Lübnan Kamu Güvenliği'nde çalışan üst düzey bir kaynak, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) yerinden edilmiş Suriyelilere ilişkin veri tabanını Kamu Güvenliği Genel Müdürlüğü'ne teslim ettiğini açıkladı. Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada "şu aşamada uzun süredir beklenen bu verilerin tasnif edildiğini ve Müdürlüğün elinde kalacağını" belirtti.
Lübnan hükümeti bir yıldan uzun bir süredir UNHCR'den Suriye'nin ülkedeki durumunu düzenlemek için bu verileri elde etmesini istemiş, ancak geçtiğimiz Ağustos ayına kadar bu verilerin verilmesi konusunda bir anlaşmaya varılamamıştı.
Esed rejimi tarafından yerinden edilmiş Suriyeliler 2011'den bu yana Lübnan'a yasal ve yasadışı geçişler yoluyla rastgele giriş yapmış ve Lübnan'ın birçok bölgesinde kamplara ve kiralık evlere dağılmışlardı; bu da resmi makamların gerçekçi veri toplamasını oldukça zorlaştırıyor.
UNHCR’nin Lübnan'daki sözcüsü Lisa Ebu Halid, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, "8 Ağustos anlaşması doğrultusunda ve dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerle de olduğu gibi, geçen hafta Lübnan hükümetiyle temel hayati veriler paylaşıldı" dedi ve "Veriler, mültecilerin UNHCR ile paylaştığı hassas bilgileri veya verileri içermiyor. Lübnan hükümeti paylaşılan hiçbir veriyi uluslararası hukuka aykırı amaçlarla kullanmayacağını taahhüt etmiş ve geri göndermeme ilkesine ve uluslararası hukuka göre yükümlülüklerine olan bağlılığını bir kez daha teyit etmiştir” diye vurguladı ve verilerin tek seferde teslim edildiğini belirtti.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi'nin "Küresel Mülteci Forumu’na katılımları çerçevesinde geçici Başbakan Necip Mikati ile yaptığı görüşmenin ardından açıkladığı "ideal çözümün Suriye'de yerlerinden edilenlerin desteklenmesi olduğu, ancak bunun biraz zaman alacağı" yönündeki açıklamasına dikkat çekti.
Geçici hükümette Sosyal İşler Bakanı olarak görev yapan Hector Hajjar, Grande'nin açıkladığı pozisyonlar konusunda iyimser olmadığını belirterek, "eğer söylediklerinde gerçekten samimiyse ve buna eylemlerle eşlik etmeyi planlıyorsa, bu kendisinin ve uluslararası toplumun çok geç kaldığı anlamına gelir; yani yaklaşık 12 yıl ve bunun sadece siyaset hakkında konuşmak olmadığını" umduğunu söyledi.
Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada Haccar, "Dosyaya yeni bir yaklaşım benimseme konusunda ciddi olsalardı, Güney Lübnan'da askeri eylemlerin patlak vermesiyle birlikte, yaklaşık 100 bin Suriyeli ailenin sınırdaki kamplara nakledilmesi yönündeki önerilerimizi kabul ederlerdi" dedi ve "Uluslararası toplumun yerinden edilenlere ve ev sahibi ülkeye karşı mali yükümlülüklerinden geri adım attığı doğrudur ve bu da Lübnan'daki sosyal istikrarı baltalamakla tehdit etmektedir. Lübnan'a karşı uluslararası bir komplo kokusu alıyorum" diye de ekledi.
Lübnan'ın yüzlerce köy ve kasabası geçtiğimiz 12 yıl boyunca yüz binlerce yerinden edilmiş insana ev sahipliği yaptı ancak 2019'da mali krizin patlak vermesi ve ekonomik ve yaşam koşullarının kötüleşmesiyle birlikte Suriyeliler, sübvanse edilen gıda malzemelerinin yanı sıra yakıt, ekmek ve en önemlisi iş fırsatları için Lübnanlılarla rekabet etmeye başladı. Lübnanlılar ve yerinden edilmiş Suriyeliler arasındaki gerginlik geçtiğimiz yaz artarak geniş çaplı güvenlik sorunlarına yol açtı.
Kamu Güvenliği Genel Müdür Vekili Tümgeneral İlyas el-Beyseri’ye göre Lübnan'da yerinden edilmiş Suriyelilerin tahmini sayısı iki milyon 100 bin. Bu rakam Lübnan'da yaşayanların yüzde 43'üne tekabül ediyor.
İçişleri Bakanlığı, Lübnan'daki Suriyeli varlığını düzenleme çabalarının bir parçası olarak, Gazze'deki olaylardan önce, valilikleri ve belediyeleri, yetki alanlarındaki yerinden edilmiş Suriyelileri saymak, ikamet ettikleri ve çalıştıkları yerler konusunda sıkı davranmak ve ihlalleri bastırmak ve ihlalleri ortadan kaldırmak için aldığı önlemler konusunda 15 günde bir periyodik raporlar sunmakla görevlendirdi.
Lübnan ordusunun güney Lübnan'daki Rab Salin köyü halkının kasabalarına dönüş için konuşlanmasının ardından askeri bir buldozer yolu açıyor, 9 Şubat 2025 (AFP)