Sudan El-Gadarif'te seferberlik ve ‘daha büyük savaş’ beklentisi hakim

Burhan'ın yardımcısı Yasir el-Ata, Hızlı Destek Kuvvetleri karşısında zafer kazanma sözü verdi.

Sudan'ın el-Gadarif Eyaleti Valisi, pazar günü ordu destekçileriyle bir araya geldi. (SUNA)
Sudan'ın el-Gadarif Eyaleti Valisi, pazar günü ordu destekçileriyle bir araya geldi. (SUNA)
TT

Sudan El-Gadarif'te seferberlik ve ‘daha büyük savaş’ beklentisi hakim

Sudan'ın el-Gadarif Eyaleti Valisi, pazar günü ordu destekçileriyle bir araya geldi. (SUNA)
Sudan'ın el-Gadarif Eyaleti Valisi, pazar günü ordu destekçileriyle bir araya geldi. (SUNA)

Sudan’ın doğusunda bulunan el-Gadarif eyaletinde ordu destekçileri arasında askeri seferberlik düzeyi artarken, Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Yasir el-Ata, Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) karşı ‘zafer’ elde etme sözü verdi.

El-Ata, dün (Pazartesi) yayınlanan bir videoda kendilerinin (ordunun) HDK’yi mağlup edeceğini söyledi ve konuşmasında bunun için iki kez yemin etti. El-Ata'nın açıklamaları, ordunun ülkenin doğusunda bulunan el-Gadarif eyaletinde ‘seferberlik halindeki’ kişilere karşı savaşmak amacıyla gönüllü olan sivil kalabalıklar için düzenlediği askerî geçit töreniyle aynı zamana denk geldi.

El-Gadarif, HDK’ye karşı gelecekteki savaşlara hazırlık amacıyla ‘Sudan ordusu için büyük bir askeri seferberlik merkezi’ gibi bir şeye dönüştü.

El-Gadarif’in stratejik konumu göz önüne alındığında, HDK’nin el-Gadarif'e yaklaşık 238 kilometre uzaklıkta bulunan El Cezire eyaletinin tamamı üzerindeki kontrolünü sıkılaştırdıktan sonra bir sonraki askeri hedefinin burası olması düşünülüyor.

Sudan Ordusu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan'dan destek aldıklarını belirten el-Ata, ordu güçlerine hitaben şunları söyledi: “Önümüzdeki günlerde daha büyük çatışmalar olacak ve onlar (HDK) tüm Sudan'dan kaçacaklar.”

El-Ata, Hartum eyaletinin ikinci büyük şehri olan Omdurman’daki askeri operasyonları yönetiyor.

Sudan Ordusu'nun resmî Facebook hesabı, seferberlik halindeki gönüllülerden oluşan, hafif ve orta silahlarla donatılmış büyük askeri birlikleri gösteren fotoğraflar yayınladı. El-Gadarif eyaletindeki halk direnişinin, “HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu’nun (Hamideti) terörist milislerini yenmek için silahlı kuvvetler ve diğer düzenli kuvvetlerle birlikte hareket etmesi” gerektiği bildirildi.

“Halk direnişi üyelerinin, Genel İstihbarat Teşkilatı ve eyalet hükümetinin desteğiyle isyancı milislere karşı koymak için ileri düzeyde eğitim aldığı” belirtildi.

Yerel kaynaklar Şarku'l Avsat'a şunları söyledi: “Ülkede savaşı kışkırtmakla suçlanan izole rejimin önde gelen liderleri, geçtiğimiz haftalarda el-Gadarif’te büyük grup gençleri silahlandırmaya başladı.” Kimliklerini gizlemeyi tercih eden kaynaklar, “Eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde önemli bir görev üstlenen tanınmış bir İslamcı liderin, militanların toplanmasını ve Kalaşnikof türü silah dağıtımını bizzat denetlediğini” ifade etti. Kaynaklar, “Söz konusu seferberliğin kamusal alanda, vatandaşların duyabileceği ve görebileceği şekilde gerçekleştiğini” vurguladı.

El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'nin HDK’nin eline geçmesinin ardından, el-Gadarif eyalet hükümeti olağanüstü hâl ve sokağa çıkma yasağı ilan etti. Çok sayıda düzenli güçle eyalete giden girişleri ve geçişleri güvenlik altına aldı.

Buna rağmen el-Gadarif, vatandaşlar arasında HDK tarafından beklenen herhangi bir saldırı konusunda bir endişe ve korku durumuna tanık oluyor. Gözlemcilere göre, Hamideti'nin güçleri, Hartum'daki güçlerine doğu sınırından askeri ve lojistik malzeme sağlamak amacıyla bir sonraki aşamada el-Gadarif'i askeri hedef haline getiriyor.

Bu, Burhan'ın, ‘halk direnişine’ güçlü desteğini vurgulayarak ‘Onur Savaşı’ olarak tanımladığı şeye katılmak üzere sivillerin savaşması için eğitim kamplarının açılmasını yönettiği bir zamanda gerçekleşti.

Burhan, halk direnişine bağlı gruplara orduya katılma çağrısında bulunarak, kendilerini ve bölgelerini savunmaları için onlara ‘silah sağlama’ sözü verdi. “Ordunun onlara daha fazla silah sağlamaya hazır olduğunu” belirtti.

Devrik Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in rejimine bağlı, hem el-Mücahidin hem de el-Bera tugayları da dahil olmak üzere çok sayıda birlik, ordu ile HDK arasında geçtiğimiz yıl Nisan ayında savaşın başlamasından bu yana askerî çatışmalara katıldı.

Arenadaki aktif siyasi ve sivil güçler, ülkede devam eden savaşa sivillerin seferber edilmesine ve müdahil olmasına, savaşın tüm ülkeyi etkileyecek kapsamlı bir iç savaşa dönüşmesi korkusuyla karşı çıkıyor.

Buna paralel olarak, dün (Pazartesi) başkent Hartum'da ordu ile HDK arasındaki askeri çatışmaların yoğunluğu, Omdurman şehrinin çeşitli bölgelerinde meydana gelen sınırlı çatışmalar dışında azaldı. Hartum sakinleri, ordu güçlerinin HDK tarafından kontrol edilen bazı mahallelerde ilerlediğini bildirdi.



Hamas, Refah ve Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki 5 esiri teslim etti

Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)
Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)
TT

Hamas, Refah ve Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki 5 esiri teslim etti

Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)
Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)

Hamas bugün Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde iki esir askerin Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne (ICRC) teslim edilmesinden yaklaşık iki saat sonra Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda üç İsrailli esiri daha teslim etti.

Şarku’l Avsat’ın Filistin Enformasyon Merkezi'nden aktardığına göre Nuseyrat Mülteci Kampı’nda Hamas savaşçıları ve halktan oluşan bir kalabalığın ortasında teslim edilen esirler Eliya Cohen, Omer Shem-Tov ve Omer Wenkert’di.

Hamas daha önce de Tal Shoham ve Avera Mengistu'yu Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ICRC temsilcilerine teslim etti.

Basında yer alan haberlere göre Hamas, altıncı esir olan Hişam es-Seyyid'i Gazze'deki Filistinlilere saygısından dolayı Gazze şehrinde tören yapmadan teslim etmeye karar verdi.

Refah'taki Hamas savaşçıları, ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana yedinci takasın bir parçası olarak iki esiri ICRC temsilcilerine teslim etmeden önce bir platforma getirdi.

İsrail ordusu, serbest bırakılmalarının ardından esirleri ICRC’den teslim aldığını duyurdu. Ordudan yapılan açıklamada, ordu ve Şin-Bet’ten ortak bir gücün ‘serbest bırakılan İsrailli esirleri’ teslim aldığı ve onlara ‘İsrail topraklarına kadar’ eşlik ettiği belirtildi.

Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)Hamas mensupları, İsrailli esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etti. (AFP)

ICRC’ye ait otobüsler, Hamas'ın elindeki esirleri almak üzere bugün Gazze Şeridi'nin Nuseyrat kasabasına ulaştı.

Esir Tal Shoham, takas anlaşması kapsamında bugün Refah'ta Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim edildi. (Reuters)Esir Tal Shoham, takas anlaşması kapsamında bugün Refah'ta Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim edildi. (Reuters)

İsrailli esir Mengistu'nun ailesi, on yıldan fazla süren ‘tahmin dahi edilemez acıların’ ardından serbest bırakılmasını memnuniyetle karşıladı. Aile bireylerinden biri, “Ailemiz 10 yıl beş ay boyunca tahmin bile edilemeyecek acılara katlandı... Tüm bu süre boyunca, geri dönmesini sağlamak için çabalar durmadı. Dualar edildi ve bazen sessizce, sadece bugün yankı bulan çağrılar yapıldı” ifadelerini kullandı.

Hamas mensupları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşmasının bir parçası olarak altı esiri Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyelerine teslim etmeye hazırlanıyor. (Reuters)Hamas mensupları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşmasının bir parçası olarak altı esiri Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyelerine teslim etmeye hazırlanıyor. (Reuters)

Daha önceki teslimlerin çoğunda olduğu gibi, Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın onlarca mensubu, yağmurlu kış havasında, teslimden önce genellikle esirlere eşlik edilen bir platformun da kurulduğu tören alanını kordon altına aldı

 Yaklaşık on yıl önce Gazze Şeridi'ne giren İsrailli esir Avera Mengistu, Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşması kapsamında Refah'ta ICRC ekiplerine teslim edilmeden önce (Reuters)Yaklaşık on yıl önce Gazze Şeridi'ne giren İsrailli esir Avera Mengistu, Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşması kapsamında Refah'ta ICRC ekiplerine teslim edilmeden önce (Reuters)

Hamas dün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'ni enkaza çeviren 15 aylık yıkıcı savaşın ardından 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının ilk aşamasının sonunda 1 Mart'a kadar İsrail'e teslim edilmesi gereken son canlı esirler olan altı İsrailli esiri cumartesi günü (bugün) serbest bırakacağını duyurdu.

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etmeye hazırlanan bir Hamas mensubu (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta esirleri Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) teslim etmeye hazırlanan bir Hamas mensubu (Reuters)

Filistin Esirler Cemiyeti, 50'si müebbet hapis cezasına çarptırılmış olmak üzere, 602 Filistinli mahkûmun serbest bırakılacağını açıkladı. Cemiyet, mahkumlardan 108'inin Filistin toprakları dışına sınır dışı edileceğini bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Filistin Esirler Cemiyeti, ICRC’nin Hamas saldırısı sırasında kaçırılan Eliya Cohen, Tal Shoham, Omer Shem-Tov ve Omer Wenkert'in yanı sıra yaklaşık on yıldır esir olarak tutulan 36 yaşındaki Hişam es-Seyyid ve 39 yaşındaki Avera Mengistu'yu da teslim alacağını açıkladı.

Esir Omer Shem-Tov'un arkadaşları, takas anlaşması çerçevesinde Hamas tarafından bugün serbest bırakılacak esirler arasında yer alan arkadaşlarının teslim törenini izliyor. (AFP)Esir Omer Shem-Tov'un arkadaşları, takas anlaşması çerçevesinde Hamas tarafından bugün serbest bırakılacak esirler arasında yer alan arkadaşlarının teslim törenini izliyor. (AFP)

Esirlerden Eliya Cohen (27), Tal Shoham (40), Omer Shem-Tov (22) ve Omer Wenkert (23) 7 Ekim 2023'teki saldırıda kaçırıldı.

Ateşkesin başlamasından bu yana İsrail, bin 100'den fazla Filistinli tutuklunun serbest bırakılması karşılığında üçü ölü olmak üzere 22 esiri teslim aldı. Ateşkes anlaşmasının 1 Mart'ta sona erecek ilk aşamasında, İsrail'in hapishanelerinde tuttuğu bin 900 Filistinli tutukluyu serbest bırakması karşılığında Hamas'ın sekizi ölü olmak üzere 33 esiri serbest bırakması öngörülüyor.

Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda İsrailli esirleri ICRC'ye teslim etmeden önce yerlerini alan Hamas mensupları (AP)Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda İsrailli esirleri ICRC'ye teslim etmeden önce yerlerini alan Hamas mensupları (AP)

Ateşkes çatışmaları durdurdu, ancak savaşın kalıcı olarak sona ermesi ihtimali belirsizliğini koruyor.

Hamas, savaşta verdiği ağır kayıplara rağmen Gazze Şeridi'nin kontrolünün halen kendisinde olduğunu göstermeye çalışıyor. Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki savaşı en az 48 bin kişinin hayatını kaybetmesine, bölgenin büyük bölümünün harap olmasına ve yüz binlerce kişinin yardım tırlarına güvenerek kamplara kaçmak zorunda kalmasına neden oldu. İki taraf, arabulucuların kalan 60 kadar esirin iadesi ve İsrail güçlerinin geri çekilmesi konusunda anlaşmaya varmayı amaçladığını söylediği ikinci aşama görüşmelerine başlamak niyetinde olduklarını söyledi. Ancak anlaşma umutları, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi'ni Filistinlilerden boşaltma ve burayı ‘Ortadoğu’nun Rivierası’ haline getirme önerisinin bölgede yarattığı şokun da etkisiyle Gazze'nin geleceği konusundaki anlaşmazlıkların gölgesinde kaldı.