İranlı kadınlar evlenememekten rahatsız

Yetkililer, gençler arasında çeşitli nedenlerle evlenme konusundaki isteksizliğin artmasından endişeli.

İran’da gençler arasında evlenmeye yönelik isteksizlik tartışmalara yol açıyor. (AFP)
İran’da gençler arasında evlenmeye yönelik isteksizlik tartışmalara yol açıyor. (AFP)
TT

İranlı kadınlar evlenememekten rahatsız

İran’da gençler arasında evlenmeye yönelik isteksizlik tartışmalara yol açıyor. (AFP)
İran’da gençler arasında evlenmeye yönelik isteksizlik tartışmalara yol açıyor. (AFP)

İran Parlamentosu Kültür Komitesi üyesi Amir Hüseyin Banki Bur, ülkedeki 30 yaş üstü bekar kadın sayısının 2 milyon 100 bine ulaştığını, evlenmemiş toplam genç sayısının da yaklaşık 4 milyon 600 bin olduğunu bildirdi. “Bu konuda endişe var... Bu sayı giderek artıyor” dedi.

İran'da gençler arasında bekarlık oranının yüksek olması, doğum oranının azalmasına yol açan faktör arasında. 2015 yılındaki son nüfus sayımına göre 15 -20 yaş arasındaki bekar kadınların sayısı 5 milyon 800 bin, 20 yaş üstü bekar kadınların sayısı 3 milyon 700 bin. Bekar kızların sayısı ise 3 milyon 700 bine ulaştı. 40 yaş üstü bekar kadınların sayısı 426 bine, 45 yaş üstündekilerin sayısı ise 242 bine ulaştı.

İran medyasında geçtiğimiz ekim ayında yayınlanan rapora göre ileri yaşlarda bekarlık, ülkenin gelecek yıllarda karşılaşabileceği krizlerden biri.

Raporda şu ifadelere yer verildi:

İran'da nüfusun yüzde 9,5'i yaşlı olarak kabul ediliyor ve eğer 1970'ler ve 1980'lerde doğan bekar bireylerin yaşlılık dönemine girişi de dikkate alınırsa, bu oran ülkenin toplam nüfusunun yüzde 30'unun üzerine çıkıyor.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığına göre1990 doğumlu bireyler arasındaki bekarlık sorununa dair yapılan bir çalışma, ekonomik sorunlar, konut maliyetlerinin artması, gelecek kaygısı ve evlilikte başarısızlık korkusu gibi nedenlerin bekarlık oranlarını artırdığını ortaya koydu. Ayrıca 70'ler ve 80'lerde doğanların boşanma oranlarının artması nedeniyle, 40 yaşın üzerindekiler arasındaki bekarlık sorununun İran için daha ciddi bir mesele haline geleceği kaydedildi.

Demografi alanında çalışmalar yürüten İranlı Şehla Kazemi bir yıl önce, bu sorunla ilgili uyarıda bulunmuştu. Kazemi, "Erkeklerde bekarlık oranı yüzde 2 iken, kadınlarda yüzde 5'" demişti.

Sosyologlar, nüfus artış hızının azalmasını bekarlık oranlarının yüksek olmasına bağlayarak, hükümetin yanlış politika ve nüfusu artırmak için sunduğu sonuçsuz çözümlerin, bekarlık olgusunun yayılmasına yol açacağı görüşünde. Bilim insanlarına göre bu olgu geçmişte, 40 yaşındaki kadınlar arasında dikkatli bir şekilde araştırılmadı. Hükümet sadece evlilik ve çocuk sahibi olduktan sonrasına ilişkin planlamalar ve araştırmalar yapıyor.

İran'da son on yılda yaşanan ekonomik sıkıntılar ve artan boşanma vakaları, evlenme isteğini kaybeden erkek ve kadınların sayısının artmasında büyük bir etken oldu. İranlı yöneticiler, başta Ayetullah Ali Hamaney olmak üzere rejim yetkilileri, bu soruna çözüm olarak kadınların sadece annelik ve ev işleriyle ilgilenmeleri gerektiğini savunuyor. Ancak bu yaklaşım, bireysel hak ihlallerini, ayrımcılık yasalarını, ekonomik ve sosyal sorunları dikkate almıyor.



Trump'a yakın aşırı sağcılar, Barrack'ın Suriye dosyasından uzaklaştırılmasını sağlar mı?

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, ABD’nin Şam Büyükelçiliği binasında ülkesinin bayrağını göndere çekerken (DPA)
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, ABD’nin Şam Büyükelçiliği binasında ülkesinin bayrağını göndere çekerken (DPA)
TT

Trump'a yakın aşırı sağcılar, Barrack'ın Suriye dosyasından uzaklaştırılmasını sağlar mı?

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, ABD’nin Şam Büyükelçiliği binasında ülkesinin bayrağını göndere çekerken (DPA)
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, ABD’nin Şam Büyükelçiliği binasında ülkesinin bayrağını göndere çekerken (DPA)

Medyada yer alan, ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack’ın Suriye ve Lübnan dosyalarını takip etme görevinden alınabileceği yönündeki haberler “ateş olmayan yerden duman çıkmaz” atasözünü hatırlatıyor.

Sosyal medya platformlarında son birkaç saat içinde ABD Başkanı Donald Trump'ın en büyük destekçilerinden biri olan sağcı cumhuriyetçi medya mensubu ve aktivist Laura Loomer'ın, Barrack'ın Suriye'deki görevinden alınmasını talep ettiği paylaşımları dolaşıma girdi.

dsv
Barrack, Lübnan’ın başkenti Beyrut'taki hükümet merkezinde açıklama yaparken (AFP)

Spekülasyonlar Barrack'ın Suriye'deki rolünün ötesine geçerek Lübnan'daki rolünü de kapsarken, ABD Dışişleri Bakanlığı Donald Trump, onu Lübnan dosyasından uzaklaştırmayı planladığı iddialarını yalanladı. Trump, Barrack’ın Suriye dosyasındaki sorumluluğuna ise değinmedi.

Loomer, “Trump yönetiminin denetim krizi sadece çalışanlarla sınırlı değil, ABD büyükelçilerine de uzanıyor” başlıklı uzun bir paylaşımda milyarder emlakçı, ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack’ın, ‘İslam'ın dış çıkarlarını Amerikan değerlerinin üzerinde tutması ve ABD'nin Ortadoğu'daki itibarını zedeleyen cihatçı şiddeti açıkça desteklemesi’ nedeniyle giderek daha yoğun bir şekilde incelemeye maruz kaldığını yazdı.

cvs
Trump ve Şara, Suudi Arabistan'da bir araya geldi, 14 Mayıs 2025 (AP)

Haber ajansı Associated Press (AP) cumartesi günü yayınladığı bir haberde, Başkan Trump'ın sosyal medyada tanınan sağcı provokatör Laura Loomer'ın yönetimindeki karar alma sürecindeki etkisini küçümsese de Loomer'ın öfkesini çeken Trump yönetimi yetkililerinin listesinin giderek uzadığını ve bu yetkililerin kısa sürede başkan tarafından görevden alındığını vurguladı.

Loomer, Barrack’ı geleneksel diplomatik veya güvenlik niteliklerinden yoksun olarak nitelendirerek, her ne kadar deneyimli bir bağış toplayıcı, politikacı ve bölge ülkeleriyle iyi ilişkilere sahip olsa da bu deneyiminin onu Suriye gibi çalkantılı bir ülkede ABD'nin politikalarını uygulamaya uygun hale getirmediğini belirttiği uzun paylaşımında “Barrack'ın felaket getiren ataması, Ortadoğu'da cihatçıların yayılmasını sağladı” dedi.

vfghty
Sağcı aktivist Laura Loomer, geçtiğimiz haziran ayında ABD Kongre Binası önünde (Getty)

Barrack'ın 2021 yılında Adalet Bakanlığı tarafından dış finansal ve siyasi bağlantıları nedeniyle sorgulandığını ve suçlandığını hatırlatan Loomer, “(Barrack) her ne kadar beraat etse de bu olay onun yöntemlerini ortaya çıkardı” ifadelerini kullandı. Loomer, bu bilgiyi, eski bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisinden aldığını söyledi.

Barrack'ın yolsuzluk iddialarıyla dolu bir geçmişi olduğunu belirten Loomer, onun mali faaliyetlerinin ülkesinin politikalarının uygulanmasıyla çelişip çelişmediğini sorguladı. Barrack'ın Ankara Büyükelçisi olarak görev yaptığı sırada ABD politikasını Türkiye'nin çıkarlarıyla uyumlu hale getirmesi, Müslüman Kardeşler gibi İslamcı grupları koruması da dahil olmak üzere bazı eylemlerinin büyük öfkeye neden olduğunu söyleyen Loomer, bu tür eylemlerin ‘İsrail gibi ABD müttefiklerini ihanete uğrattığını ve cihatçıların yayılmasını önleme çabalarını baltaladığını’ söyledi.

dsdfrgt
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, İstanbul'da ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile bir araya geldi. Görüşmeye Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani de katıldı (EPA)

ABD'nin ulusal güvenlik çıkarları için Tom Barrack'ın diplomatik görevinden derhal alınması gerektiğini öne süren Loomer, Trump yönetiminin birçok üyesinin Barrack'ı bir dost, hatta bağışçı olarak gördüğünü anladığını ekleyerek, “O halde büyükelçi olmak yerine, yine bir dost ve bağışçı olmaya devam etsin” ifadelerini kullandı.

Barrack'ın tüm diplomatik ve danışmanlık görevlerinden alınmasıyla başlayan bir mekanizma ile hareket edilmesi çağrısında bulunan Loomer, ardından, Yabancı Temsilciler Kayıt Yasası’nın (FARA) ihlali, adaletin engellenmesi ve terörizme maddi destek sağlama suçlarının soruşturulması için özel bir soruşturmacı atanmasını istedi.

Şimdiye kadar bu yorumların Barrack'ın geleceğini nasıl etkileyeceğine dair kesin tahminler yürütülmese de Barrack'ın Lübnan dosyasında üstlendiği rol, ABD’nin yeni Beyrut Büyükelçisi Michel İsa'nın, 1 Eylül'e kadar yaz tatiline giren Senato tarafından adaylığı onaylandıktan sonra göreve başlamasıyla sona erebilir. Başkan Trump'a çok yakın bir isim olan Büyükelçi İsa, Trump’la doğrudan iletişim halinde olduğundan Lübnan'a özel bir elçi atanmasına gerek kalmayacak ve bu görevi büyükelçi üstlenecek.