Mısırlı sosyal medya hesapları hiper enflasyonla dalga geçiyor

Mısır merkezli sosyal paylaşım siteleri enflasyondaki çalkantılı artışa tepki gösteriyor

Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)
Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)
TT

Mısırlı sosyal medya hesapları hiper enflasyonla dalga geçiyor

Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)
Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)

Son günlerde Mısır’da peynir, süt ürünleri, çay ve kahve fiyatlarındaki rekor artışla birlikte temel ürünlerin fiyatlarında peş peşe yaşanan zamlar Mısırlıların acılarını ikiye katladı. Piyasaları vuran hiper enflasyondan kaynaklanan sıkıntıya ve bu artışların Mısırlıların ceplerine etkisine rağmen, özellikle önde gelen bazı sosyal paylaşım sitelerinde fiyatların yükselmesi nedeniyle son saatlerde Mısırda en çok ticareti yapılanlar arasında yer alan ürünler “#Kaşar_peynir” ve “#Bir_kilogram_süt” gibi başlıklarla yapılan yorumlarda alaya alındı.

Ülke, iki farklı döviz kuru fiyatı olan cüneyhin dolar karşısındaki değerinin düşmesi nedeniyle son aylarda emtia fiyatlarında peş peşe artışlara şahit oldu. Doların resmi kur karşılığı yaklaşık 30,9 Mısır cüneyhi, ancak bu fiyattan dolar bulmak mümkün değil ve yerel medyaya göre bir diğeri karaborsada dolar kuru 70 cüneyh civarında. Son artışlarla birlikte pek çok kişi bunu bir şaka üslubuyla ve komik karikatürlerle aralarında komediye çevirdiler.

Mısır'da çay çeşitlerinin en meşhurlarından biri olan ve Mısırlıların büyük bir kesimi tarafından içilen "Gelin çayı"nın fiyatının 195 cüneyhten 225 cüneyhe artmasıyla birlikte kullanıcılar anında tepki gösterdi. Halid isimli bir hesap bunu "gelinin boşanması" olarak nitelendirdi! Karim isimli bir hesaptan, 250 gr "gelin çayı" ve bir kilo şeker satın almanın bir servet gerektirmesinin komik olduğu ifade edildi.

Mısır'da halkın büyük çoğunluğunun beğenisine sahip olan kaşar peyniri ise sosyal medya kullanıcıları tarafından, ani yükselişi nedeniyle New York Borsası'nda hisse senedi gibi ve "bugünkü fiyattan satılıyor" sloganıyla da altın gibi işlem gördüğü ifade edilerek ekonomik şakaya dönüştü.

Bir litre doğal süt fiyatının 25 cüneyh’ten 40 cüneyh’e artması, ayrıca son bir yılda marketlerde özellikle çocukların ve yetişkinlerin günlük olarak ihtiyaç duydukları pastörize süt fiyatlarının kısa sürede yüzde 35'ten fazla artması büyük tepki çekti.

X web sitesinde alaycı bir yorum geniş çapta yayıldı; “mandalar sütlerinin fiyatını bildikleri zaman asla ahırda kalmaya razı olmayacaklardır”. Diğer kullanıcılar ise "Bir kilo sütün fiyatının 40 cüneyhi, bir kilo etin ise 400 cüneyhi aştığını öğrenen ineğin durumu" başlıklı video klibi paylaştılar. Üçüncü bir grup ise sütün fiyatındaki yüksek artış sonunda sütün kalmayacağını ifade ederek üzüntülerini dile getirdiler.

Etkileşimin belirli ürünlerle sınırlı kaldığı sosyal medya sitelerindeki alaycı yorumlar, genel olarak yüksek fiyatlara, piyasalardaki zamlara ve bunlar ile genel durum arasındaki bağlantıya kadar uzandı. Popüler atasözü: "Akıllı adamın hatası bin hataya bedeldir", sözü yeni zamlarla hatanın “bin buçuk” olduğu yönünde sosyal medyada alay konusu oldu.

Fiyatların sürekli artması ve eski fiyatlara dönüş isteğiyle ilgili olarak Hassan isimli hesap, "Geçen haftaki fiyatları kaçırdım" dedi.

Hazım adını taşıyan başka bir hesap, ABD'de yaşanan siyasi olaylara atıfta bulunup, "Teksas'ın Amerika'dan bağımsızlığını kazanmasının Mısır'daki fiyat artışını etkilemeyeceğini umuyoruz" dedi.

Emtia fiyatlarına ilişkin genel durumu özetlemek gerekirse, "İbn Hamidu" isimli şakacı hesap, artışların acısını, merhum şarkıcı Muhammed Nuh'un “ah” kelimesini çok tekrarladığı meşhur şarkısı “Ey Ülkem” ile ifade ediyor.



BM Güvenlik Konseyi Darfur'a yönelik silah ambargosunu uzattı

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin New York'taki oturumundan (Arşiv - Birleşmiş Milletler)
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin New York'taki oturumundan (Arşiv - Birleşmiş Milletler)
TT

BM Güvenlik Konseyi Darfur'a yönelik silah ambargosunu uzattı

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin New York'taki oturumundan (Arşiv - Birleşmiş Milletler)
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin New York'taki oturumundan (Arşiv - Birleşmiş Milletler)

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi dün (Çarşamba) Sudan'ın Darfur bölgesine yönelik silah ambargosunu bir yıl süreyle uzattı.
BM Güvenlik Konseyi oybirliğiyle kabul ettiği kararla, 2005 yılından bu yana yürürlükte olan ve Darfur'a yönelik silah ambargosu ile şu anda sadece üç kişiyi etkileyen bireysel yaptırımları (mal varlıklarının dondurulması ve seyahat yasakları) 12 Eylül 2025 tarihine kadar uzattı.
ABD'nin BM Daimî Temsilci Yardımcısı Robert Wood şu açıklamayı yaptı: “Darfur halkı tehlike ve umutsuzluk içinde yaşamaya devam ediyor (...) Bu karar onlara, uluslararası toplumun içinde bulundukları kötü durumla yakından ilgilendiğine dair önemli bir mesaj göndermektedir.”

Jjxjxj
Batı Darfur eyaletinin başkenti el-Cuneyne yıllardır bölgenin savaştan en çok etkilenen şehri (AFP)

Wood, “Yaptırımlar tüm ülkeyi kapsamasa da, bunların yenilenmesi Darfur'a silah akışını kısıtlayacak ve Sudan'ın istikrar ve güvenlik yoluna geri dönmesine yardımcı olacaktır” dedi.
Sudan’da Nisan 2023'ten bu yana Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile eski yardımcısı Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında bir savaş sürüyor.
BM'ye göre çatışma on binlerce kişinin ölümüne ve 10 milyondan fazla insanın yerinden edilmesine neden oldu.
Uluslararası örgütler ve insani yardım çalışanları, savaşın, yirmi yıl önce Cancavid milislerinin ortaya çıktığı ve daha sonra HDK ile birleştiği bir savaşa tanık olan Darfur bölgesinde yeni bir etnik çatışmaya dönüşmesinden endişe duyuyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) yetkilisi Jean-Baptiste Gallopin, BM Güvenlik Konseyi'ni ‘fırsatı kaçırmakla’ suçladı ve silah ambargosunu tüm Sudan'ı kapsayacak şekilde ‘genişletmeye’ çağırdı.

Jdjjdjd
Darfur'da yerinden edilmiş insanlar için kurulan Zemzem Kampı yakınlarında bir kovaya su dolduran Sudanlı çocuk (Reuters)

Sudan halen BM yaptırımlarının kaldırılmasını talep ederken, Çin ve Rusya Mart 2023'te çekimser kaldıktan sonra dün ambargonun uzatılması lehinde oy kullandı.
Çin’in BM Daimî Temsilci Yardımcısı Dai Bing, kararın ‘savaş alanına yönelik devam eden yasadışı silah akışını kısmen engelleyebileceği’ tahmininde bulundu, ancak yaptırımların ‘kendi başına bir amaç olmadığını’ ve ‘diplomasinin yerini alamayacağını’ kaydetti.
BM Güvenlik Konseyi tarafından süreci izlemekle görevlendirilen uzmanlar, Ocak ayında yayınladıkları yıllık raporlarında silah ambargosunun ihlal edilmesini kınamış ve HDK'ye silah gönderen bazı ülkeleri işaret etmişlerdi.
Sudan’ın BM Daimî Temsilcisi el-Haris İdris el-Haris Muhammed ise ambargonun devamının Darfur'daki güç dengesinde ‘dengesizliğe’ yol açtığını söyledi ve dün Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) bir kez daha ‘bu krizin devamında kilit rol oynamakla’ suçladı. BAE'li mevkidaşı Muhammed İsa Hamad Buşehab ise suçlamayı reddederek, bunu ‘dikkatleri Sudan silahlı kuvvetlerinin zayıflığından başka yöne çekmek için yapılan kötü niyetli bir girişim’ olarak nitelendirdi.

Nxjxjjd
 Kuzey Darfur'da yerinden edilmiş insanların yaşadığı Zemzem Kampı (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın Sudan Tribune’den aktardığı habere göre HDK, Sudan'ın Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'in güneyinde yer alan ve savaş mağdurları için kurulan kalabalık Zemzem Kampı’nın etrafındaki ilmiği sıkılaştırdı.
HDK’ye bağlı platformlar, ‘kampa yakıt kaçakçılığı yapan grupların gözaltına alındığını ve 60 varilden fazla yakıt ele geçirildiğini’ gösteren bir video yayınladı.

HDK’de görevli Albay Cido Ali Mesbel, kuvvetlerinin ‘kampa ya da Darfur'un tarihi başkenti el-Faşir şehrine hiçbir şeyin geçmesine izin vermeyeceğini’ söyledi ve şehrin güney yönündeki tüm yolların kapatıldığını duyurdu.
Zemzem Kampı Sözcüsü Muhammed Hamis Duda Sudan Tribune'e yaptığı açıklamada, “HDK salı günü, insani krizin hafifletilmesine yardımcı olmak için hayatlarını riske atarak Zemzem Kampı’na mal taşıyan onlarca tüccarı tutukladı, mallara el koydu ve tüccarları açıklanmayan bir yerde gözaltına aldı” şeklinde konuştu