Ürdün’ün saldırılarını kınayan Suriye bir insansız hava aracını düşürdü

Amman'daki kaynaklar: Şam güvenlik anlaşmalarına uymuyor.

Suriye Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı. (SANA)
Suriye Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı. (SANA)
TT

Ürdün’ün saldırılarını kınayan Suriye bir insansız hava aracını düşürdü

Suriye Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı. (SANA)
Suriye Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı. (SANA)

Suriye, Ürdün Hava Kuvvetleri'nin kendi topraklarındaki birçok kasaba ve bölgeye yönelik saldırılarını kınadı. Söz konusu saldırıların sonuncusu, sınırdan Ürdün'e uyuşturucu kaçakçılığı yapan unsurlara yönelik olduğu gerekçesiyle Suveyda'nın güney kırsalındaki köylerin hedef alınmasıydı.

Suriye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “İki ülke arasındaki kardeşlik ilişkilerinin devam eden restorasyonunu etkilememek için kontrol altına almaya çalıştığımız olaylarla ilgili bu tür askeri operasyonların hiçbir haklı gerekçesi yok. Son dönemdeki siyasi, medya ve askeri gerginlikler, iki ülkenin ortak komiteleri arasında mutabakata varılan hususlarla tutarlı değil” ifadeleri yer aldı.

Suriye Savunma Bakanlığı, dün (Salı) erken saatlerde, sınır muhafız güçlerinin Ürdün sınırı yakınında bir insansız hava aracını düşürdüğünü bildirdi. Bakanlığın resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan açıklamada, Suriye Silahlı Kuvvetleri’nin Dera vilayeti kırsalında yol kenarındaki çok sayıda patlayıcıyı imha etmeyi başardığı ifade edildi.

Ürdünlü kaynaklar ise “Suriye'nin güneyindeki aşiretlerin öfkesini kontrol altına alma girişimi” olarak değerlendirdikleri Suriye açıklamalarının önemini küçümsedi. Suriye tarafının “iki taraf arasında yapılan bir dizi güvenlik toplantısının sonuçlarını ve bunlardan çıkan tavsiyeleri uygulama taahhüdünde bulunmadığı” vurgulandı. Şarku’l Avsat’ın ulaştığı kaynaklar ayrıca “üzerinde mutabakata varılan her şeyin Suriyeliler tarafından, açık bir tereddüt ve vaatlerin yerine getirilmesindeki yavaşlıktan sonra hayata geçirilmediğini” belirtti.

Diğer yandan Ürdün Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sufyan el-Kudah, Ürdün'ün kaçakçılık operasyonlarını durdurmak için Suriye hükümetiyle koordinasyonu sürdürmeye hazır olduğunu ve Suriye'deki kardeşlerin bunlara karşı pratik, etkili, hızlı tedbir ve adımlar atmasının beklendiğini belitti.

El-Kudah, şu ifadeleri kullandı: “Ürdün, 1 milyon 300 binden fazla Suriyeli’ye ev sahipliği yaparak onlara güvenlik, emniyet ve insanca bir yaşam sağladı. Silahlı kuvvetler, savaştan kaçmak için sınırı geçen binlerce kişiyi kucakladı. Ürdün, Suriye'nin güvenliği ve özellikle Ürdün'le tarihi kardeşlik ilişkileri olan komşu vilayetler Suveyda ve Dera'daki halkın güvenliği konusunda endişe duyuyor.”



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.