Uluslararası arenadan Yemen'e ilişkin uyarı

Ülkede sosyal ve ekonomik kurumların çöküşüne ilişkin uyarıda bulundu.

Yemen’de 15,3 milyon kişi temiz su ve sağlıklı çevre hizmetlerinden yoksun. (Hükümet kaynakları)
Yemen’de 15,3 milyon kişi temiz su ve sağlıklı çevre hizmetlerinden yoksun. (Hükümet kaynakları)
TT

Uluslararası arenadan Yemen'e ilişkin uyarı

Yemen’de 15,3 milyon kişi temiz su ve sağlıklı çevre hizmetlerinden yoksun. (Hükümet kaynakları)
Yemen’de 15,3 milyon kişi temiz su ve sağlıklı çevre hizmetlerinden yoksun. (Hükümet kaynakları)

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Yemen'in sosyal ve ekonomik kurumlarının çöküşün eşiğinde olduğu konusunda uyarıda bulundu. Uyarı, askeri çatışmanın nispeten azalan sivil kayıplara yol açtığı, Yemenlilerin Birleşmiş Milletler'in barış için belirlediği yol haritasını takip ederek çatışmayı sona erdirmeyi umduğu bir dönemde geldi.

Ülke içi çatışmalarda dokuzuncu yılına giren Yemen'de UNICEF'in son raporuna göre 11,1 milyonu çocuk olmak üzere 21,6 milyon kişi yardıma ve korumaya muhtaç. Ayrıca yerinden edilmiş 4,5 milyon kişi olduğu ve yüksek miktarda yapılan insanî yardımların şimdiye kadar Yemen'deki milyonlarca çocuğu etkili bir şekilde koruduğu vurgulandı.

Uluslararası kuruluş, ülkedeki çatışmanın kapsamlı bir siyasi çözüme ulaştırılmaması durumunda çocukların ve ailelerinin artan ihtiyaçlarından endişeli olduğunu ifade ediyor. UNICEF'in insani stratejisi, hayat kurtaran doğrudan yardım sunmak ve aynı zamanda insani çalışma ile kalkınma arasındaki ilişkiyi düzenleyerek acil ihtiyaçları karşılamak için bütünsel bir yaklaşım oluşturmayı içeriyor.

Fotoğraf Altı: Yemen, kolera ve akut ishal salgınlarına karşı oldukça savunmasız. (Birleşmiş Milletler)
Yemen, kolera ve akut ishal salgınlarına karşı oldukça savunmasız. (Birleşmiş Milletler)

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), 2024 yılında Yemen'deki insani krize cevap vermek ve çocuklar ile ailelerin ihtiyaçlarını karşılamak için 142 milyon dolarlık finansmana ihtiyaç olduğunu duyurdu. Ancak UNICEF, acil müdahaleleri için gerekli olan finansman eksikliği durumunda temel hizmetlerin sürekliliğini tehlikeye atabileceğine dikkat çekti, bu da Yemen'deki çocukların ve ailelerin hayatlarını riske atabilir.

Kolera ve kızamık geri dönüyor

UNICEF, sivil kayıpları önemli ölçüde azaltan ateşkese rağmen birçok bölgede çatışmaların devam ettiğini belirtiyor.

Yemen’de ekonomide yaşanan zayıflık 2023 yılı boyunca da devam etti. Yemen ekonomisinin zayıflığı, para biriminin değer kaybı, genel ekonominin istikrarsızlığı, satın alma gücünün düşmesi ve ekonomik kuruluşların gruplar arasında bölünmesi gibi faktörler, ailelerin ve yoksul kesimin yaşadığı zorlukları ikiye katladı.

Fotoğraf Altı: Yetersiz beslenme nedeniyle tedavi merkezlerine 227 bin çocuk başvurdu. (Birleşmiş Milletler)
Yetersiz beslenme nedeniyle tedavi merkezlerine 227 bin çocuk başvurdu. (Birleşmiş Milletler)

Ayrıca, iklim değişikliğinin etkilerinin Yemen halkı için yabancı olmadığını vurgulayan UNICEF, sel ve kuraklığın nüfusun kötü beslenme durumunu daha da kötüleştirebilecek ek tehditler oluşturduğunun altını çizdi.

UNICEF, yaklaşık 17.3 milyon kişinin ciddi düzeyde gıda sıkıntısı yaşadığını belirtti ve temmuz ayına kadar 227 bin 228 çocuğun yetersiz beslenme nedeniyle tedavi merkezlerine alındığını, söz konusu merkezlerin sadece yüzde 50'sinin işlevsel olduğunu açıkladı. Kurumun bildirdiğine göre 20,3 milyon kişi yeterli sağlık hizmeti alamıyor.

Yemen'in hastalıkların yayılmasına açık olduğuna dikkat çeken UNICEF, bu yıl eylül ayına kadar kızamık ve kızamıkçık şüphesiyle bildirilen 424.52 vaka ve bunlarla ilişkilendirilen 514 ölüm meydana geldiğini kaydetti. Ayrıca bin 772 kişinin de hastalandığı bildirildi.  

UNICEF, Husi kontrolündeki vilayetlerde aşı yasağının halen yürürlükte olduğu ve aşı karşıtı mesajlar da dahil olmak üzere yanlış bilgilerin halk arasında yayılarak aşı endişenin artmasına yol açtığını vurguladı.

Eğitimin çöküşü

Şarku’l Avsat’ın BM’den edindiği bilgilere göre 7,8 milyonu çocuk olmak üzere 15,3 milyon kişi, suya ve sanitasyon hizmetlerine erişim imkanından yoksun. Bu, ülkenin kolera ve akut ishalin yayılmasına neden olacak büyük bir risk altında olduğu anlamına geliyor. Bu yılın ilk dokuz ayı boyunca, 5 bin 674 şüpheli kolera vakası bildirildi. Bunlarla ilişkilendirilen yedi ölüm vakası meydana geldi.

Fotoğraf Altı: Başkent Sana'daki hastanede beslenme sorunuyla başvuranların sayısı artıyor. (Reuters)
Başkent Sana'daki hastanede beslenme sorunuyla başvuranların sayısı artıyor. (Reuters)

Yemen'deki geniş çaplı insanî kriz, çocukların ve kadınların sömürüye, şiddete ve kötü muameleye daha fazla maruz kalmasına neden oldu, olumsuz uyum mekanizmaları arttı. Bu mekanizmalar arasında cinsiyete dayalı şiddet, cinsel istismar, çocuk evlilikleri, çocuk işçiliği, çocukların savaşa katılımı ve eğitim kesintileri gibi sorunlar mevcut.

Ülkede dokuz milyon çocuk, koruma hizmetlerine ihtiyaç duyarken, 8,6 milyon çocuk (2,7 milyon okula gitmeyen çocuk dahil) eğitim yardımına ve eğitime yeniden entegrasyona ihtiyaç duyuyor. Söz konusu ihtiyaçlar, süregelen çatışmalarda eğitim tesislerinin zarar görmesi nedeniyle ortaya çıktı.



Yardım adı altında katliam mı yapılıyor? GHF kapatılsın çağrısı

Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
TT

Yardım adı altında katliam mı yapılıyor? GHF kapatılsın çağrısı

Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)

130'dan fazla yardım ve sivil toplum kuruluşu (STK), faaliyetleri kaosa yol açan ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) kapatılması için çağrı yaptı.

Oxfam, Save the Children ve Af Örgütü'nün de aralarında bulunduğu kuruluşların bugün yayımladığı ortak açıklamada, GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinlinin yardım bölgelerinde öldürüldüğüne dikkat çekiliyor.

Kuruluşlar, sivillere yönelik saldırılarda çoğunlukla çocukların öldürüldüğünü vurgulayarak, GHF'nin insani yardım çalışmalarının tüm normlarını ihlal ettiğini belirtiyor:

Gazze'deki Filistinliler imkansız bir seçimle karşı karşıya: Ya açlıktan ölecekler ya da ailelerini doyurmak için çaresizce yiyeceğe ulaşmaya çalışırken vurulacaklar.

İsrail askerlerinin erzak dağıtım bölgelerindeki Filistinli sivillere "rutin olarak" ateş açtığı, Washington ve Tel Aviv destekli vakfın Gazze'deki durumu daha da kötüleştirdiği ve faaliyetlerinin sonlandırılması gerektiği ifade ediliyor.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

İsrail gazetesi Haaretz'in cuma günkü haberinde, kimliklerinin gizli tutulmasını isteyen İsrailli askerler, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilere ateş açma talimatı aldıklarını söylemişti. Askerler, Filistinlilerin orduya ait mevzilerden uzak tutulması için böyle bir emir verildiğini ancak "gereksiz yere ölümcül güç kullanmaktan endişe duyduklarını" belirtmişti.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ise iddiaları yalanlayarak "dağıtım merkezlerindekiler de dahil hiçbir sivile kasten ateş etme emri verilmediğini" savunmuştu. Başbakan Binyamin Netanyahu da gazeteyi orduya karşı dezenformasyonla suçlamıştı.

Diğer yandan İsrail ordusu, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilerin öldürülmesine dair soruşturma başlatıldığını da duyurmuştu. Ordudan dün yapılan açıklamada, GHF'nin yardım merkezlerine giden yollara yön ve uyarı levhaları yerleştirileceğini, sahalara erişimin iyileştirileceğini bildirmişti.

Independent Türkçe, BBC, Haaretz