Mısırlı sosyal medya hesapları hiper enflasyonla dalga geçiyor

Mısır merkezli sosyal paylaşım siteleri enflasyondaki çalkantılı artışa tepki gösteriyor

Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)
Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)
TT

Mısırlı sosyal medya hesapları hiper enflasyonla dalga geçiyor

Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)
Mısır'da son günlerde temel ürün ve emtialarda peş peşe artışlar görüldü (Şarku'l Avsat)

Son günlerde Mısır’da peynir, süt ürünleri, çay ve kahve fiyatlarındaki rekor artışla birlikte temel ürünlerin fiyatlarında peş peşe yaşanan zamlar Mısırlıların acılarını ikiye katladı. Piyasaları vuran hiper enflasyondan kaynaklanan sıkıntıya ve bu artışların Mısırlıların ceplerine etkisine rağmen, özellikle önde gelen bazı sosyal paylaşım sitelerinde fiyatların yükselmesi nedeniyle son saatlerde Mısırda en çok ticareti yapılanlar arasında yer alan ürünler “#Kaşar_peynir” ve “#Bir_kilogram_süt” gibi başlıklarla yapılan yorumlarda alaya alındı.

Ülke, iki farklı döviz kuru fiyatı olan cüneyhin dolar karşısındaki değerinin düşmesi nedeniyle son aylarda emtia fiyatlarında peş peşe artışlara şahit oldu. Doların resmi kur karşılığı yaklaşık 30,9 Mısır cüneyhi, ancak bu fiyattan dolar bulmak mümkün değil ve yerel medyaya göre bir diğeri karaborsada dolar kuru 70 cüneyh civarında. Son artışlarla birlikte pek çok kişi bunu bir şaka üslubuyla ve komik karikatürlerle aralarında komediye çevirdiler.

Mısır'da çay çeşitlerinin en meşhurlarından biri olan ve Mısırlıların büyük bir kesimi tarafından içilen "Gelin çayı"nın fiyatının 195 cüneyhten 225 cüneyhe artmasıyla birlikte kullanıcılar anında tepki gösterdi. Halid isimli bir hesap bunu "gelinin boşanması" olarak nitelendirdi! Karim isimli bir hesaptan, 250 gr "gelin çayı" ve bir kilo şeker satın almanın bir servet gerektirmesinin komik olduğu ifade edildi.

Mısır'da halkın büyük çoğunluğunun beğenisine sahip olan kaşar peyniri ise sosyal medya kullanıcıları tarafından, ani yükselişi nedeniyle New York Borsası'nda hisse senedi gibi ve "bugünkü fiyattan satılıyor" sloganıyla da altın gibi işlem gördüğü ifade edilerek ekonomik şakaya dönüştü.

Bir litre doğal süt fiyatının 25 cüneyh’ten 40 cüneyh’e artması, ayrıca son bir yılda marketlerde özellikle çocukların ve yetişkinlerin günlük olarak ihtiyaç duydukları pastörize süt fiyatlarının kısa sürede yüzde 35'ten fazla artması büyük tepki çekti.

X web sitesinde alaycı bir yorum geniş çapta yayıldı; “mandalar sütlerinin fiyatını bildikleri zaman asla ahırda kalmaya razı olmayacaklardır”. Diğer kullanıcılar ise "Bir kilo sütün fiyatının 40 cüneyhi, bir kilo etin ise 400 cüneyhi aştığını öğrenen ineğin durumu" başlıklı video klibi paylaştılar. Üçüncü bir grup ise sütün fiyatındaki yüksek artış sonunda sütün kalmayacağını ifade ederek üzüntülerini dile getirdiler.

Etkileşimin belirli ürünlerle sınırlı kaldığı sosyal medya sitelerindeki alaycı yorumlar, genel olarak yüksek fiyatlara, piyasalardaki zamlara ve bunlar ile genel durum arasındaki bağlantıya kadar uzandı. Popüler atasözü: "Akıllı adamın hatası bin hataya bedeldir", sözü yeni zamlarla hatanın “bin buçuk” olduğu yönünde sosyal medyada alay konusu oldu.

Fiyatların sürekli artması ve eski fiyatlara dönüş isteğiyle ilgili olarak Hassan isimli hesap, "Geçen haftaki fiyatları kaçırdım" dedi.

Hazım adını taşıyan başka bir hesap, ABD'de yaşanan siyasi olaylara atıfta bulunup, "Teksas'ın Amerika'dan bağımsızlığını kazanmasının Mısır'daki fiyat artışını etkilemeyeceğini umuyoruz" dedi.

Emtia fiyatlarına ilişkin genel durumu özetlemek gerekirse, "İbn Hamidu" isimli şakacı hesap, artışların acısını, merhum şarkıcı Muhammed Nuh'un “ah” kelimesini çok tekrarladığı meşhur şarkısı “Ey Ülkem” ile ifade ediyor.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.