Arapça Suriye'de, Rusça, Farsça, Türkçe ve Kürtçe ile rekabet ediyor

Dillerin etkisine ilişkin dosya “Uluslararası Anadil Günü”nde açılıyor.

Şam Üniversitesi Şeriat Fakültesi'nin arşiv fotoğrafı (Şarku’l Avsat)
Şam Üniversitesi Şeriat Fakültesi'nin arşiv fotoğrafı (Şarku’l Avsat)
TT

Arapça Suriye'de, Rusça, Farsça, Türkçe ve Kürtçe ile rekabet ediyor

Şam Üniversitesi Şeriat Fakültesi'nin arşiv fotoğrafı (Şarku’l Avsat)
Şam Üniversitesi Şeriat Fakültesi'nin arşiv fotoğrafı (Şarku’l Avsat)

1996'dan bu yana her yıl, 21 Şubat günü “ana dili” kutlamak için uluslararası bir etkinlik olarak kabul edilmiştir. UNESCO, Bangladeş'in isteği üzerine ve daha sonra dilleri ve yerel dilleri güçlendirmek amacıyla Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen 21 Şubat’ı uluslararası bir gün ilan edilmişti.

Şarku'l Avsat, dillerin etkisine ilişkin dosyayı açması ve BM’in "Nesiller arası Öğretme ve Öğrenmenin Direklerinden Biri Olarak Çok Dilli Eğitim" sloganı altında etkinlik faaliyetlerinin başlaması aynı zamana denk geldi. Uluslararası kuruluşa göre, şu anda dünya nüfusunun yüzde 40'ı anadilinde eğitimden mahrum kalırken, bu sayı bazı bölge ve ülkelerde yüzde 90'ı geçiyor.

Şüphesiz ki bu yılın sloganı Arap ülkelerindeki eğitim meselesinin özüne iniyor. Arap ülkelerinde dil eğitimi iki uç arasında değişiyordu: resmi dil bile olsa Arapça’nın öğreniminde yabancı dillerin, özellikle de İngilizce ve Fransızca'nın genç nesiller arasında yaygın olduğu ülkeler ve Arapça'nın hayatın her alanında öğrenmenin ve iletişimin tek dili olarak dayatıldığı ülkeler. Diğer dillerin öğrenilmesi sosyal veya ekonomik sınıfların tekelinde kalmıştır. Her iki durumda da en büyük kaybedenler yerel diller, dini ve etnik azınlıkların dilleri ve tarihsel olarak konuşulan diller oldu.

UNESCO, ana dili korumanın, canlandırmanın, onunla eğitim almanın ve yaşam boyu öğrenmeye devam etme konusunda adil fırsatlara ulaşmanın köşe taşı olduğunu görse de, konu büyük ölçüde siyasi kararlarla ve etki merkezleriyle de bağlantılıdır.

Buna göre, canlı bir örnek olarak Suriye’de yetkilerin net olmaması ve bunun dil eğitimine etkisi sonucu, Arapça onlarca yıldır tek dil olarak dayatılmış, müfredatlar, hatta bilimsel ve teknik müfredatlar bile Arapça olarak hazırlanmıştır. Böylece nesiller aktif dilleri öğrenmekten mahrum bırakılırken, diğer nesillerin ata ve millet dilini konuşmaları da engellendi.

Günümüzde Rusya, İran, Türkiye gibi büyük ülkeler ve onların orduları Suriye coğrafyasını paylaşırken, bu ülkeler de sosyal ve kültürel etki arayışına girmesi sonucunda Rusça ve Farsça gibi diller, bazı alanlarda Arapça ile rekabet etmeye başlamıştır. Aralarında başkent Şam’ın da olduğu Suriye hükümetinin yetkisindeki bu bölgeler, kuzeyde Türk dilinin yeniden canlanmasına ve Kürt toplumunun kendi halkının yaşadığı bölgelerde dolaşım ve var olma hakkını yeniden kazanmasına neden oldu.



İsrail, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki operasyonlarını yoğunlaştırdı ve batıya doğru genişletmeye hazırlanıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
TT

İsrail, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki operasyonlarını yoğunlaştırdı ve batıya doğru genişletmeye hazırlanıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistin medyası bugün, İsrail'in şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.

Sağlık kaynakları, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye el-Beled'de Halava Okulu'nun yanındaki bir tıbbi noktayı bombalaması sonucu üç kişinin yaşamını yitirdiğini ve birkaç kişinin de yaralandığını belirtti.

Şarku’l Avsat’ın Filistin resmi haber ajansı WAFA’dan aktardığına göre, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un el-Attar bölgesinde yerinden edilmiş insanların barındığı bir çadıra düzenlediği hava saldırısında bir kişi hayatını kaybetti, birkaç kişi de yaralandı.

cdfgthy
İsrail'in bir eve düzenlediği saldırıda yaşamını yitiren çocukların cenazelerinin yanında oturan bir Filistinli (Reuters)

İsrail ordusunun dün akşam Cibaliye el-Beled ve Gazze şehrinde yerinden edilmiş insanların barındığı iki okulu ve Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki bir yardım dağıtım noktasını hedef alan bombardımanında sekiz kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı.

9o0
İsrail'in bir insani yardım dağıtım merkezi yakınlarına düzenlediği saldırıda yaralanan Filistinliler Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde tedavi görüyor. (DPA)

Filistinli medya kuruluşları Gazze'nin güneydoğusundaki ez-Zeytun mahallesinde bulunan el-Hurriye Okulu'nu hedef alan bombardımanda üç kişinin yaşamını yitirdiğini, çok sayıda kişinin de yaralandığını bildirdi. İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye el-Beled'de Halava Okulu'nun girişini bombalaması sonucu dört Filistinli yaşamını yitirdi, birçok kişi de yaralandı.

cdfgt
İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Vadi Gazze ekseni yakınlarında gıda yardımı beklerken bir kişi öldürüldü, birkaç kişi de yaralandı.

“Çok güçlü bir şekilde faaliyet gösteriyoruz”

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee bugün yaptığı açıklamada, İsrail güçlerinin Gazze şehri ve kuzey Gazze'de agresif bir şekilde operasyon yaptığını ve operasyonların batıya doğru uzanacağını söyledi. Adraee ayrıca, İsrail ordusunun Selahaddin (Philadelphia) Koridoru’nu kapattığını kaydetti.

Adraee, X platformu üzerinden yaptığı paylaşımda, Gazze şehri, Cibaliye ve kuzeydeki diğer bazı bölgelerin sakinlerini derhal batıya ve ardından er-Reşid Yolu üzerinden güneye el-Mevasi'ye gitmeye çağırdı.

Paylaşımda, “Gazze şehri, Cibaliye bölgesi ve ez-Zeytun, Eski Şehir, et-Turkman, Cedide, et-Tuffah, ed-Derac, es-Sabra, Cibaliye el-Beled, Cibaliye en-Nezle, Cibaliye Mülteci Kampı, er-Ravda, en-Nahda, ez-Zehur, en-Nur, es-Selam, Tel ez-Zater mahallelerinde bulunan herkese önemli uyarı! Ordu bu bölgelerde çok güçlü bir şekilde faaliyet gösteriyor ve bu askeri eylemler terör örgütlerinin kabiliyetlerini yok etmek için artacak, yoğunlaşacak ve batıya doğru genişleyecek” denildi.

7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde çoğunluğu çocuk ve kadın olmak üzere yaklaşık 56 bin 500 kişinin hayatını kaybettiğini ve 133 bin 419 kişinin de yaralandığını belirten WAFA, çok sayıda kişinin halen enkaz altında olduğunu, ambulans ve kurtarma ekiplerinin bu kişilere ulaşamadığını ifade etti.