İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, saldırının sonuçlarına ilişkin giderek artan uluslararası uyarıları göz ardı ederek, yerinden edilmiş insanlarla dolu Refah kentindeki Hamas güçlerini ortadan kaldırma sözü verdi. Amerikan ABC kanalına verdiği röportajda “Refah'a ulaşmamızı istemeyenler kazanmamızı da istemiyor” dedi.
Zaferin yakın olduğu sözünü veren Netanyahu, “Savaşın amacına yani Hamas'ı yok etmeye, hareketin dört taburunun Refah'ta tutulmasıyla ulaşılamaz. Son kale olan Refah'ta kalan Hamas terör tugaylarını biz kontrol edeceğiz, bunu yapacağız” dedi.
Netanyahu'nun açıklaması, dünyanın, 64 kilometrekareyi aşmayan bir alanda yaklaşık 250 bin sakininin yanı sıra 1,3 milyondan fazla yerinden edilmiş insanın da yaşadığı, yoğun nüfuslu Refah'a yönelik bir saldırının sonuçları konusunda İsrail'i uyardığı bir dönemde geldi. İsrail'in ana müttefiki ABD, İsrail operasyonunun Refah'a kadar genişletilmesini desteklemiyor. Bu anlaşmazlık, iki ülke arasındaki ilişkilerde gerilimi daha da artırdı.
Sivil halkın tahliyesi
Endişeleri anladığını ve onlarla aynı fikirde olduğunu söyleyen Netanyahu, sivil halkın savaş alanlarından tahliyesi için çalıştığını vurguladı. Netanyahu, “Ordu ve güvenlik kurumu, Savaş Kabinesi’ne sunulmak üzere, sivil halkın Refah'taki savaş alanından tahliye edilmesi ve orada kalan Hamas tugaylarının imha edilmesinin yollarını temel alan ayrıntılı bir plan hazırlama sürecinde. Bunu, sivil halkın bölgeden ayrılabilmesi için güvenli geçişi sağlayarak yapacağız. Bu konuda kayıtsız değiliz. Sivilleri zarardan uzak tutmak savaş çabalarımızın bir parçası. Ancak Hamas, onları tehlike altında tutmak istiyor” ifadelerini kullandı.
İsrail’in Refah saldırısından önce şehrin batısında şiddetli çatışmalar devam ederken, İsrail ordusu Han Yunus'ta çatışmaların sona ermesinin ardından Refah'a saldırmayı planlıyor. Ordu, Han Yunus'un batısındaki saldırılarını yoğunlaştırdığını ve derinleştirdiğini belirtirken, İzzeddin el-Kassam Tugayları da asker ve teçhizata zarar vermeye devam ettiğini söyledi.
UNRWA merkezi altında
İsrail ordusunun Gazze şehrindeki Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) merkezi altındaki Hamas hareketinin ana veri merkezini kontrol ettiğini açıkladığı bir dönemde çatışmalar Han Yunus'ta yoğunlaştı. Bu, İsrail'in UNRWA'ya Hamas'la ilişkisi olduğu yönündeki suçlamalarının hızını artırdı ve UNRWA konuyla ilgili iddiaları reddetti. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, bakanlara, ordunun Gazze'den topladığını söylediği Hamas hareketine ait silah ve belgelerin inceleme raporlarını sundu. Ordunun ‘Hamas için en hassas yerlerin kalbine’ nüfuz ettiğini vurguladı.
Gallant şunları söyledi: “Onların bilgilerini onlara karşı kullanıyoruz. Süreci derinleştirmek bizi daha fazla esir alınan kişiyi geri getirmek için gerçekçi bir anlaşmaya varmaya yaklaştırıyor.” Han Yunus’taki muharebenin tamamlanmasını bekleyen İsrail ordusu, Refah'a yönelik saldırının planını çoktan hazırladı. İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, Refah'a yönelik eylem planlarını onayladığını ve bunları en kısa sürede siyasilere sunacağını duyurdu.
İsrail ordusunun Refah sınırına yönelik saldırılarının devam etmesi, Refah'a yönelik saldırının Philadelphia Koridoru sınırının kontrolünü ve yüzbinlerce Filistinlinin Mısır'a gönderilmesini içerebileceğinden korkan Mısır ile gerilimin artırılması anlamına geliyor. Mısır, buna izin vermeyeceği konusunda uyarmıştı. Mısır, Gazze Şeridi sınırında güvenliği artırmaya yönelik bir dizi tedbir kapsamında son iki hafta içinde kuzeydoğu Sina'ya yaklaşık 40 tank ve zırhlı personel taşıyıcı gönderdi.
Mısır tanklarının konuşlandırılması
İsrail'in Refah'taki askeri operasyonlarını genişletmesi beklentisiyle Mısır tankları bölgeye konuşlandırıldı. Ancak İsrail Güvenlik Kabinesi üyesi ve Tarım Bakanı Avi Dichter dün (Pazar) şunları söyledi: “Refah'ta olup bitenler konusunda son söz ve kanaat sahibi Mısır değil. Çünkü İsrail ile yapılan barış anlaşmasında şehri teslim etmeyi reddetmişti.” İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN’a verdiği röportajda Dichter, Ramazan ayı boyunca Refah'taki askeri faaliyetlerin durumun daha da alevlenmesine yol açabileceği ihtimalini reddetti.
Dichter, bu konuda şöyle konuştu: “Mısır tarafı Yom Kippur Savaşı'na Ramazan Savaşı adını verdi. Çünkü bu aya denk geldi. Ramazan ayı savaşlardan muaf değildir ve hiçbir zaman da olmamıştır. Ramazan ayında terör operasyonu uyarıları artıyor. Bu ayda saldırı yapıp savaşa hayır diyebilir miyiz?” Dichter'in sözleri Refah'a yönelik saldırının hâlâ zamana ihtiyacı olduğunu gösteriyor.
Mısır'a en yakın nokta olan Küçük Refah'ta, İsrail'in aradığı isimlerden biri olan Muhammed Şabane'nin liderliğinde dört Hamas tugayı bulunuyor. Geçen Ocak ayında İsrail, Şabane'yi aranan liderler listesinin en üst sırasına yerleştirdi. Şabane, 2014'ten beri Refah'ın başında bulunuyor. Refah Tugayları, Kuzey Tugayı, Gazze Tugayı, Merkez Tugay ve Han Yunus Tugayı’ndan sonra Hamas'ın beş ana tugayından birini oluşturuyor. Mısır sınır bölgesi de dahil olmak üzere Refah’ın tamamı onun sorumluluğunda.
Gidecek hiçbir yer yok
Mısır ile sınır bölgesine saldırı yapılacağı yönündeki uyarılar artarken, UNRWA Sözcüsü Tamara er-Rifai dün (Pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nin en güneyinde artık vatandaşların gidebileceği başka bir yer olmadığını söyledi. Refah'a operasyon başlatılmasının daha fazla Filistinlinin öldürülmesi anlamına geleceğini vurgulayan er-Rifai, UNRWA’nın internet sitesinde yayınlanan bir bildiride, işgal güçlerinin şu anda vatandaşların toplandığı güney Gazze Şeridi'ndeki Refah bölgesini hedef alması nedeniyle tehlikenin ufukta belirdiğini açıkladı.
Batı Şeria'da İsrail polisi (Reuters)
SDG mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusunda (AFP)