Hamas, Lübnan'daki Filistin kamplarında popülaritesini artırmaya çalışıyor

Hamas, Aksa Tufanı İzcileri ile gençleri etkilemeye çalışıyor.

Lübnan ordusu geçen yaz, Lübnan'ın güneyindeki Ayn el-Hilve Mülteci Kampı’nın girişinde, Filistinli gruplar arasında yaşanan çatışmalar sırasında geniş önlemler aldı. (AFP)
Lübnan ordusu geçen yaz, Lübnan'ın güneyindeki Ayn el-Hilve Mülteci Kampı’nın girişinde, Filistinli gruplar arasında yaşanan çatışmalar sırasında geniş önlemler aldı. (AFP)
TT

Hamas, Lübnan'daki Filistin kamplarında popülaritesini artırmaya çalışıyor

Lübnan ordusu geçen yaz, Lübnan'ın güneyindeki Ayn el-Hilve Mülteci Kampı’nın girişinde, Filistinli gruplar arasında yaşanan çatışmalar sırasında geniş önlemler aldı. (AFP)
Lübnan ordusu geçen yaz, Lübnan'ın güneyindeki Ayn el-Hilve Mülteci Kampı’nın girişinde, Filistinli gruplar arasında yaşanan çatışmalar sırasında geniş önlemler aldı. (AFP)

Lübnan'daki Filistinli yetkililer, Hamas'ın Gazze'deki savaştan faydalanarak Aksa Tufanı İzcileri adını verdiği yeni yapılanmayla Lübnan'daki Filistin kamplarında popülaritesini artırmaya çalıştığını duyurdu. Bu girişim, özellikle Lübnan'da en etkili Filistinli grup olarak görülen el-Fetih Hareketi’nin etki alanını ele geçirmeyi hedefliyor.

El Fetih'e yakın Filistinli kaynaklar, Hamas'ın 7 Ekim'den bu yana büyük bir sempati kazandığını ve bu durumu kamplardaki popülaritesini artırmak için kullanmak istediği görüşünde. Bu nedenle, El-Aksa Tufanı İzcileri’nin asıl amacının, ‘başta gençler olmak üzere herkesi kendilerine çekerek onları önce fikri sonra askeri olarak eğitip Hamas için bir askeri güç oluşturmak’ olduğunu ifade ediyorlar.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre kaynaklar şu açıklamada bulundu:

“Hamas'ın popülaritesinin arttığı şüphesiz ancak kamplarda daha fazla alana yayıldıklarına dair bir gözlemimiz yok. Bu yüzden henüz bir hüküm vermek için erken olabilir. Şu an için kamplardaki insanlar Hamas'a duygusal ve manevi destek vermeye devam ediyorlar.”

Kaynaklar ayrıca bu durumun el-Fetih Hareketi’ni etkilemeyeceğini vurguladı.

Hamas geçen haftanın başlarında gençleri Aksa Tufanı İzcileri hareketine katılmaya çağırdı. Hareket çağrı hakkında şunları söyledi:

"Bu proje Lübnanla bağlantılı ve yalnızca daha fazla savaşçı toplamayı değil, birden fazla alanda aktif olan daha fazla kişiyi Hamas'a dahil etmeyi amaçlıyor."

Lübnan'daki Filistin kamplarının kalabalık mahallelerinde, 7 Ekim'den bu yana yeni gelişmeler gözlemleniyor. Özellikle hareketin doğrudan etkisi altında olmayan bölgelerde çokça Hamas bayrakları görülmeye başlandı.

Lübnan Ortak Filistin Çalışma Komitesi üyesi Gassan Ayub, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın Aksa Tufanı İzcileri oluşumunu 'ani ve plansız bir hareket" olarak nitelendirerek şunları söyledi:

“Hareketin Gazze'ye yönelik saldırganlığa nasıl yatırım yapabileceği konusunda bir acelesi var. Öncelik saldırganlığı durdurarak Filistinlilerin kanının akmasını engellemek iken insanları nasıl istihdam edeceğinizi konuşmak ve bu konuda çalışmak mantıksız.

Fetih ve Hamas arasında, özellikle Hamas'ın Gazze'de darbe yaparak bölgeyi kontrol altına almasından sonra artan rekabet, Gazze'deki askeri operasyonlar ve saldırılar sona erdikten sonra daha da artacaktır.”

Diğer yandan, Stratejik Çalışmalar ve İnsan Kaynakları Geliştirme Merkezi Direktörü Filistinli araştırmacı Hişam Debsi, Hamas'ınAksa Tufanı İzcileri adı altında kurduğu milis yapılanmayı, özellikle şiddet eylemleri ve savaştaki başarılarıyla gençlerin ilgisini çekmek amacıyla kullandığını vurguladı. Debsi'ye göre Hamas bu hamleyle Lübnan'daki mülteci kamplarında saha gücü olarak öne çıkmayı hedefliyor. Ancak başka kaynaklara göre Hamas, tüm kampları kontrol altına alma kapasitesine sahip olmasına rağmen, şu an böyle bir adım atmayı tercih etmiyor.

Debsi, Aksa Tufanı İzcileri' yapılanmasının, doğrudan aktif bir savaş cephesine dönüşmeyen ve bu nedenle kendisine karşı bir hayal kırıklığı yaratan Hizbullah tarafından desteklendiği görüşünde. Bu destekle Hizbullah, Hamas'ın kendilerine karşı duyduğu hayal kırıklığını gidermeye çalışıyor.

Aksa Tufanı İzcileri’nin kurulduğunun duyurulması, Lübnan'da bu oluşuma karşı bir kampanyayı da beraberinde getirdi. Hamas'ın dağıttığı açıklamada amaçlarının savaşçıları bir araya toplamak olduğu açıkça görülüyordu. Ancak hareket, bu kampanyaya bağlantılı olarak herhangi bir siyasi amacının olmayıp hedefinin 7 Ekim'den sonra harekete katılma yönündeki büyük talebi karşılamak olduğunu yineledi.

Lübnan Merkezi İstatistik Bürosu ve Filistin Merkezi İstatistik Bürosu'na göre, Lübnan'da yaklaşık 230 bin Filistinli mülteci yaşıyor. Bu mülteciler, ülkenin çeşitli bölgelerinde 12 mülteci kampında ikamet ediyorlar. UNRWA, yaklaşık 11 yıl önce yaptığı nüfus sayımında, Lübnan'da 449 bini kayıtlı olmak üzere 483 binden fazla Filistinli mültecinin varlığını doğrulamıştı.



Kürt heyeti başkanı Şarku’l Avsat'a konuştu: Şam’daki toplantıda parlamentoya katılım sağlamayı teklif ettik… Ayrıca anayasal bildirgeye yönelik çekincemizi gündeme getirdik

Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)
Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)
TT

Kürt heyeti başkanı Şarku’l Avsat'a konuştu: Şam’daki toplantıda parlamentoya katılım sağlamayı teklif ettik… Ayrıca anayasal bildirgeye yönelik çekincemizi gündeme getirdik

Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)
Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)

Suriye'nin başkenti Şam'da bu ayın başında uzun zamandır beklenen ve tarihi olarak nitelenen bir toplantı yapıldı. Bu toplantı, Suriye hükümetinden yetkililer ile Fevze Yusuf başkanlığındaki Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetini bir araya getirdi. Toplantıda, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi arasında, Amerikan himayesinde imzalanan anlaşmanın uygulanması için alt komitelerin oluşturulması ve ihtilaflı meselelerin çözümüne yönelik müzakereler için ortak bir zemin bulunması konuları ele alındı.

Fevze Yusuf Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, görüşmelerin olumlu geçtiğini ve DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu (DMUK), ABD ve bölgesel güçlerin bilgisi ve desteğiyle yapıldığını belirtti. Ayrıca Kurban Bayramı tatilinden sonra alt komitelerin kurulmasına karar verildiğini ifade etti.

Yusuf, “Her iki taraf arasında, merkezi komite denetiminde tüm alanlarda uzmanlaşmış komitelerin oluşturulması konusunda bir uzlaşı sağlandı. Zira birçok konu ve dosya, her iki tarafın uzmanlarına ihtiyaç duyuyor. Böylece Özerk Yönetim’in Suriye devlet yapılarıyla bütünleştirilmesi için ortak bir vizyona ulaşmak hedefleniyor” ifadelerini kullandı.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, geçtiğimiz mart ayında Şam’da hükümet ile SDG arasında yapılan anlaşmayı imzalarken (Arşiv – SANA)Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, geçtiğimiz mart ayında Şam’da hükümet ile SDG arasında yapılan anlaşmayı imzalarken (Arşiv – SANA)

Birleşmeye dair farklı yaklaşımlar

Geçtiğimiz mart ayında Şara ile Mazlum Abdi arasında imzalanan anlaşma, kuzeydoğu Suriye’deki tüm sivil ve askerî kurumların yeni devlet yapısına dâhil edilmesini öngörüyor. Bu kurumlar arasında sınır kapıları, havaalanları, petrol ve gaz sahaları da yer alıyor. Anlaşma kapsamında kurulması planlanan komitelerden biri, Özerk Yönetim’deki kurumların ve bu kurumlarda çalışan personelin devletin resmî kurum ve dairelerine nasıl entegre edileceğini ele alacak ‘idari komite’ olacak. Bir diğer komite, öğrencilerin, okulların ve eğitim kurumlarının Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlanması ile diplomalarının ve eğitim kademelerinin tanınmasını sağlayacak. Ayrıca güvenlik ve askerî güçlerle ilgili bir komite de oluşturulacak ve bu komite, söz konusu güçlerin Savunma ve İçişleri Bakanlığı yapısına nasıl entegre edileceğini belirleyecek. İhtiyaca göre daha sonra başka komiteler de kurulacak.

Özerk Yönetim bölgeleri, Suriye’nin kuzeydoğusunda yer alan dört vilayete dağılmış durumda: Halep’in doğu kırsalı, Deyrizor’un kuzey ve doğu kırsalı, Rakka şehir merkezi ve Tabka. Bunlara ilave olarak Haseke vilayeti ve Kamışlı şehri. Bu bölgeler, yedi sivil yerel meclis tarafından yönetiliyor.

Suriye hükümetinden resmî bir heyet ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni bir araya getiren tarihi toplantıdan (sosyal medyada paylaşıldı)Suriye hükümetinden resmî bir heyet ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni bir araya getiren tarihi toplantıdan (sosyal medyada paylaşıldı)

Söz konusu kurumların ve çalışanlarının geleceği hakkında konuşan Fevze Yusuf, bu yapıların birleşme süreci boyunca geçiş dönemini yöneteceğini açıkladı. Yusuf, “Anlaşılan o ki, bizim birleşme ve bütünleşme anlayışımız Şam’ın bakış açısından farklılık gösteriyor. Hükümet, birleşme meselesini Özerk Yönetim’in lağvedilmesi ve askerî güçlerinin tasfiyesi olarak anlıyor. Oysa biz, bütünleşmeyi mevcut kurumlarımızın bu aşamayı yönetmeye devam etmesi ve ileride devletin bir parçası hâline gelmesi olarak görüyoruz” şeklinde konuştu.

Yerel yönetimlerin, onları yöneten halkın bir parçası olan kişiler aracılığıyla yürütülen bir yönetişim sistemi olduğunu vurgulayan Yusuf, bu kişilerin bölgenin sorunlarını çok iyi bildiklerini belirtti. Yusuf, “Başka bir ifadeyle, bu yönetimlerin gelişme ve Şam’la anayasal düzenlemelere dayalı olarak koordinasyon kurma hakkını korumak ve varlıklarını hukuken ve meşru biçimde sürdürmelerini teminat altına almak istiyoruz” dedi.

Askerî ve güvenlik güçlerinin, Savunma Bakanlığı bünyesinde tek bir yapı olarak birleştirilmesi, ancak özgünlüklerinin ve coğrafi dağılımlarının korunması hakkında ise Yusuf şu yorumu yaptı: “SDG’yi diğer silahlı gruplarla sayı, nitelik, silah ve savaş tecrübesi bakımından karşılaştırmak mümkün değil. SDG güçleri, ABD öncülüğündeki DMUK güçleri tarafından eğitildi. Bu güçler, geleceğin Suriye ordusunun çekirdeğini oluşturacak. Çünkü bu güçler disiplinli, örgütlü ve yıllar boyunca bölgelerini ve Suriye sınırlarını koruma noktasında yeterliliklerini ispatladılar.”

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgelerini gösteren bir trafik levhası (Şarku’l Avsat)Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgelerini gösteren bir trafik levhası (Şarku’l Avsat)

Yusuf, hükümet tarafının anlaşma maddelerini uygulama konusunda ciddiyet gösterdiğini ve askerî seçenekler ile güvenlikçi çözümleri dışladığını belirtti. Her iki taraf da Savunma Bakanlığı’na bağlı güçlerle SDG arasında askerî bir çatışma yaşanmamasının, uzlaşıların ve tüm Suriye topraklarında egemen ve güçlü bir devlet inşasının önünü açacak stratejik bir tercih olduğunu ve bu tercihin korunması gerektiğini vurguladı.

Zaman çizelgesine dair anlaşmazlık noktası

Ancak Şara ile Abdi arasında imzalanan anlaşma, yıl sonuna kadar uygulanması gereken bir takvim öngörüyor. Peki, bu takvim hakkında durum ne? Yusuf, birçok mesele ve dosyanın hâlâ karmaşık olduğunu ve daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu, örneğin, askerî ve güvenlik güçlerinin nasıl entegre edileceği meselesinin zamana yayıldığını kaydetti. Yusuf'a göre bu güçler, Suriye topraklarının üçte biri büyüklüğündeki bir alana dağılmış durumda. Hapishanelerin boşaltılması ve kampların tasfiye edilmesi meseleleri ise daha da uzun bir zamana ihtiyaç duyuyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan Yusuf, Şara ile Abdi’nin anlaşmayı ilan etmesinin ardından Özerk Yönetim’in hükümet heyetiyle ilk toplantısını Haseke’de gerçekleştirdiğini, burada görüş alışverişinde bulunulduğunu aktardı. En acil çözüm gerektiren meselelerden birinin ortaokul ve lise diplomalarına ilişkin bitirme sınavları meselesi olduğunu ve hükümet heyetinin bunu çözmeye istekli olduğunu, ancak bugüne kadar, yani üç ay geçmesine rağmen, sınav sürecinin Özerk Yönetim bölgelerinde nasıl yürütüleceğine dair hiçbir resmî kararın çıkmadığını ve binlerce öğrencinin geleceğinin tehlikede olduğunu söyledi.

Yusuf ayrıca, Özerk Yönetim’in adem-i merkeziyet talebinin ayrılıkçılık ve bölünme anlamına geldiği yönündeki suçlamalara yanıt vererek, ‘Özerk Yönetim’in Şam’da bulunmasının ve Özerk Yönetim heyetinin orada yer almasının, Suriye devletine bağlılığın en büyük kanıtı ve delili olduğunu’ belirtti.

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetim liderleri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde yer alan yönetim binası önünde düzenlenen basın açıklaması sırasında (Şarku’l Avsat)Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetim liderleri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde yer alan yönetim binası önünde düzenlenen basın açıklaması sırasında (Şarku’l Avsat)

Yusuf, “Biz Suriye’nin bir parçasıyız ve bu bizim için ilkesel bir duruş. Adem-i merkeziyetçilik birlikle çelişmez. Hepimiz Suriyeliyiz. Ancak her bölgenin kendine has etnik ve dini çeşitliliğe dayalı özellikleri var” dedi. Yusuf, bu farklılıkların göz önünde bulundurulması gerektiğini, birçok gelişmiş ülkede adem-i merkeziyetçi sistemlerin uygulandığını ve bu ülkelerin güçlü devletler olduğunu söyledi. Adem-i merkeziyetçilik kavramının, sanki bölünme ve ayrılık anlamına geliyormuş gibi çarpıtıldığını ifade etti.

Askerî ve idarî dosyaların yanı sıra bu komiteler, ekonomik meseleleri ve petrol ile enerji sahalarının devrini de ele alacak. SDG, ülkenin petrol zenginliğinin yaklaşık yüzde 85’ini, ayrıca doğal gaz sahalarının ve üretiminin yüzde 45’ini kontrol ediyor. Bu sahalar arasında doğu Suriye’de Deyrizor kırsalında yer alan el-Ömer ve et-Tank sahaları da bulunuyor.

Yusuf, hükümet tarafıyla, hazırlanmakta olan Suriye parlamentosunun yapısına katılımları konusunu görüştüklerini açıkladı. Görüşmelerin, Kurban Bayramı tatilinden sonra başlamasının muhtemel olduğunu belirten Yusuf, Özerk Yönetim heyetinin anayasal bildiri konusundaki çekincelerini hükümet tarafına ilettiğini söyledi.

Yusuf, “Adem-i merkeziyetçilik, parlamentoya katılım ve anayasal bildiri meselelerine bazı satırlarda değindik. Ancak bu toplantı türünün ilkiydi. Bu nedenle genel çerçeveyi ele aldık. Bu oturum bir hazırlık niteliğindeydi. Sonraki toplantılarda daha derin tartışmalara gireceğiz” ifadelerini kullandı.

 Özerk Yönetim ve askeri güçlerinin kontrolü altındaki başlıca kentlerden biri olan Kamışlı'nın girişi (Şarku’l Avsat)Özerk Yönetim ve askeri güçlerinin kontrolü altındaki başlıca kentlerden biri olan Kamışlı'nın girişi (Şarku’l Avsat)

Fevze Yusuf, Özerk Yönetim’in, sunulan anayasal bildiri taslağından memnun olmadığını ve bu konuda itirazları olduğunu söyledi. Zira Özerk Yönetim bu bildirinin, merkeziyetçi bir yönetimi dayattığını düşünüyor. Onlara göre anayasa, yetki ve sorumlulukların adil biçimde paylaşılmasını sağlamalı, farklı siyasi görüşlerin özgürce ifade edilmesine izin vermeli, Suriye’deki tüm etnik ve dini toplulukların haklarını tanımalı ve demokratik, adem-i merkeziyetçi bir yönetim sistemini benimsemeli.

Yusuf sözlerini şöyle tamamladı: “Biz diyaloğa hazırız. Hükümet tarafının müzakerelerin yeniden başlatılması için yeni bir tarih belirlemesini ve komitelerin çalışmalara başlamasını bekliyoruz.”