Somali’den ‘Etiyopya saldırganlığını’ kınama çağrısı

Somali yönetimi uluslararası arenadan egemenliğine yönelik saldırganlığa karşı harekete geçmesini istedi.

Somali Dışişleri Bakan Vekili Ali Muhammed Ömer. (Somali Dışişleri Bakanlığı X hesabı)
Somali Dışişleri Bakan Vekili Ali Muhammed Ömer. (Somali Dışişleri Bakanlığı X hesabı)
TT

Somali’den ‘Etiyopya saldırganlığını’ kınama çağrısı

Somali Dışişleri Bakan Vekili Ali Muhammed Ömer. (Somali Dışişleri Bakanlığı X hesabı)
Somali Dışişleri Bakan Vekili Ali Muhammed Ömer. (Somali Dışişleri Bakanlığı X hesabı)

Somali Dışişleri Bakanlığı dün, Afrika Birliği ve Birleşmiş Milletler üyelerini Etiyopya'nın ayrılıkçı Somaliland bölgesi ile imzaladığı ‘yasa dışı’ mutabakat zaptı konusunda ‘ilkeli bir tutum’ almaya  ve Etiyopya'nın Somali'nin egemenliğine yönelik saldırısını  kınama çağrısında bulundu.

Bakanlık, X platformunda yayımlanan açıklamasında, Somali'nin Etiyopya ile Somaliland arasında imzalanan sözde mutabakat zaptını kategorik olarak reddettiğini yineleyerek bunu ‘yasa dışı’ olarak nitelendirdi. Bunun Somali'nin egemenliğinin, birliğinin ve toprak bütünlüğünün ve uluslararası hukukun ciddi bir ihlali anlamına geldiğini aktardı.

Etiyopya'nın eylemlerinin Afrika Boynuzu bölgesinin istikrarını tehdit ettiği konusunda uyarıda bulunan bakanlık, Afrika Birliği üye devletlerine ve Birleşmiş Milletler’e, ‘yasa dışı mutabakat zaptı konusunda ilkeli bir tutum sergilemeleri ve Etiyopya'nın Somali'nin egemenliğine, birliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik haksız saldırganlığını kınamaları’ çağrısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın Arap Dünyası Haber Ajansı’ndan (AWP) aktardığına göre Somali Dışişleri Bakanlığı, Somali'nin ‘barışçıl bölgesel ilişkilere bağlı kaldığını ve (diğer taraflardan) uluslararası yasalara uymasını beklediğini’ teyit etti.

Somaliland, tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan eden ve hiçbir ülke tarafından tanınmayan bir bölge. Somali hükümeti Somaliland’ın buradan bağımsızlığı talebine karşı çıktığını bildirdi.

Somaliland ve Etiyopya ocak ayı başında bir mutabakat zaptı imzaladı. Etiyopya, Berbera limanından pay alarak Kızıldeniz'e erişimine izin verilmesi karşılığında Somaliland'ın bağımsızlığını tanımayı düşüneceğini bildirdi.

Berbera, Aden Körfezi'nin güney kıyısında, Kızıldeniz'in girişinde bir Afrika limanı...

Anlaşma, Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi'nin ülkesinin ‘Somali devletine veya onun güvenliğine ve egemenliğine yönelik herhangi bir tehdide izin vermeyeceğini’ söylediği Mısır'ın da aralarında bulunduğu Arap ülkelerinden olumsuz tepkilerle karşılaştı.

Geçtiğimiz günlerde Somali'yi desteklemek için düzenlenen acil bir toplantıda Arap dışişleri bakanları, Etiyopya-Somaliland anlaşmasını ‘istikrarlı Arap, Afrika ve uluslararası ilkelere karşı bariz bir darbe ve uluslararası hukuk ile geçerli uluslararası anlaşmaların açık bir ihlali’ olarak tanımladı.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.