Libyalı yetkililer, zehirli gazın ülkeye girişini araştırıyor

Kanserojen olarak nitelendirilen metil bromür ele geçirildi

Libya'nın batısındaki Zliten şehrinde zehirli metil bromür gazı yüklü bir kamyon ele geçirildi (Başsavcılık)
Libya'nın batısındaki Zliten şehrinde zehirli metil bromür gazı yüklü bir kamyon ele geçirildi (Başsavcılık)
TT

Libyalı yetkililer, zehirli gazın ülkeye girişini araştırıyor

Libya'nın batısındaki Zliten şehrinde zehirli metil bromür gazı yüklü bir kamyon ele geçirildi (Başsavcılık)
Libya'nın batısındaki Zliten şehrinde zehirli metil bromür gazı yüklü bir kamyon ele geçirildi (Başsavcılık)

Libya savcılığı, Libya'nın batısındaki Zliten şehrinde bir kamyonun içinde gizlenmiş büyük miktarda zehirli metil bromür gazı tüpünün ele geçirilmesiyle ilgili kapsamlı bir soruşturma yürütüyor.

Zehirli metil bromür gazı, ithalatı yasaklandığı halde son beş ay içinde ikinci, bir yıl içinde ise üçüncü kez ele geçirilen gaz oldu Ancak resmi makamlar, bu maddenin limanlardan ülkeye nasıl getirildiğini henüz açıklamadı.

Savcılıktan bir kaynak, Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte, soruşturmayı yürüten yetkililerin, zehirli ve kanserojen olarak nitelendirilen metil bromür gazının ülkeye getirilmesine dahil olanları bulmak için çalışmalara başladığını aktardı.

Başsavcı Müsteşar Es-Sıddık es-Sur’un ofisi tarafından Perşembe akşamı yapılan açıklamaya göre, metil bromür gazının ülkeye kaçak yollardan sokulmasında parmağı olan, uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığı faaliyetine karıştığı tespit edilen bir şahıs hakkında hapis cezası verildi. Açıklamaya göre, geniş çaplı narkotik uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığı faaliyetine karışması dolayısıyla savcılık emriyle aranan bir kişinin Libya şehirlerinde bu yönde ticaret yaptığına dair bir ihbar alındı. Zliten'deki Suç Soruşturma Birimi’nden adli memurlar tarafından izi sürülen sanık, içinde metil bromür gazı bulunan 253 tüp ile suçüstü yakalandı.

Başsavcı Sur’un ofisi, ele geçirilen gazın insanlarda kronik hastalıklara neden olması ve ekosisteme zarar vermesi dolayısıyla ithalatı yasaklı maddeler listesinde yer aldığını açıkladı. Bu nedenle sanığın dava süresince tutuklanmasına karar verildi.

Zliten'de ele geçirilen zehirli metil bromür gazı yüklü kamyon boşaltıldı (Cumhuriyet Savcısı)
Zliten'de ele geçirilen zehirli metil bromür gazı yüklü kamyon boşaltıldı (Cumhuriyet Savcısı)

Geçtiğimiz Ağustos ayının sonlarında Ulusal Birlik Hükümeti’nde Yerel Yönetim Bakanlığı'na bağlı Çevre Sağlığı Genel İdaresi, uluslararası yasaklı gaz sevkiyatını, geldiği ülkeye iade etmişti. Bu sevkiyat, öncesinde ise bir yıl boyunca el-Hums Limanı’nda tutulmuştu.

Başsavcılık, gaz sevkiyatının iade edilmesi prosedürü öncesinde, ele geçirilen gaz tüplerinden bir örneği Petrol Enstitüsü Çevre Araştırma Departmanına sundu. Numunelere dair yürütülen analiz sonuçları, toksik çevre ve sağlık etkilerine sahip, toksik ve kanserojen bir gaz içerdiğini gösterdi.

Söz konusu kaynak, bu miktardaki gazın ülkeye nasıl getirildiğini açıklamadı. Olayın savcılık tarafından soruşturulduğunu belirten kaynak, “Sanık, gaz tüplerini kamyonda saklamış. Durumdan şüphelenen trafik polisi, şahsı durdurup kamyonun incelenmesini sağladı” ifadelerini kullandı.

Yolsuzlukla Mücadele Kurumu, Libya'ya sıvılaştırılmış gaz halinde 179 bin kilogram metil bromür gazını getiren bir şahsın tutuklanmasının ardından benzer bir olayla ilgili olarak Cumhuriyet Savcılığı'na bilgi vermişti. Söz konusu gaz sevkiyatının zehirliliği, sağlık ve çevre sistemlerine verdiği zararın bilindiği belirtilmişti.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.