Suriye Demokratik Konseyi’nin yeni eşbaşkanları seçildi

Konferansın dördüncü konferansında yol haritası sunuldu ve muhalefet saflarının birleştirilmesi çağrısında bulunuldu

Suriye’nin kuzeyindeki Rakka kentinde düzenlenen Suriye Demokratik Konseyi’nin dördüncü konferansı
Suriye’nin kuzeyindeki Rakka kentinde düzenlenen Suriye Demokratik Konseyi’nin dördüncü konferansı
TT

Suriye Demokratik Konseyi’nin yeni eşbaşkanları seçildi

Suriye’nin kuzeyindeki Rakka kentinde düzenlenen Suriye Demokratik Konseyi’nin dördüncü konferansı
Suriye’nin kuzeyindeki Rakka kentinde düzenlenen Suriye Demokratik Konseyi’nin dördüncü konferansı

Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) siyasi kanadı olan Suriye Demokratik Konseyi, dün sabah Suriye’nin kuzeyindeki Rakka kentinde düzenlediği dördüncü konferansını, ‘Suriye’nin birliği siyasi çözümün temelidir ve ademi merkeziyetçi çoğulculuğa ulaşmanın sağlanmasıdır’ sloganıyla yeni bir liderlik seçerek tamamladı.

Konferansta, Suriye Demokratik Konseyi’nin yeni eşbaşkanları olarak, ABD’de ikamet eden Mahmud Meslat ve Kürt yetkili Leyla Kahraman seçildi.

Ayrıca konferansta, konseyin kurulduğu 2015 yılından bu yana Kürt lider İlham Ahmed’in taşıdığı ‘Yürütme Kurulu Başkanı’ pozisyonunu kaldırdı.

Nihai bildiride, bir sonraki aşamaya yönelik eylem planı ve Suriye krizinin çözümüne yönelik ateşkes ilan edilmesi, tüm tutuklu ve kaçırılanların serbest bırakılması, kayıp kişilerin akıbetinin ortaya çıkarılması, Suriye topraklarından tüm yabancı asker ve unsurların uzaklaştırılması, tüm işgallerin sona erdirilmesi, kurucu meclisin ortaya çıkacağı ulusal bir konferansın düzenlenmesi, geçici bir hükümet kurulması ve mevcut anayasanın askıya alınmasına dayalı 9 ana maddeden oluşan yol haritası yer aldı.

Konferansa, sivil kurum ve yönetimlerin temsilcileri, SDG’den askeri yetkililer, Suriye içi ve dışından ulusal muhalefet figürleri, konsey üyesi siyasi güçler ve partilerin başkanları ve liderleri de dahil olmak üzere yaklaşık 300 konsey üyesi katıldı.

Nihai bildiride, ulusal muhalefet saflarının birleştirilmesi ve uluslararası sponsorluk ve garanti altında ilgili Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına uygun olarak doğrudan diyalog ve müzakere yoluyla ‘Suriye-Suriye’ diyaloğuna bağlı kalınması çağrısında bulunuldu.

sdevf
Mazlum Abdi (Şarku’l Avsat)

SDG Komutanı Mazlum Abdi, daha önceden kaydedilen ve konferansta yayınlanan bir videoda, muhalefet saflarını organize etmenin yanı sıra, tüm Suriyeli güçleri ve kişileri temsil etmek için daha geniş siyasi girişimler başlatarak, Suriye krizine çözüm bulmaya yönelik barışçıl çabaların yoğunlaştırılması çağrısında bulundu.

Suriye Demokratik Konseyi’nin Suriye’deki gerçek bir alternatif olarak görüldüğünü söyleyen Abdi, “Konsey uluslararası, bölgesel ve hatta iç forumlarda SDG’yi temsil eden siyasi bir şemsiyedir ve geçtiğimiz yıllarda birlikte büyük başarılara imza attık” dedi.

Kuruluşundan bu yana 8 yıl

Aralık 2015’te kurulan Suriye Demokratik Konseyi, teknokratik isimlerin yanı sıra Araplar, Kürtler ve Süryaniler de dahil olmak üzere bölgenin bileşenlerinden 16 siyasi parti ve eğilimi içeriyor.

Konsey, kontrolünü Suriye’nin kuzey ve kuzeydoğundaki geniş alanlara yayan, DEAŞ ile mücadele misyonunun bir parçası olarak, ABD liderliğindeki Uluslararası Koalisyon güçleri tarafından desteklenen SDG’nin siyasi çerçevesi.

Konseyin kurulmasına yönelik koşulların hala mevcut olduğunu ve devam ettiğini vurgulayan Abdi, “Bu, konseyin liderleri ve üyelerini, görevlerini ve ulusal rollerini eskisinden daha güçlü bir şekilde yerine getirmeye zorluyor” dedi.

Rejimi güvenlik ve askeri çözüme bağlı kalmakla suçlayan Abdi şunları söyledi;

Suriye rejimi siyasi çözümü kabul etmekten uzaktır ve son dönemde Deyr-i Zor’daki karışıklıklarda da bunu tespit ettik. Bu eylemler halen devam ediyor ve bugün de bunlara şahit oluyoruz.

segth
Suriye Demokratik Konseyi’nin eşbaşkanları Mahmud Meslat ve Leyla Kahraman

Siyasi müttefikler

Suriye Demokratik Konseyi, Haziran 2023’te Ulusal Koordinasyon Kurulu ve Ağustos 2020’de Halkın İradesi Partisi ile siyasi anlaşmalara vardı.

Geçtiğimiz yıllarda krizin çözümüne yönelik birçok siyasi girişim başlatıldı, ancak bunlar rejim ve Ulusal Koalisyon Kurulu gibi bazı muhalif güçler tarafından reddedildi.

Konseyin eski eşbaşkanı Amina Omar, konferansın açılış konuşmasında, toplantının rejimin uzlaşmazlığı ve zorbalığı nedeniyle siyasi çözüm ufkunun tıkandığı ve çözüme öncülük edecek uluslararası yollarda etkili siyasi güçlerin bulunmadığı çok karmaşık küresel ve yerel koşullar altında yapıldığını vurguladı.

Omar konuşmasını şu ifadelerle sürdürdü;

Biz Suriyeliler, çözümün ancak Suriye’nin iradesiyle ve dış gündemlerden bağımsız bir Suriye kararıyla gerçekleşeceğine olan inancımızla, hala savaşın durdurulmasını, ülkemize barış ve istikrar getirilmesini sabırsızlıkla bekliyoruz.

Konferansta, Suriye Gençlik Hareketi, Özgür Vatansever Partisi, Yeşil İdlib Konseyi, Demokratik İslam Kongresi ve Halkın Devrimci Direniş Hareketi gibi siyasi güçlerin konseye katılacağı duyuruldu.

Toplantıya, Riad Darar'ın yerine konseyin eşbaşkanlığına seçilen muhalefet üyesi Mahmud Meslat’ın da aralarında bulunduğu bağımsız isimler de katıldı.

sdeg
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi için yeni Toplumsal Sözleşme’nin imzalanması

Suriye Demokratik Konseyi’nin konferansı, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin, bir dizi yeni yasanın kabul edildiği ‘Toplumsal Sözleşme’yi onaylamasından birkaç gün sonra gerçekleşti.

Söz konusu sözleşmeye göre, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin adı, ‘Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi’ olarak değiştirildi.

Ayrıca, Özerk Yönetim bölgelerinin tek bir bölge ve 7 kantondan oluşmasına karar verildi.

Söz konusu adımlar, Şam hükümetinden ayrı olarak atılıyor.

Krizi çözecek 9 madde

Suriye Demokratik Konseyi, konferansta Suriye krizinin çözümüne yönelik 9 ana maddeye dayalı bir yol haritası sundu.

Söz konusu yol haritası, uluslararası gözetim ve kontrol altında ateşkes ilan edilmesi, tüm tutuklu ve kaçırılanların serbest bırakılması, kayıp kişilerin akıbetinin ortaya çıkarılması, Suriye topraklarından tüm yabancı asker ve unsurların uzaklaştırılması, tüm işgallerin sona erdirilmesi, Suriye’nin tüm bölgelerindeki ablukanın tüm askeri yönlerden kaldırılması, ülkeye uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılması, Suriye halkının tüm bileşenlerini temsil eden bir kurucu konseyin bir Suriye ulusal konferansı düzenlemek için çalışması, tüm yetkilere sahip bir geçiş hükümeti kurulması, mevcut anayasanın askıya alınması ve yeni bir uzlaşmaya dayalı demokratik anayasa taslağı hazırlayacak bir komite oluşturulmasını içeriyor.

sef
Suriye Demokratik Konseyi eski Yürütme Kurulu Başkanı İlham Ahmed, Amina Omar ve Süryani Sanherib Barsoum

Konferans belgelerinde ayrıca, Suriye Demokratik Konseyi’nin ulusal, demokratik bir alternatif olmayı amaçladığı ve müzakereler yoluyla siyasi çözümün ülkeyi kurtarmanın tek ve en uygun yolu olarak gördüğü belirtiliyor.

Belgeler, konferansın daha geniş, daha gelişmiş ve açık bir şekilde Suriye, bölgesel ve uluslararası ilişkiler inşa etmek için yeni bir başlangıç ​​noktası olacağının da altını çizdi.



Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya gelerek Gazze Şeridi'nde olası bir ateşkesle ilgili gelişmeleri ele alması bekleniyor.

Ancak Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanların tahminlerine göre, Netanyahu'nun siyasi geleceğinin parçalanmasından korkarak Gazze'deki savaşı kalıcı olarak durdurmayı reddetmesi ışığında, Hamas'ın ısrar ettiği savaşı durdurma garantisi krizi bir ‘ikilem’ olmaya devam ediyor. Arabulucuların savaşı sona erdirecek tüm fikir ve önerilerin tartışıldığı kısmi bir ateşkese gitmekten başka çareleri olmadığına dikkat çeken uzmanlar, Trump'ın İsrail Başbakanı’yla görüşmesi sırasında bu konuyu çözmek için yapacağı baskıya güveniyor.

Hamas dün bu garantilerin önemini vurguladı.

Hamas Siyasi Büro Başkanı’nın Medya Danışmanı Tahir en-Nunu CNN'e verdiği demeçte, “Ciddiyiz ve bir anlaşmaya varmaya hazırız; savaşı sona erdirmek için gerekli şartlar açık olduğu takdirde her türlü teklifi kabul etmeye hazırız” dedi.

dsfrg
İsrail'in dün Gazze Şeridi'ne düzenlediği bombardıman sırasında yükselen dumanlar (AFP)

Hamas liderlerinden Mahmud Merdavi dün yaptığı açıklamada, herhangi bir anlaşmanın ‘saldırganlığın tamamen durdurulması, işgal güçlerinin geri çekilmesi, insani protokole uyulması ve varılacak herhangi bir anlaşmanın fiilen uygulanmasını sağlayacak açık garantilere’ bağlı olması gerektiğini söyledi.

Garanti ikilemi

Geçtiğimiz ay İsrail ile İran arasındaki çatışmaların durmasının ardından yeniden gündeme gelen garanti talebi, müzakerelerin ivme kazandığı bir dönemde güçlü bir şekilde ortaya çıktı.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati pazar akşamı televizyonda yayınlanan bir röportajda şunları söyledi: “Şu anda masada olan ve üzerinde çalıştığımız şey, bir dizi esirin serbest bırakılması ve ateşkesin sürdürülmesi için gereken ivmeyi yaratacağı umuduyla insani ve tıbbi yardımın mümkün olan en kısa sürede girmesi karşılığında İsrail saldırganlığının 60 günlük bir ateşkesle durdurulmasıdır.”

Abdulati, “İsrail ve İran arasında ateşkes sağlandıktan sonra Gazze Şeridi'ne odaklanmak isteyen bir Amerikan vizyonu var. Gelecekteki herhangi bir anlaşmanın ateşkesin sürdürülebilirliğini sağlamak ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırganlığının yeniden başlamasını önlemek için yeterli miktarda garanti içermesi gerektiğine dair bir Amerikan anlayışı var” ifadelerini kullandı.

xscdfgt
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinliler (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre, son ateşkes çabaları hakkında bilgi sahibi olan Filistinli ve Mısırlı kaynaklar, arabulucu rolü oynayan Katar ve Mısır'ın savaşın her iki tarafıyla temaslarını yoğunlaştırdığını, ancak yeni bir görüşme turu için henüz bir tarih belirlenmediğini belirtti.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile dün bir telefon görüşmesi yapan Mısır Dışişleri Bakanı, Gazze Şeridi'ndeki son gelişmeleri ve iki ülkenin ‘ateşkesi yeniden başlatmak, Filistin halkını bu zulümden kurtarmak, esir ve mahkûmları serbest bırakmak ve Gazze Şeridi'ne acil ve engelsiz insani yardım akışını sağlamak’ için ABD ile ortak çabalarını ele aldı.

Hamas, savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın parçası olması halinde kalan tüm esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu ifade ederken, İsrail esirlerin serbest bırakılması gerektiğini ve savaşın sona ermesinin Hamas'ın silahsızlanmasına ve Gazze Şeridi'ni yönetmekten uzaklaşmasına bağlı olduğunu savunuyor.

‘Dikenli konular’

Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Müdür Yardımcısı Tümgeneral Muhammed İbrahim ed-Duveyri, Hamas'ın talep ettiği garanti krizinin çözümünün kolay olmadığını düşünüyor. Ed-Duveyri, “İsrail'in reddetme ısrarı var. Zira savaşın sona ermesi şu anda Netanyahu hükümetinin yıkılması anlamına geliyor (...) Bu, Filistin hareketinin silahsızlandırılması ve liderlerinin sürgüne gönderilmesi konusundaki ısrarına ek olarak gerçekleşiyor” şeklinde konuştu.

Ed-Duveyri, arabulucuların, fikirlerin ortaya atılacağı, garantiler hakkında tartışmaların yapılacağı ve şartlarının anlaşmada açıkça belirtileceği geçici bir ateşkese gitmekten başka çaresi olmadığına inanıyor. Ed-Duveyri, “Garantiye ihtiyaç duyan tek şey savaşın durması değil; İsrail'in nihai çekilmesi de bir kriz ve Hamas'ın silahları gibi çetrefilli bir konu. Bu ve benzeri konular nihai statü müzakerelerine ertelenmeli” dedi.

fgthy
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze töreninde gözyaşı döken bir çocuk (Reuters)

Filistinli siyasi analist Eymen er-Rakab, mevcut krizin garantiler ve Washington'un gelecekte savaşı durdurma garantisi konusundaki tutumuna karar vermemiş olmasıyla ilgili olduğuna inanıyor. Er-Rakab, Gazze Şeridi'ndeki zor koşullar ışığında Hamas'ın kabul edeceği geçici bir ateşkesin sonuçlanmasının ardından garantiler krizinin arabulucular tarafından yapılacak sonraki görüşmelerin bir parçası olmasını bekliyor.

Hamas'ın garantiler konusundaki ısrarı, Trump'ın dün yaptığı açıklamada pazartesi günü Beyaz Saray'da Netanyahu ile yapacağı görüşmede Gazze ve İran'daki durumu ele alacağını duyurmasıyla birlikte geldi. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Trump, “Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını ve esirlerin geri dönmesini umuyoruz ve bunun önümüzdeki hafta içinde gerçekleşmesini bekliyoruz” dedi.

dfgth
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Netanyahu dün yaptığı açıklamada, geçen ay İran ile 12 gün süren savaşta elde ettiğini söylediği ‘büyük zaferin’ ardından Trump ile görüşmek üzere önümüzdeki hafta ABD'ye gideceğini söyledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Netanyahu'ya yakınlığıyla bilinen İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'in Gazze savaşının sona erdirilmesi konusunu görüşmek üzere Beyaz Saray yetkilileriyle bir araya gelmek üzere bu hafta Washington'da olacağını belirtti.

Bilgi sahibi Mısırlı kaynaklar dün yerel medyaya, ‘İsrail ve Hamas'ın sadece geçici bir ateşkes değil, kapsamlı bir takas anlaşması yapmaları için son saatlerde Mısır'ın artan baskısı’ hakkında konuştu.

Kaynaklar, çeşitli taraflardan heyetlerin önümüzdeki 72 saat içinde Kahire'ye gelmesinin beklendiğini, her iki tarafı temsil eden şahsiyetlerin ise anlaşmazlık noktalarını çözmek üzere halihazırda Kahire'de bulunduğunu söyledi.

sdfrgty
İsrail'in Gazze şehri sahiline düzenlediği saldırıda hayatını kaybeden akrabasının cenazesi başında gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)

Kaynaklara göre Netanyahu, ‘kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimali olan müzakereleri engellerken, Amerikalı arabulucu tam bir ateşkesi içeren anlaşmayı onaylaması karşılığında Netanyahu'nun siyasi kariyerini hapishanede sonlandırmayacak şekilde İsrail içinde tam bir beraat üzerinde çalışmayı teklif ediyor.’

Trump ile Netanyahu arasında Gazze konusunda yeni bir geçici anlaşmaya varılması için daha fazla görüşme yapılmasını bekleyen ed-Duveyri, ‘Washington'un bu krizi sona erdirmek için oynayacağı büyük bir rol olduğunu, önyargılı olmaması ve krizi mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için Mısır ve Katar ile birlikte çalışması gerektiğini’ belirtti.

Netanyahu'nun Washington ziyaretinin Gazze Şeridi için yeni bir anlaşmaya varılmasında ‘belirleyici’ olacağına inanan er-Rakab, Trump'ın Netanyahu’ya baskı yaparak Washington'dan ateşkes ilan edebileceğini ve bunun gerçekleşmesi halinde Hamas'ın ateşkesi kabul edeceğini ve ABD’nin anlaşmanın uygulanması sırasında garantilerin görüşüleceği sözünü vereceğini düşünüyor.