Mısır Cumhurbaşkanlığı: Yurtdışındaki vatandaşlar seçimlerde oy kullanmaya devam ediyor

Yurt dışındaki oy kullanma işlemi, diplomatik heyetlerdeki 137 alt komite aracılığıyla devam ediyor.

Mısır Göç Bakanı yurtdışındaki Mısırlıların oy kullanma işlemlerini takip ediyor. (Mısır Göç Bakanlığı)
Mısır Göç Bakanı yurtdışındaki Mısırlıların oy kullanma işlemlerini takip ediyor. (Mısır Göç Bakanlığı)
TT

Mısır Cumhurbaşkanlığı: Yurtdışındaki vatandaşlar seçimlerde oy kullanmaya devam ediyor

Mısır Göç Bakanı yurtdışındaki Mısırlıların oy kullanma işlemlerini takip ediyor. (Mısır Göç Bakanlığı)
Mısır Göç Bakanı yurtdışındaki Mısırlıların oy kullanma işlemlerini takip ediyor. (Mısır Göç Bakanlığı)

Yurtdışında ikamet eden Mısırlılar, dün (cumartesi) yurtdışında oy kullanımının başlamasının ikinci gününde Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy kullanmaya devam etti. Mısır Ulusal Seçim Kurulu Yürütme Organı Direktörü ve Mısırlıların yurtdışındaki oy verme işlemlerini takip eden Operasyon Odası’nın Başkanı Ahmet el-Bendari, “Toplam 137 oy verme alt komitesinin bulunduğu 121 diplomatik heyetteki çalışmaların düzenli bir şekilde ilerlediğini” bildirdi.

Bendari, dün yaptığı açıklamada “oy verme işleminin ikinci gününde dünyanın çeşitli yerlerindeki büyükelçilik ve konsolosluklarda Mısırlıların yurtdışındaki oy verme işlemlerinin 24 saat boyunca periyodik olarak izlendiğine” dikkat çekti. Bendari, yurtdışındaki diplomatik heyet üyelerine “oy verme hakkının kurallara göre kayıtlı olan ulusal kimlik kartı veya geçerli çipli bir pasaport sahibi olan seçmenlerin hepsi için garanti edildiğini” vurguladı.

Bendari, dün canlı yayın ve video konferans aracılığıyla çeşitli diplomatik heyetlerle oy verme sürecinin ilerleyişini takip etti. Bendari, “Oy verme işlemlerinin takibi, seçim gününün sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlar. Oy verme işlemlerinin takibi, seçmenlerin oylarını kullanmalarını sekteye uğratmamak için oy kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek engellerin çözülmesini ve ortadan kaldırılmasını kolaylaştırır” dedi.

sdwerg
Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimleri için Cidde'de oy kullanan bir Mısır vatandaşı (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, ülke sınırları dahilindeki oy verme işleminin 10-12 Aralık tarihleri arasında yapılması ve sonuçların aynı ayın 18'inde açıklanması planlanıyor. Seçimlerin ikinci tura kalması halinde, yurt dışındaki Mısırlılar için 5, 6 ve 7 Ocak 2024'te, yurt içindeki Mısırlılar için ise 8, 9 ve 10 Ocak 2024 tarihlerinde seçimler yapılacak. Sonuçlar 16 Ocak'ta açıklanacak.

Şarku’l Avsat’ın edindiği verilere göre, 2018 yılında Mısır'da yapılan son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, oy kullanma hakkına sahip toplam 59,1 milyon vatandaştan 24,3 milyon kişi seçimlere katılım gösterdi. Bu sayı, katılım oranının yüzde 41,05 olduğunu gösteriyor. Katılım oranının en yüksek olduğu yer, yüzde 58,76'lık oranla Vadi Cedid vilayeti oldu.

Mısır’daki cumhurbaşkanlığı yarışında mevcut Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Mısır Sosyal Demokrat Partisi Genel Başkanı Ferid Zahran, Vefd Partisi Genel Başkanı Abdussened Yemame ve Cumhuriyet Halk Partisi Başkanı Hazım Ömer ile yarışıyor.

Bu arada, Göç ve Yurtdışındaki Mısırlıların İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Suha Cundi, dün yaptığı açıklamada, “yurtdışındaki Mısırlıların oy kullanmalarını, sosyal medya platformları, e-posta, telefon numaraları ve diğer iletişim araçları olsun, yurtdışındaki Mısırlılara duyurulan tüm araçlar aracılığıyla takibe devam ettiklerini” doğruladı.

Mısır Göç Bakanlığı'ndan dün yapılan açıklamaya göre, “Yurtdışındaki Mısırlıların oy kullanma sürecini takip eden operasyon odası, Almanya, Suriye, Arnavutluk, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Umman’dan, büyükelçilik ve konsolosluklardaki seçim merkezlerinin adresleri, oy kullanma tarihleri ve yurtdışındaki Mısırlılar için oy kullanma ile ilgili prosedürleri içeren bir dizi soru aldı.” Oy verme işlemi, her ülkenin yerel saatine göre sabah dokuzdan akşam dokuza kadar devam etti.

dwf

Mısır Kamu Seferberliği ve İstatistik Merkezi Ajansı tarafından 2021 yılında yayınlanan bir rapora göre, yurtdışında ikamet eden Mısırlıların çoğu, Suudi Arabistan'ın başını çektiği Arap ülkelerinde yoğunlaşıyor. İkinci sırada ise Amerika kıtası ülkeleri geliyor.

Mısır Göç Bakanı, dün yaptığı açıklamada, “Yurtdışında ikamet eden ve yurtdışındaki Mısırlılar için ilan edilen seçim zamanlarında tatil için Mısır'da bulunan vatandaşların, ülke içinde ilan edilen seçim zamanlarında Mısır'daki seçim bölgesinde oy kullanabileceğini” belirtti. Kısa süreliğine seyahat edip de seçim boyunca ülkeye geri dönmeyecek olan Mısırlılarla ilgili de bilgi veren bakan, “Büyükelçilik ve konsoloslukları bilgilendirerek 1, 2 ve 3 Aralık günlerinde yurtdışındaki Mısırlıların oy kullanmaları için ilan edilen günlerde oy kullanabileceklerini” vurguladı. Ayrıca Bakan, “Yaşadığı ülkeden başka bir ülkede bulunan yurt dışındaki Mısırlılar, bulundukları ülke içindeki onaylanmış seçim merkezlerinde oy kullanma hakkına sahiptir” dedi.



Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
TT

Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)

Bugün, Liamin Zerval’ın Cezayir’de Cumhurbaşkanlık seçimlerini kazanmasının 30. yıldönümü. 1991’de Kurtuluş Cephesi’nin kazandığı seçimlerin iptalinin ardından yaşanan krizin ardından, Zerval’ın sandığa gitme kararı Cezayir siyasetinde bir dönüm noktası oldu. O dönemde muhalifler, ordu destekli yönetimin halk desteğinden yoksun olduğunu belirtiyordu. Zerval ise bu argümanı ortadan kaldırdı.

Bu karar büyük bir risk içeriyordu. Kan gölüne dönen Cezayir’de silahlı gruplar oy kullanacakları tehdit ediyor, ana muhalefet partileri ise seçimleri boykot çağrısıyla sabote etmeye çalışıyordu. Buna rağmen Zerval meydan okudu. Cumhurbaşkanlığı kazan sürpriz olmasa da, halkın tehditlere rağmen sandığa gitmesi ve yüksek katılım sağlaması büyük bir sürprizdi. Bu, “terör korkusunu” yıkmak anlamına geliyordu.

Zerval, böylece Cezayir yönetimine bir tür “meşruiyet” kazandırarak terör dönemini sona ermeye başladı. Ertesi yıl düzenlenen parlamento seçimleriyle 1991’de iptal edilen seçimlerin etkisi tamamen silindi. Ordu, silahlı grupları yenilgiye uğrattı ve çoğu, Zerval’ın halefi Buteflika’nın 1999’da çıkardığı af yasasından yararlandı.

Bugün genç kuşaklar, 1990’ların kanlı dönemini ve Zerval’ın seçim zaferinin önemini hatırlamayabilir. “Şarku’l Avsat”, İngiltere Ulusal Arşivi’nden ortaya çıkan belgeler ışığında, 1995 Kasım’ında Zerval’ın zaferini mercek altına alıyor.

de
1995 Cezayir seçimlerinin sonuçlarına ilişkin İngiliz belgesinin bir kopyası (Şarku’l Avsat)

Gizli belgeler, Zerval’ın zaferinin Batı’da kafa karışıklığı yarattığını gösteriyor. Fransa, resmi olarak “tebrik” mesajı göndermekten kaçındı; İngiltere ise Kraliçe II. Elizabeth’in mesaj göndermesini uygun bulmadı, ancak Başbakan bir tebrik iletecekti.

17 Kasım 1995 tarihli bir İngiliz belgesine göre, Zerval oyların %61,34’ünü alarak kesin bir zafer kazandı. Belgede, üç yıldır süren terör ve baskıya rağmen katılımın %75 ile beklentilerin çok üzerinde gerçekleştiği belirtiliyor. Katılım özellikle kadınlar ve gençler arasında yüksekti; bu da yönetim için açık bir mesaj taşıyordu: “Sessiz çoğunluk, laik bir devlette barış içinde yaşamak istiyor.”

Rakip aday Mahfuz Nahnah ise oyların yalnızca %25,38’ini alabildi; yani seçmenlerin büyük çoğunluğu İslami yönetimi reddetti. Ana muhalefet partilerinin boykot çağrısı işe yaramadı; aksine, rejim bu durumdan fayda sağladı. Seçimin meşruiyeti beklenenden daha güçlüydü ve boykot eden partiler uzlaşma mesajları verdi.

Seçimlerin güvenli ve düzenli geçmesi için geniş çaplı askeri ve polis önlemleri alındı. Bazıları seçimlere hile karıştırıldığını iddia etse de, belgeler sürecin dürüst ve şeffaf olduğunu, sonuçların teknik olarak doğru olduğunu gösteriyor. Ancak analistler, Zerval’ın askeri desteğin gölgesinden çıkıp çıkamayacağı konusunda temkinliydi.

Belgeler göre , Zerval’ın hem diyalog hem de terörle mücadeleye dayalı ikili politikayı sürdüreceğini, ancak önceliğinin terörle mücadele olacak. 1996 parlamento seçimleri, boykot eden muhalefet için bir teşvik unsuru olabilirdi, ancak İslami Kurtuluş Cephesi’nin yeniden rehabilitasyonu uzak durdu. Uzun vadeli istikrar konusunda sosyal ve ekonomik sorunların çözülmemiş olması endişe yarattı.

Uluslararası tepkiler “temkinli iyimserlik” şeklindeydi. Avrupa Birliği, yüksek katılım ve şiddetsiz seçimlerden memnundu ve reform programlarına desteğini sürdürmeyi planlıyordu.

Fransa, resmi olarak ılımlı bir tepki verdi; Chirac mesaj gönderecek, ama “tebrik” kelimesini kullanmayacaktı. Özel olarak, Fransız hükümeti sonuçtan memnundu; yüksek katılım, İslami Kurtuluş Cephesi ve Sosyalist Güçler Cephesi’ni zayıflatmıştı.

İngiltere başbakanı tebrik mesajında siyasi diyaloğa başlama isteği ve İngiliz şirketlerinin (BP’nin milyar dolarlık ihaleye girmesi) çıkarlarına değindi. Kraliçe’nin mesaj göndermesi ise askeri rejimin sicili nedeniyle uygun görülmedi.

Zerval’ın 30 yıl önceki zaferi, Cezayir’de terör korkusunu aşan bir halk iradesinin simgesi olarak tarihe geçti.


Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
TT

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Massad Fares Boulos, Sudan'daki savaşı ‘dünyanın en büyük insani krizi’ olarak tanımladı. Boulus, Fransız Haber Ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada diplomatik çabaların barışa doğru ilerleme sağlamasını umduğunu söyledi.

Sudan’da 2023 yılının nisan ayında Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile eski yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden bu yana, on binlerce kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 12 milyon kişi yerinden edildi.

HDK, geçtiğimiz ekim ayı sonlarında, Sudan’ın Darfur bölgesinin batısında yer alan stratejik öneme sahip olan Faşir şehrini 18 ay süren kuşatmanın ardından ele geçirdi. Bu süreçte toplu katliamlar ve cinsel şiddet olayları yaşandığına dair haberler basına yansıdı.

dsfrg
Faşir’deki çatışmalardan kaçarak Tavile’deki bir mülteci kampına sığınan çocuklar, 3 Kasım 2025 (AP)

Boulos, Katar’ın başkenti Doha'da AFP’ye, Sudan'daki çatışmanın ‘günümüz dünyasındaki en büyük insani kriz ve en büyük insani felaket’ olduğunu söyledi.

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Faşir’de özellikle son iki-üç hafta içinde yaşananları ve o videoları hepimiz gördük. O haberleri gördük. Bu zulümler kesinlikle kabul edilemez. Bu durum bir an önce sona ermeli.”

Washington, savaşan tarafları Sudan'da ateşkes ilan etmeye çağırdı.

Ordu yanlısı Sudan hükümeti, ABD'nin ateşkes önerisiyle ilgili toplantının ardından savaşa devam edeceğini açıkladı.

HDK ise arabulucuların insani ateşkes önerisini kabul ettiğini duyururken, savaşmaya devam ediyor.

ABD'nin Sudan'daki arabulucu ortaklarıyla birlikte her iki tarafı da ‘üç aylık insani ateşkes’ üzerinde anlaşmaya çağırdığını söyleyen Boulos, ‘ateşkesin tartışıldığı ve müzakere edilmek üzere olduğunu’ belirterek, Tarafları bu öneriyi kabul etmeye ve gecikmeksizin derhal uygulamaya koymaya çağırdıklarını söyledi.

xssadf
Faşir’deki HDK üyeleri (AFP)

ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır, geçtiğimiz eylül ayında, önce insani yardım için ateşkes, ardından kalıcı ateşkes ve sivil yönetime geçiş için ortak bir bildiri yayınladı. Ancak bildiride savaşan tarafların hiçbirinin geçiş sürecine katılmayacağı belirtildi.

Boulos, ABD’nin ortaklarıyla birlikte, sivil yönetime geçiş de dahil olmak üzere daha geniş kapsamlı plan konusunda ‘önümüzdeki haftalarda bazı ilerlemeler kaydetmeyi’ umduğunu belirtti.

ABD’li yetkili, ‘en büyük önceliğin insani boyut ve insani ateşkes olmaya devam ettiğini’ vurguladı.


Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
TT

Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)

Irak’ta geçtiğimiz hafta yapılan genel seçimlerde sadece Basra'daki Fav-Zaho İttifakı adayının bir sandalye kazandığı muhalefet kanadındaki üç ittifakın ezici bir yenilgiye uğramasıyla yeni parlamentoda sivil güçlerin temsiliyeti tamamen ortadan kalktı.

Sivil ittifaklar arasında Bedil, Sivil Demokratik Hareket, Fav-Zako ve Medeniyyun yer alıyordu ve yaklaşık 389 aday vardı. Ancak bu adayların çoğu, ittifak liderlerinin ‘sıfır’ olarak nitelendirdiği sonuçlar aldı.

Adaylar, geleneksel partilerin sahip olduğu etki ve finansman ağlarının belirleyici bir rol oynadığını, sivil güçlerin ise iç çekişmelerden ve zayıf organizasyon ve finansmandan şikayet ettiğini söylediler. Ayrıca, destekçileri arasındaki güven eksikliği ve katılımın azalmasının kazanma şanslarını düşürdüğünü de eklediler.

Adaylar, yenilgilerinin ‘seçimler adaletsizliğin olması’, siyasi finansmanın denetlenmemesi ve nüfuzlu grupların seçmenler üzerinde baskı kurmasından kaynaklandığını söylediler.