı.

Fidan, X sosyal medya hesabından 29 Kasım Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü'ne ilişkin yaptığı paylaşımda, “Filistin halkını yalnız bırakamayız. Uluslararası toplum, hukuki ve ahlaki sorumluluklarını yerine getirmelidir. Türkiye olarak, Filistin halkına işgal ve zulme karşı haklı mücadelesinde desteğimizi sürdüreceğiz. Gazzeli sivilleri hedef alan savaşın durması için yoğun çaba harcıyoruz” dedi.

sdferg
Gazze'den Ankara Esenboğa Havalimanı'na gelen Filistinli kanser hastası sedyede (AFP)

Öte yandan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Numan Kurtulmuş da Gazze'de kalıcı ateşkes sağlanmasına yönelik çabaların başarıya ulaşmasından umutlu olduğunu ifade etti.

Kurtulmuş, perşembe günü bir televizyon kanalına verdiği röportajda, 4 Haziran 1967 sınırlarına dayanan iki devletli çözümün ve başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasının alternatifi olmadığını vurguladı.

TBMM Başkanı, İsrail'in Filistin halkına yönelik vahşetine verdiği destek ve Gazze'de işlediği suçlara sessiz kalması nedeniyle Batı'nın tutumunu sert bir şekilde eleştirdi. Bunu Batı'nın, Nazi dönemi geçmişi, Holokost ve Avrupa'daki Yahudilere yönelik soykırım nedeniyle İsrail'e borçlu olduğu hissine bağladı.

Gazze'de yaşananlar ve İsrail'in sivillere, çocuklara ve kadınlara karşı işlediği suçların, uluslararası sistemin acizliğini ve Birleşmiş Milletler'in (BM) başarısızlığını ortaya koyduğuna değinen Kurtulmuş, eğer konunun Batılı hükümetlere bırakılmış olsaydı İsrail ile Hamas arasında geçici ateşkesin ilan edilemeyeceğini bildirdi.

cdfrg
Gazze'de öldürülen çocukların anısına Londra'daki İngiltere Başbakanlık binası önüne 450'den fazla sembolik tabut yerleştirildi (EPA)

Avrupa başkentlerinde İsrail saldırılarına karşı tanık olan protestoların ateşkese katkıda bulunduğunu belirten Kurtulmuş, sivil toplum örgütleri ve uluslararası toplumu ‘İsrail, Başbakan Binyamin Netanyahu ve çetesinin faşist politikaları üzerindeki baskıyı artırmaya’ çağırdığını aktardı.

Netanyahu ve hükümetinin Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'ne gitmesi için sunulan taleplerin artırılması gerektiğine dikkati çekerek, “Artık insanlığın vicdanı uyanmıştır ve bunu artıracak, insani cepheyi güçlendirecek şeyleri sürekli yapmamız gerekiyor” dedi.

Kurtulmuş, Ortadoğu'da ve Filistin'de kalıcı barış için tek yolun, 1967 sınırları temelinde, coğrafi bütünlüğü haiz, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasından geçtiğini aktardı.

TBMM Başkanı, Ortadoğu'nun tarih boyunca dünya barışının anahtarı olduğunu, bunun da Filistin topraklarının özgürleştirilmesiyle başladığını, bu olmadan barışın sağlanamayacağını vurguladı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.