Yahya Sinvar’ın ailesi hakkında ne biliyoruz?

Yahya Sinvar 2011’deki evlilik sözleşmesi sırasında Fatiha okuyor (Sosyal medya)
Yahya Sinvar 2011’deki evlilik sözleşmesi sırasında Fatiha okuyor (Sosyal medya)
TT

Yahya Sinvar’ın ailesi hakkında ne biliyoruz?

Yahya Sinvar 2011’deki evlilik sözleşmesi sırasında Fatiha okuyor (Sosyal medya)
Yahya Sinvar 2011’deki evlilik sözleşmesi sırasında Fatiha okuyor (Sosyal medya)

İsrail ordusu, Hamas hareketinin lideri ve Tel Aviv’in en çok aradığı kişi olan Yahya Sinvar’ın eşi ve üç çocuğuyla birlikte, Gazze Şeridi’ndeki Han Yunus şehrinde bulunan bir tünelde olduğu iddia edilen bir video yayınladı.

Ordu tarafından video ile birlikte yapılan açıklamada, “Gazzeli siviller Hamas terörizminin yönetimi altında yer üstünde acı çekerken, Yahya Sinvar kaçıyor ve yer altı terörist tünel ağında saklanıyor. Saklanabileceği kadar derin bir tünel yok” denildi.

İsrail merkezli Kanal 13 ise, Sinvar’ın eşi ve çocuklarıyla birlikte Han Yunus’taki tünellerden birinde olduğunu, konumu ortaya çıkınca şehri terk ettiğini öne sürdü.

Hamas liderinin özel hayatını medyadan uzak ve gizli tutmak istemesi nedeniyle Sinvar ailesi hakkında pek bilgi bulunmuyor.

Yahya Sinvar’ın ailesiyle ilgili kamuoyuna açıklanan az sayıdaki kişisel bilgiler şunlar;

İsrail’in en çok aranan adamı Sinvar’ın eşi

1970’lerde doğan Samar Muhammad Abu Zamar, Yahya Sinvar’dan 18 yaş küçük.

Gazze İslam Üniversitesi’nden dinin temelleri alanında yüksek lisans derecesine sahip olan Samar, Filistin’deki aşiretler arasında meşhur olan Saliha aşiretinden geliyor.

Kökenleri, İsrail işgaline karşı mücadelesiyle tanınan Gazzeli Abu Zumar ailesine kadar uzanıyor.

Yahya Sinvar evlilik sözleşmesi imzalıyor (Sosyal medya)
Yahya Sinvar evlilik sözleşmesi imzalıyor (Sosyal medya)

Samar Kasım 2011’de, İsrailli asker Gilad Şalit’in serbest bırakılması karşılığında yapılan ünlü takas anlaşmasıyla İsrail hapishanelerinden serbest bırakılan Yahya Sinvar ile evlendi.

Yahya Sinvar, daha önceki bir televizyon röportajında eşi Samar’ı kendisinin seçmediğini söyleyerek, “Ben kutsal topraklarda Hac yaparken, dört kız kardeşim bana bir gelin buldu” dedi.

Medyada Sinvar’ın eşinin karakteri ve kişiliğiyle ilgili yer alan haberlerde, Samar’ın sabırlı, umutlu ve eşine karşı sarsılmaz bir inancı olduğu ifade edildi.

Samar, eşinin tutuklanmasının ardından evine dönmesi için onu sabırsızlıkla bekledi.

Sinvar’ın tek oğlu

İsrail, Sinvar’ın çocuklarıyla birlikte tünelde olduğunu iddia etse de medyada Sinvar’ın eşi Samar’dan tek oğlu olduğu bilgisi var.

Yahya Sinvar’ın oğlu olduğu iddia edilen bir bebek (Sosyal medya)
Yahya Sinvar’ın oğlu olduğu iddia edilen bir bebek (Sosyal medya)

Ancak Sinvar, Gazze’deki hassas konumu nedeniyle ortalarda pek görünmediği için bu konu hakkında bilgi mevcut değil.



Burhan'ın el-Beşir'in partisine yönelik suçlamaları geniş ve çeşitli tepkilere yol açtı

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Sudan halkına hitap ettiği bir konuşmada (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Sudan halkına hitap ettiği bir konuşmada (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
TT

Burhan'ın el-Beşir'in partisine yönelik suçlamaları geniş ve çeşitli tepkilere yol açtı

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Sudan halkına hitap ettiği bir konuşmada (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Sudan halkına hitap ettiği bir konuşmada (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın devrik Devlet Başkanı Ömer el-Beşir'in liderliğini yaptığı İslamcı Ulusal Kongre Partisi'ni savaşa girmemeleri ve iktidara dönme arayışlarına karşı uyardığı konuşmasına ilişkin yorum ve analizler çeşitlilik gösterdi.

Bazı analistler, Burhan'ın konuşmasını, İslamcıların iktidardaki varlığını reddeden dış dünyaya bir ‘güvence mesajı’ olarak değerlendirdi. Diğer bazı analistler de bunu savaşı destekleyen ittifak içindeki gizli çatışmanın kontrollü bir şekilde patlaması ya da İslamcıların iktidara dönmesinden ve ordu ile devletin kararları üzerindeki kontrollerinden endişe duyan sesleri susturmak için bir manevra olarak değerlendirdi. Analistler bu durumu, İslamcılar ile Burhan'ın şahsı arasındaki gerçek bir çatışmanın yansıması olarak yorumladı.

İslamcılar tarafından birçok tepki geldi. Ulusal Kongre Partisi cenahı da Burhan'ın konuşmasında belirtilenleri kınamakta gecikmedi. Parti tarafından yapılan açıklamada, “Burhan, iktidara geri dönmek istediğimiz yönünde bizi suçluyor. Bu suçlama, iktidardan barışçıl bir şekilde çekilmeye karar verdiğimiz Nisan 2019'da meydana gelen değişimle çelişmektedir” denildi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından aranan parti lideri Ahmed Harun'un imzasını taşıyan açıklamada, savaşın sona ermesinin ardından iradelerine el konulmasına izin vermeyecekleri sözü verilerek şöyle denildi: “Biz Sudan toplumunda derin kökleri olan bir partiyiz. Seçimlerle sona erecek bir geçiş döneminden bahsettiğimiz sürece, sandıkları memnuniyetle karşılarız. Sonrasında her olay hakkında konuşuruz.”

Manevra ve yatıştırma

Ordu Komutanı ile doğrudan karşı karşıya gelmekten kaçınmak için yapılan bir manevra ile tekrar bir açıklama geldi. Açıklamada bu sefer uzlaştırıcı bir vizyon benimsenerek, “Burhan'ın konumuna ve savaştaki mücadelesine büyük değer veriyoruz. Burhan'ın silahlı kuvvetlere liderlik etmesini takdir ediyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, savaş henüz bitmediği için safların birleştirilmesi çağrısında bulunuldu.

t45y6
Devrik Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir, Eylül 2017'de destekçilerine yaptığı bir konuşma sırasında (AFP)

Ancak İslamcı hareket ve destekçileri, Burhan'ın konuşmasını ihanet olarak değerlendirdi ve geri çekmesini talep etti. Ulusal Kongre Partisi’ne yakın gazeteci el-Hindi İzzeddin, Burhan'ın konuşmasının anlamsız, gerekçesiz, mantıksız ve uygunsuz olduğunu söyledi. İzzeddin, Burhan’ın geçen ay bin 385 şehit veren İslamcıların rolünü ve fedakarlıklarını görmezden geldiğini söyledi.

Sosyal medya platformlarında dolaşan bir videoda İzzeddin, konuşmasının dış dünyaya güvence verme amacı taşıdığı iddialarıyla alay ederek Burhan'a şöyle seslendi: “Şu anda ABD tarafından cezalandırılıyorsunuz. Bu nedenle, sözde dış dünyaya güvence verilmesi anlamsızdır. Sudan halkının İslamcılara büyük saygı duyduğu ve iktidara dönmelerini umduğu gerçeği göz ardı edilmektedir.”

Ordunun yanında savaşan İslamcı taburlardan biri olan el-Bera Bin Malik Tugayı’nın komutanı el-Misbah Talha ise Burhan'ın konuşmasını küçümseyerek destekçilerine “Birinin çalışmalarımızı değerlendirmesini beklemiyoruz” dedi.

Sudan Kongre Partisi Siyasi Sekreteri ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) liderlerinden Şerif Muhammed Osman ise Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Burhan'ın ilk kez İslamcılara doğrudan saldırması, İslamcıların ordunun zaferlerini gasp etme ve kendilerine mal etme girişimlerini teyit etmektedir. Zira savaşları onlar yönetmekte ve zaferler elde etmektedir; kazanan ordu değildir” ifadelerini kullandı.

İslamcı lider ve vaiz Abdulhay Yusuf daha önce Türkiye'de katıldığı bir siyasi forumda zaferlerin ordu tarafından değil halk direnişi tarafından kazanıldığını ve Allah'ın bu savaşı İslamcı hareketin parlaklığını ve gücünü yeniden tesis etmek için çıkardığını ifade etmişti. İslamcı hareketin Burhan’a dindar olmadığı için kesinlikle güvenmediğini ve onun İslamcıları ortadan kaldıramayacak kadar zayıf olduğunu da kaydetmişti.

Zaferler için rekabet

Şerif Osman, Burhan'ın doğrudan suçlamasının Hızlı Destek Kuvvetleri'ne (HDK) karşı kazanılan son zaferlerin silahlı kuvvetlerin zaferi olduğunu teyit ettiğine inanıyor. Osman, böylece Burhan'ın, İslamcıların ordunun zaferlerini kendilerine mal etme girişimlerine sessiz kalmasına kızan ordu içindeki baskıyı hafifletmek ve kamuoyunun baskısını hafifletmek istediğini düşünüyor.

safrgt
Kısa süre önce kontrolü yeniden ele geçiren Sudan ordusunun Genel Komutanlık karargahı (Reuters)

Osman, İslamcıların Burhan'ın konuşması karşısında gösterdikleri şiddetli tepkileri, ordu ile ittifaklarının orduya destekle değil otoriter projeleri ile bağlantılı olduğunun bir kanıtı olarak değerlendirdi. Osman, “Açıklama karşısında gösterdikleri ajitasyon hali, savaşın ordunun yanında durmakla değil, kendi otoriter projeleriyle bağlantılı olduğunu ortaya koyuyor” şeklinde konuştu.

Siyasi analist Muhammed Latif ise Şarkul Avsat’a yaptığı açıklamada, “Burhan'ın konuşmasının en belirgin yönü, Ulusal Kongre Partisi ve İslamcı hareketi Sudanlıların kalıntıları üzerinden iktidara dönmeye çalışanlar olarak tanımlamasıydı” dedi.

Gelen şiddetli tepkilere rağmen Latif, Burhan'ın açıklamalarının savaşı destekleyen saflar arasındaki bir dizi gerilim ve çelişkiye dayanan büyük bir anlaşmazlık olarak yorumlanmasını küçümsedi ve şunları söyledi: “İslamcıların askeri operasyonların gidişatı ve silahlı kuvvetlerin liderliği üzerindeki kontrollerini dayatma çabaları kimseden gizlenmiyor. Bu nedenle suçlamaları temel bir anlaşmazlık olarak değerlendiren bazı analizler tamamen yanlış değilse bile hatalıdır.”

Boğuk kriz

Latif, İslamcı kadroların elde edilen herhangi bir askeri zafer sırasında sancaklarını ordunun sancaklarından daha yükseğe kaldırmasını iki taraf arasındaki gizli bir kriz olarak değerlendirdi. Latif, “El-Faşir'deki silahlı hareketlerin ortak güçleri, ordu ve istihbarat arasında, ordunun müttefiklerini vurduğu hava saldırıları nedeniyle, kasıtlı mı yoksa bir hata mı olduğu belli olmayan bir kriz ve gerginlik var” dedi.

fdgrtyh
Büyük bölümü ordu tarafından kontrol altına alınan Omdurman kentindeki ordu mensupları (Reuters)

Latif, ordu komutanı ile İslamcılar arasında bir kriz olduğuna dair işaretler olduğunu kabul etmekle birlikte bunu bir tür rol değişimi olarak değerlendirdi ve şunları söyledi: “Siyaset ve medya söylemi İslamcıların iktidara geri dönemeyeceğinden bahsediyor. Ama Burhan'ın devrimin ilk günlerinden beri yaptıkları ve attığı adımlar onların lehineydi. Burhan, İslamcı hareketin tüm kadrolarını iktidara geri getirdi, paralarını iade etti ve aleyhlerinde verilen tüm kararları iptal etti.”