Mısır kritik kurumlara yönelik askeri denetimi artırıyor

Parlamento, Silahlı Kuvvetlere "yargı denetimi yetkisi" tanıyan bir yasayı kabul etti

Hükümet vatandaşların temel mallara ulaşmasını sağlamaya çalışıyor (Mısır Bakanlar Kurulu)
Hükümet vatandaşların temel mallara ulaşmasını sağlamaya çalışıyor (Mısır Bakanlar Kurulu)
TT

Mısır kritik kurumlara yönelik askeri denetimi artırıyor

Hükümet vatandaşların temel mallara ulaşmasını sağlamaya çalışıyor (Mısır Bakanlar Kurulu)
Hükümet vatandaşların temel mallara ulaşmasını sağlamaya çalışıyor (Mısır Bakanlar Kurulu)

Mısır hükümeti, özellikle toplumun temel ihtiyaçlarına yönelik gıda ve tedarik ürünleri gibi alanlarda, devletin hayati kurumlarına yönelik askeri denetimi genişletmeyi hedefliyor. Bu amaçla, parlamento Silahlı Kuvvetlerden subayların, pazarı denetleme ve stratejik mallarda manipülasyonu önleme sürecine katılımını içeren yeni bir yasayı onaylandı.

Millet Meclisi (Parlamentonun alt kanadı), Pazar günü hükümet tarafından sunulan ve "Devletin Kamu ve Hayati Tesislerinin Güvenliği ve Korunmasını" hedefleyen yasayı onayladı. Yeni yasa, Silahlı Kuvvetlerin, polis güçleriyle birlikte kamu ve hayati tesislerin korunmasına devam etmesine ve toplumun temel ihtiyaçlarına zarar verebilecek suçlarla mücadeleye izin veriyor. Bu suçlar arasında gıda ve tedarik ürünleri ile diğer temel devlet unsurları ya da milli güvenlik gereklilikleri yer alıyor ve bu konuda Cumhurbaşkanına karar alabilme yetkisi veriliyor.

Meclis tarafından oluşturulan ortak komitenin raporuna göre, bu yasa "önceki tüm ilgili yasaları tek bir yasada birleştiriyor" ve "Silahlı Kuvvetlerin kamu ve hayati tesisleri koruma ve güvenlik görevi sırasında işlenen tüm suçların sivil mahkemeler yerine askeri mahkemeye sevk edilmesini" öngörüyor. Bu uygulamayla, hızlı ve etkili adalet sağlanması amaçlanıyor.

Komiteye göre yasanın felsefesi, Silahlı Kuvvetlerin anayasanın ikinci bölümünde belirtilen görevlerine dayanıyor ve bu görevler, devletin temel unsurlarını korumakla ilişkilendiriliyor. Ayrıca, yasanın üçüncü maddesi, "Savunma Bakanının, Silahlı Kuvvetler personelinin, yerlerinin ve görevlerinin tesisler ve tesisat içinde belirlenmesine ilişkin yetkilerini" düzenliyor.

Yasa, Savunma Bakanı tarafından belirlenen Silahlı Kuvvetler subaylarına ve astsubaylarına "adli kontrol yetkisi" veriyor. Yasanın, Resmi Gazete'de yayımlanmasını takiben ertesi gün yürürlüğe girmesi öngörülüyor.

Millet Meclisi Ekonomik Komite Başkan Yardımcısı, Milletvekili Muhammed Ali Abdülhamid'in Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamaya göre, Meclis'in Silahlı Kuvvetler personeline adli kontrol yetkisi verilmesine onay vermesi, "bazı tüccarların malları tekel altına alma ve piyasalarda manipülasyon yapma faaliyetlerine karşı mücadele amacıyla" gerçekleşti. Abdülhamid, "denetimle ilgili dosyadan sorumlu birçok bakanlıkta yeni atamaların olmamasının, bu kurumların rollerini yerine getirmede etkinliklerini azalttığını" belirtti.

Silahlı Kuvvetler, 2013 yılından bu yana, aynı yıl çıkarılan 1 sayılı yasaya dayanarak, kamu ve hayati tesislerin güvenliğini ve korunmasını sağlama görevlerini üstleniyor. Bu yasayı, 2014 yılında 136 sayılı yasa takip etti ve iki yıl sonra 2021'e kadar süresinin uzatılması için değiştirildi. Daha sonra süresiz hale getirilmek üzere bir değişiklik daha yapıldı.

Ekonomi Komitesi Başkan Yardımcısı'nın belirttiğine göre, "Silahlı Kuvvetler, yeni yasa gereği piyasaların denetlenmesi ve stratejik ürünlerdeki manipülasyonların engellenmesi sürecine katılacak." Bu durumun, devletin yolsuzlukla mücadele çabalarına destek olması bekleniyor.

Geçtiğimiz aylarda Mısır, özellikle şeker ve pirinç gibi bazı temel ürünlerde, bir kıtlıkla karşı karşıya kaldı. Tedarik Bakanı Ali el-Mesilhi bir televizyon programında, bu durumun sorumluluğunu "tüccarların hırsına ve bu malların stoklanması ve tekel altına alınmasına" bağladı.

Parlamento üyesi, "Silahlı Kuvvetlerin bakanlıklar ve ilgili otoritelerle birlikte piyasaların denetlenmesinde aktif rol alacağını ve yasanın istisnasız olarak uygulanmasını sağlayacağını" belirtiyor. Bu görüş, Millet Meclisi Kültür, Medya ve Eski Eserler Komitesi Başkan Yardımcısı ve milletvekili Nadir Mustafa tarafından da destekleniyor.

Mustafa, yasanın kabulünden önce Meclis'te yaptığı konuşmada, yeni yasanın "Mısır'a yönelik iç ve dış saldırılara karşı bir tepki olduğunu, vatandaşların üzerindeki yükü hafifleteceğini, devlet denetimini güçlendireceğini ve bazı bakanlıklarda gevşeyen denetim mekanizmalarını sıkılaştıracağını" vurguladı. Mustafa, yasanın "iç cepheyi güvence altına alacağını ve denetim etkinliğini artıracağını" belirterek, yasanın önemini vurguladı.



Şera, Suriyeli muhalif grupların liderleriyle Savunma Bakanlığı bünyesinde birleşmek üzere anlaştı

Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera'nın 21 Aralık 2024 tarihinde muhalif grupların liderleriyle yaptığı toplantıdan (Reuters)
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera'nın 21 Aralık 2024 tarihinde muhalif grupların liderleriyle yaptığı toplantıdan (Reuters)
TT

Şera, Suriyeli muhalif grupların liderleriyle Savunma Bakanlığı bünyesinde birleşmek üzere anlaştı

Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera'nın 21 Aralık 2024 tarihinde muhalif grupların liderleriyle yaptığı toplantıdan (Reuters)
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera'nın 21 Aralık 2024 tarihinde muhalif grupların liderleriyle yaptığı toplantıdan (Reuters)

Yeni Suriye Genel Komutanlığı yaptığı açıklamada, Suriye'nin fiili yöneticisi olan Ahmed eş-Şera'nın bugün ‘devrimci grupların’ liderleriyle, tüm grupların feshedilmesi ve Savunma Bakanlığı çatısı altında birleştirilmesiyle sonuçlanan bir anlaşmaya vardığını duyurdu.

Eş-Şera geçtiğimiz hafta sonu muhalif grupların liderleriyle Suriye'de kurulacak yeni ordunun şeklini görüştü.

Suriye Genel Komutanlığı’nın Telegram kanalından yapılan açıklamada, eş-Şera'nın ‘yeni Suriye’de ordunun nasıl şekilleneceğini’ görüşmek üzere silahlı grupların lideriyle bir araya geldiği belirtildi.

sdv
Suriye'deki yeni yönetiminin lideri Ahmed eş-Şera başkent Şam'da basına konuşuyor, 23 Aralık 2024. (Reuters)

Geçtiğimiz hafta Başbakan Muhammed el-Beşir, Savunma Bakanlığı’nın daha önce muhalefetin bir parçası olan grupları ve Beşşar Esed döneminde ordudan ayrılan subayları kapsayacak şekilde yeniden oluşturulacağını söyledi. Eş-Şera, çok sayıda grup arasındaki çatışmaları önlemeye çalışmak gibi ürkütücü bir görevle karşı karşıya.

Esed sonrası ilk hükümetinin haritasını çıkarmaya başlayan eş-Şera, geçici hükümette dışişleri bakanlığı görevini Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) kurucularından Esad Hasan eş-Şeybani'ye verirken, kabinenin ilk kadın üyesi de Kadın İşleri Başkanlığı’na atanan Ayşe ed-Dibs oldu.

Ayrıca Ebu Hasan el-Hamavi künyeli HTŞ komutanlarından Merhaf Ebu Kusra Savunma Bakanı ve Suriye Milli Ordusu'na (SMO) bağlı Cephe Şamiye'nin Genel Komutanı Azzam Garip Halep Valisi olarak atandı.

gtrhy
Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, 15 Aralık 2024 tarihinde Şam'da Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera ile bir araya geldi. (Reuters)

Atamalar, yabancı hükümetlerin Şam'daki yeni hükümetle temaslara başlaması ve ABD'nin teröre karıştığı gerekçesiyle eş-Şera'nın başına koyduğu 10 milyon dolarlık ödülü kaldırdığını açıklamasının ardından geldi.

Suriyeli muhalif savaşçılar 8 Aralık'ta başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirerek 13 yılı aşkın süredir devam eden iç savaşın ardından Esed'i ülkeden kaçmaya zorladı ve ailesinin on yıllardır süren iktidarına son verdi.