İsrail Gazze savaşında yeni bir strateji uygulamaya hazırlanıyor

İstihbarat bilgilerine göre ordu, büyük çaplı operasyonları azalttı ve özel kuvvetlerle yıldırım saldırılarına odaklandı

AFP
AFP
TT

İsrail Gazze savaşında yeni bir strateji uygulamaya hazırlanıyor

AFP
AFP

İsrail savaş kabinesi Üyesi Benny Gantz, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki çatışmaların seyrini değiştirmeye hazır olduğunu duyurdu.

Gantz dün yaptığı açıklamada, “Savaşı durdurmaya niyetimiz yok ve askeri operasyonlara devam edeceğiz, ama üçüncü aşamada” dedi.

ABD’nin tavsiyeleri

Şarku’l Avsat’ın İndependent Arabia’dan aktardığı habere göre, İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN), İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ndeki kara saldırısını sonlandırıp, istihbarat bilgilerine göre spesifik ve odaklanmış hava saldırıları gerçekleştirmeye hazırlandığını ve bu saldırıların da önümüzdeki haftalarda başlayacağını bildirdi.

Görünüşe göre savaşın yeni aşamasına geçiş, ABD’nin İsrail üzerindeki baskısı ya da savaş kabinesinin, Tel Aviv’in uluslararası desteğini sürdürmesini sağlamaya çalışan ABD’nin tavsiyesine verdiği yanıt bağlamında gerçekleşti.

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrail’e yaptığı son ziyarette, ordunun Gazze’deki büyük askeri operasyonlardan daha hassas operasyonlara geçmesini istediğini ve bu stratejinin bölgesel gerilimi azaltabileceğini söyledi.

Yeni savaş tablosu

Askeri bilimler uzmanı Said Fanuna, İsrail’in uygulamayı planladığı yeni strateji hakkında yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:

“ABD ve İsrail’in pozisyonlarına ilişkin askeri okuma ve analizlere göre, bunlar ordunun geniş çaplı operasyonlarını azaltması ve hedefli saldırılara odaklanmasına dayanıyor. ABD’nin teklifine göre bu aşama istihbarat bilgilerine dayanacak. Bu, şu anda büyük bir kara operasyonu yürüten dört tümenin operasyonu yerine, genel saldırı biçimine geçilmesi dışında, Gazze’de askeri teçhizatın bulunmasına gerek olmadığı anlamına geliyor.”

Fanuna konuya ilişkin yorumlarına şu ifadelerle devam etti:

“Bu yeni strateji, sınırlı hava desteğiyle güçlendirilmiş özel kuvvetlerin önceden belirlenmiş hedeflere karşı hareket etmesini gerektiriyor. Mesela İsrail ordusuna bir silah deposunun varlığına dair bilgi geldi. Komuta, bir takım askeri teçhizatı hareket ettirerek, onlarla birlikte belirlenen yere doğru Gazze’ye girer, görevini yerine getirir ve geri döner. Bu durumda hava bombardımanı gerekli olmadıkça kullanılmaz ve bir miktar tehlike söz konusudur. İsrail bu aşamaya geçmek için hazırlıklarına başladı ama çok yavaş ilerliyor. Bu aşamaya ulaşması yaklaşık üç hafta, yani önümüzdeki ocak ortasına kadar sürebilir. Bu, güneydeki Han Yunus şehrinde görevlerin tamamlanması şartına bağlı.”

Kuvvetlerin kuzeyden çekilmesi

Ordunun Golani Tugayı’nın Gazze’den çekildiğini duyurması, paraşütçüleri ve zırhlı kuvvetleri Gazze’nin kuzey kesiminden çıkarması nedeniyle İsrail zaten buna hazırlanıyor gibi görünüyor.

Bu, savaşın üçüncü aşamasına yönelik hazırlıkların başlayacağının resmi olarak duyurulmasından saatler önce geldi.

Hazırlık göstergesi olarak askeri teçhizat, Tuffah ve Darac mahalleleri dışında, Gazze’nin kuzeyindeki tüm bölgelerden çekildi ve sınır şeridi boyunca yeniden konuşlandırıldı.

Bu arada Han Yunus şehrine giren güçler hala mevzilenmiş durumda ve oraya şiddetli bir saldırı düzenliyor.

Fanuna’ya göre, İsrail ordusunun merkez bölgeye (Bureyc Mülteci Kampı ve Nuseyrat Mülteci Kampı’nın bazı bölgelerine) yönelik hazırlık yaptığı saldırıyla eş zamanlı olarak Han Yunus şehri, savaşın yoğun safhasının son durağı olabilir.

Operasyonel kontrol

İsrail ordusu dün, Gazze Şeridi’ndeki kara harekatının genişlediğinin son göstergesi olarak, Gazze merkezindeki bazı bölgelerde yaşayanlardan tahliyelerini ve güneye gitmelerini istedi.

İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Gazze Şeridi’nin kuzey bölgelerindeki operasyonları tamamlamak üzere olan güçler, Han Yunus’ta kara operasyonlarına devam ediyor, savaşı sürdürmeye ve operasyonu ek alanlarda genişletmeye hazırlanıyor.”

Yeni aşamaya dikkat çeken Hagari, “Gazze Şeridi’nin kuzeyi üzerinde neredeyse tam bir operasyonel kontrol aşamasına geldik, ki bu da son aşamadır ve yavaş yavaş daha kesin olacak farklı bir operasyon tarzına geçmeye hazırlanıyoruz” diye ekledi.

Ordunun bir diğer sözcüsü Avichai Adraee ise güçlerin Gazze’den çekilmesiyle ilgili olarak şunları söyledi:

“Gazze Şeridi’nin güneyinde kara operasyonlarının zirvesindeyiz. Güçlerin geri çekilmesi bir savaşçının kırılma noktasıdır. Operasyonel kontrol sağlandı ve güçler, Hamas’ın altyapısını yok edip, orada hedeflerine ulaştıktan sonra bölgeleri terk etti.”

Adraee, bunun yeni görevleri üstlenmeye hazırlanma bağlamında geldiğine dikkat çekti.

Ancak askeri gözlemciler, bunun farklı türdeki operasyonlardan, yani yeni stratejiden kaynaklandığına inanıyor.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.