Kızıldeniz saldırıları İran’ın ABD ile doğrudan savaş korkusunu derinleştiriyor

Devrim Muhafızları Körfez’de gemisavar füzeyi test etti.

Bir F-18 savaş uçağı, pazar günü Umman Körfezi’ndeki Eisenhower uçak gemisine indi (Centcom)
Bir F-18 savaş uçağı, pazar günü Umman Körfezi’ndeki Eisenhower uçak gemisine indi (Centcom)
TT

Kızıldeniz saldırıları İran’ın ABD ile doğrudan savaş korkusunu derinleştiriyor

Bir F-18 savaş uçağı, pazar günü Umman Körfezi’ndeki Eisenhower uçak gemisine indi (Centcom)
Bir F-18 savaş uçağı, pazar günü Umman Körfezi’ndeki Eisenhower uçak gemisine indi (Centcom)

İran yanlısı Husi grubunun ticari gemilere yönelik saldırılarının ardından Kızıldeniz’de gerilimin artmasıyla birlikte, İran’da ABD ile doğrudan bir savaş korkusu yeniden baş gösterdi.

İran Devrim Muhafızları, türünde ilk kez, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in Orta Doğu’ya yapacağı planlı ziyaretin hemen öncesinde, yeni tip bir savaş gemisi üzerinde gerçekleştirilen füze testinin video görüntülerini yayınladı.

Nour News Ajansı (İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi platformu), Devrim Muhafızları’nın dış operasyonlarından sorumlu yetkilisi Kasım Süleymani’nin adının verildiği kruvazördeki füze denemesini gösteren kısa bir video yayınladı. Süleymani, ABD Başkanı Donald Trump’ın emriyle düzenlenen bir ABD saldırısında öldürülmüştü.

Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, ABD ve İsrail’i yenilgi ile tehdit ederek, ülkesinin Filistin’e desteğini sonuna kadar sürdüreceğini söyledi.

swef
Pazar günü Basra Körfezi’ndeki bir kruvazörde füze testini gösteren Devrim Muhafızları tarafından dağıtılan videodan bir görüntü (Nour News)

Devrim Muhafızları’na bağlı Fars ve Tesnim ajanslarının haberine göre Selami, “ABD, 45 yıldır hatalarını tekrarlıyor ve toprakları işgal ederek kazanacağına inanıyor” dedi. Selami, “ABD, İsrail ve müttefikleri daha önceki acı deneyimleri tekrarlıyor. Afganistan’ın işgali onlara bir şey kazandırdı mı? İşgalden sonra Irak’ta kalabildiler mi? Yavaş yavaş çantalarını toplayıp bu ülkeyi terk ediyorlar” dedi.

Selami, ABD’li yetkililere seslenerek, “ABD, 50 milyondan fazla insanın yoksulluk tehdidi altında yaşadığı iç sorunlarıyla ilgilenmek yerine Suriye, Irak ve Yemen’de para harcadı” açıklaması yaptı. “Bugün Filistin’de de böyle; Ne kadar çok yok edersen, tabutuna o kadar çok çivi çakılacak” diyen Selami, sözlerinin devamında ise “ABD’li yetkililer İslam ülkelerinde bulunmaya cesaret edemiyorlar. Bugün bulundukları her noktada halkların nefretine ve güvensizliğine tanık oluyorlar” ifadelerini kullandı.

gfrthswcfw
Devrim Muhafızları komutanı pazar günü Tahran’da bir konuşma yapıyor (EPA)

Devrim Muhafızları’na yakın medya kuruluşlarının Husi grubunun Kızıldeniz’deki gemilere yönelik düzenlediği saldırıları övmesinin ardından Amerikan internet siteleri ve gazeteleri, Joe Biden yönetiminin Husilere yönelik saldırı kararı alma ihtimaline ilişkin Amerikan haberlerine yer verdi.

ABD merkezli Semafor internet sitesi, cuma günü Pentagon’un Kızıldeniz’deki gemilere yönelik artan saldırılara yanıt olarak Yemen’deki Husilere karşı doğrudan bir saldırı düzenlemeyi düşündüğünü bildirdi. İnternet sitesinin haberine göre ABD’li yetkililer, İran ve Husi grubunun İsrail ile ticareti baltalama ve ABD’nin maliyetlerini artırma girişimlerinden giderek daha fazla endişe duyduklarını söyledi.

ABD’li yetkililer, İran ve onun bölgesel vekilleriyle daha geniş bir savaşı körükleme olasılığına ilişkin endişeleri ışığında Husilere saldırma planını değerlendirdiklerini söyledi.

Devrim Muhafızları lideri Muhsin Rızai, Russia Today kanalına yaptığı açıklamada, Husilerin ABD ile doğrudan savaşa girmekten çekinmediklerini dile getirdi. Ayrıca ülkesinin Husilerin ticari gemilere yönelik saldırılarını desteklemekle suçlanmasına karşı da ‘büyük yalan’ şeklinde yanıt verdi.

Öte yandan İran Ordusu Hava Kuvvetleri Yardımcısı Tuğgeneral Mehdi Hadyan, ülkesinin her türlü tehdide yanıt vermeye hazır olduğu uyarısında bulunarak, İran Silahlı Kuvvetleri’nin savaşa hazırlığının en üst düzeyde olduğunu vurguladı.

Hadyan, “Düşmanlar İran’a karşı zorlu bir savaş yürütülmesi konusunda karamsar. Bugün İslam Cumhuriyeti rejimini vurmak için hibrit savaşa milyarlarca dolar harcıyorlar” dedi.

Siyasi analist Hasan Hanizadeh ise Arman Melli gazetesinin başyazısında, bazı Amerikalı ve Avrupalı ​​yetkililerin Husi saldırılarına ilişkin İran aleyhindeki açıklamalarının ‘Batı’nın bölgedeki direniş hareketleriyle mücadeledeki zayıflığının kanıtı’ olduğunu yazdı.

İran basınında yer alan yazıları, aralarında İran Dini Lideri’nin ofisi ve Milli Güvenlik Yüksek Konseyi’nin de bulunduğu bölgedeki ilgili karar alma merkezlerinin bakış açısını yansıtan Hanizadeh, Husileri ‘direniş ekseninin güçlü kolu’ olarak tanımladı ve Husi saldırılarının ‘Filistinlilere karşı kullanılmak üzere Siyonist varlık için silah taşıyan gemileri, hatta kimyasal silah taşıyan gemileri hedef aldığını’ iddia etti. Ancak ifadelerine delil sunmadı.

Hanizadeh, Babülmendep’i Yemen sularının bir parçası olarak tanımlayarak, saldırıların Husilerin bölgede ve direniş ekseninde caydırıcılık rolü oynama meşru hakkı çerçevesinde gerçekleştiğini dile getirdi. Husi grubunun İran’ın bölgesel faaliyetlerine konu olduğunun düşünülmesinin ‘tamamen yanlış ve dayanaksız olduğunu, çünkü onların (Husiler) bu eylemleri diğer ülkelerle koordinasyon olmadan yürüttüklerini’ belirten Hasan Hanizadeh, “Kamuoyunun dikkatini İsrail’in suçlarından çevirmeye çalıştılar” dedi.

Bu ayın başlarında Hanizadeh, İsrail’in İranlı yetkililere karşı suikast düzenleyebileceği iması sonrasında İran siyasi çevrelerinde tartışmalara yol açtı. Yetkili, Arman Melli gazetesinin yayınladığı makalesinde, “İsrail’in suikast planları Hamas liderlerinin ötesine geçiyor” demişti.

Hanizadeh’in açıklamaları, birçok İranlı analist ve aktivistin, Husilerin Kızıldeniz’deki saldırılarının ardından İran’ın ABD ile savaşa girmesine ilişkin endişelerini dile getirdiği bir dönemde geldi.

Korkular, İran Savunma Bakanı İsmail Aştiyani’nin geçen perşembe günü ABD’ye Babülmendep’teki Husi saldırılarını caydırmak için çok uluslu bir deniz koalisyonu kurulmasına karşı uyarıda bulunan açıklamalarına dayanıyordu.

Aştiyani, planın istisnai sorunlarla karşı karşıya kalacağına dikkati çekerken, “Bu bölgede (Kızıldeniz) bütün ülkelerin varlığı var, ama orası bizim bölgemiz. İran’ın kontrolündeki bölgede kimsenin manevra yapamayacağı kesindir” dedi.

İranlı yetkili, İran’ın deniz taşımacılığını koruyacak bir kuvvet oluşturulmasına yanıt olarak başvurabileceği önlemlerin niteliğini belirtmedi.

İranlı yetkililer, İsrail’i ABD’yi İran’la doğrudan savaşa sokmaya çalışmakla suçlamıştı. Geçtiğimiz ayın başlarında, Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyesi Muhammed Sadr, İsrail’in tahminlerinin Lübnan Hizbullah’ının Hamas’tan 100 kat daha güçlü olduğunu gösterdiğini söyledi. Sadr, “Bu durum, İran’ın vekillerinden biri olan Hizbullah’ın güce sahip olduğu anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.

Birkaç kez Dışişleri Bakanlığı görevine aday olan tecrübeli diplomat Sadr, İran gazetesi Şark’a yaptığı açıklamada “İsrail, İran’la doğrudan savaşmaktan korkuyor ve ABD’yi bu savaşa dahil etmek istiyor. Çünkü ABD’nin gücü olmadan İran’a karşı savaşamayacağını biliyor” dedi.

İran liderinin danışmanı ve rejimin Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyesi Gulam Ali Haddad Adil, 13 Kasım’da İran’ın Gazze savaşına girişinin sonuçları konusunda uyardı. İran merkezli Etemad gazetesinin haberine göre “İran’ın Gazze savaşına girmesini isteyenler şunu bilmelidir ki Siyonist rejimin isteği de budur” diyen Haddad Adil, çatışmanın ABD ile savaşa yol açacağını ve İsrail’in böyle bir savaşta güvenli tarafta olacağını ifade etti.

Uyarılar, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın bölgedeki savaş cephelerinin genişletilmesi yönündeki uyarısını ısrarla tekrarlaması üzerine geldi.

İranlı siyasi analist Ahmed Zeyd Abadi, geçen cuma günü bir blogda Haddad Adil’in birkaç hafta önce İsrail’in İran ile ABD arasında bir çatışmayı alevlendirmeye istekli olduğunu belirttiğini yazdı. Zeyd Abadi ayrıca, “Ben İsrail’in bunu yapabilecek güce sahip olmadığına inanıyorum, ancak Husilerin bunu yapabilecek kapasiteye sahip olduğunu düşünüyorum” dedi.



Gazze'nin yeni haritası: Daha küçük ve daha izole

Gazze'nin yeni haritası: Daha küçük ve daha izole
TT

Gazze'nin yeni haritası: Daha küçük ve daha izole

Gazze'nin yeni haritası: Daha küçük ve daha izole

İzzeddin Ebu Ayşe

İsrail, Refah'ı tampon bölge haline getirdi, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki güvenlik bölgesini genişletti, Gazze Şeridi'nin doğusunda yeni sınırlar çizdi ve Netzarim'de kontrolü yeniden sağladı

İsrail'in Gazze haritasını yeniden çizme planının bir parçası olarak Tel Aviv ordusu, kuvvetlerinin bölgede hem saha hem de askeri kontrol sahibi olmasını sağlamak amacıyla coğrafi değişiklikler dayattı. Ancak bu topografik değişiklikler Gazzelileri topraklarından ediyor ve Gazze Şeridi'nin yüzölçümünü küçültüyor.

İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırısının başlangıcında, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas veya Filistin Ulusal Otoritesi'nin Gazze Şeridi'nin sivil veya askeri yönetimini üstlenmesinin önlenmesi gerektiğini vurgulamıştı. “Gazze'de güvenlik konusunda ordunun mutlak kontrolü olacak, sivil yönetime gelince uluslararası kuruluşlar tek çözümdür” demişti.

Birinci Adım: Refah'ın işgali

Askeri çatışmaların yaklaşık 16 ay süren ilk turunda İsrail, Hamas'ın hükümet olarak gücünü ve askeri olarak kapasitesini yok etmeye odaklandı. Ateşkes anlaşmasının ilk aşamasının ardından ordunun yeniden savaşa dönmesiyle Gazze'de sahada coğrafi değişiklikler uygulamaya başladı ve Gazze’nin coğrafyasını, yüzölçümünü değiştirdi.

İsrail ordusunun bu bağlamda attığı ilk adım, Gazze Şeridi'nin en güney ucundaki Refah şehrini tümüyle işgal edip, kuşatıp, burayı Gazze'deki diğer şehirlerden tecrit etmek oldu. Morag Ekseni’ni kurarak bölgenin tamamını güvenli tampon bölgesine dahil etti.

İsrailli Haaretz gazetesinin haberine göre, Tel Aviv artık Gazzelilerin Refah'a girişine izin vermeyecek. Şehrin tamamı Filistinlilerin yaklaşmasının yasak olduğu bir tampon bölgeye dönüştürülmüş durumda. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, “Güvenli tampon bölgenin genişletilmesi ve Gazze Şeridi yakınındaki İbrani beldelerin korunması kapsamında Morag Ekseni’nin kontrolünü ele geçirdik. Gazze daha da küçülecek ve daha da izole olacak, sakinlerinin giderek daha fazlası kaçmak ve evlerini terk etmek zorunda kalacaklar” diyerek bunu doğruladı.

efrty6u7ı8
İsrail artık Gazzelilerin Refah'a girişine izin vermeyecek (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Yaklaşık 75 kilometrekarelik bir alanı kaplayan Refah şehri, İsrail'in kontrolündeki Philadelphia Koridoru ile  Gazze için çizmeyi planladığı yeni harita dahilinde ordunun nihayet kontrol altına alarak Gazze Şeridi'nin yeni sınırları haline getirdiği Morag Koridoru arasında yer alıyor.

Şarku'l Avsat'ın Independent Arabia'dan aktardığı habere göre Refah'ta yaklaşık 300 bin kişi yaşıyordu ve hepsi yaşadıkları yerlerden daha da güvenli olmayan diğer bölgelere iltica ettiler. Ancak İsrail'in belki daha sonra topraklarına katacağı şehirlerini tamamen kendi kontrolünde bir güvenlik bölgesi haline getirmesi sonrasında, bu kişiler ne topraklarına geri dönebilecekler ne de evlerini yeniden inşa edebilecekler.

Gazze'den koparılan Refah, Gazze Şeridi'nin topraklarının beşte birini oluşturuyor. Arap Araştırmaları Derneği'nde harita ve coğrafi bilgi sistemleri profesörü olan Halil el-Tüfekçi, “İsrail ordusunun silahının gücüyle, Refah şehri yutulup Gazze sakinleri zorla yerinden edilerek yeni bir coğrafi gerçeklik dayatıldı. Hepsi bu kadar da değil, Tel Aviv artık Gazze Şeridi topraklarının yüzde 40'ını kontrol ediyor” dedi.

Bu bağlamda, hükümetin Medya Ofisi Müdürü İsmail es-Savabta, “Refah'ın işgali ve zorla yerinden etme, Gazze Şeridi'nin coğrafyasını ve demografisini değiştirmeye dayalı bir İsrail projesinin parçasıdır” dedi.

Savabta, “Refah'ı bir tampon bölgeye dönüştürmek, Gazze'yi yalnızca küçültmekle kalmıyor, aynı zamanda Gazze Şeridi'ni coğrafi derinliğinden ayırıyor, Mısır ile coğrafi bağlantısını koparıyor, onu sürekli bir kuşatma altında tutuyor” diye ekledi.

Savabta, Refah kara sınır kapısını kontrol edip, Gazze'nin dış dünyayla kara bağlantısını keserek, Refah'ı bir tampon bölge haline getirmenin, onu tamamen boğduğunu açıkladı. Malzeme ve insani yardım geçişinin kontrolünün, Kerem Şalom Sınır Kapısı artık tek ticari sınır kapısı olduğundan Tel Aviv'in elinde olduğunu belirtti.

İkinci adım: Kuzeye doğru genişlemek

Gazze coğrafyasını değiştirme bağlamında İsrail ordusu ikinci adımını da attı. Bakan Katz, bu adım hakkında; “Refah'ı bir tampon bölgeye dönüştürdükten sonra, şimdi Gazze'nin kuzeyindeki tampon bölgeyi genişletmeye çalışıyoruz. Daha önce Gazze'nin giderek küçüleceğini ve daha izole olacağını söylemiştim” şeklinde açıklama yaptı.

Haritada Gazze Şeridi’nin en kuzeyinde yer alan ve Beyt Hanun, Beyt Lahiya, Cebaliye beldelerini ve bazı küçük köyleri kapsayan Beyt Hanun şehrinde, İsrail ordusu, çatışmaların ilk turunda yerle bir edilen bölgelerde yaşayan halka tahliye emri verdi. Askeri araçlar hızla kuzeydeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiye'ye girerken, tankların durduğu her yerin arkası tampon bölge haline geldi. Coğrafi tahminlere göre, İsrail ordusu, Gazze'nin yeni coğrafi haritasını çizme kapsamında Gazze'nin kuzeyinde yaklaşık 20 kilometrekarelik bir alanı ilhak etti.

Üçüncü adım: Doğuya doğru yeni sınırlar

İsrail ordusunun bu kapsamda attığı üçüncü adım ise Gazze'nin doğusunda, özellikle Şucaiyye, Tuffah ve Cebaliye mahallelerinde yoğunlaştı. Tel Aviv, bölgeyi boşaltırken, araçlar da bölgeye girerek yeni sınırlar çizdi.

Gazze'nin doğusunda esasen bir tampon bölge bulunuyordu, ancak İsrail bunu daha da genişletti ve Gazze Şeridi'nin sınırları boyunca doğu bölgesinin toplam yüzölçümünden yaklaşık 18 kilometrekarelik bir alanı daha tampon bölgeye ekledi. Savunma Bakanı Katz da bunu reddetmedi, aksine Gazze Şeridi'nde geniş alanları İsrail kontrolünde güvenlik ve tampon bölgelere dönüştürmeye çalıştığını vurguladı.

Son adım: Netzarim'i geri almak

Gazze Şeridi haritasındaki son coğrafi değişiklik, yaklaşık 18 kilometrekarelik bir alanı kapsadığı tahmin edilen Gazze'nin merkezindeki Netzarim Ekseni’nin yeniden ele geçirilmesiydi. Bu, Gazze Şeridi'ni kuzey ve güney olmak üzere ikiye bölen stratejik bir eksen olup, İsrail güçlerinin Gazze içindeki operasyonları için askeri ve stratejik bir koridor olarak kullanılıyor.

Katz, bu coğrafi değişimleri, kendisine bağlı güçlerin Gazze Şeridi topraklarının yaklaşık yüzde 40'ını, yani yaklaşık 142 kilometrekarelik bir alanı kontrol ettiğini açıklayarak özetledi. Bu, Gazze Şeridi'nin daha önce 356 kilometrekare olan alanının, şu anda 2,3 milyon insanın evsiz, gıdasız, hastanesiz, hatta su ve elektriksiz yaşadığı 214 kilometrekarelik bir alana gerilediği anlamına geliyor.

rgthyu7ı8o9
İsrail, Gazze Şeridi topraklarının yaklaşık yüzde 40'ını ele geçirdi (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Harita ve coğrafi bilgi sistemleri Profesörü Halil Tüfekçi, “İsrail, Gazze Şeridi’nin coğrafi gerçekliğinde, kendi güvenlik ve siyasi çıkarlarıyla uyumlu bir şekilde radikal bir değişim yaratmaya çalıştı. Şimdi de coğrafi yapıyı coğrafi eksenlere bölerek parçalamaya çalışıyor. Bu davranış büyük demografik değişimler yaratmayı amaçlıyor” dedi.

“Gazze Şeridi, İsrail'in kara operasyonlarının orada yaşayan 2 milyondan fazla Filistinlinin hayatını yeniden şekillendirmesiyle coğrafyasında köklü bir dönüşüme tanık oldu. Özellikle İsrail ordusunun mühendislik birimlerinin çalışmalarını tamamlamasının ardından şehrin yeni şekli ortaya çıkmaya başladı” diye ekledi.

Hamas: Geçici tedbirler

İsrail Ordusu Sözcüsü Nadav Şoşani, “Bunlar operasyonel amaçlı tedbirlerdir. Güvenlik bölgelerini genişletmek amacıyla bazı binalar yıkıldı. İsrail, Gazze'de uzun süre kalmaya hazırlanıyor ve kaosun yayılmasını önleyecek şekilde bölgedeki kontrolünü sıkılaştırmaya çalışıyor” dedi.

Hamas ise bu değişimleri geçici olarak görüyor. Hareketin Sözcüsü Sami Ebu Zühri, “Şu anda savaşı durdurmaya yönelik önerileri inceliyoruz ve iki talepte diretiyoruz; Gazze Şeridi'nden tam çekilme ve savaşın sona erdiğinin resmen deklare edilmesi. Gazze coğrafyasında yaşanan değişimlere gelince, geçici olup, ateşkesin deklare edilmesiyle sona erecektir” dedi.