Libya Başbakanı Dibeybe: Hükümetimiz seçimlerden önceki son geçiş hükümeti olacakhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4854136-libya-ba%C5%9Fbakan%C4%B1-dibeybe-h%C3%BCk%C3%BCmetimiz-se%C3%A7imlerden-%C3%B6nceki-son-ge%C3%A7i%C5%9F-h%C3%BCk%C3%BCmeti
Libya Başbakanı Dibeybe: Hükümetimiz seçimlerden önceki son geçiş hükümeti olacak
Abdulhamid Dibeybe (AA)
Libya hükümetine bağlı "Hakomitna" adlı platformda, Başbakan Dibeybe'nin BAE'nin Dubai kentinde düzenlenen Dünya Hükümetler Zirvesi'nde yaptığı konuşmaya yer verildi.
Dibeybe, "Hükümetimiz, Allah'ın yardımıyla, seçimlerden önceki son geçiş hükümeti olacaktır" ifadesini kullandı.
Temsilciler Meclisi'nin şimdiye kadar seçim kanunlarını çıkarıp referanduma sunmadığını belirten Dibeybe, çıkarılacak kanunların sipariş usulü ve herhangi bir sınıf için çıkarılmayan, adil kanunlar olmasını istediklerini kaydetti.
Hükümetin akaryakıt sübvansiyonu kaçakçılık için istismar ediliyor
Dibeybe, ülkesinde birçok mal için önceki dönemlerden beri uygulanan sübvansiyonları kaldırdıklarını, bu konunun Libya'ya önceki dönemlerden bakiye kalan bir sorun olduğunu dile getirdi.
Dünyada halkına en ucuz yakıt sağlayan ülke olduklarını ve benzinin litresinin 3 cent olduğunu aktaran Dibeybe, "Sübvansiyonlu yakıtın yüzde 50 veya yüzde 60'ından fazlası komşu ülkelere ve Avrupa ülkelerine kaçırılıyor, sübvansiyon yakıt kaçakçılığı için istismar ediliyor." değerlendirmesinde bulundu
Libya'da akaryakıt sübvansiyonlarının kaldırıldığında kaçakçılığın önüne geçileceğine işaret eden Dibeybe, sübvanse edilen miktarın doğrudan Libyalıların cebine gireceğini belirtti.
Dibeybe, akaryakıt sübvansiyonunun hükümete maliyetinin yaklaşık 20 milyar dolar civarında ve bu konunun hükümetin karşılaştığı en büyük sınav olduğunu dile getirdi.
Trablus'taki uçak seferleri haftada 100'ün üzerine çıktı
Libya'da başlattıkları "Hayata Dönüş Programı" kapsamında her türlü siyasi soruna rağmen hayatı normal akışına döndürmeye çalıştıklarını anlatan Dibeybe, daha önce ülkesinde günde 20 saatlik elektrik kesintileri yaşandığını, bunun 3-4 saate kadar düştüğünü ve yaklaşık bir buçuk yıldır da hiç elektrik kesintisi yaşanmadığını kaydetti.
Trablus'a uçak seferlerinin yeniden eski haline döndüğünü ve haftada 100 uçuşun üzerine çıktığını bildiren Dibeybe, başkentten Türkiye, BAE, Tunus, Fas, Mısır, İtalya, Malta ve Azerbaycan'a uçuşların bulunduğunu hatırlattı.
Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, başkent Trablus'taki büyükelçilik sayısının da 42'ye ulaştığını belirtti.
Şiddetli su kıtlığı, yağışların az olduğu bir dönemin ardından Beyrut'un sıkıntılarını daha da artırıyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5175346-%C5%9Fiddetli-su-k%C4%B1tl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-ya%C4%9F%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1n-az-oldu%C4%9Fu-bir-d%C3%B6nemin-ard%C4%B1ndan-beyrutun
Şiddetli su kıtlığı, yağışların az olduğu bir dönemin ardından Beyrut'un sıkıntılarını daha da artırıyor
Beyrut sokaklarında su taşıyan bir tanker, 3 Temmuz 2025 (AFP)
Beyrut sokakları, Lübnanlıların yıllardır görmediği ciddi bir su kıtlığıyla başa çıkmak için halkın satın aldığı su depolarıyla dolup taşıyor. Bu kıtlık, yağışların rekor düzeyde azalması, kuyuların kuruması ve dağıtım şebekelerinin yıpranmasına bağlı.
Beyrut'un güney banliyösü Burc el-Baracne'deki evinde mutfak eşyalarını özenle yıkayan 50 yaşındaki Rima es-Seba, “Su eskiden her gün geliyordu, ama şimdi üç günde bir geliyor” diyor.
Resmi kurumun su tedarikini kesmesi durumunda es-Seba ailesi, yaşadıkları binanın su depolarına su pompalayan özel tankerlere başvuruyor. Rima, mutfak eşyalarını paslandıran tuzlu suyla depoyu doldurmak için 5 dolar ödediğini belirtiyor. İçme suyunu ise Lübnan'daki çoğu kişi gibi hazır şişelerde satın alıyor.
Ancak sosyal hizmet alanında çalışan Rima es-Seba, bu maliyetlerin sınırlı gelire sahip aile için çok ağır olduğunu belirtiyor. Rima, “Bu parayı nereden bulacağım?” diye soruyor. Ülke, Hizbullah ile İsrail arasındaki savaşın yanı sıra, birçok vatandaşını yoksullaştıran ağır bir ekonomik krizle boğuşuyor.
Lübnanlılar uzun yıllardır su kıtlığına alışkın. Enerji ve Su Bakanlığı'nın Ulusal Su Sektörü Stratejisi metninde belirtildiği gibi, ‘nüfusun yüzde 50'den fazlası düzenli olarak kamu su hizmetlerinden yararlanamıyor’.
Bakanlık, barajlar gibi yüzey depolamanın bu açığı kapatmak için yeterli olmadığını, hükümetin sağladığı suyun yarısının ulusal su şebekelerindeki sızıntılar veya hırsızlık nedeniyle ‘israf edildiğini’ belirtiyor.
Yağışların azalması, krizi daha da kötüleştirdi.
Meteoroloji İdaresi'nin yüzey tahminleri bölüm başkanı Muhammed Kenc, 2024-2025 kışında yağış miktarının ‘çok az’ olduğunu belirterek, bu miktarın gözlemlerin başladığı günden bu yana ‘80 yılın en düşük yağış miktarı’ olduğunu söyledi.
Beyrut'taki bir kuyu suyu dağıtım tesisinde tankerini dolduran bir adam, 3 Temmuz 2025 (AFP)
Ulusal Su Sektörü Stratejisi’ne göre iklim değişikliği su kıtlığını artıracak. Dünya Bankası ise yılın başında ‘iklim değişikliğinin 2040 yılına kadar kuraklık mevsiminde su miktarını yarı yarıya azaltacağı’ öngörüsünde bulundu.
Kısıtlama
Enerji ve Su Bakanı Joseph Saddi geçen hafta ‘mevcut durumun çok zor’ olduğunu bildirdi.
Su kıtlığı, Beyrut'un farklı bölgelerinde farklılık gösteriyor. Yollar, binaların çatılarında yoğun olarak bulunan su depolarını besleyen tankerlerle dolup taşıyor.
Hükümet geçen ay, su tüketimini azaltmaya teşvik etmek için bir kampanya başlattı ve ülke genelinde kurumuş kaynak ve göllerin fotoğraflarını yayınladı.
Beyrut Kuzey İstasyonları Bölümü Başkanı Zuheyr Kazzi, “33 yıldır buradayım ve bu, Beyrut'a pompaladığımız su miktarı açısından geçirdiğimiz en kötü yıl” dedi.
Beyrut ve Lübnan Dağı Su Tesisleri Teknik Uzmanı Antoine ez-Zağbi, geçtiğimiz temmuz ayında AFP ile yaptığı röportajda, başkentte su kısıtlamasının genellikle yaz mevsiminin bitiminden ve kış mevsiminin başlamasından önce, ekim ve kasım aylarında başladığını açıkladı.
Ancak ez-Zağbi'ye göre bu yıl su sıkıntısı erken başladı. Zira bazı kaynaklarda yağışların azalması nedeniyle su miktarının yüzde 50'si bitti. Ez-Zağbi, aşırı tüketim ve deniz suyunun sızma riskini azaltmak için bazı kuyularda kısıtlamanın haziran ayında başladığını belirtti.
Ez-Zağbi, barajlar da dahil olmak üzere daha fazla depolama tesisine ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Lübnan'ın Batroun kentindeki bir baraj, 10 Temmuz 2025... Lübnan, yağışların az olduğu bir mevsimden sonra bu yaz şiddetli su kıtlığı çekiyor. (Reuters)
Dünya Bankası geçtiğimiz ocak ayında, Beyrut ve çevresindeki bölgelerde su hizmetlerini iyileştirmek için 250 milyon dolardan fazla bir kredi onayladı.
2020 yılında ise çevre aktivistlerinin biyolojik çeşitlilik açısından zengin bir vadiyi tahrip edebileceği gerekçesiyle, başkentin güneyinde bir baraj inşa etmek için verdiği krediyi iptal etti.
Kuyular
Beyrut'un güney banliyösünde yaşayan 66 yaşındaki emekli memur Ebu Ali Nasreddin, aylardır devletin su şebekesinden su alamadığını söyledi.
“Devletin suyu nerede? Nereye aktarılıyor? Kimse bilmiyor” diyen Nasreddin, yaşadığı binayı besleyen kuyunun da kuruduğunu belirtti. Nasreddin ayrıca, tankerlerin sağladığı suyun fiyatının da günden güne yükseldiğini ifade etti.
Bazı bölgelerde 2 bin litre kapasiteli su tankeri fiyatı 20 dolara ulaşıyor ve bu fiyat, tasarruflu kullanımla 5 kişilik bir ailenin bir haftalık ihtiyacını zar zor karşılıyor.
Küçük kamyonuyla su taşıyan 45 yaşındaki Bilal Selheb, suya olan talebin büyük ölçüde arttığını kaydetti.
“Su durumu çok kritik” diyen Selheb, kuyular kuruduğu veya tuzlu hale geldiği için su temininde zorluk yaşadığını belirtti.
Beyrut'un bazı bölgelerinde kuyular uzun zamandır devlet şebekesinin alternatifi veya tamamlayıcısı olarak kullanılıyordu. Ancak söz konusu kuyuların çoğu eskimiş durumda; bu da boruların hasar görmesine ve suyun tuzluluğunun artmasına neden oluyor.
Lübnan Amerikan Üniversitesi Sürdürülebilirlik Sorumlusu Nedim Faracallah, Beyrut'un iç savaşın (1975-1990) başlangıcından bu yana alan ve nüfus açısından büyük ölçüde genişlediğini, ancak su altyapısının bu büyümeye ayak uyduramadığını ifade etti.
Faracallah, birçok sakinin yasadışı olarak kuyular kazdığını, bunların arasında stratejik yeraltı su rezervlerine ulaşan kuyuların da olduğunu belirterek, “Kuyuların sayısını kimse bilmiyor” dedi.
Faracallah, mevcut krizle birlikte tasarruf ve farkındalık kampanyalarının daha erken başlaması gerektiğini düşünüyor.
