Dera'daki yerleşim grupları batı kırsalındaki uyuşturucu satıcılarına saldırıyor

Yerleşim grupları tarafından dün bulunan uyuşturucu örnekleri
Yerleşim grupları tarafından dün bulunan uyuşturucu örnekleri
TT

Dera'daki yerleşim grupları batı kırsalındaki uyuşturucu satıcılarına saldırıyor

Yerleşim grupları tarafından dün bulunan uyuşturucu örnekleri
Yerleşim grupları tarafından dün bulunan uyuşturucu örnekleri

Dera'nın batı kırsalındaki merkez komitelere bağlı yerleşim grupları, dün Tafas, Atman ve Dael kasabaları arasındaki es-Saade bölgesinde bulunan çiftliklerden birine baskın düzenledi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), merkez komitelerin Dera'nın batı kırsalındaki Dael’de düzenlediği baskında bir uyuşturucu satıcısının öldürüldüğünü, üç kişinin de gözaltına alındığını bildirdi. İki tarafın karşılıklı ateş açtığı baskında, büyük miktarda uyuşturucu ele geçirildi. Gözaltına alınanlar, akıbetleri bilinmeden rejim hapishanelerinden birine götürüldü.

Bölgedeki yerel kaynaklar, Şarku'l Avsat'a, dün sabah Dera'nın batı kırsalındaki Tafas ile Dael arasındaki es-Saade bölgesinde bulunan çiftliklerde çatışma seslerinin duyulduğunu bildirdi. Merkez komitelerin grupları çiftliklere saldırmaya, orada bulunanlar da operasyonu püskürtmeye çalıştı.

t6um7k
Uyuşturucu taciri Rafi er-Ruveys'in internet sitelerinde dolaşan fotoğrafı

Kaynaklar, es-Saade bölgesinin Suriye rejimine ait askeri noktalara ve birliklere yakın ve hâkim bölgelerden biri olduğuna dikkat çekti. 27 Haziran'da tarım arazilerini hedef alan bilinmeyen bir hava saldırısına maruz kalınmış, herhangi bir can kaybı yaşanmamıştı. Uyuşturucu taciri Rafi er-Ruveys'in kardeşinin yıllardır o bölgede yaşadığının bilindiği ve söz konusu saldırının ona yönelik gerçekleştirildiği ifade ediliyor.

Suriye muhalefetinin Ahrar Horan Topluluğu internet sitesi, çatışmaların genç Abdullah Gazi er-Ruveys'in öldürülmesiyle sonuçlandığını ve Dael yakınlarındaki es-Saade çiftliklerinden üç kişinin daha gözaltına alındığını bildirdi. Gözaltına alınanlar arasında uyuşturucu taciri Rafi er-Ruveys'in kardeşi de bulunuyor. Site, Rafi er-Ruveys’in 17 yaşındaki oğlu Abdullah Rafi er-Ruveys’den geçtiğimiz perşembe günü gözaltına alındığı sırada elde edilen bilgiler üzerine merkez komite gruplarının çiftliklere baskın düzenlediğine dikkat çekti. Abdullah, bölgede çok sayıda kişinin uyuşturucu kaçakçılığına karıştığını itiraf etti.

sc
Uyuşturucu taciri Meri er-Remsan'ın internet sitelerinde dolaşan fotoğrafı

Basında çıkan haberlere göre, Rafi er-Ruveys, Dera vilayetindeki en büyük uyuşturucu satıcılarından ve kaçakçılarından biri olarak kabul ediliyor. Suveyda'daki tanınmış uyuşturucu satıcısı Mari er-Remsan, geçen mayıs ayında bir hava saldırısıyla hedef alındıktan sonra bölgeden uzaktaydı. Dera vilayetinden haberler yayınlayan medya platformu Dera 24 haber sitesine göre, o sırada güvenlik servislerinden oluşan ortak bir devriye, Dera vilayetinin doğu kırsalındaki Maaraba kasabası yakınlarındaki Rafi er-Ruveys çiftliğine baskın düzenledi.

serg
Yerleşimci grupların dün (salı) Dera'nın batı kırsalında yürüttükleri operasyonda buldukları uyuşturucular

Bedevi kabilelerinden gelen er-Ruveys, uyuşturucu ticareti alanında çalışmakla suçlanıyor ve bu çiftliği de üretim tesisi veya depo olarak kullandığından şüpheleniliyordu.

Ahrar Horan Topluluğu internet sitesinde, 2018 yılında Suriye rejimiyle Rusya destekli yerleşim anlaşması imzalayan eski muhalif gruplardan olan Dera'nın batı kırsalındaki merkez komitelere bağlı yerleşim grupları hakkında yayın yapıldı. Ayrıca, Dera'nın batı kırsalındaki es-Saade bölgesindeki çiftliklere yapılan baskında bulunduğu söylenen büyük miktarlarda uyuşturucu ve gece görüş cihazının fotoğrafları paylaşıldı.

7ıöı7
2018'de Dera'daki Tafas'a giren Rus kuvvetleri (arşiv)

Dera vilayeti, yerleşimci grupların uyuşturucu ticareti ve kaçakçılıkla suçlanan gruplar ile DEAŞ'la bağlantılı diğer gruplara karşı gerçekleştirdiği çok sayıda askeri operasyona tanık oldu. Söz konusu operasyonların sonuncusu, bu ayın başında örgüte üye olmakla suçlanan bir grubun Dera'nın batı kırsalındaki el-Yadude kasabasına saldırmasıydı.

Yerleşim grupları daha önce de Mart 2023’te Nasib ve Ummu’l Meyazin kasabalarında uyuşturucu ticareti ve kaçakçılık yapan gruplara saldırmıştı.



ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
TT

ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)

Hizbullah, Lübnan’da silahların yalnızca resmi güvenlik kurumlarının elinde bulunmasına yönelik yerel ve uluslararası taleplere karşı ‘varoluşsal tehdit’ kartını öne sürdü. Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, ‘ulusal güvenlik stratejisinin’ tartışılmasına başlanmadan önce bu tehdidin ortadan kaldırılması şartını koştu. Bu durum, Lübnan devleti ile Hizbullah arasında bir ‘farklılaşmaya’ işaret ediyor. Zira devlet, ABD’li arabulucu Tom Barrack’ın önerisini ‘olumlu şekilde ele alacakken’ Hizbullah farklı bir tutum sergiliyor.

Kasım’ın son açıklaması, silahlarını teslim etme mekanizmalarının tartışılmasına karşılık daha önce öne sürdüğü şartlara eklenen yeni bir koşul olarak görülüyor. Bu şartların başında ise, İsrail’in ateşkes anlaşmasındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi koşuluyla Hizbullah’ın silah konusunu görüşmeye hazır olacağı yönündeki talep geliyor. Her ne kadar Lübnan’daki resmi çevreler, Hizbullah’ın bu dosyada ‘esnek davrandığını’ ve ‘ağır silahlarını (nokta atışlı füzeler ve insansız hava araçları) teslim etmeye hazır olduğunu’ ifade etse de, konuya yakın kaynaklara göre Hizbullah, İsrail’in önceden bazı adımlar atmasını şart koşuyor.

Hizbullah, ABD'nin İsrail'e son savaştan bu yana Lübnan içinde işgal ettiği beş noktadan çekilmesi, elindeki 16 kişiyi serbest bırakması, Lübnan topraklarına yönelik ihlal ve saldırıları durdurması ve son savaşta yıkılan yerleri yeniden inşa etme görevine başlaması için baskı yapmasını talep ediyor.

ABD elçisi yeniden geliyor

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın, Lübnanlı yetkililer tarafından geçtiğimiz pazartesi günü Beyrut'taki ABD Büyükelçiliği'nden teslim alınan ve Lübnan'dan önümüzdeki aralık ayında sona erecek bir süre içerisinde silahların geri çekilmesi için ‘net’ bir takvim taahhüt etmesini talep eden ABD belgesine resmi bir yanıt almak üzere üçüncü bir ziyaret için yakında Beyrut'a gelmesi bekleniyor. Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam'ın temsilcilerinden oluşan komite, Lübnan'ın iki hafta önce Beyrut'ta ABD elçisine verdiği bir belgeye ilişkin gözlemleri içeren belgeyi inceliyor. Başbakan Selam'ın bu hafta Meclis Başkanı Berri ile bir araya gelerek Lübnan'ın vereceği yanıtın ayrıntılarını görüşmesi bekleniyor.

Hükümetin esnekliği

Lübnan makamları, Amerikan taleplerini içeren belgeye karşı esnek bir tutum sergiliyor. Bununla beraber Amerikan heyetiyle yürütülen temaslara aşina kaynakların Şarku’l Avsat’a aktardığına göre Lübnan makamları, Washington’un talep ettiği şekilde Karz-ı Hasen Vakfı ile ilgili tedbirleri artırmak, mali ve idari reformları uygulamak gibi kendisine düşen görevleri de yerine getiriyor. Hizbullah ise silah meselesinde daha katı bir tutum sergiliyor.

Kaynaklar, ABD'nin yanıtını incelemekle görevlendirilen komitenin görevinde önemli ilerleme kaydettiğini belirterek, Lübnan devletinin Amerikan anlaşmasına olumlu yaklaşacağını ve hükümetin silahlanmada tekelleşmeyi aşamalı olarak uygulama sözü vereceğini ifade etti. Kaynaklara göre Lübnan'ın resmi yanıtı Hizbullah'ın taleplerindeki sert tutumundan farklı olacak. Kaynaklar, Hizbullah'ın garantiler talep ettiğini ve Kasım'ın açıklamalarının da gösterdiği gibi son zamanlarda tutumunu sertleştirdiğini belirtti.

Varoluşsal tehdit

Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, “Hizbullah, Emel Hareketi, direniş ve Lübnan'ın bağımsızlığını isteyen ve Lübnan'ın Lübnanlılar için nihai bir vatan olduğuna inanan egemen bir hat olarak bizler, direnişe, çevresine ve bir bütün olarak Lübnan'a yönelik varoluşsal bir tehditle karşı karşıya olduğumuzu hissediyoruz” ifadesini kullandı.

Görsel kaldırıldı.Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada (Hizbullah medyası)

Kasım, “Lübnan'ın karşı karşıya olduğu üç gerçek tehlike var: güney sınırında İsrail, doğu sınırında DEAŞ ve Lübnan'ı kontrol etmeye, üzerinde vesayet kurmaya çalışan ve Lübnan'ın hareket ve yaşama kabiliyetini yok etmek isteyen Amerikan zorbalığı” dedi.

Kasım, Lübnanlılara hitaben şunları söyledi: “Sözümüz bir olsun ve öncelik için çalışalım. Tehlikeyi ortadan kaldırdıktan sonra savunma stratejisini ve ulusal güvenlik stratejisini tartışmaya hazırız. Sizi İsrail'e iyilik yapmamaya çağırıyorum. Çatışma halinde ABD hedeflerine ulaşamaz.”

Hizbullah silahlarına sarılıyor

Lübnan Kuvvetleri Partisi kaynaklarının Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Kasım'ın son tutumu ‘silahlarına sarılma meydanından henüz ayrılmadığı, yani halen aynı noktada olduğu’ şeklinde değerlendiriliyor. “Bu tutum görünüşte çevresine yönelik ve üstü kapalı tavizler mi içeriyor?” diye soran kaynak, başkanlar (Avn, Berri ve Selam) tarafından dile getirilen bazı hususların işlerin kolay olduğuna işaret ettiğini hatırlattı.

Görsel kaldırıldı.Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile yaptığı görüşme sırasında (Reuters)

Kaynaklar, “Şu ana kadar görünen o ki, Hizbullah silah bırakmamakta ısrar ediyor. Hizbullah'ın maksimum yapabileceği şey Litani Nehri’nin güneyinden çekilmek. Savunma stratejisi diye bir şey yok. Ondan istenen, silahlarını teslim etmesi” ifadelerini kullandı. Kaynaklar, ‘Hizbullah'ın şimdiye kadar, varoluşsal tehditler konusunda aynı söylemleri sürdürdüğünü, hâlbuki bu silahlar ve destek savaşı aracılığıyla Lübnan’a varoluşsal bir tehdit teşkil edenin bizzat kendisi olduğunu ve silahları yüzünden savaşları ülkeye çektiğini’ ifade etti.

Kaynaklar, Hizbullah’ın yetkilileri aracılığıyla yaptığı açıklamalarda ‘ABD’ye İsrail sınırını korumaya hazır olduklarını, bunu da Litani’nin güneyinden tamamen çekilerek ve silah meselesini Litani’nin kuzeyinde hükümetle müzakere ederek yapabileceklerini anlatmak istediklerine’ dikkat çekti. Kaynaklar, ‘bu durumun ABD tarafından reddedildiğini, Washington’ın hamle karşılığında hamle ilkesine bağlı kaldığını, yani İsrail’in aşamalı olarak çekilmesi, esirlerin serbest bırakılması ve hedef almayı durdurması karşılığında devletin de Hizbullah’ın askerî yapısını dağıtarak egemenliğini tesis etmesini istediğini’ vurguladı.

Lübnan Kuvvetleri Partisi’ne yakın kaynaklar, ‘Hizbullah’ın artık bu yönde bir adım atmazsa hem kendisini hem de tüm Lübnan halkını yeni bir savaşa sürükleyeceğinin farkında olduğunu, eylül ayında önceki ABD temsilcisi Amos Hochstein’ın sunduğu fırsatı değerlendirmediğinde savaşla karşılaştığını ve şimdi Tom Barrack’ın sunduğu fırsatı değerlendirmemesi halinde Lübnan’ı tehlikeye atacağını bildiğini’ ifade etti. Kaynaklar, Lübnan’ın yeni şiddet sahnelerine sürüklenmemesi konusunda uyardı.