Arafat'ın Sana'daki evinde Husi liderlerinden biri yaşıyor

Husiler, Filistin'e destek veren derneklerin mal varlıklarına el koydu.

Husi grubu, Yemenlileri kandırmak, kendi saflarına katmak ve bağış toplamak için Filistin meselesini kullanıyor. (EPA)
Husi grubu, Yemenlileri kandırmak, kendi saflarına katmak ve bağış toplamak için Filistin meselesini kullanıyor. (EPA)
TT

Arafat'ın Sana'daki evinde Husi liderlerinden biri yaşıyor

Husi grubu, Yemenlileri kandırmak, kendi saflarına katmak ve bağış toplamak için Filistin meselesini kullanıyor. (EPA)
Husi grubu, Yemenlileri kandırmak, kendi saflarına katmak ve bağış toplamak için Filistin meselesini kullanıyor. (EPA)

Husi grubu, merhum Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın Sana'daki evini liderlerinden birine, özel konut olarak tahsis etti. Sana’daki kaynakların verdiği bilgilere göre söz konusu ev son yıllarda gruba muhalif olanları zorla alıkoymak, tutuklamak ve kaçırmak için kullanılıyordu.

Yemen yönetimi, merhum Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'a Sana'nın merkezindeki Mücahid Caddesi’nde  bir ev vermişti. Evin geniş bir bahçesi bulunuyor.

scf
Filistin Devlet Başkanı Arafat'ın Husiler tarafından el konulan Sana’daki evi. (Facebook)

Merhum Arafat'ın evi ve diğer Filistin kurumlarının derneklerinin Sana'daki genel merkezleri daha önce de Husiler tarafandan baskına uğramış, yağma ve kapatma gibi operasyonlara maruz bırakılmıştı.

Şarku’l Avsat’ın Sana'daki kaynaklardan edindiği biliglere göre  grubun kalesi Saada'dan gelen ve ‘Ebu Hüseyin el-Husi’ olarak bilinen grup liderlerinden biri, merhum Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın Sana’daki evine yapılan saldırılarda yer alan başlıca isimlerden biriydi. Yıllar önce beraberindeki bir grup ile Arafat’ın evini basarak tamemen kontrol altına aldı ve evin avlusunda bazı değişiklikler yaptı.

Husi grubunun lideri, 2017 yılının ortalarında Sana'daki Filistinli topluluklardan gelen bir dizi şikayet üzerine, kendi silahlı çetelerinin baskısıyla karşılaşan, kurumlarının merkezlerine yapılan saldırılardan etkilenen birçok Filistinli topluluğun şikayetlerini ele aldı. Kaynaklara göre daha sonra Ebu Huseyin el-Husi olarak bilinen kişi, şikayet ve tepkiler üzerine Arafat’ın evini terk etmek zorunda kaldı. Ancak diğer Husi liderleri, talimatlar doğrultusunda evin bir kısmını gizli toplantılar ve görüşmeler için daimi bir merkeze dönüştürmek üzere hızla harekete geçti. Evin bir kısmı ise grup karşıtlarının tutulduğu özel bir hapishaneye dönüştürüldü.

Kaynaklara göre son iki günde yağmalanan evin, önde gelen liderlerden ikisine verilmesi için cezaevine dönüştürülme işlemi durduruşdu. Evden çıkartılan mahkumları ve suçlamalara karışan tutuklular Sana ve çevresindeki diğer hapishanelere transfer eidldi.

Varlık müsaderesi

Husiler geçtiğimiz yıllarda, Sana'daki Filistin dernek ve kurumlarının genel merkezlerini hedef alan bir dizi baskın, adam kaçırma ve yağma kampanyası yürütü. Bunlar arasında Mescid-i Aksa Derneği, Filistin Kenan Derneği ve Uluslararası Kudüs Vakfı da yer alıyor.

Sana'daki ‘Mescid-i Aksa Derneği’ne ait 1 milyon 200 bin dolar tutarındaki paraya da Nisan 2015'te el konuldu.

swfe
Yemen'in İbb kenti. (Şark’ul Avsat)

Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-İryani 2019'un başlarında, Husi grubunu, merhum Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın başkent Sanaa'daki aile evini kontrol etmekle suçladı.

İryani resmi açıklamalarda şu ifadeleri kullandı:

İran destekli Husi milislerinin Filistin meselesindeki etkisi artarken, merhum şehit Yaser Arafat'ın (Ebu Ammar) başkent Sana'daki aile evini işgal edip kontrol altına aldılar. Sanaa’da Filistin’i destekleyen merkezlere, Sanaa, İbb ve Dhamar illerindeki ofislere baskın düzenlediler.

İryani, Husi milislerinin Filistin meselesini siyaset ve medya pazarlama malzemesi olarak kullandığını belirterek, “Husi milislerinin Filistin meselesi, onlar için siyasi, medyatik bir malzeme ve gerici imamet projelerini desteklemek amacıyla sıradan vatandaşları kandırma aracıdır” dedi.

Yemenli Bakan, ‘Husi milislerinin kurulduğu günden bu yana, Yemen ve Filistin halkına hizmet vermek yerine Yemen ve bölge için yıkıcı gündemlerini kullanmak dışında herhangi bir hizmet sunmadığını kaydetti. Husi grubunun yüz binlerce Yemen vatandaşına zulmettiğini, kaçırdığını, tutukladığını ve sürgüne gönderdiğini vurguladı.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.