Kuşatma altındaki Gazze Şeridi'nde durum nasıl görünüyor?

Dünya Sağlık Örgütü, Gazze'deki hastalıkların, bombalamalarda ölenlerden daha fazla insanı öldürebileceği konusunda uyarıda bulundu

Reuters
Reuters
TT

Kuşatma altındaki Gazze Şeridi'nde durum nasıl görünüyor?

Reuters
Reuters

Gazze Şeridi'nde, İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes iki gün daha uzatılarak altı güne çıkarıldı.

Yardım kuruluşları, çatışmaların durmasından yararlanarak, kuşatma altındaki Gazze'ye yardım dağıtımını artıyor. 

Ateşkes anlaşmasının şartlarına göre, yardımların ilk kısmı, İsrail'in askeri harekatı nedeniyle bir aydan fazla süredir dış yardımlardan mahrum bırakılan Gazze'nin Kuzey Şeridi'ne yoğun bir şekilde yapılıyor. 

Ancak yardım kuruluşları, yapılan yardımların Gazze sakinlerinin ihtiyaçlarını karşılamaya yeterli olmadığını belirtiyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Gazze'de hastalıkların, bombalamada ölenlerden daha fazla insanı öldürebileceği konusunda uyarıda bulundu.

Dünya Gıda Programı, altı günlük ateşkesin, somut bir etki yaratmak için yeterli olmadığını ifade ediyor. 

Aşağıdaki maddeler Gazze'deki insani durumun bir dökümü.

Çıkış  

Gazze Şeridi'nde yaşayan 2,.3 milyon kişiden yaklaşık olarak 1,8 milyonunun kişinin evlerini terk ettiği ve yerlerinden edildiği tahmin ediliyor.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Komisyon Ofisi, yaklaşık 1 milyon kişinin Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait binalarda barındığını, bu barınak sayısının en az 156 olduğunu belirtiyor. 

Hastaneler 

DSÖ, Gazze'deki hastanelerin yaklaşık dörtte üçünün, yani 36 hastanenin 26'sının bombalama veya yakıt sıkıntısı nedeniyle tamamen hizmet dışı olduğunu belirtti.

Ayrıca Gazze'nin kuzeyindeki çoğu hastanenin çalışmalarını durdurduğunu açıkladı. 

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, ateşkes sırasında yardım gruplarının hastaları ve sağlık çalışanlarını bu hastanelerin bazılarından tahliye ettiğini ve önümüzdeki günlerde daha fazla tahliyenin planlandığını duyurdu.

DSÖ de ateşkesten yararlanarak Gazze'nin kuzeyinde elektrik kesintileri nedeniyle bozulma riski taşıyan binlerce aşının Gazze'nin güneyine taşınmasını sağladı. 

Yardımların teslimi 

Gazze Şeridi ve Mısır arasındaki Refah kapısı açıldı ve 21 Ekim'den bu yana sınırlı yardımın girişine izin verilirken, Gazze Şeridi'yle olan diğer geçişler kapalı kaldı.

Ateşkesin başlangıcından bu yana her gün yaklaşık 200 kamyon yardım dağıtmak için Gazze'ye giriyor. Bu da daha önceki ortalamanın 200 katından fazla bir sayıya tekabül ediyor. 

Fransa Savunma Bakanı, bir Fransız savaş gemisinin Mısır'a yanaştığını ve bu hafta içinde yaralı Gazzeli çocukların tedavisine başlayacağını söyledi.

Ateşkes dolayısıyla Gazze Vadisi'nin güneyindeki bölgelerde yardım hızı arttı. Ancak yardım kuruluşları, Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'nin çok büyük sorun olarak tanımladığı, Gazze'deki nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için daha fazla geçiş noktasının açılması çağrısında bulunuyor.

Ateşkes sırasında yemeklik yağların içeri girilmesine izin verildi ancak OCHA, Han Yunus'ta kuyrukların yaklaşık iki kilometreye kadar uzadığını belirtti. 

İçecek ve yiyecek 

Birleşmiş Millet İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, Dünya Gıda Programı'na fırınlardan birinin çalışmaya yeniden başladığını ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki Birleşmiş Milletler barınaklarında yaklaşık 90 bin kişiye ekmek sağladığını söyledi. 

Ateşkes koşulları kapsamında yeni miktarlarda su gelmesine rağmen Gazze Şeridi'nde hala içme suyu sıkıntısı yaşandığına dair raporlar var.

DSÖ, 5 yaş ve üzeri çocuklarda enfeksiyon oranının Kasım ayı başlarında normal seviyelerin 100 katından fazla arttığını açıkladı. 

Yakıt

Ateşkes koşulları uyarınca Gazze'ye günde yaklaşık iki kat yakıtın (130 bin) girmesine izin veriliyor. 

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, hastaneler, su ve sanitasyon tesisleri ve yerinden edilmiş kişiler için ÜİYOK barınakları da dahil olmak üzere ana hizmet sağlayıcıların, elektrik jeneratörlerini çalıştırmak için günlük olarak yakıt almaya devam edildiğini belirtti. 

 

 

Independet Türkçe, Reuters



Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Somali'nin Mısır'dan askeri destek aldığını tekrar tekrar açıklaması, Addis Ababa ile çatışma halinde olan Mogadişu hükümetine verilen bu desteğin sınırları ve Etiyopya'nın ayrılıkçı Somaliland bölgesinde bir deniz limanı elde etme çabalarına ilişkin soru işaretlerini gündeme getirdi.

Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Muallim Fiqi, ülkesinin ‘Mısır'dan askeri yardım ve mühimmat’ aldığını açıkladı. Fiqi cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında, ‘Kahire'nin Somali için destekleyici bir rol oynadığını ve tarihsel olarak her zaman Mogadişu'yu savunduğunu’ belirtti.

Uzmanlar ve askeri yetkililer Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin şekillerini sıraladılar. Somali'nin şu anda karşı karşıya olduğu güvenlik sorunları çerçevesinde bu desteğin “ortak savunma ve bilgi alışverişinin yanı sıra Afrika Birliği (AfB) barışı koruma güçlerine katılımı” da içerdiğini ifade ettiler.

Mısır, Etiyopya hükümetinin ocak ayında Somaliland ile imzaladığı ve Etiyopya'nın Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanıması karşılığında, Addis Ababa'nın bir deniz limanı alacağı mutabakat zaptına karşı çıktı. Kahire söz konusu anlaşmayı ‘Somali'nin egemenliğine saldırı’ olarak değerlendirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de ‘askeri iş birliği protokolü’ imzaladı. Sisi ayrıca ülkesinin Ocak 2025'ten itibaren AfB’nin barışı koruma güçlerine katılacağını duyurdu.

Mısır Askeri Akademisi danışmanlarından Tümgeneral Pilot Dr. Hişam el-Halebi'ye göre Mısır'ın Somali'ye askeri desteği ‘Somali tarafından gelen ve Somali Cumhurbaşkanı tarafından sunulan resmi bir talebe’ dayanıyor.

El-Halebi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Kahire'nin Mogadişu'ya sağladığı güvenlik ve askeri yardım iki şekilde gerçekleşiyor. Birincisi, AfB'nin barışı koruma güçleri çerçevesinde, hafif silahlı Mısır güçlerinin de katılımıyla, güvenliğin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması. İkincisi ise iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında ikili iş birliği çerçevesinde gerçekleşiyor. Somali ordusunun etkinliğini ve yeteneklerini arttırmak için eğitim programlarını içeriyor” ifadelerini kullandı.

El-Halebi, ‘Mısır'ın askeri desteğinin kimseye karşı olmadığını ve diğer bölgesel taraflarla savaşmayı amaçlamadığını’ belirtti. ‘Mısır'ın Somali'yi terör örgütlerinin tehdidi ve Kızıldeniz bölgesinin güvenliğiyle ilgili güvenlik sorunları çerçevesinde desteklemeyi amaçladığını’ ifade eden el-Halebi, bunun, ‘Mısır'ın Libya, Sudan, Yemen ve Suriye'ye yönelik politikasıyla aynı olan, egemenliklerini korumak için çatışmalarla karşı karşıya olan ülkelerin ulusal kurumlarını desteklemeye dayanan dış politika parametreleriyle tutarlı olduğunu’ kaydetti.

Somali geçtiğimiz ağustos sonunda, Mısır'ın barışı koruma güçlerine katılımının bir parçası olarak Mısır askeri teçhizatının ve heyetlerinin başkent Mogadişu'ya geldiğini duyurdu. Bunu, Etiyopya'nın ‘bölge için risk oluşturan bazı ülkelerin dış müdahalesini eleştiren’ açıklaması izledi. Söz konusu açıklamada, ‘buna karşı kayıtsız kalınmayacağı’ belirtildi.

Öte yandan el-Halebi, Etiyopya'nın Kızıldeniz'de bir liman elde etme hamlesini eleştirerek, bunun ‘uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiğini ve Somali'nin endişesinin meşru olduğunu, zira Etiyopya'nın hamlesinin, bölgenin resmi olarak bölünmesinin bir başlangıcı olduğunu’ vurguladı.

Mısırlı Afrika uzmanı Rami Zuhdi, Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin sınırlarını ve şeklini sıralayarak, bunun ‘ortak savunma anlaşması, bilgi alışverişi, Somali silahlı kuvvetleri için eğitim programları ve AfB barışı koruma güçlerine katılımı’ içerdiğini belirtti. Zuhdi, ‘barışı koruma misyonundaki Mısır güçlerinin 10 bin personele ulaşabileceğini, bunların 7 bininin sınır korumasına, 3 bininin ise şehirlerdeki güvenlik durumunun korunmasına katılacağını’ söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Zuhdi, “Mısır'ın istikrarı sağlama ve Somali'yi koruma arzusu, karşılıklı savunma anlaşması ve uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda askeri iş birliği seviyesini mümkün olduğunca sınırsız hale getirebilir” dedi.

“Kahire, Somali'nin bağımsızlığından bu yana Mogadişu'ya her zaman destek olmuştur” diyen Zuhdi, ‘bu desteğin kriz dönemlerinde arttığını ve şekillerinin çoğaldığını’ belirtti. Zuhdi ayrıca ‘mevcut Somali Cumhurbaşkanı’nın Mayıs 2022’de göreve gelmesinden bu yana Kahire'yi üç kez ziyaret ettiğini’ vurguladı.

Somali, topraklarında Etiyopya birliklerinin varlığını sürdürmesi nedeniyle bir güvenlik sorunuyla karşı karşıya. Zuhdi, Addis Ababa'nın AfB barış gücü misyonunun bir parçası olarak bu yılın sonunda görev süresi dolacak olan birliklerini sürdürmekte ısrar etmesi halinde gerilimin artabileceğini kaydetti.

Somali Dışişleri Bakanı geçtiğimiz günlerde basına yaptığı açıklamada, AfB barış gücü misyonuna katılan Etiyopya güçlerinin bu yılki görev sürelerinin sonunda Somali topraklarını terk etmelerini talep etti. Etiyopya güçlerinin bölgede kalışını ‘ülkesinin mevcut tüm imkanlarla mücadele edeceği askeri bir işgal’ olarak değerlendiren Fiqi, ‘Addis Ababa'nın sadece deniz limanlarını elde etmeye değil, Somali topraklarını kontrol etmeye ve egemenliğine katmaya çalıştığına’ işaret etti.