Dünya Gıda Programı 4 milyon Yemenliyi yardım listesinden çıkardı

Yemen’de artan açlık sorununa ve askeri çatışma riskine rağmen Dünya Gıda Programı 4 milyon Yemenli sivili yardım listesinden çıkarttı

Yemen'de gıda güvenliği geçen yıl hafif bir iyileşme kaydetti (Birleşmiş Milletler)
Yemen'de gıda güvenliği geçen yıl hafif bir iyileşme kaydetti (Birleşmiş Milletler)
TT

Dünya Gıda Programı 4 milyon Yemenliyi yardım listesinden çıkardı

Yemen'de gıda güvenliği geçen yıl hafif bir iyileşme kaydetti (Birleşmiş Milletler)
Yemen'de gıda güvenliği geçen yıl hafif bir iyileşme kaydetti (Birleşmiş Milletler)

Yemen'de açlığın ve askeri çatışmaların yeniden başlayacağı endişesinin ortasında, BM, Husilerin aylık gıda yardımından yararlananlar listesinden 3 milyon kişiyi çıkarma kararını onayladıklarını duyurdu. Bu kişiler, insani müdahale planının karşı karşıya olduğu finansman eksikliğinden dolayı uluslararası alanda tanınan hükümetin kontrolü altındaki bölgelerden dışlanan bir milyon kişiye katıldılar.

BM İnsani İşler Ofisi, Dünya Gıda Programı'nın (WFP) Aralık ayında Husilerin kontrolündeki bölgelerdeki faaliyetlerini askıya almasının ardından, başkent Sana'da kontrolü elinde bulunduran grupla anlaşmaya vardığını belirtti. Anlaşma, insani yardımların dağıtımında daha hedef odaklı bir yaklaşım benimsemeyi ve yardımlardan yararlananların sayısını önceki 9,5 milyondan 6,5 milyona düşürmeyi içeriyor.

Yemen nüfusunun yüzde 70'i kırsalda yaşıyor (Dünya Bankası)
Yemen nüfusunun yüzde 70'i kırsalda yaşıyor (Dünya Bankası)

Husiler daha önce bu adımı reddetmiş ve kontrolleri altındaki bölgelerdeki tüm yararlanıcılara yardım dağıtmaya devam edilmesi gerektiğinde ısrar etmiş ve Dünya Gıda Programı’nı, yardımı kendilerine baskı yapmak için siyasi bir kart olarak kullanmakla suçlamıştı. Ancak geri dönmeleri, stokların mevcut olmaması nedeniyle, yardımların dağıtımının Nisan ayına kadar başlamasını sağlamaz. Çünkü programın bu bölgelerde faaliyetlerini askıya alma kararı gıda maddelerini ithal etme sözleşmelerini etkiledi.

Ateşkesin kazançları

Birleşmiş Milletler Ofisi, Yemen'deki askeri ateşkesin, 2023 yılının üçüncü çeyreğinde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla sivil kayıplar ve yerinden edilme sayısında, sırasıyla, yüzde 27 ve yüzde 44 oranında önemli bir azalmaya yol açtığını bildirdi. Ancak başta Marib, Taiz, Ed-Dali, El-Hudeyde, Şebve ve Sada vilayetleri olmak üzere çeşitli cephe hatlarında yerel çatışmaların hala devam ettiği konusunda uyardı.

FOTO: Husiler yardımın dağıtımını kontrol ediyor ve yardıma muhtaç kişilerin listesini belirliyor (Yemen Hükümeti)
Husiler yardımın dağıtımını kontrol ediyor ve yardıma muhtaç kişilerin listesini belirliyor (Yemen Hükümeti)

İnsani İşler Ofisi'nin verilerine göre, 2023 Çatışma Endeksi, Yemen'i siyasi şiddet açısından dünyada yedinci sıraya koydu. Ancak aynı yılın üçüncü çeyreğinde ülke, tüm illerde gıda güvensizliğinin ana faktörlerinde bir iyileşmeye tanık oldu.

İthalat seviyeleri ve gıda fiyatları olumlu bir eğilim gösterdi. Ancak kapsamlı araştırma, ailelerin yarısının yeterli gıda tüketimine sahip olmadığını gösterdi. Hükümet kontrolündeki bölgelerdeki ailelerin, Husi kontrolündeki bölgelere kıyasla daha yüksek düzeyde gıda güvensizliğinden mustarip olduğu görüldü.

Küresel Açlık Endeksi'ne (KAE) göre Yemen, geçtiğimiz yıl dünyadaki en kötü üçüncü açlık seviyesine tanık oldu. Mevcut gıda yardımı taahhütleri endişe verici derecede düşük seyrederken Dünya Gıda Programı, hayat kurtaran programlarından bazılarını küçültmek zorunda kaldı.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Ofisi tarafından açıklanan verilere göre, geçen yıl gıda ithalatının toplam hacmi yıllık bazda Husi kontrolündeki Hudeyde ve Salif limanlarında yüzde 2 artarken, hükümet kontrolündeki Aden ve Mukalla limanlarından yüzde 21 arttı. Kara nakliyesi ve mevduat limanlarında ise yüzde 5 oranında düşüş yaşandı.

BM ofisi, genel olarak Yemen'deki tüm limanlardan ithal edilen net gıda hacminin 2022'nin aynı dönemine göre yüzde 6 daha yüksek olduğunu açıkladı.

Ateşkes, Yemen'deki yerinden edilme oranlarını yüzde 44 oranında azalttı (Yemen Hükümeti)
Ateşkes, Yemen'deki yerinden edilme oranlarını yüzde 44 oranında azalttı (Yemen Hükümeti)

Yerel para biriminin fiyatına ilişkin Birleşmiş Milletler, Suudi Arabistan'ın döviz kuru üzerindeki baskıyı hafifletmek amacıyla Aden'deki Yemen Merkez Bankası'na 267 milyon dolar yatırdığını bildirdi. Ancak Yemen riyali, yılın üçüncü çeyreğinde dolar karşısında düşüşünü sürdürdü. Riyalin değeri bir önceki yıla göre yüzde 22 azalarak dolar başına bin 434 Yemen riyaline ulaştı. Bu düşüş büyük ölçüde döviz rezervlerindeki düşüş, ham petrol ihracatı ve işçi dövizi girişlerindeki düşüşle bağlantılı.

BM ofisi, Husi kontrolündeki bölgelerde döviz kurunun bir önceki yıla göre yüzde 7 artarak dolar başına 523 riyale ulaştığını bildirirken bunun nedenlerini de esas olarak Husi yetkililerinin, Ödemeler Komitesi'nin yanı sıra kendi kontrolleri dışındaki bölgelere yabancı para transferini kısıtlamak için uyguladığı denetleyici tedbirlere ve bu bölgelerdeki döviz arz ve talebini yakından yöneten döviz departmanına bağladı.



Husiler, Kızıldeniz'i kasıp kavuruyor: Tamamen yalnızsınız

Husiler, Magic Seas'in batırılma görüntülerini de paylaşmıştı (Reuters)
Husiler, Magic Seas'in batırılma görüntülerini de paylaşmıştı (Reuters)
TT

Husiler, Kızıldeniz'i kasıp kavuruyor: Tamamen yalnızsınız

Husiler, Magic Seas'in batırılma görüntülerini de paylaşmıştı (Reuters)
Husiler, Magic Seas'in batırılma görüntülerini de paylaşmıştı (Reuters)

İran destekli Husilerin, Kızıldeniz'deki iki ticari gemiyi batırmasının yankıları sürüyor. 

Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri, 7 Temmuz'da yaptığı açıklamada Magic Seas isimli gemiyi, iki insansız deniz aracının yanı sıra üç drone ve 5 balistik füzeyle vurduklarını duyurmuştu. 

Sözcü, 9 Temmuz’daki açıklamasında da Eternity C adlı geminin vurulduğunu söylemişti. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Liberya bandıralı iki geminin de Yunan şirketlerine ait olduğu belirtiliyor.

Haberde yardım çağrısı yapılmasına rağmen ABD ya da müttefiklerinin bölgedeki hiçbir gemisinin olaya müdahale etmediği aktarılıyor.

Pazar günü düzenlenen saldırıda Magic Seas mürettebatının gemiyi terk ettiği belirtiliyor. 

Ancak pazartesi gecesi düzenlenen ikinci saldırıda Eternity C mürettebatının Husilerle çatışmaya girdiği, bazı kişilerin Şii örgüt tarafından rehin alındığı aktarılıyor. En az üç kişinin gemide ölü bulunduğu, 15 kişinin kayıp olduğu, 10 kişininse kurtarıldığı yazılıyor. 

Britanyalı denizcilik teknolojisi firması VanguardTech’ten Ellie Shafik, "Bu, Husilerin 48 saat içinde yarattığı en ciddi hasar" diyor. 

Eski Birleşik Krallık Donanması Subayı Christopher Long da Husi militanlarının kontrolündeki bölgelerde askeri varlığın çok zayıf olduğunu, bunun da ticari gemileri savunmasız bıraktığını söylüyor. Long, "Oradaysanız, tamamen yalnızsınız" ifadelerini kullanıyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın talimatıyla Husilere ait hedeflere 15 Mart’ta saldırı başlatılmıştı. 6 Mayıs’ta örgütle ateşkes yapıldığı ve operasyonun sonlandırıldığı duyurulmuştu. 

WSJ’nin aktardığına göre ABD, Husiler Amerikan gemilerine saldırmadıkça ateşkesi geçerli sayıyor. Pentagon’un bölgedeki askeri duruşunu değiştirmediği aktarılıyor. 

Diğer yandan Husilerin saldırıları, Gazze’de yeni bir ateşkes anlaşması için görüşmelerin yoğunlaştığı bir dönemde meydana geldi. 

Katar’ın başkenti Doha’da süren müzakerelerde Tel Aviv yönetimi ve Hamas arasındaki anlaşmazlıkların büyük ölçüde çözüldüğü fakat İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığı kaydedilmişti.

Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Hamas’ın 7 Ekim 2023’teki Aksa Tufanı operasyonuna destek olarak başlatmıştı.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, AP