Mısır Meclisi ile hükümet arasında Müftü çatlağı

Mısır Parlamentosu ile hükümet arasında ölüm cezası davalarında Müftü'ye danışma konusunda anlaşmazlık

Mısır Parlamentosu'nun önceki oturumu (Mısır Parlamentosu)
Mısır Parlamentosu'nun önceki oturumu (Mısır Parlamentosu)
TT

Mısır Meclisi ile hükümet arasında Müftü çatlağı

Mısır Parlamentosu'nun önceki oturumu (Mısır Parlamentosu)
Mısır Parlamentosu'nun önceki oturumu (Mısır Parlamentosu)

Mısır Temsilciler Meclisi’nde, Meclis Başkanı Hanefi Cibali ile Mısır Adalet Bakanı Ömer Mervan arasında dün idam cezası davalarının Mısır Müftüsüne danışılmasıyla ilgili tartışma çıktı. Cibali, Meclis'in yasayı nihai olarak onaylamasının ardından Adalet Bakanlığı'nın "Ceza Muhakemeleri Usulleri" yasasında yaptığı değişikliği eleştirdi.

Mervan dünkü oturum sırasında, “Değişikliklere hızlı yanıt verdiği için Temsilciler Meclisi'ne teşekkür ediyorum. İnsan bilimleri alanında, bakış açılarının olduğu mevzuat, kanunlar ve etik de dahil olmak üzere her zaman verme ve alma vardır ve bunlarda anlaşmazlık olması ayıp değil” ifadelerini kullandı. Temsilciler Meclisi Başkanı ise, Mısır Parlamento Başkanı'nın "bir siyasi bakan için kabul edilemez" olarak değerlendirdiği "yasaların ve değişikliklerin Konsey tarafından onaylanmasının ardından tartışmaya yer olmadığını" vurguladı.

Cibali Mervan’a hitaben yaptığı açıklamada, “Mısır anayasasını okudunuz mu? Bu bir fikir ayrılığı değil, yoruma açık olmayan bazı varsayımlar var” diyerek, Mısırlı bakanın “Kanunun onay aşamasından önce alınması ve yanıtlanması, her zaman Temsilciler Meclisi'nin yararınadır ve burada kanun taslağı en iyi haliyle ortaya çıkana kadar entegrasyon gerçekleşir” dediğini kastetti.

Anlaşmazlık, Mısır Müftüsü'nün birinci ve ikinci derece idam cezalarına ilişkin görüşünün alınmasını düzenleyen maddeye ilişkin hükümet tarafından önerilen değişiklikleri Temsilciler Meclisi'nin reddetmesiyle ilgili. Hükümetin teklifi, müftünün görüşünün yalnızca birinci aşamadaki davayla sınırlandırılması ve savcılığın cezayı artırmak için temyiz yoluna başvurması halinde müftünün görüşünün temyiz düzeyinde alınması yönünde.

Temsilciler Meclisi Başkanı dünkü oturum sırasında, hükümet teklifinin "Yargıtay'ın Kasım 2006'da verdiği kararla çeliştiğine değinerek, “idam cezası öncesinde ve sonrasında iki kez müftünün görüşüne başvurulması, kanunun gerektirdiği kararın geçerliliği için gerekli bir şart” olduğunu hatırlattı. Ayrıca, genellikle hükümetin teklifinin "uluslararası düzeyde olumsuz bir etkiye sahip olduğuna değinen Cibali, dosyanın sorumlusu olarak Adalet Bakanlığı'nın bu konuda daha dikkatli olması gerektiğini söyledi. Ancak Adalet Bakanı dün, "Mısır'ın uluslararası mülahazalar arasında Müftünün kararlar hakkındaki görüşünün de yer aldığını" vurgulayarak kendi bakış açısını savundu.

 Mısır'daki parlamenter sistemler uzmanı Abdünnasır Kandil, Temsilciler Meclisi'nde yaşananların "hükümetin sunduğu yasalara ve bunlarda yapılan değişikliklere yanıt verirken parlamento araçlarının kullanılması" ile tutarlı olduğuna inanıyor. Şarku’l Avsat’a konuşan Kandil, Mısır Adalet Bakanı'nın Temsilciler Meclisi'nde hükümetin önerdiği değişiklikle ilgili yorumunun "geç” olduğuna dikkati çekerek, Mervan’ın daha önce yasanın değiştirilen maddelerinin oylamaya sunulması ve tartışılmasından önceki tartışmalar sırasında parlamento temsilcilerini önerilen değişiklikler konusunda tam olarak ikna etmesi gerektiğini vurguladı.

Mısır Temsilciler Meclisi üyesi milletvekili Ziyauddin ed Davud Şarku’l Avsat’a, hükümet teklifinin reddedilmesinin davadaki sanığın idam cezasını hak etmesini sağlayacak "her türlü ek garantinin" tutulmasına ve dolayısıyla davada Müftü'ye iki kez danışmak için geri dönmesine (önemli bir konu) verilen destekten kaynaklandığına değinerek, müftünün görüşünün kanuna göre tavsiye niteliğinde olduğunu söyledi.



BM müfettişleri Suriye'de delil toplamaya başlamak için izin istiyor

Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)
Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)
TT

BM müfettişleri Suriye'de delil toplamaya başlamak için izin istiyor

Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)
Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)

Birleşmiş Milletler Suriye müfettişlerinin başkanı, dün, ülkede işlenen zulümlere ilişkin kanıt toplamak için yeni yetkililerden saha çalışmasına başlamak için izin istediğini açıkladı.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndan çıkan Uluslararası, Tarafsız ve Bağımsız Mekanizma'nın başkanı Robert Botti, Aralık 2016'da şu ana kadar uzaktan yürütülen soruşturmaların ardından “yüzlerce gözaltı merkezinin belgelendiğini (...) her güvenlik merkezinde, “Her üssün, her hapishanenin kendine ait gözaltı yeri ya da toplu mezarı olduğunu” belirtti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre teşkilata, "İşlenen suçların tam boyutunu öğrenmemiz uzun zaman alacak" ifadesinde bulundu.

Merkezi Cenevre'de bulunan Uluslararası, Tarafsız ve Bağımsız Mekanizma, 2011 yılında savaşın başlangıcından bu yana Suriye'de işlenen uluslararası hukuka göre en ciddi suçlardan sorumlu olanların soruşturulmasına ve kovuşturulmasına yardımcı olmaktan sorumludur.

Şam, geçmişte bu BM müfettişlerinin Suriye'ye gitmesine izin vermemişti.

Robert Botti, ekibinin yeni yetkililerden "misyonumuzu uygulamaya yönelik bir çerçeveyi müzakere etmek üzere Suriye'ye gitmek için izin istediğini" söyledi.

Kanada Başsavcısı ve Hukuk Görevlisi, "Verimli bir toplantı yaptık ve resmi olarak geri dönüp çalışmaya başlayabilmemizi talep ettik ve onların yanıtını bekliyoruz" dedi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre, eski Suriye hükümetinin hapishanelerinde 2011 yılından bu yana 100 binden fazla insan öldürüldü.

Beşşar Esed rejiminin 8 Aralık'ta devrilmesinin ardından hapishane kapılarının açılmasından bu yana, suçlara ilişkin belge ve diğer deliller konusunda endişeler ortaya çıktı.

Botti, Suriye'de "kovuşturmamız gereken kişileri mahkûm etmek için yeterli kanıt bulunduğunu" ancak bunu sürdürmenin "tüm aktörler arasında çok fazla koordinasyon gerektirdiğini" söyledi.

Uluslararası, Tarafsız ve Bağımsız Mekanizma tarafından uzaktan toplanan deliller, son yıllarda başta Belçika, Fransa, İsveç ve Slovakya olmak üzere 16 yargı bölgesinde yürütülen yaklaşık 230 soruşturmada kullanıldı.