Suriye Demokratik Konseyi, kuruluşunun 8. yıldönümünde tüm Suriyelileri diyalog masasına davet etti

Konsey, modern bir anayasaya ve merkezi olmayan yönetim sistemine göre birleştirici ulusal kimliğe bağlı kalma çağrısında bulundu

Suriye Demokratik Konseyi’nin Suriye’nin Rakka şehrindeki son toplantısı (Şarku’l Avsat)
Suriye Demokratik Konseyi’nin Suriye’nin Rakka şehrindeki son toplantısı (Şarku’l Avsat)
TT

Suriye Demokratik Konseyi, kuruluşunun 8. yıldönümünde tüm Suriyelileri diyalog masasına davet etti

Suriye Demokratik Konseyi’nin Suriye’nin Rakka şehrindeki son toplantısı (Şarku’l Avsat)
Suriye Demokratik Konseyi’nin Suriye’nin Rakka şehrindeki son toplantısı (Şarku’l Avsat)

Suriye Demokratik Konseyi, tüm Suriyeli taraflara diyalog masasına oturma, ulusal demokratik bir projeyi somutlaştırma, yıllardır devam eden savaşı ve krizi sona erdirmek için ülkenin, toprağın ve halkın birliğini koruma, modern bir anayasaya ve merkezi olmayan yönetim sistemine göre birleştirici ulusal kimliğe bağlı kalma çağrısında bulundu.

Konsey’in kuruluşunun 8. yıl dönümü münasebetiyle dün resmi internet sitesinde yayınlanan bildiride, “Suriye konusuyla ilgilenen uluslararası güçler henüz krizi çözme konusunda anlaşamadı. Suriye, hesaplaşmaların, vekalet savaşlarının, coğrafyayı aşan ve Suriye kimliğine yabancı projelerin arenasına dönüştü” ifadeleri kullanıldı.

Şarku’l Avsat’a özel açıklama yapan Suriye Demokratik Konseyi Başkanı İlham Ahmed ise şunları söyledi;

“Tüm bu düşmanlık ve dışlamanın ardından, Suriyelilerden beklenen, tüm Suriye güçleri ve taraflar arasında kesinlik olduğu sürece diyalog masasına oturmaktır. Bir gün aynı masaya oturacağız. Peki neden birbirimizi dışlıyoruz ve bu kadar düşmanlık yaratıyoruz?”

Savaşın devamının Suriye toplumunda daha fazla yıkıma, yıkıma ve çatlaklara yol açacağı uyarısında bulunan Ahmed, müzakerelerin daha önce yaşadıklarından daha felaket olabilecek tüm senaryolara kapıları kapatacağını vurguladı.

Bunun aynı zamanda ülke içinde veya dışında, nerede olursa olsun Suriyelilerin yaşadığı trajediye son vereceğinin de altını çizdi.

Suriye Demokratik Konseyi, Suriye’nin doğusunda DEAŞ ile mücadele misyonlarının bir parçası olarak ABD liderliğindeki uluslararası koalisyon güçleri tarafından desteklenen, Suriye’nin kuzey ve kuzeydoğusundaki bölgeleri kontrol eden Suriye Demokratik Güçleri (SDG) koalisyonuna bağlı.

Konseyin sitesinde yer alan açıklamada ayrıca şu ifadelere yer verildi;

“ SDG güçleri, ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki şehir ve kasabaları özgürleştirmeyi başardı ve bunların işlerini yürütecek sivil yapılar oluşturdu.”

Açıklamada ayrıca Suriye rejiminin kontrolü altındaki bölgelere atıfta bulunularak, Suriye valiliklerinin geri kalanının ‘otoriter merkezi yönetimin ağırlığı altında’ acı çektiği vurgulandı.

Suriye Demokratik Konseyi’nde teknokratik isimlerin yanı sıra 16 Arap, Kürt ve Süryani siyasi parti ve hareketi yer alıyor.

Suriye Ulusal Koordinasyon Komitesi ve Halkın İradesi Partisi ile siyasi anlaşmaları var.

Suriye’deki savaşın sona ermesi için birçok siyasi girişim başlatan konsey, 2018 ortalarında başkent Şam’da Suriye hükümetinin resmi temsilcileriyle doğrudan görüşmeler düzenledi.

FOTO: Suriye Demokratik Konseyi Başkanı İlham Ahmed (Şarku’l Avsat)
Suriye Demokratik Konseyi Başkanı İlham Ahmed (Şarku’l Avsat)

İlham Ahmed, iktidardaki rejime ilişkin görüşlerini ise şu ifadelerle dile getirdi;

“Rejim de dahil olmak üzere Suriye’deki tüm taraflarla, bu tarafların kendi egemen kararları olması koşuluyla diyaloğa her zaman açık olduk. Rejim, uluslararası ve bölgesel koşulların değiştiğini bilerek ve zaman kazanmaya çalışarak eski durumuna döneceği yanılsaması içindedir. Şam’a, yeni bir anayasa çerçevesinde, Suriye halkının onur ve haklarının garanti altına alınması ilkeleri üzerinde uzlaşma ve anlaşma sağlanması amacıyla, tüm Suriyelileri kapsayacak barışçıl siyasi girişimleri değerlendirme ve bunlara yanıt verme çağrısında bulunuyoruz.”

Ahmed, Suriye ihtilafının çözümüne yönelik uluslararası müzakerelerin dondurulması ve Birleşmiş Milletler’in (BM) 2254 sayılı kararının uygulanmamasından Şam rejimi ve Suriye muhalefetini sorumlu tuttu.

Bunun nedenini uluslararası yolun dışlamaya dayalı olmasına bağlayan Ahmed, “Yani bu dışlama devam ettiği sürece, bu sürecin artık Suriye meselesinin çözümüne bir faydası yok” dedi.

FOTO: Suriye Müzakere Komisyonu’nun Eylül ayında BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve onun Suriye elçisi ile yaptığı toplantı (Suriye Müzakere Komisyonu)
Suriye Müzakere Komisyonu’nun Eylül ayında BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve onun Suriye elçisi ile yaptığı toplantı (Suriye Müzakere Komisyonu)

Ahmed, tüm tarafların siyasi sürece katılma konusundaki ısrarı ve eski müzakere şekline ve platform seçiminde kullanılan mekanizmaya bağlı kalmasının, genel olarak siyasi sürecin donmasına ve Anayasa Komitesi’nin çalışmalarının başarısız olmasına yol açtığını söyledi.

Ahmed, “Her iki tarafın da (rejim ve muhalefet) bu sürece cevap verememesi, uluslararası çabaları baltaladı” diye ekledi.

Kürt lider, muhalefetteki Suriye Müzakere Komitesi’nin yeniden yapılandırılması, tüm Suriyeli güçler ve partilerin siyasi sürece dahil edilmesi, mevcut duruma uygun kararların alınması ve ‘halihazırda yürürlükte olan anayasanın değiştirilmesini kabul etmeyen’ Şam hükümetine siyasi sürece gerçek ve etkin bir şekilde dahil olması için baskı yapılması çağrısında bulundu.

Kürt halkının ulusal durumun ayrılmaz bir parçası olduğunu vurgulan Ahmed, “Rejim ve muhalefetten, ulusal durumun önemli bir parçası olduğumuz, bu devletin mensubu olduğumuz ve yüzlerce yıldır bu topraklarda yaşadığımız için Suriyeli Kürtlere yabancı muamelesi yapmamalarını talep ediyoruz” dedi.

Aralık 2015’te kurulan Suriye Demokratik Konseyi, ülke yüzölçümünün dörtte birini kontrol eden SDG güçlerinin siyasi şemsiyesi olarak kabul ediliyor.

SDG, DEAŞ’ın uyuyan hücrelerine karşı mücadelede ve onları takip etmede Uluslararası Koalisyon ve Washington’un önemli bir ortağı.



Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

TT

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Amerikan yönetimi Sudan’daki çatışmanın taraflarına ülkedeki savaşı durdurmaya yönelik bir yol haritasını kabul ettirmeye çalışırken, ABD ve Sudanlı kaynaklar, Port Sudan yönetiminin Rusya’dan silah desteği almak için Moskova ile temas kurduğunu bildirdi. Kaynaklara göre Port Sudan, gelişmiş silahlar karşılığında Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma imkânı ve maden ile altın yatırımları teklif etti. Bu durum, Sudan’daki savaşın, küresel ölçekte kritik öneme sahip deniz geçişlerinden birinde, ABD baskıları ile Rusya’nın cazip teklifleri arasında daha geniş bir güç mücadelesine dönüşmesi riskini artırıyor.

Bu gelişmelerle eş zamanlı olarak, ABD’nin Sudan’da ateşkes için hazırladığı yeni öneriye ilişkin daha fazla ayrıntı ortaya çıktı. Teklifin, İslamcı akım ve Müslüman Kardeşler’i dışarıda bırakan, askeri, insani ve siyasi alanları kapsayan üç paralel yol haritası içerdiği belirtildi.

Rusya için deniz üssü ve altın

ABD’nin yoğun diplomatik girişimleri sürerken, Wall Street Journal dün yayımladığı haberinde, geçici başkent olarak Port Sudan’ı kullanan hükümetin Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma ve maden ile altın alanlarında yatırım yapma teklifinde bulunduğunu aktardı. Habere göre bu teklif, Sudan ordusunun Rusya’dan gelişmiş silahlarla yeniden donatılması karşılığında yapıldı.

fvbg
Kızıldeniz'deki Port Sudan limanı (Getty Images)

Gazetenin adını vermediği Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Sudan’ın Rusya’ya ilettiği teklif, 25 yıllık bir anlaşmayı kapsıyor. Buna göre Rusya, Port Sudan Limanı’nda veya Kızıldeniz kıyısındaki başka bir deniz tesisinde, aralarında nükleer güçle çalışan savaş gemilerinin de bulunduğu dört deniz unsurunu ve en fazla 300 askeri konuşlandırabilecek.

Amerikan gazetesi, böyle bir üssün Rusya’ya Süveyş Kanalı üzerinden geçen ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturan deniz hattını izleme imkânı vereceğine dikkat çekti.

ABD uyarısı

Gazete ayrıca, üst düzey bir ABD yetkilisinin, Port Sudan ya da Libya’da kurulacak bir Rus askeri üssünün Moskova’nın güç kullanma kapasitesini artırabileceği ve daha az kısıtlamayla hareket etmesine yol açabileceği uyarısında bulunduğunu aktardı. Emekli Tümgeneral Mark Hicks’in değerlendirmesine göre ise böyle bir deniz üssü, Rusya’nın uluslararası konumunu güçlendirecek ve bölgedeki nüfuz alanını genişletecek.

fv
Sudan Ordusu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Bu gelişme, Port Sudan’daki askeri yönetimin yeni silah kaynakları arayışını sürdürdüğü bir dönemde ortaya çıktı. Gazetenin adını açıklamadığı bir Sudanlı yetkili, ülkenin gelişmiş silah sistemlerine ve hava savunma kapasitesine ihtiyaç duyduğunu, ancak bu tür bir anlaşmanın ABD ve Avrupa Birliği (AB) ile sorun yaratabileceğini belirtti.

Gazetenin değerlendirmesine göre Washington, savaşı durduracak ve sivil yönetime geçiş sürecini başlatacak bir yol haritasına odaklanırken, Port Sudan yönetimi ise Rusya ile yakınlaşmanın getireceği askeri ve ekonomik kazanımları önceliklendiriyor.

Ateşkes ve uluslararası mekanizma

Bu çerçevede, ABD’nin Sudan’da ateşkese yönelik yeni önerisine ilişkin ayrıntılar da ortaya çıkmaya devam ediyor. Al Arabiya’ya konuşan kaynaklar, teklifin askeri, insani ve siyasi başlıklardan oluşan üç paralel süreci kapsadığını ve İslamcı akım ile Müslüman Kardeşler’in bu süreç dışında tutulduğunu aktardı.

Mısır kaynaklarına dayandırılan habere göre, askeri başlık, ülke genelinde kapsamlı bir ateşkesi öngörüyor. Buna göre ateşkesten sonra geniş ölçekli bir insani operasyon başlatılacak, yardım kuruluşlarının erişimi sağlanacak ve temel hizmetler yeniden tesis edilecek. Ayrıca ateşkesi denetlemek üzere, sahada gözetim mekanizmalarına sahip bir uluslararası komite kurulması planlanıyor. Bu komite, insani koridorların güvenliğini sağlamak, sivilleri korumak ve olası ihlalleri takip etmekle görevlendirilecek.

cdfrgt
ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos (AFP)

İnsani sürecin başarısı, ateşkesin kalıcılığına ve yardımın ülke geneline etkin biçimde ulaşmasına bağlanıyor. Buna göre sağlam bir ateşkes, insani operasyonların başlaması için temel koşul olacak; bu da yardım ekiplerinin erişimini kolaylaştırarak yerinden edilmiş kişiler ile mültecilerin güvenli dönüşü için gerekli ortamın hazırlanmasına katkı sağlayacak.

Siyasi sürece ilişkin öneri ise eski rejim mensupları ve İslamcılar hariç, sivil güçlerin öncülüğünde bir geçiş süreci öngörüyor. Bu süreç, ordunun ve Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) ateşkese onay vermesiyle eş zamanlı olarak başlayacak ve savaşın sonlandırılmasına giden yolun ilk adımını oluşturacak.

Askeri alanda kapsamlı reform

Yol haritası ayrıca kapsamlı bir askeri reform sürecini de içeriyor. Buna göre Sudan İslami Hareketi ve Müslüman Kardeşler çizgisine yakın isimlerin ordu ve güvenlik kurumlarından çıkarılması, silahlı grupların entegrasyonu ve iki tarafla birlikte savaşan milis yapılanmalarının tasfiyesi planlanıyor. Amaç, sivil otoriteye tabi, birleşik ve profesyonel bir ordu ile yeniden yapılandırılmış güvenlik kurumları oluşturmak. Bu süreçte karar merciinin ordu veya HDK olmayacağı özellikle vurgulanıyor.

Öte yandan, eylül ayında ABD’li arabulucu Massad Boulos tarafından sunulan planın, Sudan hükümeti ile HDK temsilcilerine ateşkes ve kapsamlı bir insani süreç önerdiği biliniyor. Ancak Boulos 25 Kasım’da her iki tarafın da plana henüz onay vermediğini açıklamıştı.

Boulos o dönemde yaptığı açıklamada, tarafların ateşkesi ‘ön koşul olmadan’ kabul etmesinin önemine dikkat çekmiş; bunun can kayıplarını azaltmak, siyasi sürecin yeniden başlamasını sağlamak ve ülkenin sivil yönetime geçişi için gerekli koşulları oluşturmak açısından kritik olduğunu ifade etmişti.


Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
TT

Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)

Papa 14. Leo'nun uçağı Beyrut'tan ayrılır ayrılmaz İsrail'e ait insansız hava araçlarının (İHA) yeniden şehrin semalarında uçmaya başlaması, ziyarete eşlik eden sakinliğin hesaplanmış, geçici ve ziyaretle ilgili kaygılarla dayatılan bir durum olduğunu gösteriyor.

İsrail Yayın Kurumu, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın, Lübnan'a yönelik İsrail tehditleri arasında, ABD elçisi Morgan Ortagus'la, Lübnan'ın başkenti Lübnan'a yapacağı ziyaret öncesinde bir araya geldiğini bildirdi.

Ayrıca İsrail ordusu sözcüsü Avichay Adraee, "X" hesabından paylaştığı videoda, "Hizbullah"ın 121. Birimi'nin, 2020'deki Beyrut limanı patlamasıyla ilgili ipuçlarını ortaya çıkarmak üzere oldukları için Joseph Skaff, Munir Ebu Racili, Joe Bejjani ve Lokman Slim olmak üzere dört önemli Lübnanlı ismin öldürülmesinin arkasında olduğunu söyledi.

Papa Leo, liman patlamasının yaşandığı yeri ziyaret ederek, patlamada hayatını kaybedenlerin ruhları için sessizce dua etti ve kendisini gözyaşlarıyla karşılayan, ellerinde sevdiklerinin fotoğrafları olan çok sayıda vatandaşla tokalaştı.


İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
TT

İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)

İsrail, Lübnanlı Hizbullah örgütünü, 2020 yılında Beyrut limanında meydana gelen ölümcül patlamada örgütün rolünü ifşa edebilecekleri gerekçesiyle çok sayıda Lübnan vatandaşını öldürmekle suçladı.

İsrail ordusunun dün yaptığı açıklamaya göre dört kurban, patlamanın Hizbullah'ın yüksek patlayıcı amonyum nitrat depolamasından kaynaklandığını ortaya koymuş olabilir.

İsrail ordusu, ölen kişilerin Hizbullah ile patlama arasında bir bağlantı olduğunu ileri süren gümrük memurları ve gazeteciler olduğunu iddia etti.

Bilgiler bağımsız kaynaklarca doğrulanamadı. Hizbullah daha önce patlamanın sorumluluğunu reddetmişti.

Ağustos 2020'de Beyrut limanında meydana gelen patlamada 200'den fazla kişi hayatını kaybetmiş, 6 bin kişi yaralanmış ve mahalleler yerle bir olmuştu.

Patlamaya, güvenlik önlemleri alınmadan yıllarca depolanmış yüzlerce ton yüksek patlayıcı amonyum nitrat neden oldu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre bu, dünyanın en büyük nükleer olmayan patlamalarından biriydi.

Patlamadan bugüne kadar kimse sorumlu tutulmadı.

Soruşturma, öncelikle siyasi nüfuz, yargısal engeller ve yaygın yolsuzluk nedeniyle tıkandı.

Yetkililer soruşturmadan kaçıyor ve hâkimler engelleniyor.

Hükümet, yılın başında soruşturmayı yeniden başlatacağını duyurdu. Bu girişim, siyasi açıdan güçlü Hizbullah'ın İsrail'le savaş nedeniyle zayıflaması ve soruşturmaların yıllardır ilerlemesinin engellenmesiyle de desteklendi.