Paris’te başlayan yeni müzakere süreci ateşkesi sağlayacak mı?https://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4875836-paris%E2%80%99te-ba%C5%9Flayan-yeni-m%C3%BCzakere-s%C3%BCreci-ate%C5%9Fkesi-sa%C4%9Flayacak-m%C4%B1
Paris’te başlayan yeni müzakere süreci ateşkesi sağlayacak mı?
Kasım 2023'teki esir değişimi sırasında iki El Kassam savaşçısı iki mahkumla birlikte (Fransız Haber Ajansı- AFP)
Hamas’tan önde gelen bir kaynak yaptığı açıklamada, arabulucuların, takas anlaşması ve ateşkes konusunda anlaşmaya varmak için yeni "Paris süreci" olarak bilinen müzakerelerin ayrıntılarını harekete aktarmadıklarını söyledi.
Şarku’l Avsat’ın Arap Dünyası Haber Ajansı'na (AWP) göre kaynak, açıklamasında şunları söyledi: “Hamas müzakerelerde henüz bir şey elde etmedi ve müzakerelere dair sızıntıların çoğu medya aracılığıyla önce Gazze halkının örgüte baskı yapmasını sonra da bizzat Hamas’ın kendisine baskı yapmayı” amaçlıyor.
Ancak Beyrut’taki üst düzey bir Hamas lideri AWP'ye yaptığı açıklamada ilk aşamadaki müzakerelerin tamamlanması karşılığında, ateşkesin süresine ilişkin ayrıntılarda Hamas’ın esneklik gösterdiğini doğruladı.
Kaynak, Hamas heyetinin Kahire'de yetkili makamlarla birçok ayrıntıyı görüştüğünü ve Paris sürecinin son zamanlarda Kahire'de tartışılanların sınırları ve çerçevesi dahilinde işlemesini beklediklerini belirtti.
Kaynak, ateşkesin ilk aşamasının tüm sivil İsrailli rehinelerin serbest bırakılması olması konusunda Hamas’ın anlaşmaya vardığını kaydetti. Söz konusu kaynak rehine sayısının 40'ı geçmediğine ve yalnızca Hamas’ın elinde olmadıklarına, her İsrailli rehineye karşılık 15 ağır ceza almış ya da kronik hastalığı olan Filistinli mahkumun serbest bırakılacağına ve serbest bırakılan her İsrailli rehine için bir gün ateşkes ilan edileceğine işaret etti. Ayrıca anlaşmanın uygulanmasına başlamadan önce bir haftalık ateşkesin sağlanması için karşılıklı olarak isim ve detaylar üzerinde mutabakatın sağlanmasının beklendiğini ifade etti.
Kaynak, hareketin Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerine çadırlar ve prefabrik evler de dahil olmak üzere kitlesel insani yardım sağlanması konusundaki ısrarını belirtti. Bunun yanında Gazze Şeridi'nin kuzeyinden güneyine doğru yerinden edilenlerin evlerine dönüşlerine ilişkin ayrıntılar üzerinde anlaşmaya varılması konusundan da bahsetti.
İslami Cihad Hareketi’nden bir kaynak da Arap Dünyası Haber Ajansı’na (AWP) yaptığı açıklamada, İslami Cihad’ın herhangi bir yeni teklif aldığını yalanlayarak İslami Cihad, Hamas ve diğer direniş örgütleri arasında, son zamanlarda Kahire'de önerilenlerle ilgili tartışmanın devam ettiğini belirtti.
Söz konusu kaynak, İslami Cihad ve Hamas hareketlerini tüm saha detaylarında bir araya getiren birlik duruşuna vurgu yaparak, İslami Cihad Hareketi’nin onayı olmadan hiçbir anlaşmanın hayata geçirilemeyeceğine inandığını ifade etti.
Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5216462-esedin-devrilmesinin-y%C4%B1ld%C3%B6n%C3%BCm%C3%BC-kutlan%C4%B1yor-ve-destek%C3%A7ileri-iki-ayaklanma
Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Suriye'de devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin yaklaşık 1. yıl dönümünü anma etkinlikleri devam ederken, dün Suriye'nin eski istihbarat şefi ve Esed’in kuzeni tarafından, Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara yönetimine karşı Suriye kıyılarında iki ayaklanma başlatma planları hakkında bilgi sızdırıldı.
Bu bilgi, dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda, Esed güçlerinden kurtuluşunun birinci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen büyük bir miting sırasında geldi. Resmi SANA haber ajansının haberine göre, etkinliğe katılanlar, meydanın ortasına 500 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğinde bir Suriye bayrağı asarak "toprak ve halkın birliğini sembolik bir şekilde vurguladılar."
Bu kutlamalarla eş zamanlı olarak Reuters, Suriye'nin eski istihbarat yetkilisi Tümgeneral Kemal Hasan ile Esed'in milyarder kuzeni Rami Mahluf'un, yeni hükümete karşı iki ayaklanma başlatma umuduyla on binlerce potansiyel savaşçıya milyonlarca dolar harcadığını belirten bir araştırma yayınladı.
Aileye yakın dört kişi, Aralık 2024'te Rusya'ya kaçan Esed'in Moskova'da sürgünde yaşama fikrine büyük ölçüde alıştığını söyledi.
Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5216454-kanada-suriyeyi-ter%C3%B6r%C3%BC-destekleyen-devletler-listesinden-%C3%A7%C4%B1kard%C4%B1
Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.
Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.
Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.
10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.
Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.
Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)
Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.
Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)
Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.
Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.
İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.
Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.
Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.
Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
