Barış çabaları Kahire'den Paris'e taşındı

Netanyahu'nun Biden'ın Filistin devleti kurma çabalarını engellemeye yönelik ‘ertesi gün’ planı

Filistinliler, İsrail ordusunun bombaladığı Refah kentindeki El-Huda Camisi'nde dün cuma namazı kıldı. (EPA)
Filistinliler, İsrail ordusunun bombaladığı Refah kentindeki El-Huda Camisi'nde dün cuma namazı kıldı. (EPA)
TT

Barış çabaları Kahire'den Paris'e taşındı

Filistinliler, İsrail ordusunun bombaladığı Refah kentindeki El-Huda Camisi'nde dün cuma namazı kıldı. (EPA)
Filistinliler, İsrail ordusunun bombaladığı Refah kentindeki El-Huda Camisi'nde dün cuma namazı kıldı. (EPA)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ‘Hamas'tan Sonraki Gün – İlkeler’ başlıklı kısa ama yaratıcı bir belge hazırladı. Bu belgenin içeriği, Gazze Şeridi'ni yeniden işgal etme ve başta ABD Başkanı Joe Biden olmak üzere müttefiklerin ve ortakların önünü kesmek için ‘iki halk, üç varlık’ yaratma arayışı olarak özetlenebilir. Zira İsrail aşırı sağı Filistin devletini siyasi dolaşımdan çıkardığı sürece ‘iki devletli çözümü’ savaş sonrası hesaplarına dahil etmiyor.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin güneyini bombalayarak insani durumu perişan hale getirdi. Bu nedenle durumu sakinleştirecek, Refah kentine yönelik kara saldırısı ihtimalini erteleyecek ya da ortadan kaldıracak bir ateşkese ulaşma çabaları devam ediyor. Mısır, insani soykırım ve Filistinlilerin yerlerinden edilme tehlikesini taşıyan bu durumun bölgesel ve uluslararası düzeyde gerginliğe işaret ettiği konusunda defalarca uyarıda bulundu. Bu, ayrıca Mısır’ın ulusal güvenliği üzerindeki baskıyı da artırıyor.

Netanyahu söz konusu planını Mısır, Katar, ABD ve İsrail'in katılımıyla Kahire'de birkaç gün süren toplantıların ardından Paris'teki toplantıların başlama arifesinde sundu. Netanyahu, Gazze'de sükûnetin sağlanması, İsrailli esirlerin ve Filistinli mahkûmların serbest bırakılması ve Gazze Şeridi'ndeki insani durumun desteklenmesi amacıyla böyle bir plan ortaya koydu.

Fransa'nın başkentinde bir aydan kısa süre içinde türünün ikincisi olan Paris toplantılarına İsrail Dış İstihbarat Servisi Mossad Başkanı David Barnea ve İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) Başkanı Ronen Bar katılıyor.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığına göre İsrailli bir yetkili, ‘iyimser olmak için nedenler’ olduğunu, ancak müzakerelerin ‘zor’ olmasını beklediğini söyledi. El-Kahire el-İhbariyye televizyon kanalı da Mısırlı kaynaklara dayandırdığı haberinde, Paris'te ‘olumlu bir atmosfer’ olduğunu bildirdi.



Irak Başbakanı: İran'daki rejimin çökmesi bölgenin istikrarını sarsar

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
TT

Irak Başbakanı: İran'daki rejimin çökmesi bölgenin istikrarını sarsar

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, İran’daki rejimin çöküşüne ilişkin ‘aceleci hesaplamalar’ konusunda uyarıda bulunarak, bunun bütün bölgenin istikrarını bozacağını ve zaten istikrarsız olan bölgede bir güvenlik boşluğu yaratacağını söyledi.

Sudani, dün İngiliz haber ağı BBC'ye verdiği röportajda şunları söyledi:

“İran'daki rejim, hızla çökecekmiş gibi gösterildiği kadar zayıf değil. Bu rejim köklü bir rejim ve çok sayıda destekçisi ve yandaşı var.”

Irak Başbakanı İran'daki rejimin çöküşünün Irak'a etkisiyle ilgili bir soruya verdiği yanıtta, “Mantık, komşularda herhangi bir yerde çıkan yangının tüm bölgeye yayılacağını söylüyor. Bu yangından kimse korunamaz” ifadelerini kullandı.

Sudani, Irak'ın savaşın tüm bölgeye yayılmasından ‘gerçek bir endişe’ duyduğunu söyledi.

İsrail savaş uçakları, geçtiğimiz ay 12 gün süren savaş sırasında Irak hava sahasını kullanarak İran’daki hedefleri bombaladı. Başbakan Sudani bunu ‘ülkenin egemenliğinin ihlali’ olarak nitelendirdi.

Hükümetinin ülkenin savunma yapısında bir zayıflık tespit ettiğini, bunun üzerine Güney Kore ve Fransa'dan hava savunma sistemleri satın almak için çalışmalara başladığını ve son gerginliklerin ardından da bu süreci hızlandırmaya karar verdiğini söyleyen Irak Başbakanı, “Bizim bu tür ihlallere karşı koyacak yeterli ve ileri teknolojiye sahip bir hava savunma sistemimiz yok. Bu, aslında Irak'ı dahil olmadığı bir savaşa sürüklemek anlamına geliyordu” şeklinde konuştu.

Sudani, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Planlarımızı kesinlikle sürdüreceğiz ve İsrail ya da başka herhangi bir ülkenin Irak hava sahasını ihlal etmesine izin vermeyeceğiz. Mümkün olan tüm araçları kullanacağız.”

Irak'ın yeni radar sisteminin bazı parçalarını teslim aldığını ve bu yıl içinde sistemin büyük bir kısmını teslim alacağını belirten Sudani, “Güney Kore'den ilk sevkiyatı alacağız, ancak daha fazlasına ihtiyacımız var” dedi.

İsrail ile İran arasındaki ateşkesin kırılganlığından duyduğu endişeyi dile getiren Sudani, ateşkesi tehdit eden en önemli unsurlardan birinin İsrail hükümetinin başında Binyamin Netanyahu'nun bulunması olduğunu söyledi.

Irak Başbakanı, şunları söyledi:

“Bu, tüm bölge için bir endişe kaynağı, çünkü savaşları ve çatışmaları tüm bölgeye yaymak bu kişinin hayatta kalma stratejisidir. Bu da bölgedeki tüm ülkelerle sorunlar yaratıyor. Gazze'de ateşkes sağlanamadı, Lübnan'da da durum aynı, Suriye'ye istediği zaman saldırıyor. Bu endişe verici bir durum.”