Mısır: 25 Ocak Devrimi’nin yıldönümünde İhvan sorunu çözüldü mü?

Mısır İçişleri Bakanı, İhvan’ın toparlanma girişimleri konusunda uyardı

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Başbakan ve İçişleri Bakanı, Yüksek Polis Konseyi ile hatıra fotoğrafında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Başbakan ve İçişleri Bakanı, Yüksek Polis Konseyi ile hatıra fotoğrafında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır: 25 Ocak Devrimi’nin yıldönümünde İhvan sorunu çözüldü mü?

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Başbakan ve İçişleri Bakanı, Yüksek Polis Konseyi ile hatıra fotoğrafında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Başbakan ve İçişleri Bakanı, Yüksek Polis Konseyi ile hatıra fotoğrafında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır İçişleri Bakanı Mahmud Tevfik yaptığı açıklamada, yasadışı ilan edilen Müslüman Kardeşler Teşkilatı’nın (İhvân-ı Muslimîn), “medya komiteleri” aracılığıyla dezenformasyon yayarak, halk arasında umutsuzluk yaratıp şiddeti teşvik etme çabalarına dikkati çekti. Bu durum, devletin 2014'ten bu yana "terör örgütü" olarak tanımladığı İhvan'ı çökertme başarısını gündeme getirdi.

Bakan Tevfik, 72. Polis Bayramı vesilesiyle yaptığı konuşmada 25 Ocak devriminin yıldönümünde İhvan hakkında açıklamalar yaptı. Devrim, 30 yıl süren Hüsnü Mübarek yönetimini sona erdirmiş, ardından bir yıl süreyle İhvan'ın yönetiminde Mısır'ı yöneten Muhammed Mursi iktidara gelmişti. Mursi de 2013'teki büyük halk protestolarının ardından görevden alınmıştı.

Bakan, İhvan'ın, farklı düşüncedeki kişileri kullanarak kendi zararlı amaçları için "farklı düşünce, ortak hedef" sloganı altında hareket ettiğini vurguladı.

Bakan, terörle mücadele kapsamında 129 terör hücresinin çökertildiğini ve İhvan'a mali destek sağlayan ticari kuruluşlara karşı 3,6 milyar Mısır lirası değerinde yasal işlem yapıldığını belirtti.

Eski Devlet Güvenlik Teşkilatı Başkan Yardımcısı Fuad Allam, İhvan'ın radikal düşünceleri benimsediğini ve devletle çatışma içinde olduğunu söyledi. Allam, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, örgütün özellikle Türkiye ve Suriye'de kendini yeniden yapılandırmaya çalıştığını ve Suriye'deki terör faaliyetlerinde aktif olduğunu ifade etti.

Ahram Stratejik ve Siyasi Çalışmalar Merkezi danışmanı Dr. Hasan Ebu Talib ise İhvan'ın Mısır içinde büyük ölçüde çökertildiğini ve 2011 ya da 2013'teki gücünden uzak olduğunu belirtti. Talib, örgüt üzerindeki iç baskılar ve liderlik içindeki bölünmelerin örgütün karışıklığını artırdığını vurguladı.

Mısır İçişleri Bakanı Mahmud Tevfik, İhvan üyelerinin yurt dışında ve içerideki iletişimlerinin takibi ve halkın örgüte karşı gösterdiği tepkinin, örgütün planlarını engellemede etkili olduğunu vurguladı. Ayrıca, terör örgütlerinin Ortadoğu'daki güvenlik zafiyetlerinden faydalanarak yeniden yapılanma çabalarına karşı uyardı ve bu grupların sosyal medya üzerinden gençleri radikalleştirmeye çalıştığını belirtti.

Eski Devlet Güvenlik Teşkilatı Başkan Yardımcısı Fuad Allam, İhvan'ın Mısır içinde büyük oranda çökertilmiş olmasına rağmen, 2023'te İçişleri Bakanlığı tarafından engellenen terör hücrelerinin sayılarının yüksek olduğuna dikkat çekerek güvenlik tedbirlerinin alınması gerektiğine işaret etti. Allam'a göre, örgütün tamamen dağıtılması, herhangi bir güvenlik gevşemesine yol açmamalıdır.

Ahram Araştırmalar Merkezi danışmanının görüşüne göre, "İhvan" fikri tamamen bitmedi ve tam anlamıyla yok edilmedi. Örgütün, harekete geçmek için uygun anı bekleyen grupları ve "hücreleri" hala var. Bu durum, örgütün yurt dışındaki üyelerinin Mısır devletiyle uzlaşma arayışında olmalarıyla açıklanıyor.

Birçok İhvan lideri, şiddet eylemleri gerçekleştirmek ve cinayete teşvik etmek suçlarından mahkum edilerek Mısır hapishanelerinde tutuluyor. Diğer yandan, bazı üyeler yurt dışına kaçmış durumda ve Mısır yargısınca aranan kişiler listesinde yer alıyorlar.

Ahram Stratejik ve Siyasi Çalışmalar Merkezi danışmanı Dr. Hasan Ebu Talib ise, İhvan'ın ideolojisinin tamamen sona ermediğini ve örgütün yurt dışındaki üyelerinin Mısır devletiyle uzlaşma arayışında olduğunu belirtti. Ayrıca, Mısır hükümetinin, anayasaya ve yasalara aykırı hareket eden, yabancı bağlantıları olan gruplarla uzlaşmayı reddettiğini ve halkın da İhvan'a karşı olumsuz bir tutum sergilediğini ifade etti.



Yerleşimciler Filistinlilerin evlerini yakmaya çalıştı

El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)
El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)
TT

Yerleşimciler Filistinlilerin evlerini yakmaya çalıştı

El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)
El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)

Bir grup silahlı yerleşimcinin Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil kenti yakınlarındaki Masafer Yatta'da Filistinlilere ait bazı evleri ateşe vermeye çalışması ve Filistinlilere yönelik saldırılarında bile kendilerini koruyan İsrail ordu araçlarına saldırmasının ardından askeri çevreler dün bu saldırıların, kaosa ve bedeli kanla ödenecek aşırı gerginliğe yol açabileceği uyarısında bulundu.

dfvg
Yerleşimciler Batı Şeria'nın kuzeyindeki bir kontrol noktasını bloke ediyor (Arşiv - DPA)

Bu çevreler, dün İbrani medyasında yayınlanan açıklamalarında, çarşamba günü Ramallah bölgesindeki "Oz Zion" yerleşim karakolunu yıkmaya gelen ordu güçlerine yönelik saldırılara aralarında onlarca maskeli kişinin de bulunduğu yaklaşık 200 yerleşimcinin katıldığını bildirdi. Yerleşimcilerin, bir ordu komutanının içinde bulunduğu aracı parçaladıklarını, diğer askerlerin gözlerine biber gazı sıktıklarını, ordu araçlarına Molotof kokteyli attıklarını ve taş attıklarını belirttiler.

Şarku’l Avsat’ın ulaştığı kaynaklar, tüm bu saldırıların yerleşimci liderlerini, Başbakanı, Savunma Bakanını veya herhangi bir bakanı etkilememesi nedeniyle büyük öfkelerini dile getirdi.

Yediot Aharonot'a göre üst düzey bir ordu komutanı, Filistinlilere saldırı düzenlediklerinde bile askerlerinin yerleşimcileri korumak için hayatlarını riske attığını, ancak yerleşimcilerin orduya açık bir düşmanlıkla davrandığını ve "parlayan gözlerle askerlere saldırdığını" söyledi. Hem Filistinlilerin hem de İsraillilerin hayatını tehdit eden tehlikeli bir kaos yaratıyorlar.

Askeri komutanlık, Filistinlilerin yerleşimcilerin ordu güçleriyle çatıştıktan sonra El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'daki mevcut Filistin kasabalarında intikam operasyonları yürütmek üzere harekete geçtikleri yönündeki şikayetlerini doğruladı. Masafer Yatta'da Filistin toprakları üzerine inşa edilen Ma'on yerleşim kavşağının yakınlarında Filistin araçlarına taş atarak, İbrahim Ceberin'in aracının camlarını kırdılar.

cfgtrhy
Yerleşimciler pazar günü işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde Filistinlilere ait tarım arazilerini ateşe verdi (WAFA)

Şimon sömürge karakolundan gelen sömürgeciler, el-Musafir'deki Um el-Khair topluluğunu besleyen su hattını tahrip edip kestiler. Bu bölgede yaklaşık 30 ev ve konut bulunmaktadır. Birkaç evi ateşe vermeye çalıştılar ve koyunları çaldılar.

cdfvgth
İsrail ordusu Beytüllahim'in doğusundaki Beyt Ta'amar köyünde şehit Muhammed Zavahra'nın ailesinin evini yıktı (WAFA)

İsrail ordusu Batı Şeria halkına karşı acımasız bir savaş yürütüyor; düzinelerce köy ve kasabaya her gün baskınlar düzenliyor, birçok saldırıda yerleşimcilere eşlik ediyor ve açık bir ikiyüzlülükle büyük çaplı yıkımlar gerçekleştiriyor. Örneğin, El Halil'in doğusundaki Birin köyünde sadece perşembe günü dokuz ev yıkıldı.

Birin Köy Meclisi Başkanı Farid Burgan, işgal buldozerlerinin Filistinli vatandaşlara ait dokuz tuğla ve teneke evi yıktığını doğruladı.

Konutlar, işgal makamlarının inşaat ya da arazi ıslahını yasakladığı ve Batı Şeria'nın yaklaşık yüzde 60'ını oluşturan C Bölgesi'nde yer alıyor.

Duvar ve Yerleşim Direniş Otoritesine göre, 2024 yılının ilk yarısında işgal makamları Kudüs dâhil Batı Şeria'da yaklaşık 318 ev ve tesisi yıktı. Bu yıkımlardan 292'si çocuk, 199'u kadın olmak üzere, 632 vatandaş yıkımlardan etkilendi.

İsrail ordu güçleri, perşembe günü evlerine baskın düzenleyip arama yaptıktan sonra El Halil vilayetinden iki vatandaşı, İdna beldesinden serbest bırakılan mahkûm Sadi Zalta ve Dura kasabasından Yusuf Ahmed al-Harub'u tutukladı.

Şarku’l Avsat’ın görüştüğü kaynaklar, işgal güçlerinin sahipleri bilinen birkaç eve baskın düzenlediğini belirtti: İdna beldesinden serbest bırakılan tutuklu Tamer Naim Beşir ve El-Halil kentinden Muhammed İzzet El-Hatib'in evi. Tulkarim kentine yapılan baskın sırasında bir kadın ve kentin doğusundaki Ezbet el-Cerad'dan genç bir adam gözaltına alınırken, işgalci güçler el yapımı bir cihazla hedef alındı.

grthyjukı
İsrail askerleri Batı Şeria'nın Tulkarim kentine baskın düzenledi (EPA)

Filistin Esir Kulübü, işgal güçlerinin birkaç araçla şehre baskın düzenlediğini, birkaç mahalle ve sokakta dolaştığını ve şehirdeki evine baskın düzenledikten sonra Bayan Raşa Gassan Hicazi'yi gözaltına aldığını doğruladı. Ayrıca genç Said el-Gazai'yi de Ezbet al-Cerad'daki evine baskın düzenledikten sonra gözaltına aldılar. Ordu güçleri Tulkarim şehir merkezinde Imad Abu Saleh ve çocuklarına ait sivil matbaaya baskın düzenleyerek, kapısını kırdıktan sonra içindekileri tahrip etti ve şehirden çekildi.

Resim: İşgal altındaki Batı Şeria'da, Kudüs'ün eteklerinde bulunan İsrail yerleşim yeri Maale Adumim'in 28 Haziran'da çekilmiş fotoğrafı (AFP)

Çok sayıda askeri araçla takviye edilen güçler, yakın kasabalara baskın düzenledi. Sebastya kasabasında evler basıldı. Nablus Valiliği'nde gençlerle yaşanan çatışmalar sırasında, Yasmina mahallesindeki El-Hadra Camisi'ne baskın düzenledi.

İsrail güçlerinin El Halil kentinin merkezinde darp ettiği genç bir adam yaralandı. Tıbbi kaynaklar, işgal güçlerinin Wisam el-Karaki adlı gence El-Halil kentinin merkezindeki eski belediye binasının bahçesindeyken saldırıldığını, elinden yaralandığını ve vücudunun farklı yerlerinde morlukların olduğunu, ardından El-Halil Devlet Hastanesine nakledildiğini bildirdi. Yaralanmasının orta derecede olduğu ifade edildi.