Gazzelilerin tek umudu yağmurun yağması... UNRWA: Suya erişim, ölüm kalım meselesi haline geldi

Gazze öyle bir su sıkıntısıyla karşı karşıya ki, suyun temini bir ölüm kalım meselesi haline geldi

(Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
(Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
TT

Gazzelilerin tek umudu yağmurun yağması... UNRWA: Suya erişim, ölüm kalım meselesi haline geldi

(Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
(Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)

Gazze Şeridi'nin en güneyinde yer alan Refah şehrinde bir mülteci barınağında yaşayan Fadi, yağmur yağar yağmaz çadırına koştu.

İçmek ve yemek pişirmek için kullanacağı miktarda suyu toplamak için plastik bir kova getirdi ve onu açık bir yere koydu.

Uzaktan yağan yağmuru izleyen Fadi, su damlalarının büyük olup olmadığını kontrol etmek için gözünü yağmur damlalarından ayırmıyordu.

Bulutlardan düşen suyun gücü ve bereketi arttıkça seviniyordu, çünkü bu onun susuzluğunu gidermenin tek yoluydu.

Küçük bir kaseden yudumladı

Tatlı su sıkıntısının büyük bir susuzluk derecesine varması üzerine içi boş küçük bir kap getirip kovanın yanına koyan Fadi, içi suyla dolana kadar beklemeye başladı.

Genç Fadi, "Tekrar Refah'a sürgün edildiğimde aşırı bir kalabalıkla karşılaştım ve bu da bizi temiz içme suyuna erişimden mahrum bıraktı" dedi.

Küçük kasenin suyla dolması için birkaç dakika geçmesi üzerine Fadi, sohbeti yarıda keserek ona doğru koştu, iki eliyle taşıyarak bitene kadar ondan içti.

Plastik kasede biriken yağmur suyundan çocuklarına su vermek istediği için defalarca açık alana koydu.

İki gün önce Gazze Şeridi'nde hava değişikliği yaşandı ve bunun sonucunda Gazze Şeridi'nin tüm kuzey ve güney illerine şiddetli yağmur yağdı.

Ve yağmur, 3 saatten fazla bir süre aralıksız yağmaya devam etti.

Bu, kış mevsiminin başlamasından bu yana görülen en uzun yağış dönemi.

Gökyüzünün bulutlanmasıyla birlikte yerinden edilen vatandaşlar umutlandı.

Geçen haftalarda yağan yağmur, temiz ve tatlı su içemeyen Refah ilindeki kimi insanlara bir miktar tatlı su sağladı.

Kirli su içiyor

Yağmur yağdığı gece, duruncaya kadar uyumamaya karar verdiğini anlatan Genç Fadi, "Su toplamak için kaplar yerleştirdim. Sonunda kendimi çadırımın içinde sakladığım 5 plastik şişe kış suyuyla buldum. Bunları günlük olarak minimum ve israf etmeden kullanacağım" dedi.

Fadi, sözlerine şöyle devam etti:

Temiz içme suyundan mahrumum. Bu ayın başında Refah iline geldiğimden beri kirli tuzlu su içiyorum ve yakın zamanda yağmurdan topladığım su dışında bir kez bile tatlı suyun tadına bakmadım. Tuzlu suyu bulmakta bile zorluk çekiyorum ve onu elde etmek için çabalıyorum. Su satan bir istasyona ulaşmak için her gün dört kilometre yürüyorum ve biraz su almak için uzun bir kuyrukta beş saatten fazla sıramı bekliyorum. Bazen günde 10-20 litre tuzlu su alıyorum ve tuzlu olmasına rağmen içiyoruz. Çoğu zaman sırama ulaşamıyorum. Çünkü bekleyenlerin yoğunluğundan dolayı su hızla tükeniyor ve ailemin yanına susuz dönüyorum.

Gazze öyle bir su sıkıntısıyla karşı karşıya ki, suyun temini bir ölüm kalım meselesi haline geldi (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Gazze öyle bir su sıkıntısıyla karşı karşıya ki, suyun temini bir ölüm kalım meselesi haline geldi (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)

Yağmur suyunun kullanımı

Amerika'daki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'nin tavsiyesine göre, içme amacıyla toplanan yağmur suyunun düzenli olarak filtrelenmesi, dezenfekte edilmesi ve test edilmesi gerektiğinden, yerinden edilen insanların yağmur suyunu hiçbir arıtma maddesi olmadan içmesi büyük risk taşıyor.

Bunu etkili bir şekilde uygulama imkanı yoksa bahçe işleri, çamaşır yıkama veya banyo amaçlı kullanılması tavsiye ediliyor.

Ancak yerinden edilenlerin büyük çoğunluğu bu tavsiyelere kulak asmayarak yağmur suyunu toplayıp sadece içmiyor, aynı zamanda bunun kendilerinin mahrum kaldıkları bir nimet olduğunu, tehlikelerinin sivillere merhamet etmeyen İsrail'in aralıksız bombalamasından daha ciddi olmayacağını belirtiyor. 

Su kıtlığı

Fadi gibi Kerim de bazı oluklardan akan yağmur sularını toplayıp şişelere koydu ancak bunu temizlik ve yıkama amaçlı kullanacağını belirtti.

Eymen, ailesinin barındığı çadırın üzerinde biriken yağmur suyunu boşaltıp, daha sonra kullanmak üzere kaplarda sakladı.

Su sıkıntısı nedeniyle haftalardır duş almadığı için onu ısıtacağını ve ardından onunla duş alacağını söyledi.

Aslına bakılırsa, Refah şehrinde yerinden edilmiş insanlar ciddi bir su kaynağı kıtlığından mustarip ve bu durum tüm Gazze sakinlerini kapsıyor, çünkü yakıtın bitmesi nedeniyle su arıtma tesislerinin kısmen durması ve yer altı kuyularının sahiplerinin elektrik krizi nedeniyle bunları çalıştıramaması nedeniyle Gazze Şeridi'nin ihtiyacını karşılayacak yeterli miktarda su mevcut değil.

Su ölüm kalım meselesi haline geldi

Gazze Belediyesi, savaşın başladığı 7 Ekim'den bu yana yalnızca 1,2 milyon bardak su pompaladığını, bu miktarın tüm nüfusun ihtiyacını karşılamaya yetmediğini, savaştan önce ise her ay 3 milyon bardak su pompaladığını aktardı.

Dünya Sağlık Örgütü sözcüsü Margaret Harris şu sözlerle uyarıda bulundu:

İnsanlar tek bir bölgede sıkışıp kalmış durumda ve Gazze'de altyapı büyük ölçüde hasar gördüğü için temiz su sıkıntısı yaşanıyor.

UNRWA Genel Komiseri Philippe Lazzarini de konuya şöyle dikkat çekti:

Gazze Şeridi'nde iki milyondan fazla insanın hayati tehlike oluşturan su kıtlığı riskiyle karşı karşıyadır. Su bir ölüm kalım meselesi haline geldi. Su istasyonu ve kamu su şebekeleri çalışmayı durdurduktan sonra Gazze Şeridi'nde temiz su tükeniyor.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.