Sudan’da milyonlarca sivili etkileyecek kıtlık uyarısı

Sudan’da iletişim hatları kısmen Onarılırken milyonları vuran kıtlık uyarısı kaydediliyor

Ağustos 2023 Sudan'ın batısında, Çad'ın Adre bölgesindeki Darfur'dan yerinden edilmiş insanlar (Reuters)
Ağustos 2023 Sudan'ın batısında, Çad'ın Adre bölgesindeki Darfur'dan yerinden edilmiş insanlar (Reuters)
TT

Sudan’da milyonlarca sivili etkileyecek kıtlık uyarısı

Ağustos 2023 Sudan'ın batısında, Çad'ın Adre bölgesindeki Darfur'dan yerinden edilmiş insanlar (Reuters)
Ağustos 2023 Sudan'ın batısında, Çad'ın Adre bölgesindeki Darfur'dan yerinden edilmiş insanlar (Reuters)

Bir telekomünikasyon şirketinin açıklamasına göre, Sudan'ın bazı eyaletlerinde art arda 5 gün süren kesintinin ardından telekomünikasyon ve internet hizmetleri dün kısmen geri döndü. Ancak ülkenin geniş alanları kapsama alanı dışında kalıyor.

Sudan telekomünikasyon şirketi Sudani, Facebook hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “Sudan'ın istisnasız tüm şehirlerinde kademeli bir geri dönüş olduğunu duyurmak istiyoruz” ifadeleri yer aldı. Bazı bölgelerdeki arızanın giderildiğine dikkat çekildi.

Ordu komutanlarının Hartum'a alternatif geçici başkent olarak kullandığı kıyı şehri Port Sudan sakinleri, ağ içerisinde yalnızca telefon görüşmesi yapabildiklerini bildirdi. Ancak internetin yavaş olduğuna dikkat çekti.

Dünyadaki internet hizmetlerini izleyen NetBlox gözlemevinin aktardığına göre, üç ana şirket olan Sudani, MTN Sudan ve Zain Sudan’ın hizmet dışı kalması ardından geçtiğimiz Çarşamba günü Sudan genelinde telefon ve internet iletişimi kesildi.

Silahlı Kuvvetler ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), birbirlerini ülkedeki iletişimin kasıtlı olarak kesintiye uğratmakla suçladı.

Ülkenin en büyük telekomünikasyon ve internet servis sağlayıcılarından biri olan Sudani’nin aboneleri, hizmetin Port Sudan ve bazı şehirlere geri döndüğü, 48 saat içinde ülke geneline de geri döneceği yönünde SMS’ler aldıklarını belirtti.

Port Sudan sakinleri Şarku'l Avsat'a verdikleri demeçte, telekomünikasyon istikrarının yanı sıra veri çipleri üzerinde internet hizmetinin de etkinleştirildiğini doğruladı.

Şarku’l Avsat’ın izlediği üzere, Sudani şirketinin sunduğu hizmetler Doğu Sudan'ın üç eyaleti Kızıl Deniz, Kassala ve Kadarif’e geri döndü. Sosyal medya platformlarındaki aktivistler, Batı Kordofan Eyaleti'ne bağlı en-Nahud şehrinin ağın kapsamına girdiğini bildirdi.

Zain Sudan ve MTN Sudan’ın ise hizmet dışı kaldığı bildirildi. İletişim kesintisi milyonlarca Sudanlının birbirleriyle iletişim kurmasını engellerken vatandaşların günlük yaşam ihtiyaçlarını karşılama ve hastalara ilaç sağlama hareketlerini ise felce uğrattı.

Diğer yandan Sudan'daki uluslararası ve yerel insani yardım kuruluşları ile sivil siyasi güçler, uluslararası topluma, vatandaşlara iletişimi ve interneti yeniden sağlamaları için, savaşan taraflara baskı uygulama çağrısında bulundu. Ülkenin tanık olduğu elektrik kesintisi ışığında, her iki taraftan güçlerin savaş cephelerinde sivillere karşı işleyebileceği ihlaller hususunda uyardı.

İletişim kesintisi, başkent Hartum'un ikinci büyük şehri Omdurman’ın çeşitli bölgelerinde ordu ile HDK arasında askeri çatışmaların devam etmesi nedeniyle ortaya çıktı.

Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan ve HDK Komutanı Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) ittifak günlerinde (Şarku’l Avsat)
Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan ve HDK Komutanı Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) ittifak günlerinde (Şarku’l Avsat)

HDK Komutanı Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti), Pazar'ı Pazartesi'ye bağlayan gece, X platformundaki resmi hesabında yayınlanan ses kaydında, güçlerini Omdurman’ın Mühendisin semtinde elde ettikleri zaferlerden dolayı tebrik etti.

Sudan ordusu ise Pazartesi günü Facebook'ta yaptığı açıklamada, Mühendisler Birliği liderliğindeki kuvvetlerinin başarılı niteliksel operasyonlar yürüttüğünü, eski Omdurman bölgesindeki Âli Daklu terörist milislerinden onlarca isyancının öldürüldüğünü, çok sayıda savaş aracının imha edildiğini bildirdi.

Sudan Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el-Burhan, daha önce yaptığı açıklamada, ordu içinde darbeden bahseden herkesin ‘yalancı ve hayalperest’ olduğunu, ordunun ‘tek adamın kalbinde’ birleştiğini vurgulamıştı. Kuzeydeki ed-Dabbah şehrinde bir tümene gerçekleştirdiği ziyarette yaptığı açıklamalarda, ordunun tüm cephelerde ilerlediğini, zafer için ve düşmanı yakın gelecekte sahada mağlup etmek için yoğun şekilde çalıştığını da sözlerine ekledi.

Aynı zamanda “Devletin HDK’ye karşı verdiği mücadelenin bir onur mücadelesi olduğu düşünüldüğünde ordu mağlup edilemez” vurgusunda bulundu.  

Öte yandan HDK Komutanı Hamideti ise X platformunda yayınladığı ses kaydında, savaşın önümüzdeki günlerde hızla sona ereceğini söyledi. “Sudan'ın tüm bölgelerini kontrol edebilirdik ama barışı seçtik” ifadelerini kullandı.

Burhan, ülkenin doğusundaki güçleri ile (SUNA) 
Burhan, ülkenin doğusundaki güçleri ile (SUNA) 

Geçen hafta Sudan ordusundan bir kaynak, Omdurman şehrinin kuzeyindeki Vadi Seyidna askeri bölgesinde darbe girişimi olduğuyla ilgili haberleri yalanladı ve Müslüman Kardeşleri (İhvân-ı Müslimin) bu ‘yanlış’ haberi sızdırmakla suçladı. Kaynak, Arap Dünyası Haber Ajansı’na (AWP) yaptığı açıklamada Askeri İstihbarat'ın üst düzey subayları tutukladığını belirtti. İsminin açıklanmasını istemeyen kaynak, ‘tutuklanan subayların çoğunun HDK’ya karşı yürütülen çatışmalarda kullanılan taktikler konusunda üst düzey liderlerle aynı fikirde olmayan saha komutanları’ olduğunu kaydetti. Bu isimlerin üst düzey liderliğin savaşı çözmede yavaş olduğunu düşündüklerini de ekledi.

Beklenen kıtlık

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), yakın tarihli bir raporunda, Uluslararası Kıtlık Erken Uyarı Sistemi Ağı’nın Sudan'ın bu yıl ülkeler arasında ihtiyaç sahibi nüfus açısından üçüncü en yüksek yüzdeye sahip olmasını beklediğini bildirdi. Ağ, Sudan Silahlı Kuvvetleri ile HDK arasında ülkenin güneydoğusundaki çatışmaların son zamanlarda artması nedeniyle gıda yardımı ihtiyaçlarının arttığını ifade etti.

FOTO: Darfur bölgesindeki çatışmalardan kaçan çocuklar araçla Sudan-Çad sınırını geçiyor (Reuters)
Darfur bölgesindeki çatışmalardan kaçan çocuklar araçla Sudan-Çad sınırını geçiyor (Reuters)

İlgili raporda, “Artan düşmanlıklar ve zayıf insani yardım erişimi, zaten zor olan gıda güvenliği durumunu daha da kötüleştirecek. Başkent Hartum'da ve Batı Darfur eyaletindeki el-Cuneyna şehrinde bazı ailelerin gıda güvensizliğinin felaket düzeyine ulaşması bekleniyor. İnsani yardım çalışanlarının çatışma hatlarını aşmalarına yönelik acil onaylar ve hem yardım hem de ticaret akışı için güvenli geçiş garantileri, en azından gelecek yılın kurak mevsiminde açlığın daha da kötüleşmesini önlemek açısından hayati önem taşıyor” ifadelerine değinildi.



İsrail Beyrut'un kalbine ve güney banliyölerine saldırdı: 4 ölü, 23 yaralı

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
TT

İsrail Beyrut'un kalbine ve güney banliyölerine saldırdı: 4 ölü, 23 yaralı

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)

İsrail ile Hizbullah arasındaki savaş üçüncü ayına girerken İsrail, Beyrut'un kalbindeki bir konut binasını ‘beş füze’ ile hedef aldı ve Hizbullah'ın önde gelen liderlerinden Talal Hamiye'nin hedef alındığı haberlerinin ortasında binayı tamamen yerle bir etti.

Lübnan Ulusal Haber Ajansı (NNA), Beyrut'un ‘korkunç bir katliama uyandığını, İsrail savaş uçaklarının el-Basta bölgesindeki el-Memun Caddesi'nde sekiz katlı bir konut binasını beş füzeyle tamamen yok ettiğini’ bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın NNA’dan aktardığına göre arama kurtarma ekipleri, düşman savaş uçaklarının bir konut binasını hedef aldığı ve çok sayıda şehit ve yaralının olduğu el-Basta bölgesinde bulunan el-Memun Caddesi'ndeki enkazı kaldırmak için çalışıyor.

Hizbullah'a bağlı yerel bir kanal, Lübnan Sağlık Bakanlığı'na dayandırdığı haberinde Beyrut'un el-Basta bölgesine düzenlenen saldırıda en az dört kişinin öldüğünü ve 23 kişinin de yaralandığını bildirdi.

İsrail Yayın Kurumu'na (IBC) konuşan bir güvenlik kaynağı, İsrail'in bugün şafak vakti Beyrut'ta Hizbullah'ın operasyon şefi Muhammed Haydar'ın kaldığı bir binayı hedef aldığını söyledi.

Ebu Ali olarak da bilinen Haydar, Hizbullah'ın operasyonlar biriminin başı ve örgütün en üst düzey isimlerinden biriydi.

İsrail'in Beyrut'un merkezindeki el-Basta bölgesinde bir konuta düzenlediği saldırının yol açtığı geniş çaplı yıkımdan (AFP)İsrail'in Beyrut'un merkezindeki el-Basta bölgesinde bir konuta düzenlediği saldırının yol açtığı geniş çaplı yıkımdan (AFP)

Banliyölere yeni saldırılar

Şafak vakti Beyrut'un merkezine yönelik saldırının ardından İsrail ordusu güney banliyölerine yeni saldırılar düzenledi. NNA, Lübnan Üniversitesi çevresindeki Hadath bölgesine şiddetli bir saldırı düzenlendiğini bildirdi.

Bu saldırı, İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee'nin X platformu aracılığıyla güney banliyölerinde yaşayanlara yeni tahliye uyarılarında bulunmasının ardından geldi.

Adraee’nin yaptığı tahliye uyarısında şu ifadeler yer aldı: “Güney banliyöleri bölgesinde, özellikle ekteki haritalarda belirtilen binalarda ve Hadath ile Choueifat'taki komşu binalarda yaşayan tüm sakinlere uyarı: İsrail Savunma Kuvvetleri’nin yakın zamanda harekete geçeceği Hizbullah tesislerinin yakınında bulunuyorsunuz. Sizin ve aile fertlerinizin güvenliği için bu binaları derhal boşaltmalı ve en az 500 metre uzağa gitmelisiniz.”

Talal Hamiye kimdir?

İsrail medyası, Beyrut'un kalbindeki saldırının hedefinin Hizbullah komutanı Talal Hamiye olduğunu ve tahkimat delici füzelerin kullanıldığını, bunun da Lübnan'ın farklı bölgelerinde büyük bir patlama sesi duyulmasına yol açtığını bildirdi. Bu füzeler, Hizbullah eski Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ve Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Haşim Safiyuddin suikastlarında kullanılanlara benziyor.

Yedioth Ahronoth, Hamiye'nin ‘parlak askeri kariyere sahip biri’ olarak bilindiğini ve komutan Mustafa Bedreddin'in öldürülmesinin ardından Hizbullah'ın askeri kolunun komutasını üstlendiğini kaydetti.

Hamiye, hakkında bilgi verenlere 7 milyon dolara kadar ödül veren ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Rewards for Justice (Adalet İçin Ödül) programının duyurulmasıyla yeniden gündeme gelene kadar ilgi odağı olmaktan uzak kaldı.

görsel

Hamiye, Hizbullah'ın Lübnan toprakları dışındaki operasyonlarını yürütmekten sorumlu olan dış operasyon birimi Birim 910'un komutanıdır.

Ciddi hasar

Yerel bir televizyon kanalı tarafından yayınlanan görüntülerde en az bir binanın çöktüğü ve birkaç binanın da ağır hasar gördüğü görülüyor.

Reuters'a konuşan görgü tanıkları, patlamaların Beyrut'u sabaha karşı 04:00 sularında sarstığını bildirdi. Güvenlik kaynakları saldırıda en az dört bombanın ateşlendiğini söyledi.

Bu, İsrail'in son günlerde Beyrut'un merkezindeki bir bölgeyi hedef alan dördüncü hava saldırısı olurken, İsrail saldırılarının çoğunu Hizbullah'ın kalesi olan Beyrut'un güney banliyölerine düzenledi. Geçtiğimiz pazar günü Ras en-Nebe mahallesine düzenlenen bir İsrail hava saldırısında Hizbullah'ın medya ilişkileri sorumlusu öldürülmüştü.

İsrail, Gazze Şeridi'ndeki savaş nedeniyle sınır ötesi çatışmaların patlak vermesinden neredeyse bir yıl sonra eylül ayında Hizbullah'a karşı büyük bir saldırı başlatarak Lübnan'ın büyük bir bölümünü hava saldırılarıyla vurdu ve güneye kara birlikleri gönderdi.

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor. (AP)Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor. (AP)

İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmalar, Hizbullah'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail'in güneyine saldırı düzenleyen Hamas ile dayanışma amacıyla ateş açmasının ardından patlak verdi.

ABD'nin Lübnan Özel Temsilcisi Amos Hochstein ateşkes anlaşmasına varmak amacıyla geçtiğimiz hafta Lübnan ve İsrail'i ziyaret etti. Hochstein, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz ile görüşmek üzere İsrail'e gitmeden önce salı ve çarşamba günleri Beyrut'ta yaptığı görüşmelerin ardından ‘ilerlemeden’ söz etti.